________________
પ્રબુદ્ધ જીવ જ યોગી શ્રી પૃષ્ઠ ૪૪ % પ્રબુદ્ધ જીવન : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ૬ માર્ચ ૨૦૧૭ દ્રિજી વિર જ પ્રબુદ્ધ જીવત
પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિરોષક # પ્રબુદ્ધ જીવત : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષક ## પ્રબુદ્ધ
શા લખે છે કે “ક્ષણવારનો પણ સત્યરુષનો સમાગમ તે સંસાર૩૫ ચિંતામાં સમતા રહે તો તે આત્મચિંતન જેવી છે રે સમુદ્ર તરવાને નૌકારૂપ છે.' એ વાક્ય મહાત્મા શંકરાચાર્યજીનું શ્રી સૌભાગભાઈની આર્થિક સ્થિતિ સારી નહોતી તે બાબતની ?
છે; અને તે યથાર્થ જ લાગે છે. આપે મારા સમાગમથી થયેલો ચિંતા પોતે પત્ર દ્વારા શ્રીમદ્જીને સરળતાથી લખી જણાવતા. ૨ હૈં આનંદ અને વિયોગથી અનાનંદ દર્શાવ્યો; તેમજ આપના રિદ્ધિ સિદ્ધિ યોગની યાચના પણ કરતા. નિસ્પૃહી શ્રીમદ્જી છું જ સમાગમ માટે મને પણ થયું છે. શ્રી સૌભાગભાઈને મળ્યા બાદ પોતાના પરમાર્થ સખાને સાંકડી સ્થિતિમાં પડવા નહીં દેતા ; હું સૂતા, બેસતા, ઉઠતા, ખાતા, પીતા, હાલતા, ચાલતા સર્વે સન્માર્ગમાં ધરી રાખતા. કલ્યાણમૂર્તિ શ્રીમજી શ્રી સૌભાગભાઈને હું {િ પ્રવૃત્તિ કરતાં ‘દિનરાત રહે તે ધ્યાન મહી’ એવું રાત અને દિવસ દુ:ખમાં આશ્વાસન તથા દિલાસારૂપે લખે છે કે, - આ પરમાર્થ વિષયનું જ મનન શ્રીમદ્જીને રહે છે. તેઓ શ્રી ‘તમે અમે કંઈ દુઃખી નથી. જે દુ:ખ તે રામના ૧૪ વર્ષના દુ:ખનો : મેં સૌભાગભાઈને લખે છે કે, “આપના પ્રતાપે આનંદવૃત્તિ છે, દિવસ પણ નથી, પાંડવના ૧૩ વર્ષના દુઃખની એક ઘડી નથી અને હૈ હું પ્રભુ પ્રતાપે ઉપાધિજન્ય વૃત્તિ છે, સર્વ સમર્થ પુરુષો આપને ગજસુકુમારના ધ્યાનની એક પળ પણ નથી.” “સંસારની જાળ જોઈ હું = પ્રાપ્ત થયેલા જ્ઞાનને જ ગાઈ ગયા છે, એ જ્ઞાનની દિનપ્રતિદિન ચિંતા ભજશો નહિ. ચિંતામાં સમતા રહે તો તે ! શું આ આત્માને વિશેષતા થતી જાય છે.' સંવત ૧૯૪૭માં શુદ્ધ આત્મચિંતન જેવી છે. ચમત્કાર બતાવી યોગને સિદ્ધ કરવો, એ યોગીના છે શું સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ બાદ પરમ ઉલ્લાસથી તેઓ શ્રી લક્ષણ નથી. સર્વોત્તમ યોગી તો એ છે કે જે સર્વ પ્રકારની સ્પૃહાથી હું કું સૌભાગભાઈને લખે છે કે, “આત્મા જ્ઞાન પામ્યો એ તો નિઃસંશય રહિતપણે સત્યમાં કેવળ અનન્ય નિષ્ઠાએ સર્વ પ્રકારે સત્ જ આચરે હું
છે, ગ્રંથિભેદ થયો એ ત્રણે કાળમાં સત્ય વાત છે. સર્વ જ્ઞાનીઓએ છે; પારમાર્થિક વૈભવથી મુમુક્ષુને સાંસારિક ફળ આપવાનું જ્ઞાની ઈચ્છે હું ૬ એ વાત સ્વીકારી છે. તન્મય આત્મયોગમાં પ્રવેશ છે, ત્યાં જ નહીં કારણ કે અકર્તવ્ય તે જ્ઞાની કરે નહીં.' $ ઉલ્લાસ છે, ત્યાં જ યાચના છે, યોગ બહાર પૂર્વકર્મ ભોગવે છે. તૃષ્ણા, આડંબર અને પૌગલિક મોટાઈથી આખુંયે જગત ૬ આજના પ્રભાતથી નિરંજનદેવની કોઈ અદ્ભુત અનુગ્રહતા પીડાય છે પણ શ્રી સૌભાગભાઈ જેવા કોઈક જ પરમ સરળ છું
પ્રકાશી છે અને ઘણાં દિવસ થયા ઈશ્કેલી પરાભક્તિ કોઈ આત્મા દંભરહિતપણે પોતાના સદ્ગુરુ પાસે તેની જાહેરાત કરે ? છે અનુપમરૂપમાં ઉદય પામી છે.'
છે. આર્થિક પ્રતિકૂળતાથી સૌભાગભાઈનું ચિત્ત વ્યાકુળ તેમજ જ સૌભાગભાઈને મળતાં કેમ જાણે હંસની ચાંચ પ્રાપ્ત થઈ. અશાંત રહેતું. બાહ્ય ઉપાધિનો ઉદ્વેગ ફરી ફરી પરેશાન કરતો. તે હું દૂધ અને પાણીની જેમ અનંત જન્મોથી પોતાને જે એકરૂપ ભાસતા નિખાલસ, સત્યનિષ્ઠ સોભાગભાઈએ તે વૃત્તિઓનું દમન ન હું છુ રહ્યા છે તે આત્મા અને દેહને અલગ પાડવાની યુક્તિ, કરતાં જ્યારે જ્યારે તે અર્થની અનર્થ કામના ઊભી થતી ત્યારે ? $ બીજજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. આ મેળાપથી હાડોહાડ આધ્યાત્મના વંદના કર્યા વગર શ્રીમજીને જણાવતા. તેનું પરિણામ એ આવ્યું જે હું રંગે રંગાયેલા શ્રીમજીનું લક્ષ્ય પરમાર્થ પ્રત્યે એવું તો પ્રબળ અને કે આત્મનિષ્ઠ, નિસ્પૃહ શ્રીમદ્જીએ પરમ સંતોષ આપનાર, ૬ કેન્દ્રિત થયું હતું કે, તેઓ સંપૂર્ણપણે આત્મામય બની ગયા. ભક્તિને જગાડનાર અને આત્માના લક્ષમાં સ્થિર કરાવે એવાં ; મૈં તેમને અહોરાત્ર આત્મસ્વરૂપની લગની લાગી. શુદ્ધ જ્ઞાયક સ્વરૂપ બોધવચનો પુનઃ પુનઃ લખી મોકલ્યાં, જે માત્ર સ્ફટિક જેવા દે સુ સાથેનું ઐક્ય વધતું ગયું. વિશુદ્ધ ચેતનાના સતત સહવાસથી, પારદર્શી સૌભાગભાઈનું જ નહીં પણ જગતના તમામ ; છે અવિનાશી આત્માનો પ્રચંડ આવિર્ભાવ થયો. સંવત ૧૯૪૭ની મુમુક્ષુઓની મુમુક્ષતાનું રક્ષણ કરી રહ્યા છે. સદ્ગુરુની અમીદ્રષ્ટિ, ;
સાલમાં શુદ્ધ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થઈ. ચિત્તની શુદ્ધતા અને આત્મ-ચારિત્ર પર લાગેલા દોષ કે ડાઘથી ત્યારે જ મુક્ત કરાવે 9 એકાગ્રતા ધરાવતા શ્રીમદ્જીને ધ્યાનમાં પ્રવેશ અને પ્રગતિનું છે, કે જ્યારે પશ્ચાત્તાપ અને પ્રાયશ્ચિત ભાવે શુદ્ધ નિર્દભપણે ? હું નિમિત્તકારણ સૌભાગભાઈ બન્યા. સૌભાગભાઈના મેળાપ થકી તેનો એકરાર કરે છે. રુ મોક્ષપુરીના પ્રવેશદ્વાર એવાં શુદ્ધ સમ્યગ્દર્શન પ્રત્યેનો એકલક્ષી
અપ્રગટ સતુ ને પ્રગટ થવા વિનંતી $ પુરુષાર્થ જોમવંત બન્યો. ધર્મરૂપી વૃક્ષના મૂળિયાં ઊંડા સ્થપાતા સંપ્રદાય તથા વાડાઓમાં વહેંચાઈને વિસરાઈ ગયેલા છે તેં શ્રી સોભાગભાઈ પ્રત્યે શ્રીમદ્જીને બહુ આદર જાગ્યો. બન્ને આત્મધર્મને પુનઃસ્થાપિત કરવા શ્રીમદ્જી જેવા આપ્ત પુરુષ જ ટૂં É આત્માઓને એકબીજા પ્રત્યેનો અપૂર્વ પારમાર્થિક સ્નેહ વેદાયો. સમર્થ છે એવું હૃદયસખા સૌભાગભાઈ જાણતા હતા. તેથી તેં
પૂ. શ્રી સોભાગભાઈની પ્રેમસભર વારંવારની વિનંતીને માન શ્રીમદ્જીને જગતના મુમુક્ષુ આત્માઓને ઉપદેશવા, પ્રગટ રીતે હૈ શું આપી પરમકૃપાળુદેવ વવાણિયા જતી વખતે અથવા તો પાછા બહાર આવવા વિનંતી કરતા. શ્રીમદ્જીનું અનન્ય શરણ પામી ; છે વળતાં સાયેલા જરૂરથી પધારતા.
ક્રિયાજડત્વ અને શુષ્કજ્ઞાનપણામાં ફસાયેલા મતાર્થી આત્માઓ હું પ્રબુદ્ધ જીવન ધર્માચાર્ય હો તો તારા અનાચાર ભણી કટાક્ષદૃષ્ટિ કરી આજના દિવસમાં પ્રવેશ કરજે.
પ્રબુદ્ધ જીવતા
8 પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક 3 પ્રબુદ્ધ જીવો : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવનઃ જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિરોષક ## પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક 8 પ્રબુદ્ધ