________________
૩૮૨ જેનયુગ
૪ ૧૯૮૪ પુરુષ સમાજમાં ઉદાસીન થઈ ફરતી તે જવાથી હવે આવી ચઢયા; તેમણે સુઝાવ્યું કે, જે તેમને પિોપટ એનું જગત શુન્ય બની ગયું. એટલે એની પાછળ પિપટીનો અવતાર આપ; નાનાં હશે ત્યારે ભાઈબહેન, જવું જ થાય છે એમ એણે નિશ્ચય કર્યો. અને મોટાં થએ એ પતિ પત્ની થશે.” આમ બુચ - જયવંતીએ કાશીનો મારગ લીધો. એની ત્રણસેં ઉકલી જવાથી બ્રહ્માએ જયવતી અને ઉત્તરને પિપસાઠ સરખી સાહેલીઓ એને એકલી કેમ જવા દે? તેનાં બચ્ચાં અવતાર્યા. સોમ મોર જભ્યો; જયવંતીની એ પણ રાજકુંવરીની સાથે થઈ. બધું મંડળ ચાલતું સખીએ પંખિણીઓ થઈ ચાલતું કાશી આવી પહોંચ્યું. પતિતપાવની ગંગામાં વનમાં એક પોપટીએ ઇંડાં મુકયાં. એ ઈંડાંમાંથી શુદ્ધ થયું. પછી જયવંતી કરવત મુકાવવા ગઈ. બચ્ચાં જન્મ્યાં. તે ધીમે ધીમે મોટાં થતાં હતાં. પ્રભુનું કરવું તે કરવત મુકાવતાં માગવામાં એ ભુલી, એકાએક વનમાં દાવાનળ પ્રગટયો. પશુપંખી નાસએણે માગ્યું, “મને પેલે ભવ ઉત્તર ભરતાર તરીકે ભાગ કરી રહ્યાં. પોપટીએ બચ્ચાંને લઈને ઉડી અને વીરા તરીકે પ્રાપ્ત થાય !” કરવત મુકાયું અને જવાનું પિપટને સુચવ્યું. પણ સુડાએ કહ્યું “ હું જયવંતીએ પિતાને કુંવારો દેહ છોડે.
હમણાં ચાંચ ભરીને જળ લાવું છું અને દવ હેલવી જયવંતીની સાહેલીઓ આ વિપરીત દેખાવથી નાખું છું.” આભી બની ગઈ અને જાણે એમનામાંથી તેજ હરાઈ પટીએ કહ્યું: “ખરું; પરંતુ તમે ચાંચ ભરી ગયું હોય તેમ એ વલી વીલી થઈ ગઈ. એમનાથી પાણી લાવશે તેથી દવ હાલવાશે નહીં; અને દાવાસહીઅર વગર કેમ રહ્યું જાય ? તે પણ જયવંતીની નળ ચારે પાસથી આપણને વીંટી વળ્યો છે. માટે કંઠે ચાલી. સમકમાર આ હત્યાકાંડ જોઈ રહ્યો હતો આપણે અહીં રહીને સંગાથે બળી મરીએ તેટલુંજ તેને દુનીઓ ઉપર વિરાગ આવ્યો. હવે સંસારમાં આપણા હાથમાં છે. તે મને મૃત્યુમાંએ સાથે રહેવાનું એનું કોણ? એમ એને થવા માંડયું. એણે પણ આ સતીનું સદભાગ્ય પ્રાપ્ત નહીં કરા? તમે હવે જવાનું જીદગીને અંત શોધ્યો. કરવત મુકાવતાં એણે માગ્યું, માંડી વાળો.”
ઉત્તર તથા જયવંતી પાસે મારો અવતાર થાવ ! પિટીએ બહુ જ લીધી; પણ દવથી ગભરા મને ત્રણ અવતાર સુઝે અને ત્રણે જણ ભેગાં એલો પિપટ કુટુંબ બચાવવા ચાંચમાં પાણી લાવવા થઈએ...”
ઉડયો. આ તરફ દવ વધી પડ્યો. પિટી બચ્ચાં કરવતની કારમી કહાણી સાંભળી કાશીને રાજા સાથે બળી મરી. પંખિણીઓએ પણ પોપટીને કેપ્યો. ભયંકર અમહિંસા કરનાર યંત્રને એણે બળતી જોઈ દવમાં ઝંપલાવ્યું. એટલામાં સ્નેહઘેલો દેશપાર કર્યું. યાત્રાળુઓને તે માટેજ કાશીમાં પિટ પાણી લઈને આવ્યા. પણ ભડભડતી આગમાં આવતા ખાળ્યા. સસાર આકરશે લાગે કે તરત ઓળીયું પોપટી અને બચ્ચાંને સપડાઈ ગએલાં જોઇને તેણે બદલી મનગમતો નો જન્મ મેળવવાનું લેકેનું પણ દવમાં ઝંપલાવ્યું. મેરથી એ આ અકસ્માત સાધન હવે નષ્ટ થવું.
જોઈ રહેવાયું નહીં; અને તેણે પણ પ્રવેશ કરવત મુકાવી જયવંતીએ માગણી કરી હતી કે કર્યો. આમ આ અવતાર કથાનું છેવટ આવ્યું. પેલે ભવ ઉત્તરકુમાર ભરતાર તરીકે અને વીર તરીકે , જયવતીને ત્રીજો અવતાર. કણિયાપુર પાટણમાં પ્રાપ્ત થાય. એટલે બ્રહ્મદેવને ચિંતા થવા માંડી. ભાઇ હસાવલી નામે રાજકુંવરી તરીકે થયો. પિઠણમાં બહેન તથા શ્રી ભરતારનો ભેગો જન્મ કેમ આપવો શાલિવાહન રાજા હતા. તેને ત્યાં ઉત્તરકુમાર નરવાતેની સુઝ એમને પડતી નહોતી. ત્યાં બ્રહ્મપુત્ર નારદ હન નામે રાજકુમાર થયેએ રાજ્ય પામ્યા ત્યારે
• જૈન ધર્મના અહિંસાવાદને ચાખે, અવરોષ સોમકુમાર મનકેસર નામે તેને પ્રધાન થઈને રહે. અહીં પરખી શકાય છે.
આમ ત્રણેના ત્રીજા અવતારમાં સૈ સાથે મળી શકયાં,
