________________
૨૮
પ્રબુદ્ધ જીવન
,
,
તા. ૧૬-૪-૯૭ અને તા. ૧૬-૫-૯૩
ચાતુર્માસ કરવા માટે કેટલાય વ્રતધારી શ્રાવકોએ કદમ્બગિરિ જવાનો નંદનસૂરિને પ્રતિષ્ઠા અંગે તથા બીજાં કેટલાંક કાર્યો અંગે સૂચનાઓ નિર્ણય કર્યો.
આપી. - આ નિર્ણયની જાહેરાત થતાં મહુવાના અગ્રણી શ્રાવકોમાં વળી મહારાજશ્રીનો તાવ ઊતરતો નહોતો. એમનું હૃદય નબળું પડતું એક નવો વિચાર ફૂર્યો. તેઓને એમ થયું કે પોતાના વતનના આ જતું હતું. એ માટે ડૉક્ટરોએ ઈજેક્શન આપવાની વાત કરી. પરંતુ પનોતા પુત્રે ઘણા વર્ષોથી મહુવામાં ચાતુર્માસ કર્યું નથી. તો તે માટે મહારાજશ્રીએ ઇજેકશન લેવાની સ્પષ્ટ ના પાડી. જિંદગીમાં તેઓએ વિનંતી કરવી. એટલે મહુવાના સંઘના આગેવાનો કદમ્બગિરિ કોઇ દિવસ ઈજેકશન લીધું ન હતું. મહારાજશ્રીની વાત ડૉકટરે મહારાજશ્રી પાસે પહોંચ્યા અને ચાતુર્માસ મહુવામાં જ કરવા માટે સ્વીકારી એટલે મહારાજશ્રીએ નંદનસૂરિને કહ્યું કે ડૉકટર કેટલા ભલા હઠપૂર્વક આગ્રહ કર્યો. વળી તેઓએ મહારાજશ્રીને જણાવ્યું કે આપની છે કે મારી મરજી વિરુદ્ધ કશું કરવાનો આગ્રહ રાખતા નથી.” જ પ્રેરણાથી મહુવામાં બે નૂતન જિન મંદિરો થયાં છે. એનું કામ પૂરું દિવાળીનો દિવસ આવ્યો. મહારાજશ્રીએ પોતાના શિષ્યોને કહી થવામાં છે. માટે એમાં પ્રતિષ્ઠા પણ આપના હસ્તે જ કરાવવાની દીધું કે એ દિવસે પોતે પાણી સિવાય બીજું કશું વાપરવા ઇચ્છતા નથી. ભાવના છે.
મહારાજશ્રીની ગંભીર બનતી જતી તબિયતના સમાચાર સાંભળીને મહુવાનાં સંઘનો આગ્રહ એટલો બધો હતો કે મહારાજશ્રી એ એમનાં દર્શન માટે નગરના જૈન-જૈનેતર લોકો આવવા લાગ્યા. વિનંતીનો અસ્વીકાર કરી શક્યા નહિ, પરંતુ મહારાજશ્રીએ કહ્યું, “હું ડૉકટરો પણ આવી પહોંચ્યા. હૃદયની બીમારીને કારણે ઇજેકશન મહુવા આવું તો શું પણ પ્રતિષ્ઠા મારે હાથે થવાની નથી.' આપવાની જંરૂર ડૉકટરોને જણાઈ. પરંતુ નંદનસૂરિ મહારાજે મહારાજશ્રીના આ વચનમાં જાણે કોઇ અકળ ભાવિની આગાહી થતી
ડૉકટરોને મહારાજશ્રીની ભાવના જણાવી અને ઇન્જકશન ન આપવું હતી.
તેમ નક્કી કર્યું. સાંજનું પ્રતિક્રમણ શ્રી નંદનસૂરિ તથા શ્રી ધુરંધર ત્યારપછી મહારાજશ્રીએ ચૈત્ર માસના કૃષ્ણ પક્ષમાં કદમ્બગિરિથી
વિજયજીએ મહારાજશ્રીને સારી રીતે કરાવ્યું. સંથારા પોરિસીની ક્રિયા ડોળીમાં વિહાર કર્યો અને પંદરેક દિવસમાં તેઓ મહુવા પધાર્યા.
