________________
છે સમવાય
છે
સમવાયાંગસૂત્ર સટીકઅનુવાદ વાહચર્યાદિનું અનુષ્ઠાન કરવાથી આવી ઋદ્ધિ મળો તે, મિથ્યાદર્શન-અdવાર્ય શ્રદ્ધા.
(૪) ગૌસ્વ-અભિમાન અને લોભ વડે આત્માને અશુભ ભાવની મોટાઈ, તે સંસાચ્ચકમાં ભમવાના હેતુરૂપ કર્મબંધકારણરૂપ છે, તેમાં નરેન્દ્રાદિ અને પૂજ્ય આચાર્યાદિની સમૃદ્ધિ વડે તેના અભિમાન ચકી અને અપ્રાપ્ત ઋદ્ધિ માટે પ્રાપ્તિની પ્રાર્થના દ્વારા આત્માને જે અશુભ ભાવ ગૌરવ થાય છે બદ્ધિ ગાસ્વ, એ રીતે સ ગૌરવ, શાતાગૌરવ છે.
(૫) વિરાધના એટલે ખંડણા, તેમાં જ્ઞાનની વિરાધના તે જ્ઞાનવિરાધના એટલે જ્ઞાનની શત્રુતા, તિલવાદિષ, એમ બીજી પણ જાણવી, વિશેષ એ * દર્શન એટલે ક્ષાયિકાદિ સમ્યકત્વ, ચારિત્ર્ય-સામાયિકાદિ.
તથા અસંખ્યાત વષયુક પંચેન્દ્રિય તિર્યચ, મનુષ્યોની ત્રણ પલ્યોપમની સ્થિતિ દેવકુફ-ઉત્તરકુરમાં જન્મેલાની જાણવી. આશંકર, પ્રભંકર, ઈત્યાદિ નામનાં વિમાનો છે, તે જાણવું.
સમવાય-૩-ટીકાસહિતનો અનુવાદ પૂર્ણ
હવે ત્રણ સ્થાનક કહે છે— • સૂઝ-3 :
-દડ ઝણ કહw - મનદંડ, વયનદંડ, કાયદંડ. ગુપ્તિ ત્રણ છે - મનમુક્તિ, વચનગુપ્તિ, કાયમુક્તિ. 3-શલ્યો ગણ છે - માયારા, નિદાન શલ્ય, મિયાદશનિ શત્ર. ૪-ગારવ ત્રણ છે-સ્ટગારવ, ઋદ્ધિગારવ, શાતાગાર. પ-વિરાધના ત્રણ છે - જ્ઞાન, દર્શન, ચાસ્ત્રિ-વિરાધના
૧-મૃગPIN નtઝના ત્રણ તારા કહ્યા, ર-પુણનના , 3-યેષ્ઠા નકુમના, *- અભિજિતુ નામના, ૫-શ્રવણ નામના, ૬-અશ્વિની નામના ભરણી નtઝના... પુણ્યાદિ પ્રત્યેકના ત્રણ-ત્રણ તાસ કહ્યું છે.
(૧) રાજભા ગૃવીના કેટલાક નાસ્કોની સ્થિતિ મણ પલ્યોપમ છે. () બીજી પૃedીના નાકોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ત્રણ સાગરોપમ છે. (3) ત્રીજી yવીના નારકોની જઘન્યસ્થિતિ ત્રણ સાગરોપમ છે. (૪) કેટલાક અસુરકુમાર દેવોની સ્થિતિ ત્રણ પલ્યોપમ છે. (૫) અસંખ્ય વષયુક સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિયચયોનિકોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ત્રણ પલ્યોપમ છે. (૬) અસંખ્ય વયુિક સંજ્ઞી ગર્ભજ મનુષ્યોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પ્રણ પલ્યોપમ છે.
() સૌધર્મ-ઈશાન કલાના કેટલાક દેવોની સ્થિતિ ત્રણ પલ્યોપમ છે. (૮) સનતકુમામાહેન્દ્ર કયે કેટલાક દેવોની સ્થિતિ પ્રણ સાગરોપમ છે. (૯) જે દેવો આશંકર પ્રભકર આભકપ્રબંકર, ચંદ્ર, ચંદ્રાવત, ચંદ્રપ્રભ, ચંદ્રકાંત, ચંદ્રવર્ણ, ચંદ્રલેય, ચંદ્રવજ, ચંદ્રશૃંગ, ચંદ્રસૃષ્ટ, ચંદ્રકૂટ ચંદ્રોદ્ધરાવતુંસક વિમાને દેવપણે ઉત્પન્ન થયા હોય તેની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ પ્રણ સાગર છે.
