________________
@2
શ્રીમદ્ રાજચદ્ર-આત્મકથા
કર્યું છે અને તેમા જરૂર આત્મદશાને ભુલાવે એવા સભવ રહે
ઇચ્છા
તેવા ઉદય પણ જેટલા બન્યો તેટલા સમપરિણામે વેદ્યો છે, સર્વાંસ ગનિવૃત્તિની જો કે તે વેદવાના કાળને વિષે સર્વસંગ નિવૃત્તિ કોઈ રીતે થાય તે સારુ એમ સૂઝયા કર્યું છે, તોપણ સર્વાગનિવૃત્તિએ જે દશા રહેવી જોઈએ તે દશા ઉદયમાં રહે, તે અલ્પકાળમાં વિશેષ કર્મની નિવૃત્તિ થાય એમ જાણી જેટલું બન્યુ તેટલુ તે પ્રકારે કર્યુ છે, પણ મનમા હવે ઍમ રહે છે કે આ પ્રસંગથી એટલે સળગૃહવાસથી દૂર થવાય તેમ ન હોય તોપણ વ્યાપારાદિ પ્રાગથી નિવૃત્ત, દૂર થવાય તે સારું, કેમકે આત્મભાવે પરિણામ પામવાને વિષે જે દશા જ્ઞાનીની જોઈએ તે દશા આ વ્યાપારવ્યવહારથી મુમુક્ષુજીવને દેખાતી નથી આ પ્રકાર જે લખ્યા છે તે વિષે હમણા વિચાર કયારેક કયારેક વિશેષ ઉદય પામે છે તે વિષે જે પરિણામ આવે તે ખરુ . { ૩૨૯ ] [મુબઈ, માહ વદ, ૧૯૪૮ ]
આ દેહ ધારણ કરીને જોકે કોઈ મહાન શ્રીમતપણુ ભાગવ્યુ આત્મભાવે વૈભ નથી, શબ્દાદિ વિષયાને પૂરો વૈભવ પ્રાપ્ત થયો નથી, કોઈ વિશેષ વાદિની અનિચ્છા એવા રાજ્યાધિકારે સહિત દિવસ ગાળ્યા નથી, પાતાના ગણાય છે એવા કોઈ ધામ, આરામ સેવ્યા નથી, અને હજુ યુવાવસ્થાન પહેલા ભાગ વર્તે છે, તથાપિ એ કોઈની આત્મભાવે અમને કઈ ઇચ્છા ઉત્પન્ન થતી નથી, એ એક મોટું આશ્ચર્ય જાણી વર્તીએ છીએ, અને એ પદાર્થોની પ્રાપ્તિ—અપ્રાપ્તિ બન્ને સમાન થયા
જાણી ઘણા પ્રકારે અવિલ્પ સમાધિને જ અનુભવીએ છીએ અવિકલ્પ સમાધિ એમ છતા વારંવાર વનવાસ સાંભરે છે, કોઈ પ્રકારને લેાકપરિચય અનુભવવી રુચિકર થતા નથી, સત્સંગમા સુરતી પ્રવહ્યા કરે છે, અને અવ્યવસ્થિત દશાએ ઉપાધિ યાગમા રહીએ છીએ. એક અવિકલ્પ સમાધિ સિવાય બીજું ખરી રીતે સ્મરણ રહેતુ નથી, ચિંતન રહેતું નથી, રુચિ રહેતી નથી, અથવા કઈ કામ કરાતું નથી