________________
૧૩૧
ઘણું જ કઠિન છે. કારણ કે માણસની સામે ભાવતું ભોજન હોય ત્યારે તે ઠાંસી-ઠાંસીને જ ખાય છે. આ એક જ તપ આમ જોવા જઈએ તો ત્રણે ટાઈમ ખાવાનું છે છતાં યે તપ... તેને કરવામાં આવે તો શરીરના મોટાભાગના રોગો ખતમ થઈ જાય.
૩. વૃત્તિસંક્ષેપ - વૃત્તિઓનો સંક્ષેપ કરવો. ઓછા દ્રવ્યો વાપરવા. આજે તો જાત જાતની વાનગીઓ, જાત-જાતના ફૂટો, જાત-જાતના શાકભાજી જોવા મળે છે. પણ જો ઘણી ચીજો પેટમાં જશે તો બધી ભેગી થઈને કજીયો કરશે. અંદર ભેગી થઈને એ બધી લડે અને આપણને રડાવે. એકદમ ઓછાં અને સાદાં દ્રવ્યો જ ઉત્તમ ભોજન છે. આજે તો ઘણી ચીજો એ વૈભવની નિશાની છે. કેટલીય જાતના અથાણાં ને કચુંબરો હોય.. કોઈ અવસરના દિવસે તો એક થાળી ૧૫૦ કે ૨૦૦ રૂપિયાની પડતી હોય છે. અરે ! હમણાં સાંભળ્યું કે એક ભાઈના લગ્નમાં ૪00 રૂપિયાની એક થાળી હતી. ભોજન તો શરીરને નિભાવવા માટે છે જ્યારે આજે શરીરને ખતમ કરવા માટે બની ગયું છે. “આહાર તેવો ઓડકાર !” આહાર વિલાસી અને જીવન પણ વિલાસી. જીંદગીની પાયમાલી.
૪. રસત્યાગ - આગળના તપમાં કહ્યું કે ચીજો ઓછી ખાવી. પણ ઓછી ચીજો યે બહુ રસકસવાળી નહીં ખાવાની. કોઈ એમ કહે કે હું બે જ ચીજ ખાઈશ પણ લાડવા ને દુધપાક, તો ન ચાલે. તેના માટે આ તપ બતાવ્યો છે. ઓછી ચીજો પણ બહુ રસકસવાળી નહીં, અતિ સ્નિગ્ધ આહાર. જીવને પ્રમાદી બનાવે છે. તમે અનુભવ્યું પણ હશે કે કોઈ જમણવારમાં ભારે પદાર્થો જમીને આવ્યા. પછી આંખો ઘેરાવા લાગે. આરામ કરવો જ પડે. આવું બને છે ને ! માટે ભગવાને કહ્યું કે અલ્પાહારને અલ્પ રસકસવાળો આહાર કરવો એ પણ તપનો જ પ્રકાર છે.
૫. કાયફલેશ - ખાઈ-પીને બેસી નથી રહેવાનું. નહીંતર તો શરીર મેદવાળું બની જાય છે. આજના માણસોના અને એમાંય મોટેભાગે સ્ત્રીઓના શરીર કેવાં બેડોળ બની ગયાં છે. બસ બેઠાં-બેઠાં ખાવાનું અને માણસોને મોર્ડર કરવાનો. પછી શરીરમાં ચરબી ભેગી ન થાય તો બીજું શું થાય ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
