________________
શ્રીમદ રાજચંદ્ર-આત્મકથા જન્મવાની પ્રતિજ્ઞા છે ત્રણે કાળને વિશે હવે પછી આ સંસારનું સ્વરુપ નિશ્ચલ પ્રર્તિના અન્યપણે ભાસ્યમાન થવા યોગ્ય નથી અને ભાસે એવું ત્રા
કાળને વિષે સંભવ નથી
[૮૭૯] [ મુંબઈ, માગસર સુદ ૩, સેમ, ૧૫૦] વાણીનું સ યમન વાણીનું સયમન શ્રેયરૂપ છે, તથાપિ વ્યવહારનો સબંધ વ્યવહારમાં
એવા પ્રકારનો વર્તે છે કે, કેવળ તેવુ સયમન રાખે પ્રસંગમાં કલેશ૪૫
આવતા જીવોને કલેરાનો હેતુ થાય, માટે બહુ કરી સપ્રયોજન સિવાયમા સયમન રાખવુ થાય, તો તેનું પરિણામ કોઈ પ્રકારે એયરૂપ થવુ સભવે છે. “જીવન મૂઢપણ ફરી ફી, ક્ષણે ક્ષણે, પ્રસગે-પ્રસગે વિચારવામા જો સતપણ ન રાખવામાં આવ્યુ તો આવા જોગ બન્યો તે પણ વૃથા છે” [૪૮૨]
મુંબઈ, પિષ વદ ૧૪, રવિ, ૧૯૫૦] હાલ વિશેષપણે કરી લખવાનું થતું નથી તેમા, ઉપાધિ કરતા ચિત્તનું સક્ષેપ પણ વિશેષ કારણરૂપે છે (ચિત્તનું ઇચ્છારૂપમાં કઈ પ્રવર્તન થવુ સક્ષેપ પામે, ન્યૂન થાય તે સપપણુ અને લખ્યું છે) અમે એમ વેવુ છે કે, જ્યાં
કઈ પણ પ્રમત્ત દશા હોય છે ત્યા જગતપ્રત્યયી કામનો પ્રમત્ત અપ્રમત્ત આત્માને વિષે અવકાશ ઘટે છે જ્યા કેવળ અપ્રમત્તતા વર્તે છે. દશામા વેદેલી ત્યા આત્મા સિવાય બીજા ઈપણ ભાવનો અવકાશ વર્તી સ્થિતિ
નહીં, જો કે તીર્થ કગદિક સંપૂર્ણ એવું જ્ઞાન પામ્યા પછી કોઈ જાતની દેહકિયાએ સહિત દેખાવાનું બન્યું છે, તથાપિ આત્મા, એ ક્રિયાનો અવકાશ પામે તો જ કરી શકે એવી કિયા કોઈ તે જ્ઞાન પછી હોઈ શકે નહીં, અને તો જ ત્યાં સંપૂર્ણ જ્ઞાન હે, એવા અસદેહ જ્ઞાની પુરુષોનો નિર્ધાર છે, એમ અમને લાગે છે ક્વશદિ રોગમાં કંઈ સ્નેહ જેમ ચિત્તને નથી થતું, તેમ આ ભાવોને વિશે પણ વર્તે છે, લગભગ સ્પષ્ટ વર્તે છે, અને તે પ્રતિબંધના રહિતપણાનો વિચાર થયા કરે છે