________________
૧૮૧
શેઠજી મારી પેઢીએ પધારો. આપે બસ ખાલી ગાદી પર બેસી જ રહેવાનું. પગાર આપને મળી રહેશે. શેઠને પોતાની પેઢીએ લાવ્યો. ગાદી પર બેસાડયા. એટલું જ નહીં શેઠ, કહીને જ બોલાવવાના. આવા ગુણો જ માણસને મહાન બનાવે છે.
ધર્માચાર્યનો ઉપકાર
આપણા પર ત્રીજો ઉપકાર છે ધર્માચાર્યનો - ધર્મ સમજાવીને આપણી બન્ને ગતિઓ સુધારે છે. આ લોક પણ સુધારે અને પરલોક પણ સુધારે. ધર્માચાર્યને ઉપકારનો બદલો કોઈપણ રીતે વાળી શકાતો નથી. એક શ્લોક આવે છે --
“સમકિતદાયક ગુરુતણો પચ્ચુવયાર ન થાય,
ભવ કોડાકોડી લગે કરતાં સર્વ ઉપાય.’’
સમકિતને આપનારા ગુરુદેવના ઉપકારનો બદલો કઠેડો ભવો સુધી અનેક ઉપાયો કરવા છતાં પણ વાળી શકાતો નથી. આ ધર્મ ટકી રહ્યો હોય તો દેવ અને ગુરુના બળને લીધે જ. દેવ અને ગુરુ ન હોત તો આપણી શી દશા હોત ? જાનવરથીયે પણ નીચે ઉતરી ગયા હોત. દેવે માર્ગ બતાવ્યો ગુરુએ આપણા સુધી પહોંચાડ્યો. આપણે એના ઉપકારનું સતત ચિંતન કરીએ તો પણ તરી જઈએ. આવા ઉપકારી ધર્માચાર્યનો બદલો કયારે વળે ? વિંચત ધર્મગુરુ કોઈ સંકટમાં આવી ગયા હોય, કોઈ અટવીમાં ભૂલા પડયા હોય ત્યારે દેવ થયેલો શિષ્ય આવીને તેમને યોગ્ય સ્થાને મૂકે તો પણ ઉપકારનો બદલો વળતો નથી.. પરંતુ કોઈ સમયે ધર્મગુરુ પોતાના માર્ગથી ચલિત થઈ જાય તેવું લાગે અથવા તો ચલિત થયા હોય તો તેમને પાછા ધર્મના માર્ગે લાવીને મૂકે, ધર્મમાં સ્થિર કરે તો તેમના ઉપકારનો બદલો વળી શકે. અનંત ઉપકારી ષટ્કાય જીવો
આ ત્રણ સિવાય પણ આપણે સૂક્ષ્મતાથી વિચારીએ તો આપણા પર સમસ્ત જીવસૃષ્ટિનો ઉપકાર છે. છકાયજીવોના આધારે જ તમારી ગાડી ચાલે છે ને ! તમારે પાણી વિના, અગ્નિ વિના, વાયુ વિના, પૃથ્વી વિના અને વનસ્પતિ વિના ક્ષણવાર ચાલી શકે ખરું !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
