________________
ભાદરવા વદ-૫
કાયાનો સંયમ સમાધિ કેમ મળે ?
જગતના કલ્યાણને માટે પરમકૃપાળુ પરમાત્મા ધર્મનો મંગલમય માર્ગ બતાવી રહ્યા છે. દરેકને સુખ-સમાધિથી કેમ જીવાય તેની ઈચ્છા છે. ભગવાન તે આપણને બતાવી રહ્યા છે કે સુખ અને સમાધિ જો જોઈતી હશે તો મંગલ સ્વરૂપ ધર્મને જાણવો અને કરવો જોઈશે. બીજાનું અહિત કરનારને અને ચિંતવનારને કયારેય સમાધિ મળતી નથી. લૂંટીને ભેગી કરેલી સંપત્તિ તમને ક્યારેય સમાધિ આપશે નહીં. ઘરમાં કાંતો કુલેશ અથવા તો ચિંતાઅચાનક ઉપાધિ લાવીને મૂકી દેશે. આમ હેય અને ઉપાદેયને સમજવા માટે ધર્મને સમજવો પડશે. ધર્મ કેવો તે આપણે જોઈ રહ્યા છીએ. ધર્મ અહિંસાથી યુક્ત હોવો જોઈએ. અહિંસા સાચી કયારે આચરી શકીએ ? જે જીવનમાં મન, વચન અને કાયાને સંયમ હોય તો. મનનો અને વચનનો સંયમ જોઈ ગયા હવે કાયાનો સંયમ અર્થાત્ પાંચ ઈન્દ્રિય પરનો સંયમ, આંખનો અસંયમ-ઈલાચીકુમાર
આંખ પરનો અસંયમ ટી.વી. દ્વારા પ્રસારિત થતા ખરાબ દૃશ્યોને જીવનમાં વણે છે. ખરાબમાં ખરાબ દૃશ્યો સસરો ને વહુ, મા-બાપ ને સંતાનો બધાં સાથે બેસીને જોતાં હોયએકવાર નહીં પણ અનેકવાર, વિકારો ન જન્મ તો જ આશ્ચર્ય. આંખના અસંયમે ઈલાચીકુમાર પહેલાં પટકાયા. ધનદત્ત શેઠે ઈલા માતાની આરાધના દ્વારા મહામહેનતે મેળવેલો એ પુત્ર ખેલ કરવા આવેલી નટ મંડળીના ખેલને જોતાં-જોતાં રૂપસુંદરી જેવી નટડીને જોઈને સાન-ભાન ભૂલી જાય છે. માતા-પિતાની પાસે નટડી સાથે લગ્ન કરવાનો વિચાર જણાવે છે. મા-બાપને આ સાંભળતાં જ જબરદસ્ત આઘાત લાગે છે. પુત્રને ઘણું સમજાવે છે કે બેટા ! ક્યાં આપણું કુળ અને ક્યાં આ ગામો-ગામે ફરતા નટો ? કેટલી આશાઓના મિનારા તારા માટે અમે ચણ્યા છે. નટડી કરતાં પણ અનેકગણી રૂપવતી શેઠકન્યાઓ તને પરણાવીશ. બેટા! આ વિચાર માંડી વાળ. પણ આંખના અસંયમે ગબડી ચૂકેલા ઈલાચીને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
