Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ch&alth IK Tolkea p *lcloblld to?ll1313 **l[>}*******:[]degdegdegdegdegdegdegdegdegdeg phona : 0278-2425322 3004846 >>> [][>}*******> ziMkhezvarapArzvanAthAya namaH | taMtra ane che te avasare zraddhALu jainonuM kartavya 1813 -dh-- zeDa maNilAla vanamAlIdAsanI Arthika sahAyathI 10000000 tA. 15-8-47 zukravAranA divase svAta Mtrya dinanA utsavane anulakSI pU. vidvAna munirAja zrImad kanakavijayajI mahArAjazrIe jaina samAjane kartta vyadhanI hAkala karatuM je pravacana ApeluM tenuM avataraNa. vi. sa. 2003 ] prakAzaka : J............... 2 kalyANa prakAzana madira-pAlItANA. 9000 1000000 [ vI. sa. 2473 >. . . . n[<>cxxxx Xxxwwxxxv<>}; *||.....[K)........[>}..|| Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prasagAcita pU. vidvAna munivarya zrImad kanakavijayajI mahArAjazrInA jAhera vyAkhyAnanuM upayeAgI avataraNa, A rIte prasiddha karatAM amane AnaMda thAya che ke zrI kezarIyAjI tIrthane aMge udepura mahArANAzrInA anucita hastakSepa, sukhada sarakAra taraphathI bahAra paDelu 'rijana maMdira praveza khIla' A badhA vAtAvaraNane aMge, jaina samAjane yAgya mArgadarzona ApavAnI icchAthI, lAlakhAga bhulezvara muMbaikhAte, birAjamAna pU. vidvAna munirAja zrImad kanakavijayajI mahArAjazrInuM jAhera vyAkhyAna' lAlabAga jaina pAsAtI maMDala taraphathI ceAjAyuM hatuM. tenA sArabhAga, sudhArAvadhArA sAthe ahiM raju thAya che. te sabhAmAM je TharAveA thayA hatA, te paNu ahIM prasiddha karyA che, te A TharAveA karavAmAM kayA kayA haeNtuo che, te pU. mahArAjazrInAM vyAkhyAnanA upasaMhAra A pustikAmAM saMkalita karavAmAM Avye che. sahu koi A pravacana, vAMcI vicArIne tenA yeAgya amala karI. e prArthanA. tA 31-8-47 ravivAra dvitIya zrAvaNu sudi pUrNimA } prakAzaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartamAna kAle zraddhALu jenonuM kartavya a - ha - sattAne sadupayega e jagatamAM sva paranA hitane sAru kalpavRkSa che. lAlabAga muMbaInI jAhera sabhAmAM pasAra thayelA upayogI TharAve, nAMdha-tA. 15-8-47 nA samasta hiMde AjhAdInA utsavanI ujavaNI karI hatI, te prasaMgane anulakSI, muMbaInA lAlabAga bhUlezvara khAte, vyAkhyAna holamAM pU. munirAja zrImad kanakavijayajI mahArAjazrIe "vartamAna samaye zraddhALu jenenuM kartavya " e viSaya para mananIya pravacana ApyuM hatuM. temaja zrI kesarIyAjI tIrtharna aMge, tathA harijana maMdira-praveza bIla je rIte muMbaInI keMgresa sarakAra jenAM pavitra dharmasthAnane lAgu karavA Icche che, te mATe, temaja samasta hiMdamAM kasAIkhAnAo baMdha rAkhavA koMgresanI madhyastha sarakArane bhalAmaNa karavAne aMge, A traNe TharAve tyAM sarvAnumate pasAra thayA hatA. pUjyazrIe te sabhAmAM ApelA pravacananuM sArabhUta avataraNa gya sudhArA sAthe ahIM rajU thAya che--prakAzaka, ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 2 : prAraMbhamAM maMgalAcaraNa karatAM pU. mahArAjazrIe jaNAvyuM hatuM ke jJAnI vinItaH subhagaH suzIla:, prabhutvavAn nyAyapathi pravRttaH / tyAgI dhanAnyaH prazamI samarthaH paJcApi hyete bhuvi kalpavRkSAH // sattA para AvanArI sarakAra- vartamAna prasaMge zraddhALu jena tarIke je tamAruM kartavya che, te dharmaguru tarIke tamArI samakSa jaNAvavAne sAru, AjanA vyAkhyAnane viSaya "zraddhALu jenenuM kartavya" e mujaba rAkhavAmAM AvyuM che. tamane khabara haze ke, ApaNane Aje ema kahevAmAM Ave che ke, "hiMdanI prajA have AjhAda thaI rahI che ane e AjhAdIno utsava ujavavAne sArU tA. 15-16-17 oNgasTa, zukra, zani ane ravi, A traNa divasane mahotsavanA divase tarIkenA madhyastha sarakAre ane prAMtika sarakAree jAhera karyA che. "hiMdanI bhUmi parathI paradezI sattA ApoApa khasI jAya che," AvuM je jAhera vartamAna patroThArA pracAravAmAM Ave che, te tame jANatA hazo ? tame ahIM AvavAne nIkaLo cho tyAre ahIMnI AjubAjunA bahAranA vAtAvaraNane jarUra sparzIne ja AvatA haze ? tamane jarUra lAgaze ke, "janatAne utsAha amApa che. lekonA haiyAmAM AnaMda mAto nathI. TheraThera leke AjanA divasane ujavavAne sAru athAga parizrama ne dhanane vyaya karI rahyA che." te pachI A rIte hiMda AjhAda thAya che, temAM zuM bAkI rahe che?" A prazna jarUra thAya, paNa jaina dharmaguru tarIke Aje tamane mArgadarzana ApavAnI mArI dharma pharaja che. jo ke AtmAnI sAcI AjhAdI prApta thatI hoya to tene mATe amane ke koI paNa sahRdaya dharmAtmAne kheda zAne hoya? paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu` ka vya Aje je kAMi banI rahyuM che, te AnAthI dareka rIte viparIta che. AjhAda thAya te paNa jaitAne mATe kayAre ' ' prajA rAjakIya dRSTie sa MtASaprada kahevAya ke, jyAre vartamAnamAM sattA para AvanArI sarakAra jaina samAjanA dhama vyavahAro, dhArmika anuSThAna temaja dhama thAnAnI svataMtratA para potAnI sattAdArA anucita hastakSepa na kare, tathA jaineAnI yeAgya, nyAyI ne ucita phariyAdone dhyAnapUrvaka sAMbhaLe, ne tenA vyAjakhI javAba Ape. ' jo Ama na ane te hiMdu AjhAda khanyu, ke prajAkIya sarakAra sattA para AvI ethI dharmAtmA jaitAne gaurava levAnuM zAne hoya ? paNa putranAM lakSaNa pAraNe-- jo sattA para AvelA adhikArIo, nyAyanItinI ucita maryAdAone jALavanArA ane te amAre kAMi kahevAnuM rahetu nathI. paNa vamAnamAM sattApara AvatI kaiAMgresa sarakArane aMge kahevA jevu jarUra rahe che. putranAM lakSaNa pAraNAmAMthI jAya e kahevata lekavyavahAramAM pracalita che. kAMgresa sarakAranA AgevAna dezanAyaphAnAM vANI te vana parathI paNa ema kalpI zakAya che ke, e lekAnA hAthamAM AvelI sattA kadAca dharmanA ucita vyavahAromAM anucita hastakSepa karanArI ane ! A mATe Aje tamArI samakSa hu' cetavaNI ApI rahyo chu. ApaNe icchIe chIe ke A AgAhI khATI nIvaDe ! chatAM vartImAnanI je paristhiti ApaNI sAme dekhA daI rahI che, tene aMge AMkha mIMcAmaNAM paNa ApaNAthI kema thaI zake? Aje ceAmera pracAravAmAM AvatAM mhAranAM vAtAvaraNathI kAipaNa dharmapremI jaine saheja paNa deravAi javAnI jarUra rahetI nathI. zraddhALu dharmAtmAonI kasoTIne Aje suavasara che. AjanuM rAjakIya vAtAvaraNu, e ApaNe mATe sakrAntine kALa che. AvI veLAe je AtmAe zrI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya jinezvara devanA dhamA mAM sthira banI pUrNa sadbhAvapUrvaka TakI raheze, te AtmAone jarUra dhanya che. 4 H paNa bahAranI duniyAnuM atyAranuM vAtAvaraNu temaja jAhera prajAnA hiteSI tarIke banavAnI DAhI vAte karanArA vartamAnapatrA Aje bhALI janatAne mArgadarzana ApI rahyAM che. hiMdune mATe bhAga mhAranA bhrAmaka vAtAvaraNamAM Aje dAravAi gayA che. yurApanA prasiddha vaijJAnika jema eka samaye