પણ સારી રીતે થઇ. સંસારના સર્વજીવો સાથે ક્ષમાપના પણ થઈ ગઈ. મહુવાના નગરજનોએ જૈન અજૈન સર્વ લોકોએ ભાવોલ્લાસપૂર્વક ભવ્ય
- મહારાજશ્રીની આવી અંતિમ સમયની ગંભીર બીમારીને લક્ષમાં સામૈયું કર્યું. મહુવા બંદર હોવાને કારણે વૈશાખ મહિનાની ગરમી
લઈ ત્યાં સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક-શ્રાવિકા વિશાળ સમુદાયમાં ઉપસ્થિત મહારાજશ્રીને એટલી નડી નહી.
થઈ ગયું અને સર્વે મહારાજશ્રીના સ્વાથ્ય માટે નવકાર મંત્રની ધૂન - શરીરની અશક્તિ અને અસ્વસ્થતાને કારણે વ્યાખ્યાનની, જવાબદારી મહારાજશ્રીના ત્રણ મુખ્ય શિષ્યો શ્રી ઉદયસૂરિ, શ્રી,
મચાવી. સાંજે સાત વાગે મહારાજશ્રીએ શાંતિપૂર્વક, સમાધિપૂર્વક દેહ નંદનસૂરિ અને શ્રી અમૃતસૂરિએ સ્વીકારી લીધી હતી. પર્યુષણ પર્વની
છોડ્યો. આરાધના પણ સારી રીતે ચાલવા લાગી. પર્યુષણના ચોથા દિવસે
મહારાજશ્રીએ પોતાના ૭૭માં વર્ષનો જાણે કે આ છેલ્લો દિવસ બપોરે આકાશમાં સૂરજની આસપાસ ભૂખરા રંગનું જાણે એક કુંડાળું
પૂરો કર્યો. રચાયું હોય તેવું જણાયું આ એક અશુભ સંકેત હતો. ‘આકાશે કુંડું અને
મહારાજશ્રીના કાળધર્મના સમાચાર જોત જોતામાં ચારે બાજુ મલકમાં ભૂંડ' એવી લોકવાયકા પ્રચલિત છે. સંવત્સરીનો દિવસ સારી
પ્રસરી ગયા. તદુપરાંત તે રાત્રે જુદા જુદા નગરોના સંઘોને તાર કરવામાં રીતે પસાર થયો, પરંતુ સાંજે ગામ બહાર વંડાની ઓસરીમાં સંઘના
આવ્યા. ચારસો જેટલા તાર તે રાત્રે થયા અને બીજા ત્રણસો જેટલા શ્રાવકો સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ કરતા હતા તે વખતે વડની એક મુખ્ય ડાળ
તાર બીજા દિવસે થયા. સમાચાર મળતાં જ મહારાજશ્રીના હજારો ભયાનક કડાકા સાથે તૂટી પડી. સદભાગ્યે કોઈને કશી ઇજા થઇ નહિ. ભક્તો મહુવા આવી પહોંચ્યા. પરંતુ આ પણ એક અશુભ સંકેત હતો.
વિ. સં. ૨૦૦૬ના કારતક સુદ-એકમના દિવસે શનિવારે નૂતન પર્યુષણ પર્વ પૂરાં થયા. હવે પ્રતિષ્ઠાની તૈયારી ચાલવા લાગી. તે વર્ષના પ્રભાતે મહારાજશ્રીના દેહને પાલખીમાં બિરાજમાન કરવામાં અંગે વાટાઘાટ કરવા અમદાવાદના કેટલાક શ્રેષ્ઠીવર્ય મહારાજશ્રીને આવ્યો. બેન્ડવાજા સાથે ભવ્ય પાલખી-અંતિમ યાત્રા નીકળી. ગામ મળવા આવી ગયા. ભાદરવા વદ અમાસની રાત્રે આકાશમાંથી એક બહાર નક્કી કરેલા, પ્રમાર્જિત કરેલા સ્થળે મહારાજશ્રીના દેહને અગ્નિ મોટો તારો ખર્યો અને ધડાકા જેવો અવાજ થયો. આ પણ એક અશુભ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા. દેહ પૂરો બળતાં ઠીક ઠીક વાર લાગી. જે સંકેત હતો. જાણે કોઈ મહાપુરુષનો વિયોગ ન થવાનો હોય ! એ જ સમયે ચિતા પૂરી સળગી રહી તે મહારાજશ્રીનો જન્મ સમય વીસ ઘડી દિવસે રાત્રે બજારમાં પાન સોપારીની દુકાન ધરાવતા એક ભાઇને એવું અને પંદર પળનો હતો. જાણે એમાં પણ કોઇ સંકેત રહેલો હશે ! સ્વમ આવ્યું કે પૂજ્ય નેમિસૂરિદાદાની સ્મશાનયાત્રા બેન્ડવાજા સાથે મહારાજશ્રીનો જન્મ મહુવામાં અને તેઓ કાળધર્મ પણ મહુવામાં નીકળી છે અને હજારો માણસો તેમાં જોડાયા છે. એ બધા જેમ જેમ પામ્યા. એમનો દેહનું અવતરણ કારતક સુદ-એકમ ને શનિવારે, પોતાની દુકાન પાસેથી પસાર થતા ગયા તેમ તેમ પોતે તેઓને ચા દિવસે વીસ ઘડી અને પંદર પળે થયું હતું. તેમના દેહનું વિસર્જન પણ, પીવડાવેલી.
