________________
આસો વદ - ૮
પરહિત ચિંતક સંજ્ઞામાં ડૂબેલું જગત
જગત આખું ચારે સંજ્ઞામાં ડૂબેલું છે. ધર્મસંજ્ઞા મેળવવાની કોઈને તાલાવેલી જ નથી. અને જેની પાસે ધર્મસંજ્ઞા છે તે પણ બાહ્ય જ છે. જીવનમાં સ્પર્શેલી જોવા મળતી નથી. જગતમાં જીવો જીવી રહ્યા છે પણ જીવવાજીવવામાં ફરક છે. ઘણા માણસો બિચારા આયુષ્ય પૂરું કરવા માટે જ જીવતા હોય છે. એમની સામે નથી કોઈ આદર્શ કે નથી કોઈ ગતિ, કેટલાક ખાવા માટે, કેટલાક પીવા માટે, કેટલાક લડવા માટે જ જાણે જીવતા હોય છે. કેટલાક આહાર સંજ્ઞામાં તો કેટલાક ભયસંજ્ઞામાં જ જીવી રહ્યા છે. સામાન્ય માણસ કરતાં મોટા માણસોને ઘણો ભય છે. કારણ કે તેને સત્તા વગેરેની લાલસા હોય છે. કેટલાક રોગના ભયને જીવતા હોય છે, તો કેટલાક મોતના ભયમાં પણ જીવતા હોય છે. જેણે જીંદગી આખી વેડફી નાખી છે. પાપમય પ્રવૃત્તિમાં જ જે વ્યસ્ત રહ્યા છે તેમને જ મોતનો ભય છે. બાકી જે ભગવાનના નામમાં લીન બને છે તેને મોતનો ભય લાગતો નથી. સંતપુરુષો મોતને સામેથી નિમંત્રણ આપતા. શિવભક્ત સંન્યાસી
એક શિવભક્ત સંન્યાસી હતો. જીવનમાં સારી એવી સાધના કરેલી. તેની પાસે એક સર્પ સાથે જ રહેતો. તેના ગળામાં અથવા હાથ પર વીંટળાઈને રહેતો. અમૂક વર્ષો વીત્યાં. સંન્યાસીને લાગ્યું કે બસ હવે મારે વધારે જીવવાની જરૂર નથી. મારું કામ પૂરું થઈ ગયું છે. હવે મૃત્યુ જોઈએ છે. ક્યાં મૃત્યુથી દૂર ભાગતા આજના માનવીઓ ને ક્યાં મૃત્યુને સામેથી આમંત્રણ આપતા સંતો..! સંન્યાસીએ પોતાના રોજના સાથી સર્પને કહ્યું કે તું મને ડંખ આપ. મારું કામ પૂરું થઈ ગયું છે. સર્પ ડંખ આપવા માટે તૈયાર થતો નથી, પોતાના સાથીને કેમ ખે? માનવ કરતાં પણ સર્પ ચડી ગયો. આજનો માનવ તો પોતાના જ સગાંને પહેલા સંકટમાં મૂકે. ઘેર પ્રસંગ હોય તો સૌથી વાંકા કોણ ચાલે? નિકટના સગાં હોય તે. કંઈ કેટલાય વર્ષો જૂની
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
