Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam

Book Title: Karmaprakrutigatmaupashamanakaranam
Author(s): Shivsharmsuri, Gunratnasuri
Publisher: Bharatiya Prachyatattva Prakashan Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 233
________________

वेदकषायाणामंत रकरणम् ] चारित्रमोहनीयोपशमनाधिकारः मस्थितेर्विशेषाऽधिकत्वेनाऽनुदयवतीनां च प्रकृतीनां प्रथमस्थितेरावलिकाप्रमाणत्वेन प्रथमस्थितेवैषम्यात् । अधोभागाऽपेमयाऽन्तरकरणस्य विषमस्थितिकत्वेन तत्प्रथमसमयोऽपि भिन्नोऽवाप्यते।
। स्थापना चेत्थम् ।
प्रन्तरकरणम
द्वि. स्थितिः नपूसकवेदोदयारुढः प्रथमस्थितिः
मन्तरकरणम् .द्वि. स्थितिः स्त्रोवेदोदयारुढः प्रथम स्थितिः
अन्तरकरणम् पुरुषवेदोदयारुढः प्रथमस्थितिः
द्वि. स्थितिः
सज्व.क्रोधोदयारुढः
प्रथम स्थितिः
अन्तरकरणम्
वि. स्थितिः |
संज्व.मानोदयारुढः
प्रस्तरकरणम
प्रथम स्थिति
अन्तरकरणम
संज्व.मायोदयारूढः
प्रथमस्थितिः
द्वि. स्थिति द्वि. स्थितिः द्वि. स्थितिा
संज्वलोभोदयारुढः
अन्तरकरणम्
प्रथमस्थितिः
--
अनुदयवतोनांप्रकृतानाम् । प्र।
अन्तरकरणम्
| द्वि.स्थितिः प्रथमस्थितितोऽन्तरकरणाऽऽयामः संख्यातगुणः, उक्तं च कर्मप्रकृतिचूणों-"पढमहित्तिसंखेजगुणातो हितितो उचिरति ।" इति ।
किञ्चाऽन्तरकरणस्य चरमनिषकगतसर्वदलिकान्येकस्मिन्न व समय उत्कीर्येरन्,एवं द्विचरमनिषकगतः सर्वदलिकानि द्वयोः समयोरूत्कोर्यरन् इत्यपभ्युगन्तव्यम्, उपर्युक्ताऽभ्युपगमनतो निम्नस्वीकृतिःसम्यक् प्रतिभासते तद्यथा-उदयवत्प्रकृतीनामन्तरकरक्रियाकालस्य प्रथमसमयेऽन्तरकरणस्याऽधो या प्रथमस्थितिमुच्यते साऽन्तरकरणक्रियाकालसमाप्ति यावत्प्रतिसमय वेदनतःक्षीणेषु समयेष सत्सु न्यूना न्यूना भवति. अन्तरकरणाऽऽयामश्चाऽवस्थितो भवति। द्वितीयस्थितेश्च प्रथमनिषेकस्तदवस्थस्तिष्ठति ।
अनुदयवतीनां च प्रकृतीनामावलिकाप्रमाणा प्रथमस्थितिरवस्थिता मन्तव्या । इदमुक्तं भवतिअन्तरकरणकालस्य समयेषु वेदनतः क्षोणेषु सत्स्वन्तरकरणसमयः प्रथमस्थितिलक्षणाऽऽवलिकां प्रविशति द्वितोयस्थितेश्च प्रथमनिषेकस्त्ववस्थितो भवति तेनाऽनुदयवतीनां प्रकृतीनामन्तरकरणमन्तकरणक्रियाकालचरमसमयं यावत्प्रतिसमयमेकादिभिः समयैरन्तरकरणं न्यूनं न्यूनं भवति । अन्तरकरणक्रियाकाले च समाप्त उदयवतीनां प्रकृतीनां प्रथस्थितिरन्तर्मुहूर्तप्रमाणाऽवशिष्यते, अनुदयवतीनां च प्रकृतीनां प्रथमस्थितिरावलिकामात्रऽवशिष्यते। इत: प्रभृत्युदयरहितानां प्रकृतीनामावलिकामात्रा प्रथम स्थितिश्चलनावलिका न भवति, अपि तु क्षीयमाणाऽऽवलिकामवति । किमुक्तं भवति? अन्तःकरणक्रियाकालसमाप्तितःपरंवेदनत उदयसमयेषु क्षीणेषसत्स्वनुवयवतीनों प्रकृतीनामावलिकामात्राप्रथमस्थिति रेकादिसमयन्यूना मवति तदुपरितनस्थितौ दलिकाऽभावादन्तरकरणक्रियासमाप्तित आवलिकायां व्यतिक्रान्तायामुदयरहितप्रकृतीनां प्रथमस्थितिमनुभूयाऽन्तरकरणं प्रविशति । तत्त्वं त्वतिशयज्ञानिनो विदन्ति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org


Page Navigation
1 ... 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332