________________
(५२८)
वनस्पतिकायिकेषूत्पद्यमानो वनस्पतिः । भवाननन्तान् कुर्वीत निरन्तरं परिभ्रमन् ॥४६॥ .
वनस्पतिकाय जीव वनस्पतिकाय में ही उत्पन्न होकर हमेशा परिभ्रमण करता हुआ अनन्त जन्म धारण करता है । (४६)
प्रत्येक मुत्पद्यमानाः पृथिव्यादिषु पंचसु । भवान् संख्यान् विदधति प्रत्येकं विकलेन्द्रियाः ॥५०॥.
पृथ्वीकाय आदि पांच में से प्रत्येक में उत्पन्न होता हुआ प्रत्येक विकलेन्द्रिय जीव संख्यात जन्म धारण करता है । (५०) . . .
प्रत्येकं विकलेष्वेवं पंचभूकायिकादयः । प्रत्येक मुत्पद्यमानाः संख्येय भवपूरकाः ॥५१॥..
पृथ्वीकाय आदि पांचों का प्रत्येक जीव भी विकलेन्द्रिय के अन्दर उत्पन्न होकर संख्यात जन्म धारण करता है । (५१)
विकलाक्षेषु संख्येयान् सर्वेऽपि विकलेन्द्रिया ।
भवान् विदध्युः प्रत्येकं जायमानाः परस्परम् ॥५२॥
सर्व विकलेन्द्रिय जीव भी विकलेन्द्रिय भी प्रत्येक जाति में परस्पर उत्पन्न होकर संख्यात जन्म धारण करता है । (५२)
पूर्वोक्तायुश्चतुभंग्या ज्येष्ठायुरूपलक्षिते । भंग त्रये भवानष्टौ कुर्युः सर्वे क्षमादयः ॥५३॥
पूर्वोक्त आयु की चतुर्भंगी के अन्दर उत्कृष्ट आयुष्यं वाला तीन विभाग में पृथ्वीकाय आदि जीव आठ जन्म धारण करता है । (५३)
तथाहि-पृथ्वी कायिक उत्कृष्टायुष्क उत्कृष्ट जीविषु।
अप्कायिकेषूत्कर्षेणोद्भवेद्वार चतुष्टयम् ॥५४॥
वह इस तरह-उत्कृष्ट आयुष्य वाला पृथ्वीकाय उत्कृष्ट आयुष्य वाले अप- काय के अन्दर उत्कृष्टतः चार बार उत्पन्न होता है । (५४)
एवमेकान्तरं वारानुत्पद्य चतरस्ततः । अवश्यमन्य पर्यायं लभते नवमे भवे॥५५॥
इसी तरह एकान्तर में चार बार उत्पन्न होकर वहां से नौंवें जन्म में अवश्य अन्य पर्याय प्राप्त करता है । (५५)