Prabuddha Jivan 2015 03 Anekantvad Syadvad ane Nayvad Visheshank

Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 8

અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્ય પૃષ્ઠ ૮ • પ્રબુદ્ધ જીવન · અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્વાદ અને નયવાદ વિશેષાંક ૯ માર્ચ ૨૦૧૫ મવાદ, ચાવીદ અને
અને યવાદ વિશેષાંક 4 અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્ વાદ અd નયવાદ વિશેષાંક 4 અકodવાદ, સ્યાદ્વાદ અનેકન્તિવાદ, સ્યાદ્ર્વાદ અને નયવાદ વિશેષાંક 4 અનેકાંતવાદ, ચાટ્વીદ અને નયવાદ વિરોષક ક અનેકાંવીદ, સ્યાદ્ર્વાદ
જૈનધર્મ અને અનેકાંતવાદ ઃ આ વિશિષ્ટ અંકની માનદ વિદુષી સંપાદિકા
| ડૉ. સેજલ શાહ લેખિકા, કવયિત્રી, પત્રકાર અને ગુજરાતી ભાષાની પ્રાધ્યાપિકા ન પાડી પણ આવી ઉચ્ચ કક્ષાની વ્યાખ્યાનમાળાના વકતા તરીકે પોતે ડૉ. સેજલ શાહનો પરિચય કઈ અને કેવી રીતે આપું? તેજસ્વી પ્રતિભા, સજ્જ નથી એવું મને કહી સંકોચ વ્યક્ત કર્યો. પરંતુ મારો પ્રેમાગ્રહ 5
જ્ઞાનસમૃદ્ધિ અને સરળ વ્યક્તિત્વ તેમજ હૂંફાળા અવાજથી જે વ્યક્તિએ વધતો ગયો અને ડૉ. સેજલે મને સંમતી આપી અને “નયપ્રમાણથી રે હું હૃદયમાં પુત્રીવત સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું હોય-અમેરિકા સ્થિત મારી મોટી મનપ્રમાણ સુધી’ જેવા અનેકાંત અને સ્યાદ્વાદના ગહન વિષય ઉપર હું પુત્રી પ્રાચી અને ડૉ. સેજલ સમવયસ્ક-એના વિશે તો ઘણું ઘણું લખવાનું એવું વક્તવ્ય આપ્યું કે સર્વ શ્રોતા અને આયોજકો આફ્રિન થઈ ગયા. હું મન થાય, એટલે જ તો આ ડૉ. સેજલને ક્યારેક હું ભીતરના વ્હાલથી વિદ્વતા અને સચોટ વક્તવ્યનો વિરલ સમન્વય – મારા મનમસ્તિષ્કમાં હું છે “તુંકારે પણ સંબોધી લઉં.
સેજનબેનનું વધુ એક આરોહણ. લગભગ પાંચ-છ વર્ષ પહેલાં ડૉ. સેજલ પાર્લાની જે મણિબેન પર્યુષણ પર્વનો ‘પ્રબુદ્ધ જીવન”નો કર્મવાદ ઉપરનો અંક વાંચી મારા છે * નાણાવટી કૉલેજમાં પહેલાં ૨૦૦૧ થી અને ૨૦૦૮ સુધી પ્રાધ્યાપિકા પરમ મિત્ર શ્રીકાંત વસાએ ફોન કરી મને કહ્યું, “હવે અનેકાંતવાદને ૬ અને ૨૦૦૮થી વર્તમાનમાં એ કૉલેજના ગુજરાતી વિભાગના અધ્યક્ષા સરળ ભાષામાં સમજાવતો અંક આપો.” આ સૂચન સાથે આર્થિક શું છે, ત્યાં કોઈ સેમિનાર માટે મને નિમંત્ર્યો અને મને ડૉ. સેજલની વિદ્વતા સૌજન્યની ભીનાશ પણ આ મિત્રે અમને આપી. છે અને કુશળ સંયોજનકાર તરીકેનો પરિચય થયો. એક વખત તો એ હવે આપ જ કહો, આવા વિષયના સંપાદન માટે મારા હૃદયમાં કોનું પર એસ.એન.ડી.ટી. યુનિવર્સિટીની અમારી એક પેનલમાં અમારી સામે પક્ષે નામ આવે? અને હવે તો બહેન સેજલ ઉપર થોડા અધિકારનો ભાવ 2 હું ડૉ. સેજલ હતા, ત્યારે પણ એમણે અમને બધાને એમના જ્ઞાન, નિષ્ઠા પણ ઉગી નીકળ્યો હતો, અને એ ભાવનો ઉપયોગ કરી બહેન સેજલને છે અને પ્રોજેક્ટો-પ્રકલ્પથી ખૂબ જ પ્રભાવિત કર્યા હતા.
