________________
૧૮૨
નાનામાં નાના જીવોનો પણ આપણા પર કેટલો ઉપકાર છે. અને આપણે એજ જીવોની કત્લેઆમ બેફામરીતે ચલાવીએ છીએ. પાણી તો માપ વિનાનું ઢોળે જ રાખશે. ન્હાવા બેસશે તો નળ ખૂલ્લો... ફૂવારા ખુલ્લા.... કોઈ જ ઉપયોગ નહીં. -જે દિવસે આ ધરતી માતા રુઠશે અને મેઘરાજા રુઠશે તે દિવસે શું થાશે ? તમે આ રીતે તેને વેડફી રહ્યા છો. તમારા રોજના નિઃસ્વાર્થ ઉપકારી આ સૂક્ષ્મજીવોના ઉપકારને ક્યારેક વિચારજો.આજે પણ ઘણા વિવેકી માણસો પૃથ્વીને, પાણીને, અગ્નિને, દેવ માને છે.ઘણા લોકો ઉઠતાંની સાથે ધરતીમાતાના ઉપકારને યાદ કરીને તેને હાથ જોડે છે. ધરતીને હાથ અડાડીને પોતાના લલાટે લગાવે છે અને એ રીતે તેનું બહુમાન કરે છે. આપણને આશ્રય આપનાર કોણ ? ધરતીમાતા જ છે ને ! બધામાં તમે ગુણ જોવા પ્રયત્ન કરશો તો તમને બધે ગુણ અને ઉપકાર જ દેખાશે. આપણે કેટલા જીવોના ઉપકાર તળે દબાયેલા છીએ અને આ ઉપકારીઓને જ આપણે બેફામ રીતે ખતમ કરીએ છીએ. ચિંતન કરશો તો સત્ય હાથમાં આવશે. છકાય જીવોની સહાય વિના આપણું ગાડું ચાલવાનું જ નથી તે હકીકત છે પણ તેનો ઉપયોગ પૂર્વક વ્યય કરો તેજ સમજવાનું છે.
કૃતજ્ઞી કુમારપાળ
કુમારપાળ મહારાજાના જીવનમાં આગુણ સારી રીતે વણાયેલો હતો. એકવાર એમની એવી સ્થિતિ કે ચણા-મમરા પણ ફાકવા ન મળે. ગામોગામ રઝળપાટ કરવી પડે. સિધ્ધરાજના મારાઓ તેમને મારી નાખવા તેમની પાછળ પડેલા. મારાઓને ખબર પડી કે કુમારપાળ આ ગામમાં આવેલા છે. આખા ગામને ઘેરી લીધું. કુમારપાળ કોઈ કુંભારના ઘરની પાસે ઉભા છે. તેમને પણ સમાચાર મળી ગયા કે મારાઓ આવી પહોંચ્યા છે. તેઓ કુંભારના ઘરમાં ગયા. કુંભારને કહે છે કે મને સંતાડ. પણ સંતાડવા કયાં? કુંભારે કહ્યું કે નિભાડાને સળગાવવા માટે કાંટાઓ લાવીને ઢગલો કર્યો છે તેની નીચે છૂપાઈ જાઓ. હુ તમારા પર કાંટા નાંખી દઉં. તે પ્રમાણે કર્યું. મારાઓ ફરતાં – ફરતાં પાકી બાતમી લઈને કુંભારના ઘરે આવ્યા. આખું ધર ઘૂમી વળ્યા-કાંટાના ઢગલા ને કોણ અડવા જાય ? જાય તો વાગે. એટલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
