________________
૪૪૮
જનયુગ
આષાઢ-શ્રાવણ ૧૯૮૪ હમ્મીરની મુખોઇ કેસરીસિંહની પાળ પર બેસવા હમ્મીરે આ સાંભળી ધાતુર થઈ મેહણદેવને માગતા મનુષ્ય જેવી છે. હવે આખા ચહાણ વંશને કહ્યું કે તું જે એલચી તરીકે આવ્યો ન હત તે જે નાશ કરીશ. તેણે હમ્મીર સામે પોતાની સાથે ભળવા જીભ એ અપમાન ભર્યા શબ્દો બોલી તે કાપી નાંખત. માટે જુદા જુદા દેશના રાજાઓને કાગળ મેકલ્યા. તેણે સરત ન સ્વીકારી પણ સાથે કહેવરાવ્યું કે જેટલી અંગ, તેલંગ, મગ, મસૂર, કનિંગ, બંગ, ભેટ, મેદ- સોનામહોર, હાથી, ઘોડા માગે છે તેટલા તરવારના ધા. પાટ, પંચાલ, બંગાલ, થામિળ, ભિલ, નેપાલ, દાહલ આપવા તૈયાર છે મુસલમાન રાજાની સરત કૂકરના અને કેટલાક હિમાલયના નાના રાજાઓએ પોતપોતાનાં માંસનું ભજન કરવા બરોબર છે. એલચીને આમ લશ્કર મોકલી આપ્યાં. આ બધી સંગ્રામ સામગ્રી લઈ કહી હાંકી કાઢયો. એ ભાઈઓ નુસરતખાન અને ઉલુઘખાને રણથંભીર રણથંભોરના કિલ્લાના જુદા જુદા ભાગ પર જુદા દેશ પર ચડયા.
જૂદાને નીમી દીધા. રણની તૈયારીઓ થઈ ગઈ. મુસઅલાઉદ્દીન પાછળ રહ્યા. બંને ભાઈઓ રણથંભોર
લમાન લશ્કર રણથંભેર આવી પહોંચ્યું. જબરી લડાઈ દેશમાં આવ્યા. પહેલાં યુકિત કરી. સલાહ કરવાનાં
થઈ. નુસરતખાન મરા અને ચોમાસું પડવાથી ઉલુઘઆમંત્રણ દેવા અને સલાહની ચોવટ થાય ત્યાં તે જે
ખાને વધુ લડવાનું બંધ કર્યું, થોડે દૂર જઈને રહ્યા અને કઠણ ઘાટ હતો તે ઉતરી જવાય અને પછી જે ખાસ
અલ્લાઉદ્દીનને આ મામલાની ખબર આપી. નુસરતયુદ્ધની દૃષ્ટિએ બળવાન જગ્યા છેતે હાથમાં લઈ
ખાનના શબને પેટીમાં નાંખી દફનાવવા મોકલ્યું. ત્યાં પડાવ નાંખી શકાય. આમ સલાહના સંદેશા ચાલ્યા
અલાઉદ્દીન આ ખબર જાણી એકદમ રણથંભેર ને રજપુતોએ ઘાટને વટાવવા દીધો. ખાને પિતાના
આવ્યો અને કોટના દરવાજા પર પિતાના લશ્કરને લઈ ભાઈને મંદીરસ્તા નામને રસ્તે હતો ત્યાં રાખ્યો અને
હલ્લો કર્યો. પિતે શ્રી મંડપના કીલ્લામાં પડાવ નાંખે. સાથે આવેલાં
હમ્મીરે કોટપર દીવાની ધ્વજા ચડાવી અલાઉદ્દીનનું બીજા રાજાઓનાં લશ્કરને જૈત્રસાગર નામના તળાવની
આગમન પિતાને ઉત્સવ રૂપ છે એમ સૂચવ્યું. અલાઆસપાસ ચારે બાજુ રાખી લીધાં.
ઉદ્દીને પ્રબલ વેરી સાથે કામ લેવાનું છે એમ સમજી - બંને પક્ષો પોતપોતાનો ખેલ ખેલતા. મુસલમાનોએ ધાર્યું કે તેઓએ મજબૂત જગ્યા મેળવી લીધી છે.
હમ્મીરને કહેવરાવ્યું કે તમે જે માગણી કરે તે રજપૂત ધારતા હતા કે દુશ્મન દેશની મધ્યમાં આવે
આપવા પોતે તૈયાર છે કારણ કે તેના બહાદુર લશ્કરથી તો ભાગી ન જઈ શકે.
પિને ખુશી થયો છે. હમીરે જવાબમાં કહેવરાવ્યું કે ખાનને એલચી શ્રી મોહણદેવ રણથંભોરમાં જઇ બે દિવસ લાગલગટ યુદ્ધ માગે છે તો તે માગણી સલાહનો સંદેશ લઈ ગયો. તેણે જણાવ્યું કે અલાઉ સ્વીકારશે તે પિતે ખુશી થરો. મુસલમાન રાજાએ આ દીન જેવા પરાક્રમી સામે લડવું ઠીક નથી માટે હમ્મીરે માગણી સ્વીકારી ભારે યુદ્ધ થયું. રજપૂતો લડ્યા. એક લાખ સેનામહારની ખંડણી –સાથે ચાર હાથી મુસલમાનોએ ઓછામાં ઓછાં ૮૫૦૦૦ માણસે અને ત્રણ ઘેડાની બક્ષીસ આપવી, અને તેની દીકરી ખેયાં. આ પછી થોડા દિવસની યુદ્ધવિરામની સલાહ થઈ. અલાઉદ્દીન સાથે પરણાવવી. અગર જે ચાર મોગલ એક દિવસે કેટની ભીંત આગળ રાધાદેવી પાસે સરદારોએ પિતાના જૂના માલેકને છેડી રાજાનું રાજા નાચ કરાવતું હતું અને પાસે તેની મંડળી શરણું લઇ રહ્યા છે તેને આપી દેવા. આ બેમાંથી હતી. અલાઉદ્દીન કોટ પાસેના તંબૂમાં હતા તેના ગમેતે સરત પાળી હમીર પિતાનું રાજ્ય સુખેથી સામું થઈ રાધા વારે ઘડીએ પિતાની પીઠ ફેરવતા ભગવી શકે છે, અને અલાઉદીન કે જેણે દેવગઢ જેવા હતી ને તિરસ્કાર બતાવતી હતી. અલાઉદ્દીને આ કીલાએ જીતી મહાદેવને પણ લજિજત કર્યો છે તેની જોયું એટલે કહ્યું કે કોઈ છે કે જે અહીંથી એક સહાય મેળવી શકે છે.
તીરથી ને નાચનારીને લીંચી નાખે? તેના એક સર