તે દેવો ત્રણ માસે આન-પ્રાણ ઉચ્છવાસ-નિઃશ્વાસ લે છે. તેમને Booo વર્ષે હજ છેકેટલાંક ભવસિદ્ધિક જીવો એવા છે કે જેઓ ત્રણ ભવને અંતે સિદ્ધ-બુદ્ધ-મુકતપરિનિવૃત્ત-દુખાંતકારી થશે.
વિવેચન-3 :
સૂણો સુગમ છે વિશેષ એ - દંડ, ગુપ્તિ આદિ અર્થવાળા પાંય સૂત્રો છે, નાગાર્ચ સાત, ચિત્યર્થક નવ, ઉચ્છવાસાદિ અર્થક ગણ છે.
(૧) જેના વડે આત્મા ચારુિરૂપ ઐશ્વર્યનો વિનાશ કરી અસાર કરે છે તે દંડ. એટલે દુષ્ટ પ્રયુક્ત મન વગેરે. મન એ જ દેડ તે મનોદડ અથવા કુમાર્ગે પ્રવતવિલા મત વડે આત્માને દંડવો તે મનોદંડ, એ રીતે બીજા બે જાણવા.
(૨) ગોપવવું તે ગુપ્તિ-મન વગેરેની અશુભ પ્રવૃત્તિનો વિરોધ અને શુભપવૃત્તિનું કવું તે. (3) તોમર આદિ શરા જેવા શરા દુ:ખદાયક હોવાથી માયાદિ શચ છે. તેમાં માયા-કપટ, તે જ શક્ય તે માયાશચ. એ રીતે બીજા બે નણવા. વિશેષ એ - નિદાન એટલે દેવાદિની ઋદ્ધિના દેખવા કે સાંભળવાથી તે વિચારે કે મને આ
છે સમવાય-૪ & • સૂત્ર-૪ :
=X - X = (૧) કષાયો ચાર કહા - ક્રોધ કષાય, માન કષાય, માસા, કપાસ, લોભ કષાય. () ધ્યાન ચાર છે - અrdધ્યાન, રૌદ્રધ્યાન, ધર્મદિયાન, સુકfitત. (૩) ચાર વિકા છે - આકા , ભકતક, રાજકથા, દેશકથા. (૪) ચાર સંજ્ઞા છે - આહારભય, મૈથુન, પરિગ્રહ. (૫) બંધ સાર છે - પ્રકૃતિબંધ, સ્થિતિ બંધ, અનુભાવ બંધ, પ્રદેશ બંધ. (૬) ચાર ગાઉંનો એક યોજન છે.
() અનુરાધા નtvના ચાર તારા છે, () પૂવષal trNI ચાર તારા છે, (૩) ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રના ચાર તારા છે..
(૧) આ રતનપભા પૃવીમાં કેટલાક નાકોની સ્થિતિ ચાર પલ્યોપમ છે. () ત્રીજી નાકીમાં કેટલાંક નાકોની સ્થિતિ ચાર સાગરોપમ છે. (૩) કેટલાક
સુકુમાર દેવોની ક્ષિતિ ચાર પલ્યોપમ છે. () સૌદા-deaન કર્ભે કેટલાક દેવોની સ્થિતિ ચાર પલ્યોપમ છે. (૫) સનતકુમારમહેન્દ્ર કહ્યું કેટલાક દેવોની સ્થિતિ સાર સાગરોપમ છે. (૬) જે દેવો કૃષ્ટિ, સમૃષ્ટિ, કૃષ્ટિકાયત કૃષ્ટિપભ, કૃષ્ટિયુક્ત, કૃષ્ટિવર્ષ, કૃષ્ટિલેશ્વ, કૃષ્ટિધ્વજ, કૃષ્ટિ શૃંગ, કૃષ્ટિશિષ્ટ, કૃષ્ટિકૂટ, કુયુત્તરાવર્તક વિમાને દેવપણે ઉત્પન્ન થયા હોય તે દેવોની ઉત્કૃષ્ટ ચાર સાગરોપમ સ્થિતિ કહી છે.
તે દેવો ચાર અઈ માટે નાણ ઉચ્છવાસ-નિઃાસ લે છે. તેમને ooo વર્ષ આહાટેચ્છા થાય છે, એવા કેટલાંક ભવસિદ્ધિક જીવો છે જે ચાર ભવે સિદ્ધ થશે યાવત્ સર્વે દુઃખોનો અંત કરશે.
