________________
૧૯૪ બીજું પ્રવૃત્તિ :- પ્રણિધાન પછી પ્રવૃત્તિ તો કરવી જ પડે ને ! મહેનત વિના કાર્ય સિદ્ધિ શકય જ નથી. અને કોઈપણ પ્રવૃત્તિ શરૂ કરો એટલે વિઘ્ન તો આવે જ આવે. ચાહે નાનામાં નાની હોય તો પણ. તેથી ત્રીજા નંબરે વિદનજય આવશે. વિઘ્નોને પાર કરે તો જ સફળતા મળે. મોટા ભાગના માણસો કાર્ય શરૂ કરે પણ વિઘ્ન આવતાં પાછા પડી જાય છે. આપણે જ નવપદની ઓળી શરૂ કરી. એક આયંબિલ કર્યું. માથું દુખવા લાગ્યું. વોમિટ થઈ... વિપ્નો આવ્યાં. બીજા દિવસે પારણું. ઘણા લોકો આમ વિક્નોથી પાછા પડીને આરંભેલી પ્રવૃત્તિને છોડી દે છે. હવે વિપ્નનો જય કર્યા પછી ચોથા નંબરે કાર્યની સિદ્ધિ. કાર્યની સિદ્ધિ થયા પછી વિનિયોગ એટલે કે એ બીજાને ઉપદેશ આપે તો સામેની વ્યક્તિ સ્વીકારવા તૈયાર થાય. આ પાંચ પ્રકારની ભૂમિકામાંથી કોઈપણ કાર્ય કરનાર વ્યક્તિ પસાર થાય તો જ કાર્યની સાચી સફળતા મળે. સામાન્ય કાર્યમાં પણ જો આ પાંચ સ્ટેજમાંથી પસાર થવું પડતું હોય તો પરમાત્માને પ્રાપ્ત કરવા કેમ ન પસાર થઈએ ?
સંત કબીરે એક ભજનમાં લખ્યું છે કે જ્યારે હું સંતના માર્ગે ચાલવા માંડયો ત્યારે ઘરના સ્વજનોએ, લોકોએ ખૂબ વિરોધ કર્યો, કબીર બગડી ગયો છે, કબીર બગડી ગયો છે તેમ બધા બોલવા લાગ્યા. કબીરે એક ભજન બનાવ્યું :
કબીરા બિગડ ગયા, કબીરા બિગડ ગયા છાશ કે સંગ સે દૂધ ભી બિગડા, બિગડવા બિગડવા મેં ધૃત તો ભયોરી... પારસ કે સંગ સે લોહા ભી બિગડા, બિગડવા બિગડવા મેં કંચન તો ભયોરી. સાધુ કે સંગ સે કબીરા ભી બિગડા. બિગડવા બિગડવા મેં સંત તો ભયોરી
છાશના સંગથી દૂધ બગડયું પણ બગડયા પછી હાથમાં શું આવ્યું તો કે માખણ. વળી પારસના સંગથી લોખંડ બગડી ગયું. પણ કંચન તો હાથમાં આવ્યું ને ! તેમ સાધુના સંગથી કબીર ભલે બગડયો પણ બગડયા પછી સંત તો થયો ને ! કેવી મસ્તી... ! જીવનમાં સંકલ્પ કરશો, લક્ષ્ય બાંધશો તો જ પ્રભુ પ્રાપ્ત થશે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org