________________
૩૬
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા કરવામા આવે છે, જેમ હરિએ ઇચ્છે કમ દોરે તેમ દોરાઈએ છીએ, હૃદય પ્રાયે શૂન્ય જેવુ થઈ ગયુ છે, પાચે ઈદ્રિયો શૂન્યપણે પ્રવર્તવારૂપ જ રહે છે, નય, પ્રમાણ વગેરે શાસ્ત્રભેદ સાભરતા નથી, કઈ વાચતા ચિત્ત સ્થિર રહેતું નથી; ખાવાની, પીવાની, બેસવાની, સૂવાની, ચાલવાની અને બોલવાની વૃત્તિઓ પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે વર્તે છે, મન
પિતાને સ્વાધીન છે કે કેમ એનું યથાયોગ્ય ભાન રહયું નથી આમ ઉદાસીનતા
સર્વ પ્રકારે વિચિત્ર એવી ઉદાસીનતા આવવાથી ગમે તેમ વર્તાય ઘેલછા છે એક પ્રકારે પૂર્ણ ઘેલછા છે, એક પ્રકારે તે ઘેલછા કંઈક છૂપી
રાખીએ છીએ, અને જેટલી છૂપી રખાય છે, તેટલી હાનિ છે.
યોગ્ય વર્તીએ છીએ કે અયોગ્ય એનો કઈ હિસાબ રાખ્યો નથી આદિપુરુષ પ્રત્યે આદિપુરુષને વિષે અખડ પ્રેમ સિવાય બીજા મોક્ષાદિક પદાર્થોમાની અખંડ પ્રેમ આકાક્ષાનો ભગ થઈ ગયો છે. આટલું બધું છતા મનમાનતી
ઉદાસીનતા નથી, એમ માનીએ છીએ, અખડ પ્રેમખુમારી જેવી પ્રવહેવી જોઈએ તેવી પ્રવહેતી નથી, એમ જાણીએ છીએ, આમ કરવાથી તે અખંડ ખુમારી પ્રવહે એમ નિશ્ચળપણે જાણીએ છીએ, પણ તે કરવામાં કાળ કારભૂત થઈ પડ્યો છે, અને એ સર્વને
દોષ અમને છે કે હરિને છે, એવો ચોક્કસ નિશ્ચય કરી શકાતો નથી ઉદાસીનતા હતા એટલી બધી ઉદાસીનતા છતા વેપાર કરીએ છીએ, લઈએ વ્યવહાર-વેપાર છીએ, દઈએ છીએ, લખીએ છીએ, વાચીએ છીએ, જાળ
વીએ છીએ, અને ખેદ પામીએ છીએ વળી હસીએ છીએ -જે ઠેકાણુ નથી, એવી અમારી દશા છે, અને તેનું કારણ માત્ર હરિની સુખદ ઇચ્છા જ્યા સુધી માની નથી, ત્યા સુધી ખેદ મટ નથી
ભક્તિવાળા
સમજાય છે, સમજીએ છીએ, સમજશુ, પણ હરિ જ સર્વત્ર પુસ્તકો વાંચવા કારણરૂપ છે. પ્રાણીમાત્રથી, મનથી ભિન્નભાવ રાખ્યો
નથી, અને રાખ્યો રહે તેમ નથી ભક્તિવાળા પુસ્તકો કવચિત્—