________________
૨૨૦
ક્ષિપ્ત નિર્વાણપદ અર્થ -મારા વાળ મેઘ છે, કપાળ સત્યક છે, આંખે સૂર્ય ચંદ્ર છે, નેણે રાત્રી દિવસ છે, કાન દિશાએ છે, નાક અશ્વિનીકુમારો છે, પ્રાણવાયુ મહા વાયુ સાથે એક છે, મુખ અગ્નિ છે. વાણી છે, બ્રાહ્મણ છે, બાહુ ક્ષત્રિય છે, છાતી વૈશ્ય છે અને પદ યુદ્ધ છે, પેટ પાતાળ છે, ઉદર દરીયર
વ્યષ્ટિ સમષ્ટિ એક છે. મહેદરી રામનું રાવણ પાસે વિરાટરૂપે વર્ણન કરે છે - પગ પાતાળ એજ શીશધામા, અપરલેક અંગઅંગ વિશ્રામા
કુટી વિલાસ ભયંકર કાલા, નયન દીવાકર કચ ઘન માલા. બ્રહ્મબિન્દુ ઉપનિષદ્ -
હેવિશે વેદિતબેતુ, શબ બ્રા પરંચયત; શબ્દ બ્રહ્મણિ નિષ્ણાત, પરં બ્રહ્માધિ ગચ્છતિ.
વેગિ શૂન્ય પરે ભવેત્, નિર્વિચાર વિશાર અધ્યાત્મ લાભ; તત્ર તંભરા પ્રજ્ઞા.
પહેલી વૃત્તિને ત્યાગ કરી, બીજી ઉઠવા ન દઈએ; વચમાં નિર્વિકલ્પ દશાને અનુભવ લેતા રહીએ. હિરણ્ય કશ્યપનું મૃત્યુ ઉંબરામાં થયુંનિર્વિકારપણું.
૩ શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ અબ કહેવે કે કુછ નહિ, કહુ કહાં લે બેન અનુભવ કરકે દેખીયે, થે ગુંગકી સેન.
(મહાત્મા સુંદરદાસજી)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com