________________
૯
દોષોને માથું ઊંચકવાનો મોકો જ મળતો નથી અને સ્વચ્છંદ, અતિવાચાળપણું વગેરે દોષો પણ સહેલાઈથી વિલય પામે છે.
શાસ્ત્રોક્ત વિધિથી ભાવપૂર્વક મંદિર જઈને ભગવાનને અષ્ટાંગ નમસ્કારાદિ કરવાથી તથા પૂજા, પાદસ્પર્શ, પાદપ્રક્ષાલન વગેરે કરવાથી સાધકમાં રહેલો અભિમાનનો ભાવ તૂટતો જાય છે. પોતાની લઘુતા અને પ્રભુની પ્રભુતા સમાતાં તેના હૃદયમાં પરમ પ્રેમનો અને પવિત્રતાનો સંચાર થાય છે અને દાસાનુદાસપણે રહીને તેની સાધના નિર્વિઘ્નપણે આગળ વધે છે. કહ્યું છે
માનાદિક શત્રુ મહા, નિજછંદે ન મરાય; જાતાં સદ્ગુરુ શરણમાં, અલ્પ પ્રયાસે જાય.*
(૩) સર્વસુલભતા-બહુજનસાધ્યતા :
ભક્તિમાર્ગની આરાધનાનો પ્રારંભ કરવા માટે ઘણી યોગ્યતા ન હોય તોપણ ચાલે. સામાન્ય મનુષ્ય કે જે બહુ ભણેલો ન હોય, જેની બુદ્ધિશક્તિ બહુ ખીલેલી ન હોય, સ્મરણશક્તિ કે ગ્રહણશક્તિ સામાન્ય હોય તોપણ તે પ્રભુભક્તિમાં લાગી શકે છે. તર્ક દ્વારા તત્ત્વવિશ્લેષણ કરવાની અને મધ્યસ્થપણે ગુણ-દોષનું સૂક્ષ્મ પૃથક્કરણ કરવાની શક્તિ ન હોય તોપણ દેવ-ગુરુ-ધર્મનું સામાન્ય ઓળખાણ કરી, તેમની આજ્ઞા પ્રમાણે આરાધના કરવાથી ઘણી જ મોટી સંખ્યામાં મનુષ્યો આ સાધનાપદ્ધતિ દ્વારા આત્મકલ્યાણને પામી શકે છે.
(૪) સાદો, સીધો, નિષ્કંટક માર્ગ :
એક વાર સાચા દેવ-ગુરુ-ધર્મની યથાર્થ ઓળખાણ થઈ જાય અને સત્સંગના યોગે થોડીઘણી પ્રીતિ જાગી જાય ત્યાર પછી આ માર્ગમાં વિઘ્નો નહિવત્ છે. કોઈ પ્રકારના વાદવિવાદોમાં ઊતરવું પડતું નથી, કોઈ ગલીકૂંચીવાળો રસ્તો નથી, કે વાંકાચૂંકા જવાની જરૂર નથી. શાસ્ત્રમાં આ માર્ગને
* શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર-૧૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
