________________
અન્ય પ્રત્યે
ક્ષમાપના
૧૮
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા
કલેશને તે નાશ જ કરવા ઇચ્છયો હતો, એટલે જે થયું તે કલ્યાણકારક જ, પણ હવે શ્રી રામને જેમ મહાનુભાવ વસિષ્ઠ ભગવાને આ જ દોષનુ વિસ્મરણ કરાવ્યું હતુ તેમ કોણ કરાવે? અર્થાત્ શાસ્ત્રના ભાષાભ્યાસ વિના પણ ઘણા પરિચય થયો છે, ધર્મના વ્યાવહારિક જ્ઞાતાઓના પણ પરિચય થયા છે, તથાપિ આ આત્માનુ આનંદાવરણ એથી ટળે એમ નથી, માત્ર સત્સંગ સિવાય, યોગસમાધિ સિવાય, ત્યાં કેમ કરવુ ?
[૧૨]
[ વવાણિયા, પ્રભાદ્રસુદ ૬, ૧૯૪૬]
પ્રથમ સવત્સરી અને એ દિવસ પર્યંત સબંધીમા કોઈ પણ પ્રકારે તમારો અવિનય, આશાતના, અસમાધિ મારા મન, વચન, કાયાના કોઈ પણ યાગાધ્યવસાયથી થઈ હાય તેને માટે પુન સુન ક્ષમાનુ છુ
પરિભ્રમણના સ્મરણથી વાગ્ય
સ્વચ્છ દ એ પરિભ્રમણના હેતુ
અતર્શનથી સ્મરણ કરતાં એવા કોઈ કાળ જણાતા નથી વા સભરતા નથી કે જે કાળમા, જે સમયમા આ જીવે પરિભ્રમણ ન કર્યું હોય, સકલ્પ—વિકલ્પનું રટણ ન કર્યું હોય, અને એ વડે સમાધિ' ન ભૂલ્યા હોય નિરતર એ સ્મરણ રહ્યા કરે છે, અને એ મહા વૈરાગ્યને આપે છે.
(
ત
વળી સ્મરણ થાય છે કે એ પરિભ્રમણ કેવળ સ્વચ્છંદથી કરતા જીવને ઉદાસીનતા કેમ ન આવી ? બીજા જીવા પરત્વે ક્રોધ કરતાં, માન કરતા, માયા કરતા, લેાભ કરતા કે અન્યથા કરતાં તે માઠું છે એમ યથાયાગ્ય કા ન જાણ્યું ? અર્થાત્ એમ જાણવુ જોઈતુ હતુ, છતા ન જાણ્યુ એ વળી ફરી પરિભ્રમણ કરવાનો વૈરાગ્ય આપે છે.
?
વળી સ્મરણ થાય છે કે જેના વિના એક પળ પણ હુ નહીં જીવી શકુ એવા કેટલાક પદાર્થા (સ્ત્રીઆદિક) તે અનંત
