________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા ખાવાને વિષે, પીવાને વિષે, બોલવાને વિશે, શયનને વિશે, લખવાને વિશે કે બીજા વ્યાવહારિક કાર્યોને વિવે જેવા જોઈએ તેવા ભાનથી પ્રવર્તાતુ નથી, અને તે પ્રસગે રહ્યા હોવાથી આત્મપરિણતિને સ્વતંત્ર પ્રગટપણે અનુસરવામાં વિપત્તિ
આવ્યા કરે છે, અને તે વિશેનું સા ક્ષણે દુ ખ રહ્યા રે છે અચલિત આત્મ- અચલિત આત્મરૂપે રહેવાની સ્થિતિમાં જ ચિત્તેચ્છા રહે સ્વરૂપે રહેવાની છે, અને ઉપર રૂાવ્યા પ્રસંગોની આપત્તિને લીધે કેટલેક ચિત્તેચ્છા
તે સ્થિતિનો વિયોગ રહ્યા કરે છે અને તે વિયોગ માત્ર પછાથી રહ્યો છે, સ્વેચ્છાના કારણથી રહ્યો નથી, એ એક
ગભીર વેદના ક્ષણે ક્ષણે થયા કરે છે સ્મૃતિ, વાણી, આ જ ભવને વિશે અને થોડા જ વખત પહેલા લેખનશક્તિમાં વ્યવહારને વિષે પણ સ્મૃતિ તીવ્ર હતી તે સ્મૃતિ હવે મંદતા-ઉદાસી- વ્યવહારને વિષે કવચિત જ, મંદપણે પ્રવર્તે છે થોડા જ નતા
વખત પહેલાં, એટલે થોડાં વર્ષો પહેલાં વાણી ઘણું બોલી શકતી, વક્તાપણે કુશળતાથી પ્રવર્તી શકતી, તે હવે મંદપણે અવ્યવસ્થાથી પ્રવર્તે છે થોડા વર્ષ પહેલા થોડા વખત પહેલા લેખનશક્તિ અતિ ઉગ્ર હતી, આજે શું લખવું તે સૂઝતા સૂઝતા દિવસના દિવસ વ્યતીત થઈ જાય છે, અને પછી પણ જે કઈ લખાય છે, તે ઈચ્છેલુ અથવા યોગ્ય વ્યવસ્થાવાળું લખાતું નથી, અર્થાત્ એક આત્મપરિણામ સિવાય સર્વ બીજાં પરિણામને વિશે ઉદાસીનપણુ વર્તે છે, અને જે કંઈ કરાય છે તે જોવા જઈએ તેવા ભાનના સોમા અંશથી પણ નથી થતું જેમ તેમ અને જે તે કરાય છે લખવાની પ્રવૃત્તિ કરતાં વાણીની પ્રવૃત્તિ કઈક ઠીક છે [૫૮૬]
[મુબઈ, ચૈત્ર વદ ૧૨, રવિ, ૧૫૧] પ્રારબ્ધોદય પૂર્ણજ્ઞાની શ્રી ઋષભદેવાદિ પુરુષોને પણ પ્રારબ્ધોદયભગવ્યું ભાગજ ક્ષય થયો છે, તો અમ જેવાને તે પ્રારબ્ધદય ભોગવવો જ પડે
