________________
Pravacanasara
inauspicious (aśubha) transformation is the cause of bondage of karmas that result in demerit (papa). Transmuting the cause in the effect, these auspicious (śubha ) and inauspicious (aśubha) transformations are also called merit (punya) and demerit (pāpa), respectively. The 'natural' (aviśesa) transformation is pure disposition; it has no divisions. It is the cause of the destruction of misery (duhkha) and, again transmuting the cause in the effect, it is the root cause of destruction of karmas and attainment of liberation.
भणिदा पुढविप्पमुहा जीवणिकायाध थावरा य तसा । अण्णा ते जीवादो जीवो वि य तेहिंदो अण्णो ॥2-90॥
भणिताः पृथिवीप्रमुखा जीवनिकाया अथ स्थावराश्च त्रसाः । अन्ये ते जीवाज्जीवोऽपि च तेभ्योऽन्यः ॥2-90॥
-
सामान्यार्थ – [ अथ ] इसके बाद जो [ पृथिवीप्रमुखाः ] पृथ्वी को आदि लेकर [ जीवनिकायाः ] जीव के छह काय जो [ स्थावराः ] स्थावर [ च ] और [ त्रसा: ] त्रस [ भणिताः ] कहे गये हैं [ते] वे सब भेद [ जीवात् अन्ये ] चेतना-लक्षण जीव से अन्य अचेतन पुद्गल-पिण्डरूप हैं [ च ] और [ जीवः अपि ] जीवद्रव्य भी निश्चय से [ तेभ्यः ] उन त्रस - स्थावररूप छह प्रकार के भेदों से [ अन्यः ] जुदा (टंकोत्कीर्ण) ज्ञायक-स्वरूप है।
Then, the soul-bodies (jīvanikāya), which have been called immobile (sthāvara) – the earth-bodied (prthivīkāya) and the rest - and the mobile (trasa), are distinct from the substance of soul (jivadravya) and the substance of soul (jivadravya) too is distinct from these soul-bodies (jīvanikāya).
230
.........