Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 100

८६
श्री दशकालिक
२२ ॥
परिपुष्टदेहः प्रमेदुरः = मेदाऽतिशययुक्तः, बध्यः = शस्त्रेण हन्तव्यः पाक्यः = पक्तुमश्व इति नो वदेत् । एवं भाषणेन हिंसकानां वधादौ प्रवृत्तिसंभावनया तत्प्रद्वेषेण च चारित्रभङ्गो भवतीति भावः ॥ तर्हि कथं ब्रूयादित्याह - 'परिवृढत्ति' इत्यादि । मूलम् - परिवृढत्तिणं बूया, बूया उवैचियत्ति यं । संजाए पीर्णिएव विं, महाकाय र्त्ति आलेवे ॥२३॥ छाया - परिवृढ इति तं ब्रूयात्, ब्रूयात् उपचित इति च । संजातः प्रीणितो वाऽपि महाकाय इत्यालपेत् || २३ ॥ टीका- 'परिवृढत्ति' इत्यादि ।
तं = मनुष्यादिकं, 'परिवृढः = सामर्थ्यवान्' इति ब्रूयात्, उपचितः= परिपुष्टात्रयवः' इति च ब्रूयात्, संजातः संजात इव अभूतपूर्व इत्र परिचितोऽप्य परिचित इति यावत् मीणितः = प्रसन्नः दुःखवाधारहित इत्यर्थः, अपिवा महाकायः बृहत्काय इत्यालपेत् || २३ ||
विषय में ऐसा भाषण न करना चाहिए कि यह मनुष्य पशु पक्षी आदि कैसा मोटा ताजा है, इस को तोंद निकली हुई है, यह शस्त्र से मार डालने योग्य है, अग्नि आदि में पकाने लायक है। ऐसा भाषण करने से हिंसक लोग उन पशु पक्षि आदि को मारने में प्रवृत्ति करेंगे, उससे तथा तत्संबन्धी प्रद्वेष से चारित्र भंग हो जायगा ॥२२॥ प्रसंग उपस्थित हो जाय तो क्या कहे ? सो कहते हैं'परिवृत्ति इत्यादि ।
6
उन मनुष्य आदि को बलवान्, अथवा पुष्ट अवयव वाला तथा परिपूर्ण अंग उपांग वाला कहे । अथवा प्रसन्न ( दुःखबाधारहित ) या महाकाय कहे ॥ २३ ॥
ભાષણ ન કરવું જોઇએ કે-આ મનુષ્ય, પશુ પક્ષી આદિ કેવી મેટા-તાજો-જાડા છે, તેની ફાંદ નીકળી છે, એ શસ્ત્રથી મારી નાંખવા યોગ્ય છે, અગ્નિ આદિમાં પકાવવા લાયક છે, એવું ભાષણ કરવાથી હિંસક લાકે એ પશુ પક્ષી આદિને મારવામાં પ્રવૃત્તિ કરશે, તેથી તથા તત્સંબધી પ્રદ્વેષથી ચારિત્ર ભગ થશે. (૨૨)
प्रसंग उपस्थित थाय तो शु उडे ? ते मतावे छे - परिवृढत्ति० छत्याहि.
એ મનુષ્ય આદિને ખળવાન અથવા પુષ્ટ અવયવાળા તથા પરિપૂર્ણ मगोपांगवाणी उडे, अथवा प्रसन्न (दुःख माधा रहित ) या भडाडाय अड्डे. (२3)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