jaNAvyuM hatuM ke, dhALe dahADe dIvA laIne zodhavA nIkaLuM chu te mane Aje kAi DAhyo dekhAtA nathI. ' te mujaba AjanA vAtAvaraNamAM khanI rahyuM che. chatAM AvA avasare dharmI prajA hamezAM atizaya sAvadha rahe che. AtmakalyANanI Rcchuka janatAne prabhumAne pavitra sadezA ApavA e vartamAnakALe dareka dareka dharmapracAraka nintha suvihita dhamA~gurunuM ucita kabje che. . teja sAmagrIe kalpavRkSa paNa mane ! ne-- parama jJAnI mahApuSo pharamAve che ke, jJAnI AtmA jo vinIta pApabhIrU temaja lajjALu ne dAkSiNyatA guNAthI yukta hAya tA jarUra te peAtAne prApta thayelA jJAna guNu dvArA te janatAnA ceAgya AtmAone mATe kalpavRkSa bane che. jJAna e prakAza che, divyacakSu che, te dIvAnI garaja sAre che. paNa te jJAna jo tene sadupayAga karatAM na AvaDe te devatA agninI jema mAla milkatane nAza karanArA bane che, temaja rakSakane badale bhakSaka bane che. zrImAna lakSmIne meLavanAra jo udAra hAya, suMdara zarIravALA, indriyAnI sapUrNa zakti dharAvanArA jo sadAcArI haeNAya, ane khaLavAna AtmA kSamAzIla hoya te A badhA jagatane mATe avazya kalpavRkSa bane che. A rIte sattAne meLavanArA AtmAe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka bya jo yAgya ane nyAyapUrvaka varte te te AtmAo jarUra samasta saMsArane mATe kalpavRkSa banI zake che. te kalpavRkSanAM mIThAM kaLA, anya AtmAone ArogavAne maLe che. paNa jo sattAnA durupayeAga karanAra sattAdhIza hAya tA, sattAne nahi pAmelA AtmAe karatAM AvA sattAnA svAmIe bhayaMkara trAparUpa che. A rIte unmAdane AdhIna banelA sattAdhIzeA jagatane mATe anarthAnI paraMparA UbhA karanArA viSakSa jevA che, ke jenI chAyA ke paDachAyA paNa kAIpaNa DAhyo AtmA icche nahi ! udepuranA mahArANAnI anyAcI jAherAta Aje sattAne pAmelA sattAdhIze| sattAnA durUpayeAJa karatAM zaramAtA nathI. AvA rAjavIonI saMkhyA vartamAnakALamAM kAMi nAnIsUnI nathI. Ane aMge tamArI AgaLa eka prasaMga huM mUkI zakuM tema chuM. Aje lagabhaga keTalAya mahinAo vItI gayA chatAM hajI ApaNe jAgatA nathI, e jaina samAjane mATe zarama jevu che. tamane khabara haze ke, ApaNuM pavitra tIrtha zrI kezarIyAjI, udepura sTeTanI hakumatamAM AvyuM che. tene aMge hamaNAM tAjetaramAM udepura sTeTanA sarvasattAdhIza mahArANA taraphathI tA. 26-5-47 nA mevADa gejheTamAM jAhera karavAmAM AvyuM che ke, ' sa. 1990 nA vaizAkha vada 1 nA rAja neka nAmadAra mahArANA sAheba bahAdure nIcenA sabhyAvALI dhvajadaMDa kamiTi nImI hatI. 1 vanerAnA rAjA amarasIMhajI. 2 mI. sI. jI. zenDIkSa Trentha. 3 mI. khI. ela. bhaTTAcAryuM. 4 mI. Ara. ela. aMtANI, A kamiTIe tA. 10-4-35 nA rAja petAnA ahevAla rajU karyo che, jemAM jaNAvAyu che ke, rUSabhadevanu maMdira mULa te di kharI maMdira che, teAye anAdi kALathI hiMduo---jemAM bhIlAne samAveza thAya che ane badhAja jaina saMpradAyA tenI pUjA karatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu` ka vya > AvyA che. A gejheTamAM 4 thI kalamamAMnA dha'vibhAgamAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke dhvajadaMDa caDAvavAnI kriyA zarU karavAnA hakka mATe be pakSeA vacce hariphAI thAya te, A hakkanuM lIlAma karI, vadhAre rakama ApanArane rAkhavA. teja pramANe khethI vadhAre pakSA hoya te te pachInA pakSeAe paNu pAtAtAnA vacce hukka mATe upara mujaba lIlAma karavu. ' nyAyanA nAme bhajavAyeluM phArasa-- AnI sAme ApaNA sakhta virodha che. udepuranA mahArA NuAe, nyAyanA nAme A eka prakAranuM kevaLa phArasa bhajavyu che. AnA pUrva itihAsa mAre Aje tamArI AgaLa jaNAvavA paDaze, kAraNa ke jaina jevI vyApArI, vyavahArakuzaLa ane zANI kAma, Aje peAtAnI javAbadArI bhUlI gaI che, e duHkhane viSaya che. tamArA vyApAranA cepaDAonA pAnAMomAM levaDa-devaDa, jame-udhAra ke khAtAone khAtAvahI je rIte najara sAme rahe che te mujaba ApaNA dhama siddhAMtA, tIrthonA itihAsA, bhAgyeja kAne yAda rahetA haze. AthI ApaNe dhaNu gumAvyuM che te gumAvI rahyA chIe. vyavahAramAM ajJAnapaNuM te hAsyAspada gaNAya, te eka divasa paNa na nabhI zake. jyAre AvA viSayAnu ajANapaNu Aje nabhI jAya che. kezarIyAjI tIrthanA A praznaneA itihAsa bahu jUnA nathI. prAyaH huM bhUlatA na heAuM te, vi. sa. 1984 mAM kesarIyAjI tIrthAMne aMge, udepuranA mahArANAe potAnA gejheTamAM jAhera karyuM. hatu ke kezarIyAjI tI` zvetAMbara mUrtipUjaka jaina saMpradAyanuM che. tItha paranA hakka, dhvajAdaMDa caDAvavAne hakka, vigere hakko, zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanA che. 'Ama varSoM pahelAM sTeTa peAtAnI meLe jAherAta kare che, te jAherAta anusAra punamacaMda kATAvALA uchAmaNI kheAlI kezarIyAjIne dhvajA caDAve che, C Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya caDAvanAra zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanA che ane dhvajadaMDa caDAvavAnI vidhi paNa ApaNuM saMpradAyanA anusAra te veLAe tyAM thaI hatI. AjathI 18 varSa pahelAMne A ItihAsa che. te dhvaja daMDa caDhAvatI veLAye digaMbaree uzkerAIne tophAna ryuM. je vakhate ghaNu kamanazIba banAvo banyA. tyArabAda cAra varSa pachI, varasAda vAvAjhoDA vagerenA taphAnothI dhvajadaMDane nukazAna thayuM, AthI vidhipUrvaka dhvajadaMDane pharIthI caDhAvavAne prazna ubhe thayo. te veLA tophAna na thAya te mATe dhvajadaMDa caDhAvavAne kANu sAce hakadAra che? tene nirNaya karavAne kamIzana nImAyuM. phakta A mULa hakIkata che. gejheTamAM jaNAvyuM che te pramANe, kamIzanane kevaLa e ja praznane nirNaya karavAnuM hatuM ke, "kezarIyAjI tIrthane mukhya maMdiranA zikhara para dhvajadaMDa caDhAvavAne haka kone che?" te paNa kevaLa zvetAMbara ne digaMbara banne pakSomAMthI kyo pakSa sAce hakkadAra che? A vivAdanA praznane nirNaya bAjue rAkhIne kamIzanane je kahevAte nirNaya udepuranA gejheTamAM Aje lagabhaga 12 varSa bAda prasiddha thAya che, e ja hakIkata spaSTa kare che ke, dALamAM jarUra kALuM che'. nahiMtara zA mATe e kamIzanane akSarazaH ahevAla ApaNI AgaLa rAjaya pramANikapaNe nathI jaNAvatuM ? enuM kAraNa zuM ? kanaiyAlAla munazI AmAM saMDovAyA che - AmAM ekaluM rAjya javAbadAra che, ema nathI. keTaleka aMze AvA praznomAM ApaNuM bedarakArI paNa javAbadAra che. kAraNa ke 1934 mAM eTale vi. saM. 1990 nI sAlamAM zrI kezarIAi tIrthane A prazna guMcavAyo hate; tyAre ApaNe samAjamAM Ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 8 : aMgenA joradAra AMdolane zarU thayA hatA, ane zvetAMbara pakSanI mAMgaNune dhyAnamAM laI rAye A kamIzana nImyuM hatuM, jemAM ApaNuM taraphathI sara cImanalAla setalavaDa ane makanajI jUThA berIsTara tathA pAchaLathI cImanalAlanI gerahAjarImAM motIlAla. setalavaDa hatA. kamIzananuM