________________
સ્વીકાર અને સમાલોચના
૪૭પ નામથી ગ્રંથમાળા કાઢી તેના ૭મા પુષ્પ તરીકે તેમની માટે તે અતિ ઉપયોગી નિવડે. સૂત્રનું લક્ષણ જે કહેશિષ્ય પરંપરામાંના એક સાક્ષર જિનવિજયજીએ વામાં આવે છે કે:-(જુઓ પૃ. ૫૭). સંપાદિત કરેલી આ કૃતિ પ્રકટ થાય તે યોગ્ય જ છે. अल्पाक्षरमसन्दिग्धं सारवद् विश्वतो मुखम् । - આ ગ્રંથમાળાનાં બીજાં પુષ્પ પણ ધીમે ધીમે અળા- अस्तोभमनवा च सूत्रं सूत्रविदो विदुः ।। ધિત બહાર પડે એમ ઇચ્છીશું.
તે આ ગ્રંથમાં સૂત્રને બરાબર લાગુ પડે છે. - આઠ દશ વર્ષે આ ગ્રંથ પ્રજા સમક્ષ મૂકાય જાણી
કુમારપાલ રાજાના પ્રતિબંધક–ગુરૂ શ્રી હેમાચાર્ય આખરે ખુશાલી પ્રદર્શિત કરીએ છીએ ને તેમ થવામાં એ વિશ્વવિદ્યાનિધિ (excyclopaedist) હતા અને નિમિત્તભૂત સર્વેને અને પ્રકાશક સંસ્થાને અમે ધન્ય- તેમણે કોઈ પણ અન્યના ગ્રંથ પર ટીકા-વ્યાખ્યા કે વાદ આપીએ છીએ.
વિવરણ રચ્યું જ નથી, પરંતુ દરેક વિષય પર જે જે પ્રમાણ મીમાંસ–શ્રી હેમચંદ્ર આચાર્યકત હો - ગ્રંથે હોય તે સર્વનું નિદર્શન કરી તેમાં પિતાની ઉંડી જ્ઞત્તિ સહિત સં. પ્ર. મોતીલાલ લાધાજી. ૧૯૬ દષ્ટિને ઉપયોગ કરી પોતાની પ્રતિભાથી જે યથાર્થ લાગ્યું ભવાની પૈઠ પુના પૃ. ૧૮+૧૦૮૪=૧૩૨. મૂલ્ય રૂ. તે પિતાની સ્વતંત્ર શૈલીથી ગ્રથિત કરતા હતા. ન્યાય એક) પૂના જૈન પ્રિન્ટીંગ વર્કસ. કાચું . સંબંધીને તેમને આ ગ્રંથ છે અને તે બે અધ્યાય
શ્રીયુત મોતીલાલ લાધાજી ઓશવાળ પુનામાં એક જેટલો ટુંકે ને અધૂરો રાખ્યો હોય એ માની વ્યાપારી હોવા ઉપરાંત સંસ્કૃત ભણેલા વિધારસિક ભાઈ શકાતું નથી. છે. તેમના હૃદયમાં પૂર્વ સાહિત્ય માટે ઘણી લાગણી
ગ્રથના નામ પ્રમાણે “પ્રમાણુની મીમાંસા આમાં છે. આ લાગણીને વેગ આપવા માટે યુનિવર્સિટીને કરી
કરવામાં આવી છે; સમ્બળિયઃ પ્રમાણભૂ-(૧-૧-૨) લાયક એવા પૂર્વાચાર્યોનાં પુસ્તકો સુંદર આકારમાં પ્રકટ
એવા પ્રમાણની વ્યાખ્યા ટુંકી છતાં અર્થગંભીર છે. કરવાને મરથ કરી ગ્રંથમાલાનું આહતમતમભા. આ ગ્રંથનાં સૂત્રને પિતે વૃત્તિ કરતાં (જૈન સિદ્ધાન્ત કર” નામ આપી તેના પહેલા મયૂખ (કિરણ) રૂપે આ
સૂત્રો જણાવે છે અને આખો ગ્રંથ જોતાં જૈન શૈલી ગ્રંથ પ્રકટ કર્યો. આ ગ્રંથ અન્યત્ર પ્રસિદ્ધ થયો છે જેને ન્યાયની પરિભાષા અખંડપણે કાયમ રાખવામાં છતાં આ વિશેષતા એ છે 2 સતા આવી છે. જન તેમજ જૈનેતર ગ્રંથોમાંથી ઉલ્લેખો આકારમાં નહિ, પણું બાંધેલી આવૃત્તિમાં પ્રકટ કર્યું છે પણ
પણ પુષ્કળ કર્યા છે કે જે પૈકી કેટલાંકનાં સંશોધક ને વળી જે જે પ્રમાણે” ટીકામાં આવ્યાં છે તેનો નિદિષ્ટ રથળા શોધી કાઢયાં છે ને કેટલાંકનાં ઉપલબ્ધ સ્થળ નિર્દેશ, કવચિત્ કવચિત્ ટિપ્પણી ભાઈ મોતી થઈ શકયાં નથી. આ ગ્રંથના સંશોધન માટે સારો લાલે આપેલ છે. પ્રાસ્તાવિક વક્તવ્ય પણું સમજાય તેવી પ્રયાસ રસવવામાં આળ્યા છે. ઉપાઘાતમાં આ ગ્રંથનાં સંસ્કૃત ભાષામાં મૂકયું છે. યોગ્ય પરિશિષ્ટો ઉપય. સૂત્રો સાથે ગૌતમ સૂત્રો મૂકવામાં આવ્યાં છે તેથી ગિતાની દૃષ્ટિએ મૂકેલાં છે.
બનેની સરખામણી કરવાની તક મળી શકે છે. સંશેઆમાં બે અધ્યાયનું પહેલું આહિક છે. અને ધનમાં વિશેષ કાળજીની અપેક્ષા રહે છે, શુદ્ધિપત્રક દુર્ભાગ્યવશાતુ આ પછીના અધ્યાયોવાળા આહિક બીજા લખ્યું છે. ભવિષ્યમાં તે સંબંધી ખાસ લક્ષ આપવામાં આહ્નિક મળતા નથી, તેનું કારણ તેને લેપ થયા હોય,
આવશે કે અશુદ્ધિઓ જેમ બને તેમ ઓછી થાય,
માવસ અશુદ્ધિઓ જ મન યા તો તે કર્તાએ લખ્યા જ ન હોય. પહેલો વિકલ્પ ને સંશોધન બહુ કાળજીપૂર્વક સૂત્ર અને વ્યાખ્યાનો ભેદ બરાબર હોય તો તે જાના ભંડારોની શોધ કરતાં મળી રાખી પ્રમાણપૂર્વક થાય. પુસ્તકના કાગળ, છપાઈ તેમ આવે ને આખો ગ્રંથ પ્રાપ્ત થતાં જન ન્યાયનો જ તે પાછળ લીધેલ મહેનત જોતાં તેની કિંમત અલ્પ પ્રાથમિક ઉત્તમ ગ્રંથ સાંપડે.
છે. આને ઉપયોગ સર્વત્ર થશે એમ ઈચ્છીએ છીએ. આ ગ્રંથ રત્રબદ્ધ છે અને સૂત્રે પણ એવાં તાધિકાનમૂત્રાઉન માધ્યતિનિ–ઉપરક્ત સરલ, અસંદિગ્ધ અને સંપૂર્ણ છે કે દરેક અભ્યાસી ગ્રંથમાલાનું દ્રિતીય મયુખ, સં, પ્ર ઉપર પ્રમાણે