ફોન કરી બસ, આદેશ આપી દીધો. થોડા ‘હા’, ‘ના’, પ્રશ્નો વગેરે ઘણું થયું છે મેં ડૉ. સેજલ સ્નાતક થયા પોલિટિકલ સાયન્સમાં અને બી.એ.ની પણ હું મક્કમ હતો અને મને બહેન સેજલ ઉપર પૂરતો વિશ્વાસ હતો. હૈ 8 ડિગ્રી પણ લઈ લીધી અને ત્રણેક વર્ષ જુનિયર કૉલેજમાં અધ્યાપનની કૉલેજના લેક્યકર, સંસારની જવાબદારી અને અન્ય સ્થળે કોલમ 8 ૨. લટાર પણ મારી આવ્યા.
લખવાની પ્રતિબદ્ધતા સાથે સેજલબેને એકલે હાથે, હા, એકલે હાથે જ રે 8 એક શુભ ઘડીએ આપણા ગુજરાતી સાહિત્યના તોખાર ચંદ્રકાંત આ અંકયજ્ઞ આરંભ્યો અને આ ઐતિહાસિક અંક તૈયાર કર્યો. શું બક્ષી એમને મળી ગયા અને સેજલબેનના સાહિત્યરસને પ્રતિબદ્ધતા જૈન સાહિત્યજગત ડૉ. સેજલના આ ઉમદા કાર્યની નોધ લઈને એમને કે { તરફ લઈ જવાની પ્રેરણા અને જોશ આપ્યા અને સેજલબેન ગુજરાતી યશ આપવા અધીરો થશે એમાં મને જરાય શંકા નથી. નિષ્ઠા અને ૐ સાહિત્યના વિષય સાથે એમ.એ. થયા. ત્યાર પછી એમના પ્રેરક બળ પ્રતિબદ્ધતાનું વૃક્ષ આપમેળે ઊગીને ઘટાદાર બને છે, એના ઉપર ધજાનું
બન્યા આપણા વિદ્વદ્ કવિજન નીતિન મહેતા; અને સેજલબેને આપોઆપ આરોપણ થઈ જાય છે. $ “આંતરકૃતિત્વ અને ગુજરાતી કવિતામાં તેનો વિનિયોગ' ઉપર મહાનિબંધ “મુઠ્ઠી ભીતરની આઝાદી’ પુસ્તક ડૉ. સેજલના નામે છે ઉપરાંત હું લખી પીએચ.ડી. – ડૉક્ટરેટની ડીગ્રી પ્રાપ્ત કરી. વાચકને થશે આ શોધનિબંધો અને ‘નવનીત સમર્પણ'માં પુસ્તકોનું વિવેચન તેમ જ “કવિતા” છે $ “આંતરકૃતિત્વ' એટલે શું? આટલો સૂક્ષ્મ અને અઘરો વિષય? ‘આંતરકૃતિત્વ' સામયિકમાં કવિતા, રેડિયો નાટકો, આ બધું એમનું સર્જન છે. અને હું એટલે સર્જક જે સર્જન કરતો હોય, કવિતા, નવલ કે નાટક કે કોઈપણ ભવિષ્યમાં સર્જન થતું રહેશે એવી એમની સંવેદના અને પ્રજ્ઞા છે. જૈનધર્મનો ફૂ # પ્રકાર-તે વખતે એ સર્જકના મનમાં એણે વાંચેલી કોઈ કૃતિનો એના એમનો ઊંડો અને વિશદ્ અભ્યાસ આ અંક પ્રતીતિ કરાવે છે. ઉપરાંત છે કે અંતરમાં અને એનાં સર્જનમાં પ્રભાવ પડયો હોય તે.
