________________
પ્રબુદ્ધ જીવ જ રોગી શ્રી પૃષ્ઠ ૮૦ % પ્રબુદ્ધ જીવન : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ૬ માર્ચ ૨૦૧૭ દ્રિજી વિરાર પ્રબુદ્ધ જીવન
૬ પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક BE પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક 8 પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષક ## પ્રબુદ્ધ ૬
બે સાધકો:આચાર્ય બુદ્ધિસાગરજી અને શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીના જીવનમાં અધ્યાત્મ
1 ડૉ. રેણકા પોરવાલ $ (ડૉ. રેણુકા પોરવાલે આચાર્ય બુદ્ધિસાગરસૂરિ પર પીએચ.ડી. કર્યું છે. તેમણે ત્યાર બાદ ડૉ. સાગરમલ જૈનના માર્ગદર્શનમાં શિલ્પશાસ્ત્રનો હું અભ્યાસ કર્યો હતો. હાલમાં જ મથુરાના જેન શિલ્યો-સ્થાપત્ય વિશેનું કલાત્મક અને સંશોધનસભર પુસ્તક પ્રગટ થયું છે. ] વિષય પ્રવેશ:
- શ્રી બુદ્ધિસાગરજી યોગનિષ્ઠ અથવા આચાર્ય બુદ્ધિસાગરજી તરીકે શું ૬ ઓગણીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધ અને વીસમી સદીનો પૂર્વાર્ધ જાણીતા છે, જ્યારે શ્રીમદ્જી અને કૃપાળુદેવ સંબોધન શ્રી હૈં રાજકીય તથા ધાર્મિક જાગૃતિનો સમય હતો. સામાજિક રાજચંદ્રજીના પર્યાય બન્યા છે. મેં પ્રગતિના એ ઉષ:કાળમાં પ્રજા પણ ચેતનવંતી બનવા લાગી. આચાર્યશ્રી અને કૃપાળુદેવના પત્રસંગ્રહોઃ કા જૈન આત્માર્થી ગુરુઓ-શ્રી મુલચંદજી, શ્રી રાજેન્દ્રસૂરિજી, શ્રી આચાર્યશ્રીએ તેમના ભક્તોને બોધ આપવા જે પત્રો લખ્યા 5 ૐ બુટેરાયજી, શ્રી આત્મારામજી વગેરે સાધુઓએ જૈનસમાજને હતા તેનો સંગ્રહ પત્રસદુપદેશ ભાગ ૧, ૨ અને ૩માં છે ઉપરાંત હું ૨ અંધશ્રદ્ધાથી બહાર લાવવાનું ભગીરથ કાર્ય કર્યું. તેમના પછી ‘તીર્થયાત્રાનું વિમાન' એક પુસ્તક જેટલું જ વિશાળ છે. એમાં ૨ જૈ જૈન શાસનને નવજીવન બક્ષવા ઘણા સાધકો અને સાધુઓ થયા શ્રાવકે તીર્થયાત્રામાં કેવા ગુણો ધારણ કરવા એનું વિસ્તારથી ? કે એમાં અગ્રક્રમે આચાર્યપ્રવર બુદ્ધિસાગરજી અને મહાન તત્ત્વજ્ઞાની વર્ણન છે. કૃપાળુદેવના પત્રોમાં આત્મસિદ્ધિશાસ્ત્રનું સ્થાન એક છે = શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી હતા. આ બંને આત્માર્થી ઉપાસકોએ ઘણી શાસ્ત્ર સમકક્ષ છે. તેમના આવા પત્રોની સંખ્યા અનેક છે પરંતુ જે
અલ્પ આયુષ્ય અવધિમાં ભારતીય સમાજને નવપલ્લવિત કર્યો. આ પત્ર એક જ બેઠકે નિર્માણ થયેલ વિશિષ્ટ વિશાળ કૃતિ છે ? : ઉભય ઉપાસકોએ સમાજને અર્પલ અધ્યાત્મની ભેટ :
તેમાં છલકાતો બોધ એક સદી પછી પણ ભક્તોને ચોદ ૬ છે. આચાર્ય બુદ્ધિસાગરજી મહારાજનો જન્મ વિ. સં. ૧૯૩૦માં ગુણસ્થાનકો પર ઉત્તરોત્તર પ્રગતિના પગથિયાં ચઢાવવા સક્ષમ છે
અને દેહવિલય વિ. સં. ૧૯૮૧માં થયો, જ્યારે શ્રીમદ્જી વિ. સં. છે. ક ૧૯૨૪માં જન્મ્યા અને વિ. સં. ૧૯૫૭માં દેવલોક થયા. આચર્યશ્રીના પત્રસદુપદેશ ભાગ એકમાં ૨૪૪ પૃષ્ઠો, ભાગ ૨ & આચાર્યશ્રીનું આયુષ્ય એકાવન વર્ષનું હતું જ્યારે શ્રીમદ્જીનું બેમાં ૫૪૪ પૃષ્ઠો અને ભાગ ત્રણમાં ૯૦ પૃષ્ઠોનો સમાવેશ છે. હું શું આયુષ્ય ફક્ત તેંત્રીસ વર્ષ. બંને મહાપુરુષોનું વિચરણ સ્થળ ગુરુદેવે શ્રીમંત સયાજીરાવ ગાયકવાડ, શ્રી જીનવિજયજી, મો. ૨ જે મોટેભાગે ગુજરાત અને મુંબઈ રહ્યું.
દ. દેસાઈ, શેઠ લાલભાઈ દલપતભાઈ, લોકમાન્ય તિલક વગેરે ફેં. હું તેમણે જીવનમાં આત્મિક સાધનાથી મેળવેલ સિદ્ધિઓના મહાનુભાવોને સમય સમયે પત્રો દ્વારા આશિષ અને ઉપદેશ શું ૬ ખજાનાને લોકો સમક્ષ ઉપદેશની ચાવી થકી ખુલ્લો મૂક્યો, આપ્યા તેનો સંગ્રહ આ ગ્રંથોમાં છે. તેઓ શ્રી જીનવિજયજીને
વધુમાં જનસાધારણને યોગની ભૂમિકાથી સમાધિ સુધીનો માર્ગ એક પત્રમાં લખે છે૬ ચિંધ્યો. એમાં મુખ્યત્વે અધ્યાત્મ શું છે, એ કેવી રીતે મેળવવું, જૈન ‘સારામાં હો નમ મન સદા – ધર્મનાં કાર્ય ધારો, હું તત્ત્વોની જ્ઞાન પ્રાપ્તિ, સમાજના કુરિવાજને દૂર કરવાના આશી: એવી સફળ બનશો – જ્ઞાનમાં હો વધારો, | ઉપાયોની ચર્ચા, વગેરે વિષયોનો સમાવેશ સરળ શૈલીમાં છે. જ્ઞાતવ્યોને પ્રતિદિન લખી – ફર્જ સાચી બજાવો, - ગરીબ હોય કે તવંગર બધા એમાં રાચવા લાગ્યા. જો ભક્ત દૂર બુધ્યબ્ધિ સત હૃદયઘટમાં – મિત્રનો હો વધાવો.” રહેતો હોય તો એને ઉપદેશ આપવા માટે આ ફિલોસોફરોએ કેવા સુંદર આશીર્વાદ ગુરુજીએ જીનવિજયજીને આપ્યા! આવો હું પત્રો લખવાનો માર્ગ માધ્યમ-મીડિયા તરીકે અપનાવ્યો જેથી જ પ્રેમાળ બોધ તેમણે તેમના ભક્તોને પત્રોમાં આપ્યો છે. છુ છે જ્યારે ભક્ત મુશ્કેલીમાં હોય તો એમાંથી એને જીવન જીવવા આચાર્ય બુદ્ધિસાગરજીએ અધ્યાત્મના અનુભવરસનો આનંદ $ હું માટેનું રસાયણ અચૂક મળી જાય. બંને સાધકોએ લખેલા પત્રોનું લોકો ચાખે અને દેહ પ્રત્યેનો રાગ ઓછો થયા પછી વીતરાગી હૈં ૬ લિસ્ટ વિશાળ છે. એમાં અધ્યાત્મ, ગુણાનુરાગ અને સામાજિક અવસ્થામાં આનંદની અનુભૂતિ કરાવતી સંવેદના દેવી હોય એનું દૂ ક્રાંતિનો પડઘો નજરે પડે છે.
સુંદર વર્ણન ભજનસંગ્રહોમાં આપ્યું છે. તેમનું એક ભજન છેહું એક અગત્યની વાત એ છે કે આ બંને આત્માર્થી સાધકોને, ખરી એ પ્રભુ પામ્યાની નિશાની: શુ તેમના ભક્તોએ શ્રીમદ્ કહીને સંબોધ્યા છે પરંતુ વર્તમાનમાં દેહાધ્યાસ રહે નહિ મનમાં હોય ને તાણાવાણી
પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ૪ પ્રબુદ્ધ જીવતા : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક & પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિરોષક # પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક 3 પ્રબુદ્ધ
પ્રબુદ્ધ જીવંત
સપુરુષ વિદુરના કહ્યા પ્રમાણે આજે એવું કૃત્ય કરજે કે રાત્રે સુખે સુવાય.
Olaydd
