________________ 112.] द्वितीयोऽध्यायः / तत्र वेदना सुखादिस्त्रिविधोऽनुभवः / त्रिविधं संवदितमिति पर्यायः / इष्टानिष्टोभयविपरीतविषयेन्द्रियविज्ञानसन्निपातजा धर्मयोनिः कायचित्तावस्था विशेष: प्रह्लाद्यपतापी तदुभयविपरीतश्च तृष्णाहेतुर्वेदि(द) नेत्युच्यते।' निमित्तनामाक्यज्ञा संज्ञा वितर्कयोनिः / चित्ताभिसंस्कारश्चेतना। "चित्तव्यापाररूपा स्मृतिः / चित्तस्यार्थाभिलपना कृतकर्तव्यक्रियमान (ण) कर्मान्ताविप्रमोषलक्षणाः (णा)। च्छ (छ)न्द: कर्तु कामता वीर्याङ्गभूतः / विषयेन्द्रियविज्ञानसन्निपातजा चित्तस्य विषयस्पृष्टिः, चैतसिकधर्मो' जीवनलक्षणः स्पर्शः। 1. Cf. वेदना. अनुभवस्वभावा। सा पुनर्विषयस्याह्लादकपरितापकतदुभयाकारविविक्तस्वरूपसाक्षात्करणभेदात् त्रिधा भवति। एवं त्वन्ये मन्यन्ते। शुभाशुभानां कर्मणां फलविपाकं प्रत्यनुभवन्त्यनुभवः / Tob. 3 cd. 2. Cf. नीलादिभेदं आरम्मणं सञ्जानाती ति सज्ञा। सा सजाननलक्खणा पच्चाभिञाणरसा / अपरो नयो- सब्बसंगाहिकवसेन हि सञ्जाननलक्खणा सचा। Dhs A. III. 188-9. Also cf. संज्ञा विषयनिमित्तोद्ग्रहणम् / विषय आलम्बनम् / निमित्तं तद्विशेषो नीलपीताद्यालम्बनव्यवस्थाकरणम् / तस्योद्ग्रहणं निरूपणं नीलमतन्न पीतमिति / Tob. 3 cd. For the different functions of sanjna, vijnana and prajna, see Vm. xiv. 3-6. 3. Cf. चेतना चित्ताभिसंस्कारो मनसश्चेष्टा / यस्यां सत्यामालम्बनं प्रति चेतसः प्रस्यन्द इव भवति अयस्कान्तवशादयःप्रस्यन्दवत् / Tob. 3 cd: Also cf. चेतयतीति चेतना, सद्धि अत्तंना संपयुत्तधम्मे आरम्मणे अभिसन्दहती ति अत्थो / Dhs A. III. 190. For chetana and its relation to the Samskara skandha, see A Manual of Buddhist Philosophy, Vol. I pp. 86-89, 4. Cf. स्मृतिः संस्तुते वस्तुन्यसंप्रमोषश्चेतसोऽभिलपनता / Tvb. 3 cd. पित्तसंस्कारे चैतसिकधर्मसंतानस्य सततमविच्छिन्नं चिन्तनं नाम स्मृतिः। Aam. p. 123. For the omission of Smriti in the Sthavira-vadins' list of sabba-chitta-sadharana, - see Abhidhamma Studies, p. 39. 5 Cf छन्बो ति कत्तु कम्यतायेतं अधिवचनं / Dhs A. III 254. * छन्दोऽभिप्रेते वस्तुन्यभिलाषः / Tob 3 cd. 6. Cf. फुसती ति फस्सो। स्वायं फुसनलक्खणो, संघटनरसो, संनिपातपच्चुपट्टानो, आपाथगतविसयपदपट्टानो / अयं हि अरूपधम्मो समानो पि आरम्मणे फुसनाकारेनेव पवत्तती ति फुसनलक्खणो। Dhs A. III. 197, Also cf. स्पर्शस्त्रिकसंनिपाते इन्द्रियविकारपरिच्छेका