kAmakAja cAlyuM, ne lagabhaga eka varSanI aMdara kamIzane pitAno cUkAde rAjyane soMpI dIdhe, chatAM ApaNe ApaNA taraphathI te cUkAdo meLavavAnA joradAra prayatno na karyA, e vAta paNa sAcI che. rAjyane AmAM jeTalI garaja na hatI tenA karatAM vadhu garaja ApaNane hovI joIe; paNa ema na banyuM, jethI Aje varSo thayA pachI, rAjya kamIzananA cUkAdAne nAme pitAnI manaphAvatI hakIkate ApaNuM AgaLa mUkI zake che. A cUkAdo kadAca sAce haya, jo ke sAce hovo saMbhavita nathI; kAraNa ke kamIzanamAM nImAelA javAbadArI sabhyonI pramANikatA mATe zaMkA lAvavAnuM hAla kAMI kAraNa ApaNane jaNAtuM nathI, mATe ja ApaNe ema kahI zakIe ke kamITInA cAre sabhyomAMthI traNa hiMdI sabhya Aje jyAre hayAta nathI ane cothA yuropIana sabhya potAnA dezamAM jaI vasyA che, tyAre rahI rahIne kamIzanane cUkAde upura sTeTa atyAre zA mATe jAhera kare che ? A saMbaMdhamAM bIjI paNa hakIkta A cUkAdAnI apramANikatAne nizcita kare che. sTeTanA A cUkAdA mATe koInI bhUla preraNuM javAbadAra che? e tamAre khAsa jANavA jevuM che. A navAM baMdhAraNamAM tenI bhUmikArUpe je jaNAvavAmAM AvyuM che te mujaba mahArANA pratApanA janma divase mevADa rAjya taraphathI A navuM baMdhAraNa ghaDI kADhavAmAM AvyuM che, temAM kanaiyAlAla munazInI salAha mujaba badhuM thayuM che. kanaiyAlAla munazI, digaMbara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya taraphathI kamIzanamAM vakIla nImAyA hatA. ane teo atyAre udepura sTeTanA salAhakAra banyA che, tethI ja sTeTa Aje A nirNaya bahAra pADe che. kanaiyAlAla munazI, kegresanA AgevAna che. lekasabhAmAM paNa teonuM sthAna javAbadArIvAluM che. A ja kAraNe zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanA hakkane nAbuda karavA mATe teo pitAnI buddhi-zaktine atyAre vyaya karI rahyA che. kezarIyAjI tIrthane haka, "vetAMbara jene che, e mATe anya pramANe meLavavAnI jarUra nathI, khuda zrI kezarIyAjhatIrthanA maMdiranA mUlanAyaka bhagavAna zrI RSabhadeva paramAtmAnA kaTI pradeza para kaMdore che. parikara AdinI racanA tema kahI Ape che ke, kezarIyAjI tIrtha zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanuM ja che. tIthanI dhArmika mIlkata para hastakSe5- gejheTamAM rAjya je jaNAve che, e kahI Ape che ke, rAjyanA sattAdhIzone dhvajAdaMDanI vidhinuM paNa jJAna nathI. gejheTamAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke, "kriyA zarU karavAnA haka mATe be pakSe vacce hariphAI thAya te A hakkanuM lIlAma karI, vadhAre rakama ApanArane rAkhave, te ja pramANe bethI vadhAre pakSo hoya te te pachInA pakSoe pita-pitAnA vacce A hakka mATe upara mujaba lIlAma karavuM." A kevuM vicitra pharamAna ? pUjA, prakSAla, Adi mATe be cAra ke vadhAre vakhata bolI belAya e saMbhavita che, kemake temAM ekathI vadhAre vakhata te kriyA thaI zake che. jyAre dhvajadaMDa mATe e hakIkta saMbhavita nathI, kAraNake dhvajadaMDa eka vakhata caDhAvyA pachI, pharIpharI e dhvajadaMDa caDhAvAtuM nathI. ATalI badhI spaSTa, temaja samajI zakAya tevI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM kartavya : 10 : sarala hakIkta hovA chatAM sTeTanA javAbadAra adhikArIo, dhvajadaMDa caDhAvavAnI vidhi ke tenI rIta-bhAta viSe keTa-keTalA ajJAna che? kanaiyAlAla munazIe, jema pote jenA pakSanA vakIla hatA, te pakSanuM lUNa halAla karavA mATe te potAnA asIlanA lAbhamAM nirNaya bahAra paDAvI zakyA che, te mujaba udepura rAjyane avaLI zikhAmaNa daI, " pratApa vizva vidyAlaya mAM kezarIAjI tIrthanA bhaMDAramAMthI 15 lAkha rUA. temaja cheTI sAdaDInA derAsaranA bhaMDAranI mUDI, rANuM pratApa jevA mevADanA lekapriya kSatriya mahArANAnA nAme kharacAvavA Icche che. udepura sTeTanI hadamAM AvelA hiMdu maMdira ne jainamaMdiranI mIlkatane A rIte svecchAe kabajo laI levo e kharekhara sattAne bhayaMkara durUpayoga kahevAya ? "pratApa vizva vidyAlaya ' jevI saMsthA mATe dharmasthAnanI mIlakata pacAvI pADavI e pratApa jevA mahArANunA vaMzajone zaramAvanAruM kArya kahevAya. mahArANune AvI kubuddhi ApanAra kanaiyAlAla munazI che. jenenA temAM paNa vetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyanA jainAcAryone kalikAlasarvajJa AcAryadeva zrImadda hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA jevAne temaja mahAgujarAtanA mahAna dharmAtmA jaina maMtrIzvara udAyanane "pATaNanI prabhutA, " " gujarAtano nAtha' vigere navalakathAomAM jeoe halakI rIte cItaryA che, e ja zrI munazI Aje udepura mahArANAne AvI preraNA Ape emAM navAI nathI ? A dAna nathI, vyavasthita lUTa che - pratApa vizva vidyAlaya ne udeza game te hoya, chatAM paNa dhArmika sthAnonI mIlkatone lUMTI levI e te sattAzAhI atyAcAra kahevAya. A vidyAlayamAM sTeTa pitAnA bhaMDAramAMthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka bya rUpIA kADhe, ke munazI peAtAnI mIlkatamAMthI A kArya mATe paisA Ape ? A badhuM haju ucita kahevAya, paNa jaina jevI zAMta kramanA dhArmika sthAnAnI mIlkatane ucApata karavI e kAya sarvathA anyAyI che. A kAnA gAmegAmanA sadhAe sakriyapaNe vidha karavA e vartamAnakALe dhaNu ja jarUrI che. : 11 : udepuranA mahArANA je devasthAneAnI mIlkatanA TrasTI che, te TrasTIpaNAnA peAtAnA javAbadArIbharyA sthAnane temaNe durupayeAga karyo che. teo je jaina samAjanI dhArmika mIlkatA ane kuMDAnA TrasTI banyA che, tenI mIlkatAne te te prajAne pUchyA vinA yatheccha rIte tene upayeAga karavA te zuM te prajAne vizvAsakroha na kahevAya ? A pratApa vizvavidyAlayane mATe eka devasthAna nidhi ' nAmanuM TrasTa ubhuM karavAmAM AvyuM che, tenA uddezamAM jaNAvAyu che ke--'madirabhUmi ane anya prakAranAM dAnA, ke je atyAra sudhI rAjyanA bajeTanI bahAra eka alaga TrasTanA rUpamAM devasthAna vibhAgAmAM rahetA AvyA che, te zatAbdi thayAM Aya dhama nA pANanA kendra tarIke rahyAM che. te satra sthAnAne sarakArI kSetranI ahAra ekadRDha ane acala AdhAra para mUkI devAmAM AvyA che. A savA~ madirA, sadAvratA ane anya prakAranAM dAnAne ekatra karIne devasthAna nidhi ' e nAmathI eka kaeNAreizananuM svarUpa apAyuM che. ' ' . TrasTanA rUpamAM tene ' A nivedanamAM Adha` ke tenI saMskRtine nAme je ADIavaLI vAta jaNAvAI che, tene khAjUe rAkhIe te paNa ApaNe eTaluM pUchI zakIe ke, ' tamArI hadamAM je je dhama sthAna AvyA che, tenI mIlkatA, te te dhama priya AtmAoe peAtAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 12 : pavitra dharmabhAvanAthI tyAM samarpita karI che. tene hakka te dezanA sattAdhIzane nathI ke te dharmAtmA prajAne nathI. kiMtu te prajA paNa te mIlakatanI kevaLa TrasTI che. dharmasthAnanI rakSA vyavasthA sivAya bIjA kaI paNa kAryamAM te mIlkatane upayoga na ja thaI zake. AvA pavitra kArya sivAya tene anya koI paNa kAryamAM upayoga karavo e dhArmika mIkatene lUMTI levA barAbara che. devasthAna nidhi" je rIte yojavAmAM Ave che, te bIlakula anyAyI kArya che. tene mATe dunIyAne vizvAsamAM levAne sArU je zubha hetu jAheramAM jaNAvAya che te keTaluM hAsyAspada che? rAzI mare che ne jama ghara kare che- udepuranA mahArANuM ApaNuM AMkhomAM dhUla nAMkhavAnI cAlAkIthI jANuM che ke, "devasthAna nidhine eka zikSaNa kendra sAthe saMbaMdha rahe, e zikSaNa kendrane mahArANA pratApanuM nAma joDavuM, ane amArA pUrvajoe tathA amArA vIra prajAjanee jenI rakSA mATe pitAnA jIvane dIdhAM che te hiMdu saMskRtinA punaH prakAzanuM kendra bane -barAbara che. udepuranA mahArANAne, pitAnA pUrvajonuM nAma rAkhavAnuM mana thAya ne te mATe hiMdu saMskRtine pracAra karanArI saMsthAmAM te pUrvajanuM nAma joDe, AmAM kono vAMdhe heya? chatAM e saMsthAnA nibhAva mATe jenenA pavitra dharmasthAnenI mIlakatane kAyadA dvArA paDAvI levI, e bIlakula anucita che ane mahArANA pratApa jevA kSatriyanA nAmane kalaMkita karanArUM pagaluM che. sattAdhIze sattAnA unmAdamAM saghaLuM karI zake che; chatAM jaina samAje vartamAnamAM AnI hAme zakaya prayatna karavA te tenI pharaja che. bhavitavyatAnA baLe game te thavAnuM hoya paNa "zume cAShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 13 : jenenuM kartavya zazi catanIyama' e nyAye zraddhALu AtmAonI zakti, sAmaproo, dharma, dhamasiddhAMta ne dharmasthAnonI rakSA mATe jarUra upayogI banavI joIe. ApaNe jANIe chIe ke Aje bahAra ane aMdara cAre bAju dharmAtmAone AkramaNone sAmane karavAne rahe che. Aje Abha phATayuM che, thIgaDuM mAravA kyAM javuM e mUMjhavaNu che. chatAM jaina zAstra upadeza che ke, ApaNuM jeTalI zakti hoya tene dharmarakSAnA zubha avasare saheja paNa gopavavI nahi." ArAdhaka AtmAonI A avasare tenI ArAdhanAnI sAcI kasoTI che. cAre bAju ami salA heya, makAna mIlkata badhuMye jota-jotAmAM bhaDabhaDa saLagI uThatuM hoya te avasare gharane mAlIka ekale ja Ubho hoya, baMbAvAlAone AvavAnI vAra heya tyAre e makAna mAlIkanI zuM pharaja ? baLatAM makAnane e joyA kare ? nA. potAnI pAse je kAMI sAdhana hoya tene zakti mujaba te upayoga kare. te gharanA mAlIkanI bAjumAM Dola paDI hoya te pANI lAvIne te choTe, dhULa paNa nAMkhe, chatAM bhale e Aga jaldI na bUjhAya ! paNa tenI pharaja che ke, zakti mujaba salagatuM bUvavuM ! Aje e sthiti che. kevala kezarIyAjI tIrtha pUrata A prazna nathI. A te dekhAvamAM bhale hAno savAla lAge, chatAM e praznane paNa ApaNe moTuM rUpa ApIzuM te ja sattAdhIzonI AMkha ughaDaze. Aje kezarIA tIrthanI mIlakatamAM hastakSepa thAya che, kAle bIjA tIrthanI mIlkatamAM bIjuM sTeTa' hAtha nAMkhaze. je Ama ne Ama Aje ApaNe hAtha joDIne besI rahyA te ApaNuM badhuM lUMTAI jaze, kemake, jenenI dhArmika mIlakata para Aje badhAnI akhi bagaDI che. Aje sattA para AvelI gresa sarakAra paNa A ja viShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 14 : ranI che. koMgresanA jeTalA AgevAna gaNAya che, emAMthI koIne dharma pratye sabhAva nathI. A avasare ApaNe khUba ja sAvadha rahevAnuM che. A te DozI mare che ne jama ghara karI jAya che. je udepura sTeTa phAvyuM te kAMgresa sarakArane A kAyade karatAM vAra nahiM lAge. mATe ja A prazna no nathI, paNa dharmaprANu dharmAtmAone sArU jIvanamaraNane A prazna che. keMgresanA nAyake kayA vicAre dharAve che? tamane khabara kadAca nahiM hoya, paNa A prasaMge tamane mAre jaNAvavuM joIe ke, A "devasthAnanidhi" ke je dhArmika mIlakata lUMTIne Ubhe karAele bhaMDAra che, tenA TrasTI tarIke hiMdanI lekasabhAnA pramukha rDo. rAjendraprasAda che. temaja "pratApa vizva vidyAlayanA vAisa cAnselara ane nidhinA pramukha kanaiyAlAla munazI che. AthI samajI zakAya che ke, A badhA dezanAyake kaI mane vRttinA che? kanaiyAlAla munazI ke A badhA, avasare je te leka phAvI jAya che, jene ke keIpaNa samRddha kemanA dharmasthAnonI mIktane haratagata karIne tene lUMTI levAnA vicAre teo dharAve che. udepuranA mahArANadvArA koMgresI AgevAnoe, A bahAne ApaNe dANa cAMpI jovA A prayatna karyo che. je jene pitapitAnA saMkucita ne sudra svArthamAM ke manabheda, IrSyA ne kusaMpanA tophAnamAM bhAna bhUlyA te pariNAme jenakema pitAnA gauravane ke svatvane nahiM sAcavI zake. jaina yuvakasaMghanA kAryakartAo ke jeo sudhAraka tarIke atyAre oLakhAI rahyA che te lokoe A vastune virodha karyo che, paNa tenA virodhamAM ApaNe sammata thaI zakIe tema nathI. teo udepuranA mahArANAne jaNAve che ke, "kezarIyAjI tIrthanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya laDAramAM je kAMi dravya ekaThuM thayuM hoya tene AvA vizvavidyAlayanA kArya mATe upayeAga thAya te te kAraNe paNa navA vicAravAlAnI dRSTiye khinna thavAnuM kAMi kAraNa nathI, '-A ApaNI ja kAmanA jaina nAmadhArI sudhArAnI saDelI vicAraNAo ? : 15 : je leAkAne krAi divase maMdiramAM javuM nathI, eka pAi pazu dharmasthAnemAM kharacavI nathI. chatAM te mIlkatane upayeAga kayAM karavA tenI vagaramAMgI salAha ApanArA A ApaNA jaina bhAione, bhale vyavahArathI jaina kahevAya; bAkI AvA potAnI marajI mujaba dharmAMsthAnAnI mIlkatonA vyaya karavAnI zikhAmaNu ApanArAone jaina kahevA karatAM jainAlAsa-ajaina kahIe te khATu zuM ? AvAonA hAthamAM sattA nathI ke koipaNa dharmasthAnAnA vahivaTa nathI te sArUM che; nahitara Aje e leke dhama sthAnane lUMTAvyA vinA na rahe ! pazu A sudhArAnI pAse hajIsudhI krAi dhArmika mIlkata hAthamAM AvI nathI. eTale varSo thayAM te leAkeA hAtha ghasatA ja rahyA che. ApaNA virAdha vyAjakhI che, kAraNlRke ApaNA zAstronI AjJA mujaba madirAnI mIlkata, jUnAM ma MdiranA udghAranA kAryoMmAM vaparAya, navAM jinamaMdire sthApavAmAM vaparAya temaja jinamaMdirAnI rakSA, vyavasthAnA kAryamAM A mIkatAnA sadya thai zake, A sivAya kANuM kAMmAM jaina madirAnI mIlkatAnA vyaya karavA te jaina zAstronI zAstrIya TrasTanI maryAdAnA bhaMga thAya che. < AnI hAme ekaja udAharaNu huM tamane ApIza. gAMdhIjIe kasturabA smAraka nidhi ' nA dharANAmAM krADathI uparAMta mIlkatanuM TrasTaDIDa kayu" che. strIonI kaeNlavaNI, strIonAM jIvananI jarUrIAtA tyAdi vyavasthAmAM A mIlkatane vyaya karavAnuM TharAvyuM che. khagALamAM bhUkhamarA mATe temaja kAmI hullaDomAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 16 : nirAzritane rAhata mATe jyAre A mIlakatane upayoga karavA mATe gAMdhIjIne eka bhAIe patra lakhIne pUchAvyuM hatuM, tenA javAbamAM te mIlakatanA eka TrasTI tarIke gAMdhIjIe jaNAvyuM hatuM