Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 191

११ १२
आचामणिमन्जूषा टीका, अध्याय ८ गा. ६२-६३
१७७ र्यादिना सकलकर्मशत्रौ प्रक्षीणे सति कारणाभावान पुनः कर्मोत्पत्तिर्भवतीति केवलित्वं प्राप्तानां साधूनां तद्विजयव्यापारो निवर्तते इति भावः ॥
'त' इतिपदेन कर्मशत्रुदमनोत्साहवत्त्वं, 'संजमजोगयं' इत्यनेन कर्मशत्रुसंबन्धिशक्तिक्षयकारकत्वं, 'सज्झायजोग' इत्येतेन कर्मशत्रुनिराकरणकर्तृ त्वं च ध्वनितम् ॥ ६२ ॥ मूलम्-सज्झायसंज्झाणरयस्स ताईणो, अपावभावस्स तवे रयस्स। विसुज्झई जं सिमलं पुरेकडं, समीरिय रुप्पमलं व जोइणा ॥६३॥ छाया-स्वाध्याय-सयानरतस्य त्रायिणः अपापभावस्य तपसि रतस्य । विशुध्यति यत् तस्य मलं पुराकृतं, समीरितं रूप्यमलम् इव ज्योतिषा।६३। टीका-'सज्झाय०' इत्यादि।
स्वाध्यायसद्धयानरतस्य स्वाध्यायो-वाचनादिपञ्चविधः, सद्धयान-प्रशस्तध्यानं धर्मशुक्लध्यानात्मकम् अनयोर्द्वन्द्वः, स्वाध्यायसद्धयाने, तत्र रतस्तस्य यह है कि-तप संयम से सब कर्मो का नाश हो जाने पर कारण के अभाव से फिर कर्मों का प्रादुर्भाव नहीं होता अतः केवली होनेपर साधुओं का कर्म के जीतने का व्यापार निवृत्त हो जाता है।
'तवं' पद से कर्म रूपी दुश्मन का दमन करने में उत्साह, 'संजमजोगयं' पद से कर्मशत्र की शक्ति का क्षय और 'सज्झायजोगं' पद से कर्मरूपी वैरी का निराकरण करना (हटाना) प्रगट किया है ॥६२॥
'सज्झाय'-इत्यादि । वाचना आदि पाच प्रकार का स्वाध्याय, तथा धर्म और शुक्ल ध्यान रूप प्रशस्त ध्यान में लीन, स्व पर की કરવાને માટે સેનાનું કામ કરે છે. તાત્પર્ય એ છે કે તપ સંયમથી સર્વ કામને નાશ થઈ જતાં, કારણને અભાવ થતાં, પછી કર્મોને પ્રાદુર્ભાવ થતો નથી. એટલે કેવળી થતાં સાધુઓનો કર્મ જીતવાને વ્યાપાર નિવૃત્ત થઈ જાય છે.
तवं ५४थी भी दुश्मननु मन ४२वामा उत्सा, संजमजोगयं ५४थी કર્મશત્રુની શકિતને ક્ષય અને સત્તાનો પદથી કર્મરૂપી વરીનું નિરાકરણ કરવું (14) ४८ ध्यु छे. (१२) ।
'सज्झाय'. त्याहि. वायना माहि पाय प्रा२ना स्वाध्याय, तथा धर्म અને શુકલ ધ્યાનરૂપ પ્રશસ્ત ધ્યાનમાં લીન, સ્વપરની રક્ષા કરનારા, સર્વથા વિકાર
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