- કારતક સુદ-એકમ ને શનિવારે વીસ ઘડી અને પંદર પળના સમયે થયું. આ આસો મહિનાની ઓળીના દિવસો નિર્વિને પસાર થઈ ગયા. આવો યોગાનુયોગ તો કોઈ વિરલ વ્યક્તિના જીવનમાં જ જોવા મળે.
ત્યાર પછી એક દિવસ મહારાજશ્રી ઠલે જઈને પાછા ફરતાં હતાં ત્યારે આમ મહારાજશ્રી વિજયનેમિમરીશ્વરજીનું જીવન અને કે તેમને ટેકો આપવા માટે શ્રી ઉદયસૂરિ અને શ્રી નંદનસૂરિ સાથે હતા, ઘટનાઓથી સભર છે. એક વ્યક્તિ પોતાના જીવનકાળ દરમિયાન, તો પણ અચાનક સમતુલા ગુમાવતાં મહારાજશ્રી પડી ગયા. એમના જાતે અકિંચન રહી. કડક સંયમપાલન કરી, અનેકને પ્રતિબોધ પમાડી પગે મૂઢ માર વાગ્યો. એના ઉપચારો ચાલુ થયા. તેવામાં મહારાજશ્રી શાસનોરાતિનું કેવું અને કેટલું ભગીરથ કાર્ય કરી શકે છે તે ને શરદી અને ખાંસી થયાં. વળી તેમને તાવ પણ આવવા લાગ્યો.કોઈ મહારાજશ્રીના પ્રેરક પવિત્ર જીવન ઉપરથી જોઈ શકાય છે. કોઈ વખત ઊલટી પણ થવા લાગી. મહારાજશ્રીની શારીરિક " એવાએ ભવ્યાત્માનું સ્મરણ પણ આપણે માટે ઉપકારક બને છે. અસ્વસ્થતા વધતી જતી હતી, પરંતુ મનથી તેઓ સ્વસ્થ, શાંત અને
એમને કોટિ કોટિ વંદના! પ્રસન્ન હતા. શ્રી નંદનસૂરિએ જ્યારે કહ્યું કે “પરમ દિવસે દિવાળી છે
[* આધાર ગ્રંથો (૧) શાસન સમ્રાટ-લે, શ્રી શીલચંદ્રવિજયજી અને પછી બેસતા વર્ષે આપનો જન્મ દિવસ આવે છે,” ત્યારે
(૨) નેમિસૌરભ ભાગ ૧-૨, લે. શ્રી મફતલાલ સંઘવી). મહારાજશ્રીએ કહ્યું આપણે ક્યાં હવે દિવાળી જોવાની છે? પોતાનો અંતિમકાળ જાણે આવી પહોંચ્યો છે એ રીતે મહારાજશ્રીએ શ્રી
માલિક શ્રી મુંબઈ જેન યુવક સંઘ મદ્રક, પ્રકાશક : શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, o સ્થળ ૩૮૫, સરદાર વી.પી. રોડ, મુંબઈ-૪૦૦૦૦૪, કોન: ૩૫૦૨૯,મદ્રાસ્યાન: રિલાયન્સ ઓફસેટ પ્રિન્ટ, ૧૯, ખાંડિયા સ્ટ્રીટ, મુંબઈ-૪૦૦૦૮. ફોટોટાઈપસેટિંગ મઠોકન, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૯૨. |
? :
::
:
::::
:::
::
:::
::
:..
:
