________________
તંત્રીની તૈધ
૩૯૮
થયેલ છે અને તેના પર અંગ્રેજી ટિપ્પણુ સાંગલીની and reason correctly need hardly be વિલિંગ્ડન કોલેજના ડ. પી. એલ. વૈધ તૈયાર કરે છે emphasised. For success in any walk તે આપણી કૅન્ફરન્સ ઓફિસ તરફથી પ્રકટ થનાર છે. of life, particularly in public life, such 24121 oral -414 vilde 4444i 121 48214 as business or politics, it is of the આપશે એ આનંદદાયક બિના છે. સિદ્ધસેન પછી utmost importance; particularly toઅનેક ન્યાયના ગ્રંથ રચાય છે ને કેટલાક મુદ્રિત થઈ day when the peculiar conditions of પ્રકટ થયા છે.
our existence force us to live in the જમાં ન્યાયનું પઠનપઠન હમણુ તે બિલકુલ નથી; fierce glare of publicity. The necessity થડ વિદ્વાન જૈન પંડિત હાલમાં થયા છે, તેમને પ્રવેશ of some mental training and discipline અને સ્વાધ્યાય એ ગર્વદાયક હકીકત છે પરંતુ તે ઉપરાંત to enable the mind to think correctly આપણુ સામાન્ય જનસમાજમાં–બકે સામાન્ય સાધુ and to reason accurately is obvious. સમુહમાં (કે જેમાં થોડા સારા અપવાદ છે તે સિવાય) It is exactly this training and discipપણ ન્યાય–તકને અભ્યાસ દેખાતું નથી એ શેચનીય line that is supplied by the study of દશા છે. અંગ્રેજી ભણેલાને–ખાસ કરી બી. એ. Logic, the object of which is to anaસુધીના અભ્યાસમાં અંગ્રેજી logic-ન્યાયનો અભ્યા- lyse the process of thought and to સક્રમ આવે છે અને સંસ્કૃતમાં તર્કસંગ્રહ કે તકંકૌ- mark the pitfalls that make the thinમુદીને અભ્યાસ રાખેલ છે, પહેલાં “ઇન્ટરમિજિયેટમાં ker's conclusions fallacious. ફરજીયાત એક રીતે તે પણ હાલ તે વિકપે છે. it is curious, however, that despite બી. એ. માં logic and moral philosophy its obvious usefulness, Logic is reને વિષય ઇચ્છા પ્રમાણે લઈ શકાય છે. છતાં જૈન legated in Indian colleges to a place વિદ્યાર્થીઓમાં આને લાભ કોઈ વિરલાજ લેતા હશે. of secondary importance. It is not a
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયમાં તેમાં રહી અભ્યાસ compulsory subject, and even those કરતા વિધાર્થીઓ માટે ધાર્મિક શિક્ષણમાં જૈનન્યાય who take it up for study drop the પણું દાખલ કરવામાં આવ્યો છે તે યોગ્ય કર્યું છે; subject after a year of perfunctory તે ભાઈઓ અંગ્રેજી શિક્ષણ લઈ ગ્રેજ્યુએટ થઈને બહાર dabbling.” પડવાના છે તેથી તે ભવિષ્યના ગ્રેજ્યુએટ, અન્યને સારાંશ કે–વિચાર અને વાદકળા મનુષ્યના વિશિષ્ટ કઠિન એ ન્યાયને વિષય બુદ્ધિના પરિશ્રમપૂર્વક સર- સ્વભાવિક લક્ષણો છે, છતાં સત્યપણે વિચારવાની અને લતાથી હસ્તગત કરશે એમ આશા રાખીશું. તેમને વાદ કરવાની શક્તિ સખત તાલીમ ભરેલા માનસિક ન્યાય એ શું વસ્તુ છે એ અંગ્રેજીમાંજ તેના સંબંધીનું નિયમનથી જ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. સત્યપણે વિચારટાંકીને કહીશું કે તુરત તેમને ગળે ઉતરશેઃ
વાની અને વાદ કરવાની મહત્તા સહેજે સમજી શકાય And although thought and reaso- તેમ છે તેના પર વિશેષ ભાર દેવાની ભાગ્યેજ જરૂર ning are the distinguishing natural છે. કારણ કે જીંદગીના કોઈપણ ક્ષેત્રમાં અને ખાસ કરી characteristics of man, the ability to જાહેર જીવનમાં જેવા કે વ્યાપાર કે રાજકારણમાં વિજય think and reason correctly can only મેળવવા માટે ખાસ કરી હાલ કે જ્યારે આપણી હયાbe acquired by rigid mental discipline. તીની વિલક્ષણ સ્થિતિમાં આપણને જાહેરાતના વિષમ The importance of being able to think પ્રકાશમાં જીવવાની ફરજ પાડે છે ત્યારે તેની મહત્તા