ke, mane patra lakhanArane Azaya sAre hovA chatAM te smArakanidhinA TrasTanI kalamamAM jaNAvyA mujabanA kArya sivAya anya koIpaNa kAryamAM te mIlkatane huM vyaya karI zakuM nahiM ne tema karavAnI keIne salAha paNa na ApI zakuM." te pachI jaina maMdironI dhArmika mIkate, je leke e potAnI bhakti zAstrAnusAra dharmasthAnamAM samarpita karI che, te leonA dharmazAne pharamAnonI AjJAne laMghIne tene upayoga kare te paNa te prajAnI dhArmika mIlakatanA TrasTI tarIke e taddana anucita ne anyAyI kArya che. mATe ja ApaNe IcchIe chIe ke jaina samAjanI dhArmika mIlkatane A rIte sattAnA koraDAthI kabaje laIne udepuranA mahArANAe dharmazraddhALu jenenI dhArmika lAgaNIne je AghAta pahoMcADanAruM pagaluM bharyuM che, tene khUba vicArapUrvaka pAchuM kheMcI le ne jenene yogya nyAya Ape. sattA malyA pachI pacatI nathI- Aje koMgresa sattA para Ave che, te prasaMgane anulakSIne A jahera sabhA yojAI che, temAM A badhA praznonI sAmudAyika vicAraNuM karI, ghaTita TharAva karavA mATe ja ApaNe A prayatna che. udepuranA mahArANu jema ApaNu mIlakata para anucita hastakSepa karavA taiyAra thayA che; tema muMbaInI koMgresa sarakAra, ApaNuM dharmasthAnonAM mAlIkI hakkane jhUMTavI levA taiyAra thaI che. Aje prajAkIya sarakAra sthapAI rahI che, te kaI ema pUche ke, A sarakAranuM kAryakSetra zuM? Aje te kegreisa sarakAra pitAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnuM ka bya hAthamAM AvelI sattA dvArA hiMdu ane jaina kAmanA dhArmi-- sAmAjika vyavahArAmAM anucita hastakSepa karI rahI che. : 17 : " muMbainI koMgresa sarakAra harijana maMdira praveza ' khIla, dhArAsabhAmAM pasAra karAvavA icche che. emAM jaNAvavAmAM Avyu che ke, ' harijana kAma, hiMdu temaja jaina maMdizamAM pesI zake che, pUjA arcA karI zake che, te tene tema karatAM jo koi aTakAvaze, tene gunhegAra TharethI cha mahinA sudhInI kedanI athavA daMDanI athavA e anne sajA thai zakaze'. * muMbai sarakArane A kAyado e kaivala sattAnA unmAda che. harijana ' eTale DheDa, bhaMgI ke camAra; e jAta, je kulamAM utpanna thai che, te kula te jAta nIca geAtranA udhya bhAgavI rahI che, te jAtane uddhAra karavA hAya tA A rIte kAipaNa kAma para kAyadAdArA balAtkAra na hoi zake! te kAmane tiraskAra, tarjanA, ke apamAna na hAi zake ! ke kAI na kare e mATe kadAca kAyade saMbhavita che. paNa A to kAyadAne te maLelI sattAne bhayaMkara durUpayoga che. C harijana kAmanI sAthe anya hiMdue ke jainAe krama vavuM ? e adhikAra te te krAmenI potAnI icchA upara AdhAra rAkhe che. A khIla tA tyAMthI AgaLa vadhIne jeneAnA dhArmika sthAneA para lAgu karavAmAM Ave che. A keTaluM badhu` vicitra che! prajAkIya sarakAranI te e krUraja che ke, krAi paNu kAmanA sAmAjika ke dhArmika je hakko, adhikAra, paraparAthI cAlyA AvatA hAya te sulehazAMtinA avirodhI hoya tevA dareke dareka hakkonuM saMrakSaNa karavuM. prajAnI gaNAtI sarakAra jo Ama nahi kare te sattAne ayegya rIte upayAga karI, kAi paNa kAmanI dhArmika lAgaNIne ra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya irAdApUrvaka uzkeraze teA te peAtAnI lekapriyatAne jarUra jokhamAvaze. dha gurU zrApa na Ape, te tA: : 18 : Aje je sarakAra, vAjate gAjate sattA para AvI rahI che, tene mATe Ama kahevu e kadAca kaavasaranuM gaNAya, chatAM eka dharmaguru tarIkenI amArI pharaja che ke, yeAgya dharmAtmAne jarUrI cetavaNI ApavI joIe. bhale, AkhI duniyA Aje nAcI rahI heAya chatAM amane je kAMi jAtu hAya te AtmArthI AtmAenI samakSa AkhI duniyAnI viruddhanu hAya te pazu jaNAvI devu joie. Ama karavAmAM ame jo lekasanAne AdhIna banyA te ame amArI pharajane cUkyA kahevAie. A oNgasTa mAsamAM ke tenI pachInA mahInAmAM A khIla, kAyadA mATe dhArAsabhAmAM pasAra thavAnuM che. A khIla eTale sattAdvArA jaineAnA dhama sthAneAnA mAlIkI hakkane jhUMTavI levA mATene kAyadesarane atyAcAra. jo jaineA udAratAnA nAme, dhamanI ArAdhanA, rakSA, ke prabhAvanAnA Avazyaka kartavyamAM cUkayA te Aje nahi paNa AvatI kAlane itihAsa ema kaheze ke, 'jaina jevI zANI, ne vyApArI kAmane peAtAne svamAnapUrvaka jIvatA AvaDatuM nahetuM.' A kAlI TIlI na levI hoya te ApaNe have jAgavAnuM che! kAMgresa sarakAra bhale leAkapriya gaNAtI hoya te paNa e leAkapriyatAne durUpayoga na thaI zake. jo Ama thaze te te sattA lAMkhe samaya nahi jIvI zake. kaeNAMgresa sarakAranA AjanA Arbha divase, dhama gurU tarIke A amArA zrApa nathI, paNa AzIrvAda che. jainenA dharmaguru rAgadveSanI vRttio para kApa mUkanArA hoya che. maitrI, pramAda, kAruNya ane madhyastha bhAvanAonA pavitra saMdeza jagatanA AtmAonI samakSa pracAMranArA teozrI jinezvaradevanA raNIyA che. AthI teo AzIrvAda Ape paNa zrApa ApavAnuM emane prayojana naM DrAya ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 19 : jenenuM kartavya AthI ame koMgresa sarakArane e dharma, nyAya ane nItinA sanmArge TakI rahe te AzIrvAda ApavA dvArA te mujaba kahI rahyA chIe ke, dharmAtmAonI pavitra dhArmika lAgaNune dubhavavAnuM kArya sattAnA AvezamAM na thaI jAya te mATe teNe jAgatA rahevuM joIe. tepanA bhaDAkA AgaLa papUchI kare?-- Aje lAlabAganI cAra divAlamAM besIne, tamArI samakSa ame je kAMI kahI rahyA chIe te kevala tamane tamArI pharajamAM jAgRta karavAnA zubha uddezathI ja. pariNAma game te A. kAraNa ke Aje cAre bAju dharmanI viruddhanuM vAtAvaraNa vadhatuM jAya che. je sattAnA cAre kora guNagAna thatA hoya te sattAnI hAme je kAMI balavuM paDe che, te IrSyA, tejeSa ke asuyAthI doravAIne nahiM, paNa kevala rAjyasattAnA anucita hastakSepanI hAme maryAdApUrvaka ApaNe A kahI rahyA chIe. ' * bAkI vAta sAcI che ke, ApaNe je kAMI bolI rahyA chIe, te havAmAM UDI jAya tevI sthiti che. jyAM topanA moTAmoTA bhaDAkA ne phaDAkA phUTI rahyA hoya, nagArA jorathI vAgI rahyA hoya tyAM ApaNuM A tatUDIne avAja zuM kAma Ape ? chatAM zakti hoya to dharmane virodha thaI rahyo hoya ke dhArmika sthAnenI svataMtratA lUMTAI rahI hoya e vakhate ApaNuthI mauna kema rahevAya? pariNAma game te Ave tenI vicAraNA karyA vinA, zubha uddezathI zakya prayatno karavA e vivekI dharmAtmAonuM avasaracita kartavya che. jema gharamAM koI snehI-svajanane asAdhya vyAdhi lAgu paDyo hoya, DokaTare cikitsA karIne tene asAdhya tarIke jaNAvyuM hoya, te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 20 : vyAdhivALe maravAne che e nizcita che, te tenI pAse beThelA nehI jane zuM kare ? enA zarIrane sAcave ke nahiM? ene AhAra ke auSadhe Ape ke nahiM ? pariNuma game te Ave, paNa pitAnA gaNAtA mANasane sAru avasarecita karavuM te, enA AptajanenI pharaja gaNAya che ? A mujaba ApaNe jANIe chIe ke, vartamAnanA adhArmika vAtAvaraNanI cepI asara cemera phelAI rahI che. te asAdhya nahiM paNa duHsAdhya jevI to jarUra che, tenAthI svayaM bacavuM ane anya yogya AtmAone avazya bacAvavA e atyAre ApaNA mATe ucita che. sattAno durupayoganI sAme dareke dareka kALamAM ane virodha thayo che. e paNa eka avasara hato ke Aje sattA para AvanArI koMgrese, briTIza gavarnamenTanI sattA sAme baLave jAhera karyo hato. emAM kogresane pitAnI dRSTie sattAne du5yoga thato jaNa hato, tethI tenI sAme teono virodha hato. tevI ja rIte Aje koMgresa sarakAranA anucita ne anyAyI kAryanI sAme ApaNe virodha karavA mATe jAgRta banavAnuM che. ApaNe Aje bhale alpa saMkhyAmAM hAIe, chatAM ApaNI laDAi nyAyI ane prAmANika che, mATe jarUra yogya AtmAone sahakAra ApaNe meLavI zakIzuM. Aje ApaNe bhale laghumatimAM hoIe ethI kAMI muMjhAvAnuM nathI, haMmezAM satya ke nyAya kyAM che tyAM tene bahumati ke laghumati jevuM kAMI ja nathI hatuM. jaina maMdirone mATe A bIla zA sAru? jaina samAjanA dharmasthAnamAM praveza karavAno hakka, kevala jene sivAya koI paNa jainetara hiMdune nathI. koI paNa hiMdune, jaina maMdiramAM ke jenAM dharmasthAnamAM AvavAne svataMtra rIte hakka nathI, te pachI harijana kAmanI sAthe jaina komanA dhArmika sthAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 21 : jenenuM kartavya sAme ane mArA sivAyavaza nathI saMvavAnI jarUra zI? jaine ane hiMduonI vacce bhale sAmAjika AcAra-vyavahAranI daSTie ekatA hoya paNa dharmanI dRSTie jene ane chatara hiMduonI vacce Abha jamInanuM aMtara che. jainetara hiMduo ane jenenA devatatva, gurutatva ne dhamatatvamAM ghaNoja pharaka che. jenA deva-arihaMta sarvajJa-te rAgadeSa ane ajJAnane jItanArA che. jaina samAjanA dharmaguru kaMcanakAminInA sarvathA tyAgI, nigraMtha gaNAya che. A rIte jenenA dharmasihAMte-AtmA jevA tatvomAM paNa ghaNo ja bheda che, chatAM zA mATe jena kemanAM pavitra dharmasthAnene A bIlamAM sAmela karavAmAM Ave che te samajI zakAtuM nathI. jene je have sAvadha nahi bane te nabaLAne dareka rIte khamavuM paDaze. hiMdu kemanA peTA vibhAgamAM jena sivAya zIkha koma paNa gaNAya che. te zA sAru zIkhanA gurUdvArane AmAM samAveza nathI karavAmAM AvyuM? jaine jevI samRddha komanA dharmasthAnanA mAlIkI hakamAM A bIladArA anucita hastakSepa karavAmAM koMgresa sarakAranI kaI zubha nikA kAma karI rahI che te samajI zakavuM bahu muzkela che ? cAra kreDa aMtyajemAMthI eka paNa aMtyaja jaina dharmane pALatA hoya ke jenA tIrthaMkaradeva bhagavAna zrI mahAvIradevane mAna hAya evuM haju sudhI jevA sAMbhaLavA ke jANavAmAM AvyuM nathI. te pachI zA mATe jena jevI zAMta, zANuM ne sulehazAMtimAM mAnanArI dharmI prajAne A rIte tenI dhArmika lAgaNane uzkeravAmAM muMbaInI kogresa sarakAra nimitta banatI haze? jena kemanA hakkonuM rakSaNa kema nahi? A take ApaNe eka vastu bhUlavA jevI nathI, te e ke, AjanA vAtAvaraNamAM jene potAnA hakka, adhikAre ItyAdinuM rakSaNa meLavavuM haze, tene potAne avAja jAheramAM rajU karavo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 22 : paDaze. muslImakema, zIkhakema, pArasI, khrIstI, harijana-A badhI laghumatI kemene tenA hakko adhikAra A badhAnuM rakSaNa maLe, tenA rakSaNane mATe dara chAzavAre ne chAzavAre prajAkIya sarakAra pitAnA nivedane bahAra pADe ! lekapratinidhi sabhAmAM muslImonA pratinidhi che, zIkhanA, pArasI temaja khristIonA pratinidhio che, pradhAnamaMDaLamAM paNa badhI komonA pratinidhio che, paNa jena kemanA hakako-adhikAra ItyAdi mATe ene avAja rajU karanAra keNu che ? mana, dhana ane tanathI koMgresane tenI caLavaLamAM sahAya karanArA jene avAja Aje kA kaI sAMbhaLe che ? A vastu Aje khAsa yAda rAkhavA jevI che. jenonA maMdiranI vyavasthA, mAlikI ne rakSaNane hakka jenene che. chatAM harijana kAmanA kahevAtA lAbhanI khAtara jaina kemanA mAlIkI hakka para koMgresa sarakAra trApa mAravA prayatna kare e ucita nathI. koMgresa sarakAra kevaLa harijana kemanI nathI, ene mana te badhI kema pitAnI prajA che, te eka komanA kahevAtA uddhAranI khAtara anya kemanA sAmAjika ke dhArmika parApUrvathI cAlyA AvatA rUDha vyavahAronI sAme sattAdhArA atyAcAra karo te prajAkIya sarakArane zobhe nahiM. koMgresa je kAMI kare ke gAMdhIjI je kAMI kahe tene vinA vicAre aMdhazraddhAthI svIkArI lenArA ApaNuM samAjanA sudhArako ApaNane kahe che ke, "kaI paNa harijana jenadharma pALe te zuM khoTuM ? jaina dharma sadhaLAne che, mATe harijanane maMdiramAM javA devAmAM zuM harakata che ?' vAta kharI che. koI paNa mAnava jainadharma pALe-mAne to sahuthI pahelAM dharmaguru tarIke amane AnaMda thaze. ane e rIte jainadharmane pALanAre devagurunI AjJA mAnanAra hovo joIe. ene mATe deva ke guru je AjJA pharamAve tenuM zakti mujaba pAlana karavuM e te jaina banelA harijananI ucita pharaja che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 23 : jenuM kartavya paNa A bIlane A uddeza nathI. kevaLa hiMdu ke jene maMdiramAM sattAdhArA pitAne pagadaMDo jamAvavAnI AjanI kegrasa sarakAranI temaja jaina samAjanA sudhArAnI A bahAnA heThaLa chUpI nema che. samAnatAnI vAtamAM daMbha che! harijana komanA hitanI kevaLa vAta che. harijana ke je DheDha, bhaMgI ane camAra jAtanA che te lokonA dharmamAM teone je makakama karavA hoya ke teone je paramAtmAnAM darzana, prArthanA karAvavAnI je koMgresa sarakArane lAgaNI thatI hoya te, teone mATe alaga maMdira baMdhAvI ApavA e koMgresa sarakArane kadAca ucita che. paNa A nhAne IrAdApUrvaka kaI paNa kemanI lAgaNane dubhavavAne prayatna karavo e sattAne AMdhaLo upayoga che. paramAtmAne badhA sarakhA che.' evI dalIla karanArA kevaLa A dalIla pitAnA kadAgrahane poSavAne mATe karI rahyA che. Atmavata sarvabhUteSu" e upadeza paramAtmAe Ape che. e A leko potAnA vyavahAramAM kayAM ne kevI rIte Acare che ? je A sUtrane mAnavAmAM Ave te, vAMdarAM, haraNa, rojha, mAchalAM, kabutara, cakalAM vigerene mAvAne hukama kema nIkaLe? ene mArIne mAMsAhAra karanArane tema karavAnI kTa kema apAya ? A sthAne te samAnatAvALuM sUtra kema upayogamAM levAtuM nathI ? jo badhA samAna che te A badhA prANIone nAza karavAno upadeza kema apAya che ? A upadeza kayA dharmazAstramAM darzAvyo che ? koMgresanA sarvasva gaNAtA gAMdhIjInI vAtomAM kayAM prANImAtranI samAnatA jaNAya che ? teo jaNAve che ke, " jyAM vAMdarAMo upadravarUpa hoya tyAM temane mAravAmAM hiMsA thatI dekhAya to te kSamya gaNAya, eTaluM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com .
