Paumchariyam Part 03

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 118

४८९
उज्जोयविहाणपव्वं -७०/१-२५ तुङ्गं विभूससु कुलं, सलाहणिज्जं च कुणसु अप्पाणं । अप्पेहि भूमिगोयर- महिला कलहस्स आमूलं ॥१२॥ वइरिस्स अत्तणो वा, मरणं काऊण निच्छयं हियए । जुज्झिज्जइ समरमुहे, तह वि य किं कारणं तेणं? ॥१३॥ तम्हा अप्पेहि इमा, सीया रामस्स पणयपीईए । परिवालेहि वयं तं, जं गहियं मुणिसयासम्मि ॥१४॥ देवेहि परिग्गहिओ, जइ वि समो हवइ भरहनाहेणं । तह वि अकित्तिं पावइ, पुरिसो परनारिसङ्गेणं ॥१५॥ जो परनारीसु समं, कुणइ रई मूढभावदोसेणं । आसीविसेण समयं, कीलइ सो उग्गतेएणं ॥१६॥ हालाहलं पिव विसं, हुयवहजालं व परमपज्जलियं । वग्घि व्व विसमसीला, अहियं वज्जेह परमहिला ॥१७॥ इन्दीवरघणसामो, गव्वियहसियं दसाणणो काउं । भणइ पिया ससिवयणे, किं व भयं उवगयासि तुमं ॥१८॥ न य सो हं रविकित्ती, न चेव विज्जाहरो असणिघोसो । न य इयरो को वि नरो, जेण तुमं भाससे एवं ॥१९॥ रिउपायवाण अग्गी, सो हं लङ्गाहिवो सुपडिकूलो । न य अप्पेमि ससिमुही, सीया मा कुणसु भयसङ्कं ॥२०॥ एव भणियम्मि तो सा, ईसावसमुवगया महादेवी । जंपइ सीयाए समं, किं सामिय ! रइसुहं महसि ? ॥२१॥ ईसाकोवेण तओ, पहणइ कण्णुप्पलेण सा दइयं । भणइ य गुणाणुरूवं, किं दिटुं तीए सोहग्गं ? ॥२२॥ किं भूमिगोयरीए, कीरइ अहियं कलाविहीणाए ? । विज्जाहरीए समयं, भयसु पहू ! नेहसंबन्धं ॥२३॥ आणवसु केरिसी हं, होमि पहू ! जा तुमं हिययइट्ठा । किं सयलपङ्कयसिरी ?, अहवा वि सुरिन्दवहुसरिसा ? ॥२४॥ सो एव भणियमेत्तो, अहोमुहो लज्जिओ विचिन्तेइ । परमहिलासत्तो हं, अकित्तिलहुयत्तणं पत्तो ॥२५॥ तव विभूषय कुलं श्लाघनीयं च कुर्वात्मानम् । अर्पय भूमिगोचरमहिलां कलहस्यामूलाम् ॥१२॥ वैरिण आत्मनो वा मरणं कृत्वा निश्चयं हृदये । युध्यते समरमुखे तथाऽपि च किं कारणं तेन ? ॥१३॥ तस्मादर्पयेमां सीतां रामस्य प्रणयप्रीत्या । परिपालय व्रतं तद्यद्गृहीतं मुनिसकाशे ॥१४॥ देवैः परिगृहीतो यद्यपि समोभवति भरतनाथेन । तथाप्यकीतिं प्राप्नोति पुरुषः परनारीसङ्गेन ॥१५॥ यः परनारिभिः समं करोति रतिं मूढभावदोषेण । आसीविषेण समकं क्रीडति स उग्रतेजसा ॥१६॥ हालाहलमिव विषं हुतवहज्वालामिव परमप्रज्वलिताम् । व्याघ्रीव विषमशीलामधिकं वर्जय परमहिलाम् ॥१७॥ इन्दिवरघनश्यामो गर्वितहसितं दशाननः कृत्वा । भणति प्रियां शशिवदने ! किं वा भयमुपगताऽसि त्वम् ॥१८॥ न च सोऽहं रविकीति नैर्व विद्याधरोऽसनिघोषः । न चेतरः कोऽपि नरो येन त्वं भाषस एवम् ॥१९॥ रिपुपादपानामग्निः सोऽहं लकाधिपः सुप्रतिकूलः । न चार्पयामि शशिमुखि ! सीतां मा कुरु भयशकाम् ।।२०।। एवं भणिते ततः सेावसमुपागता महादेवी । जल्पति सीतया समं किं स्वामिन् ! रतिसुखं काझ्षे? ॥२१॥ ईर्ष्याकोपेन ततः प्रहन्ति कर्णोत्पलेन सा दयितम् । भणति च गुणानुरुपं किं दृष्टं तस्याः सौभाग्यम् ? ॥२२॥ किं भूमिगोचर्यया, क्रियतेऽधिकं कलाविहीनया । विद्याधर्या सपदं भज प्रभो ! स्नेहसंबन्धम् ॥२३॥ आज्ञापय कीदृश्यहं भवामि प्रभो ! या तवहृदयेष्टा । किं सकलपङ्कजश्री: ? अथवाऽपि सुरेन्द्रवधुसदृशी ? ॥२४॥ स एवं भणितमात्रोऽधोमुखो लज्जितो विचिन्तयति । परमहिलासक्तोऽहमकीर्तिलघुत्वं प्राप्तः ॥२५॥ १. महिलं-प्रत्य० । २. इमं सीयं-प्रत्य० । ३. भरहराएणं-प्रत्य० । ४. वग्घि व विसमसीलं अहियं वज्जेह परमहिलं-प्रत्य० । ५. पियं-प्रत्य० । ६. ससिमुहि सीयं-प्रत्य० । ७. भणियमेत्ते सा-मु० ।
पउम. भा-३/१४
Jain Education Intemational