આંતરરાષ્ટ્રીય નવલિકા સ્પર્ધામાં એમની નવલિકાને પ્રથમ પારિતોષિક શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય યોજિત ૨૨મા જૈન સાહિત્ય સમારોહ પ્રાપ્ત થયું છે. È માટેના એક વિષય “જેન ફાગુ કાવ્યો અને બારમાસી કાવ્યો માટે નિબંધો જન્મ તો મુંબઈમાં, ૧૯૭૪માં, મૂળ વતન સંસ્કારી નગરી હું લખનારને માર્ગદર્શન આપે એવા વિદ્વાનની મારે જરૂર હતી અને અમારા ભાવનગરમાં, પિતા બિપીનભાઈ અને માતા અરૂણાબેન પાસેથી જન્મજાત * લાડકા મિત્ર ડૉ. અભય દોશીએ મને આ ડૉ. સેજલનું નામ સૂચવ્યું. મેં જૈન ધર્મના સંસ્કાર અને પ્રોત્સાહન પ્રાપ્ત થયા. કે બહેન સેજલનો સંપર્ક કર્યો અને સરળતાથી આ કાર્ય સ્વીકારી મિકેનિકલ એન્જિનિયર જીવનસાથી મનીષ શાહ અને પુત્ર કેવીન હું નિબંધકર્તાઓને ઉત્તમ માર્ગદર્શન આપી નવા લેખકોને આવા કઠિન શાહના સહકાર અને પ્રોત્સાહન વગર બહેન સેજલ, ડૉ. સેજલ બની શકે? હું
વિષય ઉપર લખવા માટે હૂંફાળું માર્ગદર્શન આપ્યું, એ સત્રનું કુશળ આપણા માટે આટલું બધું કામ કરી શકે ? આપણે આ દ્રયને અભિનંદીએ. હું સંચાલન પણ એમણે કર્યું અને સર્વ વિદ્વજનોના પ્રેમાધિકારી બન્યા. જ્ઞાનસજ્જ અને સજ્જનતાથી શણગારાયેલ બહેન સેજલે મારા મનમાં 8 આ યશ પ્રાપ્તિથી સેજલબેનની પ્રતિભાએ મારા હૃદયમાં વધુ એક એક આશા જન્માવી છે. મા સરસ્વતી મારી આ શ્રદ્ધા ફળાવશે એવી મને E પગલાંનું આરોહણ કર્યું.
શ્રદ્ધા છે. 3 શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ યોજિત ૮૦મી વ્યાખ્યાનમાળાના આયોજન બહેન સેજલ (મોબાઈલ-૦૯૮૨૧૫૩૩૭૦૨)માં પળે પળે È વખતે એક ભારે વિષય માટે મને વક્તાની જરૂર પડી અને મેં બહેન જ્ઞાનભૂખ પ્રગટતી રહો અને પ્રતિપળે ઋતંભરા પ્રજ્ઞા તરફ આ પુત્રીની હૈં હું સેજલનો એક અધિકારભાવથી સંપર્ક કર્યો. બહેન સેજલે મને સ્પષ્ટ ના ગતિ થતી રહો એવી પરમ તત્ત્વને પ્રાર્થના. Tધનવંત ? અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્વાદ અને તકવાદ વિશેષાંક અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્વાદ અને તયવાદ વિશેષાંક યૂ અનેકાંતવાદ, સ્ટાર્વાદ અને તયવાદ વિશેષાંક અનેકાંતવાદ, સ્યાદ્વાદ અને
અનેકાન્તવાદ, ચાદ્દવીદ અને વયવાદ વિશેષાંક ક અનેકાંતવાદ, સ્થાવાદ અને નયવાદ વિશેષાંક ક અનેકાન્તવાદ, સ્વાસ્વાદ અને વયવાદ વિશેષાંક ક અનેકન્તિવાદ, સ્પીદ્ વીદ અને નયવાદ વિશેષાંક ૬ અનેકન્તિવાદ, સ્થીર્વાદ