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 24 : mahinesamAM ekane ja prANImAtra pratyenI ja nahiM paNa evI hiMsA e dharma bane che. evo savAla UThI zake ke, mANasane sAru paNa A ja niyama lAgu kema na karAya ? javAba e ke te lAgu thatuM nathI, kemake te ApaNuM jevA che. tene Izvare buddhi ApI che. ane manuSyatara prANumAM e nathI. (harijana baMdhu, tA. 5-5-46, pija 123). gAMdhIjInA A vicAramAM prANImAtra pratyenI samAnatA kayAM che? kegresamAM ekane 6000 ne pagAra maLe, jyAre bIjAne mahine 6000 paisA paNa na maLe. vyavahAramAM paNa ApaNe joIe chIe ke ekanI pAse hajAro lAkho ke kroDe che, jayAre bIjA pAse khAvAne pAI paNa nathI ! eka pitAnA buddhibaLathI dahADe 1000) rU. kamAya che, jyAre ekane dahADAnI sakhta majUrI chatAM 100) pAI paNa maLatI nathI. A badhAmAM kyAM samAnatA che? puruSomAM paNa eka bApa, eka bhAI, eka kAkA, ne eka mAmA, A badhI viSamatA nathI ? strIvargamAM badhI strIomAM kayAM samAnatA che ? eka mA, eka bena, eka kAkI, eka mAsI, eka bhAbhI, eka pheI ne eka strI. A badhA bheda kema jaNAya che ? e sarakhApaNanI vAta karanArAmAMye kayAM samAna hakko jaNAya che ? kegresanI kArobArImAM javAne badhA mANasone hakka nathI. paNa amuka ja daza bAra mANase ja jaI zake. kAraNa? mahAsamitimAM amuka 200-400 mANasone pesavA kema devAya che ? khullI beThakamAM pAMca daza kharacanArane ja javAnuM kema? bIjA zA sAru nahi ? A badhI samAnatA ke viSamatA ? ekane hajAra hAtha joDe jyAre eka hajArane hAtha joDe ! manuSya sarakhA hovA chatAM guNa, kuLa, jAti AdinA vege nyUnAdhikatA rahevAnI ja. ene a5lApa karanArane paNuM enI vyavasthA baLAtkAre svIkAravI ja paDe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka bya gAya AdinA vadha baMdha karAvavA kAyadA kema nahi?-- karmAdhIna saMsAramAM je nIca gAtrane udaya te te kuLAmAM utpanna thayelA bhogavI rahyA che, te kevaLa dhama ke ahiMsA, sayama te tapanI ArAdhanA bhUlI jaIne vAyaDI vAte mAtra karavAthI TaLatA nathI. sAmAjika ke dhArmika je vyavahArA paraMparA mujaba cAlu che, tene nAza karavA mATe jana samAjamAM tene anukuLa vAtAvaraNa pedA karavu paDaze ! mAnava mAtra samAna che, eTalu ja nahi AtmAmAtra samAna che, chatAM AvI samAnatAnI vArtA khelavA pUratI che. vyavahAramAM e Aje na hAi zake. tene mATe te te prakAranA yeAgya guNA meLavavA paDaze. phakta kalamanA eka ja gAde e asamAnatAne teADI pADavI e bhUtakALamAM anyuM nathI, vamAnamAM banatu nathI te bhaviSyamAM banavAnuM nathI. ane Ama baLAtkAre kAMi paNa sudhArA ke parivartana karavuM e ghaNuM ja anucita temaja utAvaLIyuM pagaluM che. mAnavane samAna banAvavA mATe kAyadA karanAra, pazuonA saMhAra aTakAvI zakatA nathI. paNa UlaTuM ene aMge kAyado na karavA mATe paNa kevA vicitra javAme Ape che. A mATe eka ja dAkhale ApI zakAya tema che. hiMdustAna para hiMdanI prA sattA para Ave che. te prasage hiMdanI pavitra bhUmi para paradezI sattAe je kattalakhAnAe UbhAM karyA che, te hiMduonI potAnI dhArmika mAnyatA pramANe je govadha Adi thai rahyuM che, tenI sAme hiMdanI AjhAda sarakArane temaja lokasabhAnA pramukha rAjendrabAbune, lAkhA kAgaLA dujArA tArI hiMduoe karyAM che. tenA javAbamAM gAMdhIjI ema kahe che ke-- : 25 : * gAvadha hiMdu dharmanA siddhAnta viruddha che, teTalA khAtara gAyanI kattala aTakAvavAnA kAyado karavAnuM sarakArane kahevAnuM mane kArya kAraNu dekhAtu nathI. A badhI vArtAnA yA khAvA jevA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeneAnuM kanya : 26 : bhAga tA e che ke, A badhA tAra meAkalanAra ane eka dare AkhA hiMdu samAjane bhAna nathI ke te badhA jAte gAyanI katala karatA nathI. chatAM gAyA tarapha temanuM vana katala jeTaluM ja bhuMDu che. Akhare teA bIjI badhI sRSTinA tevA ja gAyane rAkhavAvALA te hajAra hAthavALe! mAthe eDe che. paraMtu gArakSA dhA dAvAM rAkhanArA hiMdue gAyAne ane sAmAnyapaNe badhA varane bhUkhe mAre che. jevI levI joie tevI temanI saMbhALa letA nathI. ' / ' hiMduonI pazusa'patti mATe bhAge hiMduonA hAthamAM che, pazu DhAranI elAda hiMdamAM jevI kaMgALa ane mAvajata vagaranI. jovA maLe che, tevI khIjA kAI mulakamAM nahi maLe ? vilAyatamAM jAnavaronAM uttama namUnAo joelA tenu mane atyAre smaraNu thAya che, * tyAM prajA gemAMsa khAya che. paNa peAtAnAM DhAraDhAMkharanI ane potAnI pazusapattinI e lekA uttamamAM uttama prakAre saMbhALa le che te mAvajata kare che. > (~~~harijana baMdhu tA. 27-7-47) harinAnA rAkhaNahAra beThA che ke nahi ? ahiMsAnA pracAra karanAra tarIke, AjanA rAjakIya vAtAvaraNumAM oLakhAtA keMgresanA AgevAna gAMdhIjI gAya, haraNa, vAMdarA Adi pazuone katalakhAnAmAM krUrapaNe je sahAra thaI rahyo che, tene bacAva kaI rIte kare che ? Aryasa MskRtine mAnanAra kAi paNa sahRdaya dharmAtmA A rIte javAba ApI zake ke.? mUMgA, anAtha ne azaraNu jIvAnA nirarthaka je saMhAra thaI rahyo che te aTakAvavA mATe Agraha karanArA dharmAtmA leAne gAMdhIjI je rIte dhabaDAve che e zuM ucita che ? je rIte kAyadAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 27 : jenenuM kartavya . Azaro lIdhA vinA pazusaMpattinA rakSaNamAM lekene dhyAna parevavAnuM teo jaNAve che, te rIte ApaNe kahIzuM ke, kAyadAna Azare lIdhA vinA harijananA hakkonuM saMrakSaNa karavAne tame zA mATe lekenuM dhyAna nathI deratA ? jyAre gAya Adi pazuo ke jeo pitAnA rakSaNa mATe kAMI karI zakavAne asamartha che, tene aMge teo kahe che ke gAyone rAkhavAvALA hajAra hAthavALo mAthe beThA che. kevI asaMgata dalIla tyAre harijana kemanA uddhAranI vadhAre paDatI ghelachAmAM kAyado karavAnI utAvaLamAM AvIne eo zA mATe e bhUlI jAya che ke, harijanakemane paNa rAkhavAvALe te hajAra hAthavALe mAthe beThe che! kharI vAta e che, ke hiMda deza parathI bhale Aje paradezI sarakAra jatI hoya paNa paradezI saMskRti nathI jatI. eke hiMdanA lokone kevaLa zarIra, arthakAraNa ke rAjakIya dRSTie parAdhIna kadAca banAvyA haze; jyAre bIjAe eTale paradezI saMskRtie hiMdanI prajAnAM mAnasamAM ghaNuM ghaNuM vikRta parivartana karAvyuM che. Aje sattA para AvI rahelA kesI AgevAne temaja khuda gAMdhIjI pote kevala paradezI saMskRtinA ja vArasadAra che. jethI mAnanI dayAmAM ja e loko kevala mAne che, ane pazu ke anAtha mUMgA jIvonI sRSTine nAza thatuM aTakAvavAne pagalAM nahiM bharavAnuM pate samarthana kare che, ane ene mATe keTakeTalI vAghAta dalIla kare che ! yUropanI prajAne bacAva karatAM gAMdhIjI kevI ayogya vAta karI nAMkhe che. teo kahe che ke ' tyAM prajA gomAMsa khAya che kharI, paNa pitAnA DhoraDhAMkhara ane pitAnI pazusaMpattinI e leka uttamamAM uttama prakAre saMbhALa le che ne mAvajata kare