Paumchariyam Part 03

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 136

पीयंकरउवक्खाणपव्वं - ७४ / १२-३७
हसियाणि विलसियाणि य, अणेगचडुकम्मकारणाणि पहू ! । सुरज्जन्ताणि इहं, दहन्ति हिययं निरवसेसं ॥२५॥
एवं रोवन्तीणं, रावणविलयाण दीणवयणाणं । हिययं कस्स न कलुणं, जायं चिय गग्गरं कण्ठं ॥ २६ ॥ एयन्तरम्मि रामो, लक्खणसहिओ विभीसणं भणइ । मा रुयसु भद्द ! दीणं, जाणन्तो लोगवित्तन्तं ॥२७॥ जासि य निच्छ, कम्माणं विचेट्ठियं तु संसारे । पुव्वोवत्तं पावइ, जीवो किं एत्थ सोएणं ? ॥ २८ ॥ बहुसत्थपण्डिओ वि हु, दसाणणो सयलवसुमईनाहो । मोहेण इममवत्थं, नीओ अइदारुणबलेणं ॥२९॥ रामवयणावसाणे, विभीसणं भणइ तत्थ जणयसुओ । समरे अदिन्नपट्टी, किं सोयसि रावणं धीरं ? ॥३०॥ मोत्तूण इमं सोगं, निसुणसु अक्खाणयं कहिज्जन्तं । लच्छीहरुद्वयसुओ, अक्खरपुरे नरवई वसई ॥३१॥ अरिदमणो त्ति पयासो, परविसए भञ्जिऊण रिउसेन्नं । कन्तादरिसणहियओ, निययपुरं आगओ सिग्धं ॥ ३२ ॥ तं पविसिऊण नयर, तोरण-धयमण्डियं मणभिरामं । पेच्छइ य निययमहिलं, आहरणविभूसियं सगिहे ॥ ३३ ॥ तं पुच्छ्इ नरवसभो, सिट्ठो हं तुज्झ केण सयराहं ? । सा भणइ मुर्णिवरेणं, कित्तिधरेणं च मे कहिओ ॥३४॥ ईसा - रोसवसगओ, भणइ मुणी जइ तुमं मुणसि चित्तं । तो मे कहेहि सव्वं, किं मज्झ अवट्ठियं हियए ? ॥ ३५ ॥ तं भइ ओहिनाणी, तुज्झ इमं भद्द ! वट्टए हियए । जह किल कह मरणं मे, होहिइ ? कइया व ? कत्तो वा ? ॥ ३६ ॥ भणिओ य सत्तमदिणे, असणिहओ तत्थ चेव मरिऊणं । उप्पज्जिहिसि महन्तो कीडो विद्वाहरे नियए ॥ ३७॥
५०७
हसितानि विलसितानि चानेकचाटुकर्मकारणानि प्रभो ! । स्मर्यमानानीह दहन्ति हृदयं निरवशेषम् ॥ २५ ॥ एवं रुदन्तीनां रावणवनितानां दीनवदनानाम् । हृदयं कस्य न करुणं जातमेव गद्गदं कण्ठम् ॥२६॥ एतदन्तरे रामो लक्ष्मणसहितो बिभीषणं भणति । मा रोदी र्भद्र ! दीनं जानल्लोकवृत्तान्तम् ||२७|| जानासि च निश्चयेन कर्माणां विचेष्टितं तु संसारे । पूर्वकृतं प्राप्नोति जीवः किमत्र शोकेन ? ॥२८॥ बहुशास्त्रपण्डितोऽपि हु दशाननः सकलवसुमतिनाथः । मोहेनेमामवस्थां नीतोऽतिदारुणबलेन ॥२९॥ रामवचनावसाने बिभीषणं भणति तत्र जनकसुतः । समरे अदत्तपृष्टि किं शोचसि रावणं धीरम् ? ॥३०॥ मुक्त्वेदं शोकं निश्रुण्वाख्यानं कथ्यमानम् । लक्ष्मीधरध्वजसुतोऽक्षपुरे नरपतिर्वसति ॥३१॥ अरिदमन इति प्रख्यातः परविषये भङ्क्त्वा रिपुसैन्यम् । कान्तादर्शनहृदयो निजपुरमागतः शीघ्रम् ॥३२॥ तं प्रविश्य नगरं तोरण-ध्वजमण्डितं मनोऽभिरामम् । पश्यति च निजमहिलामाभारणविभूषितां स्वगृहे ॥३३॥ तं पृच्छति नरवृषभः शिष्टोऽहं तव केनाकस्मातम् । सा भणति मुनिवरेण कीर्तिधरेण च मे कथितः ॥३४॥ इर्ष्यारोषवशगतो भणति मुनिं यदि त्वं जानासि चित्तम् । तदा मां कथय सर्वं किं ममावस्थितं हृदये ||३५|| तं भणत्यवधिज्ञानी तवेदं भद्र ! वर्तते हृदये । यथा किल कथं मरणं मे भविष्यति ? कदा वा ? कुतो वा ? ||३६|| भणितश्च सप्तमदिनेऽशनिहतस्तत्रैव मृत्वा । उत्पतिष्यसि महान्कीटको विष्टयगृहे निजे ||३७||
१. वहियं ? मु० । २. ० वरेणं णाणधरेणं - प्रत्य० ।