________________
પ્રબુદ્ધ જીવ જ રોગી શ્રી પૃષ્ઠ ૮૨ % પ્રબુદ્ધ જીવન : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ૬ માર્ચ ૨૦૧૭ દ્રિજી વિરાર પ્રબુદ્ધ જીવન
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી અને જૈન સંતો
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક BN પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષક HR પ્રબુદ્ધ પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ## પ્રબુદ્ધ જીવત જ્ઞાનાયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ## પ્રબુદ્ધ જીવતા : જ્ઞાનયોગી :
1 શ્રી ગુણવંત બરવાળિયા [ તેઓ સી.એ. છે, અને અનેક ધાર્મિક-સામાજિક સંસ્થાઓ સાથે સંકળાયેલા છે. તેમણે શ્રી પ્રાણગુરુ-ફિલોસોફીકલ એન્ડ લીટરરી ટ્રસ્ટના ઉપક્રમે ૧૫ થી વધુ જ્ઞાનસત્રો યોજ્યા છે. અનેક સામયિકોના સંપાદનમાં પણ સક્રિય છે. ]
શ્રી યુગપુરુષ શ્રીમદ્જીનો જન્મ કૃષ્ણભક્ત કુટુંબમાં થયો સત્ય ધર્મનો ઉદ્ધાર કરવાના હતા પરંતુ તે કાળ પહેલાં જ તેમનું ? . પરંતુ જેનોના પ્રતિક્રમણ સૂત્રમાંનો ક્ષમાનો ભાવ તેમના અવસાન થયું. આખા જગતના ઉદ્ધાર માટે તેઓ મુનિપણું ઇચ્છતા : ૐ અંત:તલને સ્પર્શી ગયો અને જૈનદર્શન પ્રતિ રુચિ થઈ. હતા. એક પ્રસંગે તેમણે મુનિ દેવકરણ સાથેના વાર્તાલાપમાં શું આ રુચિને કારણે જ તેમના લખાણોમાં ઠેર ઠેર તેમણે કહેલ કે મુનિનું જીવન જગહિતાર્થે છે. શ્રીમદ્જી આખાયે જગતમાં હું 5 મહાવીર ધર્મનો મહિમા કર્યો છે એટલું જ નહિ તેમણે સત્ય, અહિંસા કે દયા અને અપરિગ્રહના ગુણોને જગતમાં ! { આત્માનુરાગી વીતરાગ ધર્મને ઉજાગર કરવાનો સમ્યક પુરુષાર્થ પ્રતિષ્ઠિત કરવા માગતા હતા. એમના અવસાન પછી આ કામ હું
કર્યો છે તે એમના જીવન-કવનના દર્શનમાં પ્રતીત થયા વિના પ્રત્યક્ષ વ્યવહારમાં ગાંધીજીએ ઉપાડી લીધું. ઝું રહેતું નથી.
શ્રીમદ્જીની કાર્યવાહીને ધર્મની વ્યાસપીઠ પર આગળ $ હું એ જ કારણે આત્મધર્મમાં માનનારા ઘણાં મુમુક્ષો સાધુચરિત ધપાવવાનું પાત્ર કવિવર્ય પૂ. નાનચંદ્રજી મહારાજ બને છે જે હું ૬ ગૃહસ્થો અને મુનિઓ એ કાળમાં શ્રીમજી પ્રત્યે આકર્ષાયા હતા. ગુજરાત દ્વારા ભારતની ધર્મવ્યાસપીઠ પર અજોડ કાર્ય કરી જાય
તેમાં લલ્લુજી મહારાજ, મુનિશ્રી દેવકરણજી, ન્યાયાધીશ છે. તેઓ શ્રીમદ્જીની વાડાબંધી વિરોધી હિલચાલના અને ૬ ધારશીભાઈ, શ્રી સૌભાગ્યભાઈ, શ્રી જુઠાભાઈ, શ્રી પોપટલાલ, માનવતાના સફળ પુરસ્કર્તા બને છે. સંવત ૧૯૫૭ના ફાગણ ૬ હું શ્રી અંબાલાલ, શ્રી મનસુખભાઈ, શ્રી કૃષ્ણદાસ, શ્રી સુદ ત્રીજના અંજાર ગામે થનાર પોતાની સાધુ દીક્ષા માટે એ હું ત્રિભોવનભાઈ, શ્રી પ્રાણજીવનદાસ વિગેરે.
દીક્ષાર્થી જતા હતા ત્યારે એમને મોરબીમાં શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીના કે છે ત્યારપછી પણ જૈન સંતો અને સાધુચરિત પુરુષોને શ્રીમદ્જી દર્શન થયા હતા. ‘સંતશિષ્યની જીવનસરિતા' પુસ્તકના પૃષ્ઠ 2 હું પ્રતિ સતત આકર્ષણ રહ્યું.
નંબર ૪૩ પર આ પ્રસંગાલેખનમાં એ રીતે નોંધાયું છે કે હું વર્તમાને કેટલાક જૈન સંત-સતીજીઓ અને સાધુચરિત ‘નાગરદાસભાઈ (નાનચંદ્રજી મહારાજ સાહેબ)ના હૃદયમાં છે 8 ગૃહસ્થો, વિદ્વાનો અને મુમુક્ષો શ્રીમદ્જીને પૂજ્યભાવે જુએ છે શ્રીમદ્ માટે સભાવભર્યો સુવિચારણાનો ચમકારો જાગી ઉઠ્યો :
એટલું જ નહિ તેમને માટે શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીનું પાવન જીવન- અને પોતાના સર્વસંગ ત્યાગના ભાવિજીવન માટે અમીટ છાપ હૂં ૬ કવન સંશોધનનો વિષય બની ગયો છે. તેમનું આ સંશોધન સ્વ- મૂકી ગયો.” પર માટે કલ્યાણકારી બની ગયું.
- મહાત્મા ગાંધીજીની રાજનીતિની કાર્યવાહી અને નાનચંદ્રજીની દૈ | મુનિશ્રી સંતબાલજીના અંતેવાસી સંતસાથી દુલેરાય ધર્મનીતિની કાર્યવાહી આ બન્ને પાત્રની કાર્યવાહી પુનઃ પુનઃ છે માટલીયાએ નોંધ્યું છે કે શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, મહાત્મા ગાંધીજી અને વિચારણીય બની રહે છે, કારણકે શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પોતાના દેહે કે પૂ. કવિવર્ય શ્રી નાનચંદ્રજી મહારાજ એ નામથી જોઈએ તો ત્રણ સત્ય ધર્મનો ઉદ્ધાર જગત જીવો પ્રત્યેના પરમ કારુણ્યમય ભાવથી તે 8 અલગ અલગ વિભૂતિઓ હતી પરંતુ એ ત્રણેના જન્મ અને કાર્ય અને સધર્મની ભક્તિથી ઇચ્છતા હતા. હું એક જ મિશન (હેતુ) માટે હતા. નામથી ભલે ત્રણ ગણાય પણ સંતબાલજીના ગુરુદેવ શ્રી નાનચંદ્રજી મહારાજે એમના હું
અનેકાંતવાદ, સત્ય, અહિંસા અને અપરિગ્રહનું તેમનું મિશન આગમજ્ઞાન અને સ્વાનુભવથી સ્પષ્ટ જોયું કે ભગવાન મહાવીરની $ એક હતું.
આજ્ઞાને નિશ્ચય પરમાર્થ કે તાત્વિક કે તત્ત્વદષ્ટિથી શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર શ્રીમદ્જીનું મિશન
વાસ્તવિક બનાવી રહ્યા છે. તત્ત્વ પ્રમાણે પોતાનું જીવન જીવી રૅ યથા હેતુ જે ચિત્તનો, સત્ય ધર્મનો ઉદ્ધાર રે,
અન્ય સાધુઓ અને મુમુક્ષુઓને પ્રેરણા આપી રહ્યા હતા અને ફ્રે થશે અવશ્ય આ દેહથી એમ થયો નિરધાર રે.”
વ્યવહાર દૃષ્ટિથી દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવના અનુસંધાન સત્ય ધર્મથી જ સાચું સ્વ પર શ્રેય એકીસાથે સાધી શકાય, ગાંધીજી રાજચંદ્ર પાસેથી પ્રેરણા લઈ જીવનના સર્વક્ષેત્રોમાં સત્ય, કુ સર્વસંગ પરિત્યાગી જૈન નિગ્રંથ મુનિ બનીને પોતાના દેહથી અહિંસા, સંયમ અને તપના સામુદાયિક પ્રયોગો દ્વારા મહાવીરના ડું પ્રબુદ્ધ જીવન | જેમ બને તેમ આજના દિવસ સંબંધી, સ્વપત્ની સંબંધી પણ વિષયાસક્ત ઓછો રહેજે.
પ્રબુદ્ધ જીવન
પ્રબુદ્ધ જીવન : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ૪ પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવનઃ જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ક્ષ પ્રબુદ્ધ