________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા સમીપમા જણાતી નથી, તે તે ઉદેરી આણવાનુ બને એવી દશા અમારી નથી [૪૬]
[મુબઈ, શ્રાવણ સુદ ૧૫, રવિ, ૧૯૪૯] વેપારપ્રસંગસુધી ઘણુ કરીને આત્મામાં એમ જ રહ્યા કરે છે કે જ્યાસુધી ધર્મ જાણનારરૂપે આ વેપારપ્રસગે કામકાજ કરવું રહ્યા કરે, ત્યાંસુધી ધર્મકથાદિ અપ્રગટ રહેવું. પ્રસગે અને ધર્મના જણનારરૂપે કઈ પ્રકારે પ્રગટપણામાં ન
અવાય એ યથાયોગ્ય પ્રકાર છે વેપારપ્રસગે રહેતા છતા જેનો ભક્તિભાવ રહ્યા કર્યો છે, તેનો પ્રસંગ પણ એવા પ્રકારમાં કરો યોગ્ય છે, કે જ્યા આત્માને વિષે ઉપર જણાવેલો પ્રકાર રહ્યા કરે છે, તે પ્રકારને બાધ ન થાય અમારુ મન ઘણું ઉદાસ રહે છે અને પ્રતિબધ એવા પ્રકારનો રહે છે, કે તે ઉદાસપણું સાવ ગુપ્ત જેવુ કરી ન ખમી શકાય એવા વેપારાદિ પ્રસગમાં ઉપાધિ જોગ દવા પડે છે, જો કે વાસ્તવ્યપણે તે સમાધિપ્રત્યયી આત્મા છે [૩૬]
[મુંબઈ, શ્રાવણ વદ ૧૯૪૮] અન–અવકાશ એવુ આત્મસ્વરૂપ વર્તે છે, જેમાં પ્રારબ્ધોદય સિવાય બીજો કોઈ અવકાશ જોગ નથી તે ઉદયમાં કવચિત્ પરમાર્થભાષા કહેવા પ ગ ઉદય આવે છે, કવચિત્ પરમાર્થભાષા લખવારૂપ જોગ ઉદય આવે છે, કવચિત્ પરમાર્થભાષા સમજાવવારૂપ જોગ આવે છે, વિશેષપણે વૈશ્વદશારૂપ જોગ હાલ તો ઉદયમાં વર્તે છે, અને જે કઈ ઉદયમાં નથી આવતુ તે કરી શકવાનું હાલ તે અસમર્થપણું છે ઉદયાધીન માત્ર જીવિતવ્ય કરવાથી, થવાથી, વિષમપણું મટયુ છે તેમ પ્રત્યે, પિતા પ્રત્યે, અન્ય પ્રત્યે કોઈ જાતનો વિભાવિક ભાવ પ્રાય ઉદયપ્રાપ્ત થતી નથી, અને એ જ કારણથી પત્રાદિ કાર્ય કરવારૂપ પરમાર્થભાયાજોગે અવકાશ પ્રાપ્ત નથી. પૂર્વોપાર્જિત એવો જે સ્વાભાવિક ઉદય તે પ્રમાણે દેહસ્થિતિ છે, આત્માપણે તેને અવકાશ અત્યંતાભાવરૂપ છે .
અનકારા
અવિરૂ૫
