________________
• મારધાડના Exciting દશ્યો અસલી ન હોવા છતાં ખુન્નસ જન્માવી
શકે છે. • પિક્સરના વલ્ગર પોસ્ટર જો માણસને મુવી સુધી ખેંચી શકે છે અને
મૂવીમાં એક્ટરને જોયા બાદ તેને મળવાના ભાવ સુધી પહોંચાડી શકે છે તો ભગવાનની મૂર્તિની અસરકારકતા માટે પ્રશ્નો ઊઠાવવા વ્યર્થ
વાસ્તવમાં મૂર્તિપૂજા એ મૂર્ત (સાકાર) માંથી અમૂર્ત (નિરાકાર) માં જવાનો એક Process છે. તેને સમજી લીધા પછી એ બધા પ્રશ્નો શાંત થઈ જશે આપણી ઈન્દ્રિયો સતત કોઇને કોઇ વિષયમાં પ્રવૃત્ત રહે છે. પ્રતિમાલંબન મળવાથી નબળું આલંબન છૂટી ગયાનો મોટો લાભ થાય છે. પ્રતિમા તરફ જોનારો સાધક પ્રભુના મુખકમલમાં લયલીન બની જાય છે. મુખારવિંદ પર રહેલી બે આંખોમાં તે ખોવાઈ જાય છે. આંખોની કીકીમાં તે વીતરાગતા જુવે છે આમ સાકાર પ્રતિમાના આલંબને છેક નિરાકાર વીતરાગતા તરફ પહોંચાય છે. સામાન્ય માનવીનું મન સીધું નિરાકારમાં જતું નથી; સાકાર વગર તે સ્થિર થઈ શક્યું નથી. મીઠાશ નિરાકાર છે, પણ તેને મેળવવા માટે સાકાર એવી સાકરને જ પકડવી પડે છે. નિરાકાર સુગંધને મેળવવા માટે સાકાર એવા ફૂલનો આશ્રય કરવો પડે છે. - મંદિરની મૂર્તિને ઘરની બારી સાથે સરખાવી શકાય. ઘરની બારી તો સાકાર હોય છે કારણ કે ઘરને આકાર છે. પરંતુ તે સાકાર બારીમાંથી કોઈ આકાશમાં દૃષ્ટિ કરે ત્યારે તે વ્યક્તિનો પ્રવેશ નિરાકારમાં થઈ જાય છે અને બારી તેમાં નિમિત્ત બને. જો સીધું જ કોઇને કહેવામાં આવે કે બારીમાંથી નિરાકારનું દર્શન થાય છે તો કદાચ કહેનારો પાગલ ગણાશે. કારણ કે સામે સીધો જ તર્ક ઊભો થાય કે આટલી નાની બારીમાંથી નિરાકારનું દર્શન કેવી રીતે થાય? જે દર્શન એ બારીમાંથી થાય તે બારી થી વધારે મોટું તો ન જ હોઇ શકે. (વિચારોની દીવાદાંડી)
(૩૫)
