________________
૨૦૨
જ્ઞાનપંચમી અજ્ઞાનતાથી આથડતો આત્મા
અનાદિ કાળથી આત્મા સંસારમાં રઝડી રહ્યો છે. અનંતા કાળના કચરાથી એ ઢંકાઈ ગયો છે. કોલેજોને થોથાં ભણવાથી એ કચરા દૂર નહીં થાય. સમ્યગુજ્ઞાનરૂપી પ્રકાશ ફેલાય તો ખબર પડે કે કામ-ક્રોધ-માન-માયા, આહારસંજ્ઞા, ભયસંજ્ઞા, મૈથુનસંજ્ઞા, પરિગ્રહ સંજ્ઞા કેવી અને કેટલી છે? આ કચરાઓ જ્યાં સુધી દૂર નહીં થાય ત્યાં સુધી સચ્ચિદાનંદ સ્વરૂપ આત્માને આપણે ઓળખી ન શકીએ. ખૂબ કચરો ભેગો થયેલો હોય તેને કાઢતાંકાઢતાં થાકી પણ જવાય. પણ કાઢવાની શરૂઆત કરશો તો થોડો ઘણો ય નીકળશે ને ! પહેલાં તો કચરો છે એ ખબર પડે તો કાઢવા લેવાય.
કોઈ મકાન ઘણા વર્ષોથી બંધ પડયું છે. તેને સાફ કરવું છે? શું કરવું જોઈએ ? અંધારું ઘોર હોય અને સાફ કરવા લે તો બને ખરું? અંધારામાં શું સૂઝે..? પ્રકાશ જોઈએ ને ! પ્રકાશ વિના સાફ થઈ શકે જ નહીં. અંધારા ઉલેચતું કુટુંબ
એક અજ્ઞાની કુટુંબ છે. રાત્રે સ્વાભાવિક ઘરમાં અંધારું છવાઈ જાય. તે કુટુંબ એમ માનતું કે આપણે ત્યાં આવીને કોઈ અંધારાં નાખી જાય છે. શું કરવું? આ અંધારું કેમ દૂર થાય. સાંજના સમયે ઘરના બધા સભ્યો ભેગા થઈને સાવરણી-ટોપલો લઈને મંડી પડે. અંધારાને ઉલેચવા. આખી રાત આ પ્રવૃત્તિ ચાલ્યા જ કરે. સવાર થાય એટલે એમ માને કે આપણે બધું અંધારું ઉલેચીને બહાર ફેંકી દીધું છે. આમ રોજની આ પ્રવૃત્તિ ચાલ્યા કરે. એવામાં મોટો છોકરો પરણ્યો. ઘરમાં વહુ આવી. સાંજ પડી બધા ટોપલોસાવરણી લઈને મંડી પડ્યા. વહુને પણ જોડાવું તો પડે ને ! એટલે જોડાઈ તો ખરી. ટોપલો ભરી-ભરીને ઉલેચવા મંડી. વહુએ વિચાર્યું કે આ મૂર્નાઓને ખબર નથી કે અંધારાને ઉલેચવાનું ન હોય. અજવાળું આવે એટલે અંધારું ચાલ્યું જાય... બીજા દિવસે સાંજે તેણે બધા વડિલોને કહ્યું કે આજે તમે બધા નીરાંતે સૂઈ જાઓ. હું એકલી જ અંધારાને ઉલેચીશ. બધાએ ના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
