________________
: ૮ : વહેતાં વહેણ : વિશ્વના રાજકારણમાં ઉકળતા પ્રશ્નો ઝુંટવાઈ ગઈ. સુથાર, લુહાર, વણકર, ખેડૂત
ભારત તેમજ દુનિયાના દેશ તરફ મીટ ઈત્યાદી દરેકના વ્યાપારો ભાંગી પડયા. ઢોર. માંડતાં એ સ્પષ્ટપણે જણાઈ રહ્યું છે કે, દુનિયાના ઉછેર નાશ પામે ગામડાઓના વ્યાપારે નાશ કેઈપણ દેશમાં શાંતિ નથી. સત્તાનું રાજકારણું પામ્યા. ગામડાઓમાં લાઈટ આવી કે પાણીના ઉકળતા લાવારસની જેમ ધીખી રહ્યું છે. ભારત નળ આવ્યા; સીમેંટ-કેકીટ સડકે આવી, કે દેશ શાંતિ માટે ઝંખે છે, પણ પાકીસ્તાનની નહેર આવી. પણ ત્યાંની વસતિના મૂલપ્રાણભૂત આહાઈથી તેની સીમાઓમાં વારંવાર ડખલે ઉભી જે વ્યાપાર રોજગાર અને ઢોર ઉછેર વિનાશ થઈ રહી છે. ઇરાક કે ઈરાનમાં હજુ અશાંતિ પામ્યા તેનું શું? દુધ–ઘીની જ્યાં નદીઓ વહેતી સળગે છે. ચીને તિબેટમાં પોતાનું માથું નાખ્યું છે, હતી, ને ધાન્યના ભંડારો જ્યાં ભરેલા હતા, ત્યાં ને લેકશાહીની વાત કરતા તે દેશે ત્યાં સત્તા છાશ ને અનાજને દાણ લેવા શહેરમાં જવું શાહીનું પ્રદર્શન કર્યું છે. રશીયા તથા અમે. પડે ? આ પરિસ્થિતિ દિન-પ્રતિદિન જ્યાં રિકાની વચ્ચે જમનીના પ્રશ્નને અંગે મડાગાંઠ સજઈ રહી છે, ત્યાં ભારતને વિકાસ થઈ રહ્યો પુરેપુરી પડી છે. કેઈ દેશ શાંતિપૂર્વક જપીને છે, એમ જે બૂમ બરાડા પાડવામાં આવે છે તે આજે બેઠે નથી જ્યાં સત્તા, અસંતોષ, અને અમારી સાદી સમજમાં ઉતરતું નથી. સામ્રાજ્યશાહીના ભૂખ બેઠી હોય ત્યાં શાંતિ તદુપરાંતઃ દેશની નૈતિક તાકાત ઘટી રહી ક્યાંથી હોય ? બધા દેશે આજે શાસ્ત્રાસ્ત્રો છે. પ્રામાણિકતા જે સર્વમાન્ય ઉપયોગી સ૬ખાતર કોડે રૂા. ખરચી રહ્યા છે. એક બીજા ગુણ, પ્રજા કે અધિકારી વર્ગના પગથી માંડી પરસ્પર એક-બીજાને અવિશ્વાસની નજરે જોઈ માથાસુધીના પ્રત્યેક માણસના હૃદયમાંથી ભુલાત રહ્યા છે. આ પરિસ્થિતિમાં જે સત્તા જમા- જાય છે. કોઈપણ કાર્ય આજે પ્રમાણિકતાથી વવાની મેલીમવૃત્તિ નાશ પામે, તેમાં થતું નથી બધે લાંચરૂશ્વત, લાગ અને વગને જ સંતેષ જાગે ને નવું કેઈનું પણ હડપ કરવાની પગપેસારો થઈ ચુક્યું છે. પ્રામાણિક્તાને વળગી દુષ્ટ ભાવના ન જન્મે તે આજે દુનિયામાં રહેનારે આજે ફેંકાઈ જાય છે. મેલી મુત્સદ્ધિાના શાંતિ છે. પણ એ બને ત્યારે ને? આજે તે વે દાવપેચવાળે આજે ફાવી રહ્યો છે. આ પરિસ્થિદિન કબ ..જેવી દશા દુનિયાના દેશની છે. જે તિમાં પલટો ન આવે ત્યાં સુધી દેશના અસ્પૃદયની ખૂબજ શોચનીય છે.
લાખો જનાઓ થશે પણ તે સાચી રીતે ભારત માટે ચિંતાજનક પ્રશ્ન સફલ નહિ થઈ શકે.”
ભારતમાં એકંદરે દુનિયાના બીજા દેશે તદુપરાંત : દેશમાં ચોમેર જે હિંસાર કરતાં બહારની દષ્ટિએ શાંતિ છે. છતાં દેશમાં માનસ વધતું જાય છે, તે ખૂબ જ અનિષ્ટ છે.
મેર જે લાંચરૂશ્વત, અપ્રામાણિકતા તેમજ હિંદ જ્યારે ભાગલા પહેલાં એક હતું ત્યારે જે હિંસાખર મનવૃત્તિ અને સત્તા માટે પડાપડી હિંસા અહિં ફાલી–પુલી ન હતી તેના કરતાં વધતી જાય છે તે ખૂબ જ ચિંતાજનક છે. કઈગુણી હિંસા આજે વધી રહી છે. કમનશીબી વિકાસ યોજનાના નામે કોડે રૂા. ખરચાય છે. એ છે કે, બ્રિટીશ તંત્રમાં હિંસા માટે ગૌરવ પણ ઉડા ઉતરીને વિચારાય તે એ યાજનાથી લેવાનું ન હતું, તેના પ્રચાર માટે આટલે રસ ભારતના સાત લાખ ગામડાઓમાંથી લગભગ લેવાતું ન હતું કે તેને આજની જેમ ધીકતે પ્રત્યેક ગામડાની દશા પહેલાં કરતાં સુધરવાને ધંધે ચાલતે નહતો! આજે તે અશોક બદલે બગડતી ચાલે છે. તે તે ગામડાના હાથ- ચકનાં રાષ્ટ્રધ્વ જ નીચે, ગાંધીજીની અહિંસાનાઉદ્યોગે નાશ પામ્ય કારીગરોની રેજીરોટી
(અનુસંધાન પાન બીજું ).
