Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
आचारमणिमया टीका, अध्ययन ८ गा. ४९-५० कथं बदे ?-दित्याह-'दिटुं' इत्यादि । मूलम्-दि, मियं असंदिद्धं, पैडिपुन्नं वियं जियं ।
अयंपिरमणुव्विग्गं, भासं "निसिर अत्तवं ॥४९॥ छाया-दृष्टां मितां असंदिग्धां मतिपूर्णी व्यक्तां जिताम् । ___अजल्पिनीम् अनुद्विग्नां भाषां निसृजेत् आत्मवान् ॥४९॥
टीका-आत्मवान् समाहितः दृष्टां साक्षात्कृतार्थगोचरां, मिता-स्वल्पाक्षराम् , असंदिग्धां संशयानुत्पादिकां संशयनिवर्तिकां च, प्रतिपूर्णा-परिपुष्टस्वरवर्णसहितां, व्यक्तां स्पष्टाक्षरां च, जितां वशीकृतां प्रस्तुतविषयमात्रगामिनीम्, अप्रस्तुतविषयसंचारवर्जितामित्यर्थः, अजल्पिनीम्बाचालतादिदोषवर्जितां, नोच्चैनं नीचै; किंतु मृद्वीमित्यर्थः, अनुद्विग्नाम् अनुद्वेगकारिणीम् द्वपानुत्पादिकामित्यर्थः भाषां-गिरं निसृजेत्-उच्चारयेत् ॥ ४९ ॥ मूलम् आयारपन्नत्तिधरं, दिदिवायमहिजमं ।
वायविक्खलियं नच्चा, न तं उर्वहसे मुंणी ॥५०॥ छाया-आचारमज्ञप्तिधरं दृष्टिबादमधीयानम्।
वाग्विस्खलितं ज्ञात्वा न तम् उपहसेन्मुनिः ॥५०॥ कैसे बोले ? सो कहते हैं-'दिटुं' इत्यादि । अन्तर्दृष्टि वाला श्रमण, अपनी आखी देखी हुई वात के विषय में, परिमित, संशय उत्पन्न न करने वाली और संशय को दूर करने वाली, पुष्ट स्वर व्यञ्जन वाली, स्पष्ट और स्पष्ट अर्थ वाली, प्रकरण के ही अनुकूल, प्रकरण से बाहर प्रवृत्त न होने बाली, तथा न बहुत ऊंचे स्वर से और न बहत नीचे स्वर से बोले जाने वाली, मृदु और उद्वेग को उत्पन्न न करने वाली वाणी उच्चारण करे ॥४९॥
भास १ ते ४ छ दिठं० त्याहि. मष्टिवाणा श्रम, पातानी આંખે જોએલી વાતના વિષયમાં, પરિમિત, સંશય ઉત્પન્ન ન કરનારી અને સંશયને દૂર કરનારી, પુષ્ટ સ્વર વ્યંજનવાળી, સ્પષ્ટ અને સ્પષ્ટ અર્થવાળી, પ્રકરણનેજ અનુકૂળ, પ્રકરણની બહાર પ્રવૃત્ત ન થનારી, તથા ન બહુ ઉંચે સ્વરે અને ન બહુ નીચે સ્વરે બોલાતી મૃદુ ઉદ્વેગને ઉત્પન્ન ન કરનારી વાણું ઉચ્ચારે. (૪૯)
શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રઃ ૨