________________
ઐતિહાસિક દૃષ્ટિએ “મહાવીર
૨૮૫ આવી અનેગાર અવસ્થામાં મહાવીર સ્વામી બાર વર્ષ અનેક શિષ્ય, ગણુધરે અને અનુયાયીઓ થયા. રહ્યા. આજ વર્ષે તેમના જીવનને અગત્યનો ભાગ બાપ દાદાએ જે ધર્મ પાળ્યો તેજ પુત્રોએ પણ છે. અનેક ઉપવાસ-છઠ-આઠમ-અઠ્ઠાઇઓ અરે પાળવો એ તે વખતે ન માનવા જેવી હકીકત માસ ખમણ પણ કર્યા. માસેના માસ સુધી કાય- હતી. તેથી જ હિંદ ઉપરાંત ચીન બલુચીસ્તાન અફસર્ગમાં પિતાની કાયા વસરાવી હતી. આવી બહુ ગાનીસ્તાન વગેરે દેશોમાં મળી ૪૦ કરોડ () કી તપશ્ચર્યાઓથી દેહ-દમન કરી આત્મસાધન કર્યું- જેનો હતા. જેનોની વીરહાક લાગતી, વીર-ધર્મ એ એ શુદ્ધ પરમાત્મપદ મેળવ્યું. આજ જીવનમાં ભર- ઉદાર ધર્મ હતે. દરેક જ્ઞાતિ-ધર્મ અને દરેક દર વાડોએ કાનમાં ખીલ્લા ઘેયાં છતાં તેમના પ્રત્યે જાના મનુષ્યો વીર-ધર્મના અનુયાયીઓ થતા. મહાઅત્યન્ત ક્ષમા અને દયા-ચંડકેલી સર્પના અનેક વીર સ્વામીએ રાજા મહારાજાઓને, બ્રાહ્મણો અને
સો સહન કરતે છતા તેને મુઝવી દયાના સાગરે શોને, આર્યો અને અનાર્યોને ઉપદેશ આપી જેન તેને દયામાં તરબોળ કરી ભવ્યાત્મા બનાવ્યા, માસ ધર્મને જગત-ધર્મ બનાવ્યો. જગતે પણ તેમના ખમણના પારણે ચંદનબાળાને ઉદ્ધાર કર્યો, આ જ્ઞાનને સંપૂર્ણ લાભ લીધે. કમર-અસ્થી-ઉજજ. સત્ય બનાવમાં તેમના જીવનના રહસ્ય, આદર્શ યની (2)-કૌશામ્બી-વૈશાલી, વાણીજય-મિથિલાસિદ્ધાન્ત, ઉજવળ ચારિત્રના પ્રત્યક્ષ પ્રમાણપત્રો શ્રાવસ્તી અને પાવાપુરી વગેરે સ્થળામાં વિહાર કરી જેન છે. આજ અવસ્થામાં અનંત જ્ઞાન-દર્શન અને ધર્મ પ્રરૂપો-ફેલાવ્યો. છેવટ પાવાપુરીમાં દીવાલીચારિત્ર મેળવી કેવળજ્ઞાન-ત્રિકાળજ્ઞાન મેળવ્યું. દીપોત્સવીના શુભ દિવસે પ્રભુ વીર નિર્વાણ પામ્યા. કેવલ અવસ્થા અને જગતને તેને લાભ. દીવાલીને તહેવાર સારુંય હિંદ આજે ઉજવે છે
પોતાને જે સત્ય જ્ઞાન થયું છે તેને જગતને એજ મહાવીર સ્વામી એતિહાસિક વ્યક્તિ છે કે લાભ મળે તે ખાતર તેમણે કેવળજ્ઞાન મેળવ્યા નહિ તેને સ્પષ્ટ અને સુંદર જવાબ આપે છે. આજ પછી ઉપદેશકનું કાર્ય આરંવ્યું. તેમના ઉપદેશથી મહાવીર સ્વામીનું જીવન ચરિત્ર-વીર ધર્મ સને વીર જનધર્મને નવું સ્વરૂપ મળ્યું. તેમના ઉપદેશથી તેમના બનાવે એજ હદયેછા ! ૐ શાન્તિઃ