che. " A zuM barobara che? A badhI saMbhALa e zuM - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya dhArmika dRSTie le che? kevala pitAnA svArtha khAtara te kasAI leke paNa gheTAM, bakarAM, gAya, pADA vagere jenuM saMrakSaNa kare che ethI zuM ? je ko mAMsa khAya te loko jIvadayAmAM mAne che ema kahevuM e Arya saMskRtimAM mAnanAranA mukhamAM kadi zobhe kharuM ke ? te pachI harijanane bhale, aspRzya gaNAya ke enI sAthe vyavahAre na rakhAya te ethI zuM tenA parane tiraskAra kahevAya che? karmAdhIna saMsAramAM A rItanA bhedo, taratamatA, jUnAdhikatA haMmezA anAdikAlathI cAlI Ave che, enA mATe A badhA balAtkAre zA mATe? zuM badhA hiMduo AvA ja che ke ? gAMdhIjI hiMduone kahe che ke, hiMdanI pazusaMpatti moTe bhAge hiMduonA hAthamAM che, paNa DhoranI olAda hiMdamAM jevI kaMgALa ane mAvajata vagaranI jovAnI maLe che, tevI bIjA koI mulakamAM nahiM maLe ? gAMdhIjInuM kathana zuM sAcuM che? basa hiMduoja hiMdanI pazusaMpattinuM rakSaNa ke mAvajata karatA nathI e hakIkata bAbara che? je pazusaMpattinuM rakSaNa ke tenI mAvajata hiMduo nathI karatA, te kAyadAdvArA tema karAvavA mATe zA sArU koMgresa sarakAra leka para dabANa na lAve ? kharI vAta e che ke A koMgresanA nAyake pazuonI jIvadayAmAM ke ahiMsAmAM mAnatA heya tevuM temanA koIpaNa nivedana ke vicAromAMthI paNa ApaNane jaNavA sAMbhaLavAmAM AvatuM nathI. tamane khabara haze ke, akabara bAdazAhanA kAlamAM hiMdukemanI dhArmika lAgaNIne mAna ApI, dhArmika temaja Arthika daSTie te megala samrATe gAya Adi pazuone vadha kAyadAkArA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 29 : jenenuM kartavya baMdha karAvyo hato, ane jagaluru tapAgacchAdhipati zAsanasamrATa AcAryadeva zrI vijayahIrasurIzvarajI mahArAjazrInA sadupadeza bAra mahinAmAM cha mahinA sudhI samasta hiMdamAM te yavanamegala samrATe amAri pravartana karAvyuM hatuM. jyAre Aje koMgresa sarakArane, keIpaNa anAtha chone rakSaNa ApavAnI vAtamAM hasI kADhavA jevuM lAge che? saradAra vallabhabhAI paTela bole che ke - ApaNI mULa vAta te e cAle che ke, eka bAju kesanA AgevAno dharmanI bAbatone pracAra karavA mATe kAyadAna Azare levAnI ghasIne nA pADe che, eTaluM nahiM paNa jIvadayApremI dharmAtmAonI lAgaNIne duHkha thAya tevA nivedane prasiddha kare che. temAM saradAra valalabhAI paTela jevA te bole che ke "jyAM seMkaDe mAna marI rahyA che tyAre lekene govadha baMdha karAvavAnuM sUjhe che.' barAbara che. mANase maratA hoya te na maravA joIe ema ame kahIe chIe. keIpaNa jIva na karavo joIe ema , amArUM jenazAsana pikArI pikArIne samasta saMsArane upadezI rahyuM che, paNa ethI mAna mare mATe, pazu pakSI ke keIpaNa jIvane saMhAra thaI rahyo heya ne ApaNAmAM sAmarthya hoya te te jIvanuM zuM rakSaNa na karavuM? koIpaNa jIvane ApaNe bacAvI na zaktA heIe e kadAca bane! koIpaNa AtmAne sukha ApavAnI ApaNAmAM zakti na hoya e barAbara che, chatAM koIpaNa jIvane ApaNe ApaNuM zaktisAmarthyathI duHkha na ApavuM e Arya dezanI dharmAtmA prajAnela. pitAne dharma che. AmAM keipaNa be mata dharAvI zake ja nahiM. A rIte jIvenA rakSaNanI viruddhamAM dalIla thAya che. te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 30 : AkAra ApIgajara teja kegresa sarakAra harijanonA uddhAranA nAme kAyadAkArA DhIlI ne nirmala gaNAtI hiMdukama para baLAtkAra karavAne taiyAra thAya che. zuM hiMdu kemamAM ja A badhe bhedabhAva che! kegresa sarakAra ApaNuM AgaLa dalIla mUke che ke, "hiMdu kAmamAM je A badhA peTA vibhAga che, je parasparanA bhinna bhinna vyavahAre che, te badhA eka thavA joIe; nahiMtara hiMdu kema paDI bhAMgaze." A dalIla kevala bahAranAne hamajAvavA pUratI che. hA, vAta sAcI che ke, hiMdu kAmamAM avAMtara ghaNuM ja peTA vibhAge che paNa tethI zuM ? sahu-sahunA komavAra AcAra bhinna bhinna hoya ethI e samAja pragati nathI sAdhI zakate evuM vidhAna kaI rIte thaI zake? je prajAkIya sarakArane AvA koI paNa kAmanA bhinna bhinna AcAre na gamatA hoya te kevala hiMdu kema che jene kemanA dharmasthAnene aMge kAyado zA mATe ? musalamAna kemamAM paNa zIyA, sunI, khejA, AgAkhAnI, A badhA bhede zuM nathI ? te badhI kemanA dhArmika sAmAjika AcAre bhinna nathI ke ? sunnI musalamAnonI majadomAM zIyAe jaI zake che ke? A mATe koMgresa sarakAra ke je pitAne badhI prajAnA pratinidhirUpa hovAne da kare che te zA mATe musalamAnene sAruM bIla nathI lAvatI? zIkhonA gurudvAramAM badhA hiMdu mAtra praveza nathI karI zakatA. A mATe koMgresa sarakAra zuM karI zake tema che ? paradezI khrIstIo ane dezI eMglo inDIanenA dhArmika ke sAmAjika rItarIvAjomAM parasparane ghaNuM ja bhedabhAva che te koMgresanI prajAkIya sarakAra A mATe kema kAMI kAyado ghaDI zakatI nathI? vala jene temaja hiMduo mATe ja A kAyado zA mATe ? vyavahAramAM kahevata che ke "nabaLo mATI bairI para re" enI punarA tti nathI thatI ke? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 31 : jainAnu kartavya jyAM sudhI sasAra che tyAM sudhI: keTalAkeA kahe che ke, * jaina sAdhue samAnatAnI caLavaLanA virodhI che.' Avu khelanArA kharI rIte jaina sAdhuonA piracayamAM AvatA nathI, kevala bahAranA vAtAvaraNathI doravAIne jinezvaradevanA mArgomAM rahelA jaina dharmagurue mATe khATA pracAra karI rahyA che. jo ke AvA pracArathI amArA aMtaramAM khIjI kAM kharAba asara thatI nathI, ane te AtmA mATe amane hRdayamAM raheja paNa durbhAva nathI temaja AvA viSayamAM amane durbhAva thavA paNa na joie ! chatAM je sAcI vastusthiti hAya te yeAgya AtmAone jarUra jaNuAvavI joie ! - pahelI vAta e che ke, samasta saMsAramAM samAnatA mATe vadhumAM vadhu karI chUTanAra hAya te| jinezvaradevanA zAsanamAM rahelA jaina zramaNA che. jagatanI viSamatA amArAthI sahI jAtI nathI, mATeja A badhI viSamatAonI shAme tenA kAraNurUpa karmAMne jaDamULathI ukheDI nAMkhavAne ame mArace mAMDyo che, amAre mA amArA dhyeyane sAnukla che. ATha prakAranAM karmIne jyAM sudhI sathA kSaya na thAya tyAM sudhI samasta sasAramAM Dagale ne pagale viSamatA rahevAnI. AthI te viSamatAthI kaMTALA na cAle. hA. te TALavAne ceAgya upAya avazya levA joie ! jagatanI viSamatA, parAdhInatAne mULathI nAza karavAne sArU, Azrava mAtrane tyAga karI, savar ne nirAnA mArge dharmAtmAoe javu joie. rAgathI kaMTALelA dardI peTa ke mAthuM kUTe, rogamukta na thaI zake, te mATe teNe yogya auSadhopacAra vidhipUrvaka sevavA joie. zrIjinezvaradevanuM zAsana, saMsAranI sAlIe viSamatA ukheDI nAMkhavAne, ahiMsA, saMyama ane tapanI ArAdhanAne mAga ApaNane upadeza cheH Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya adyAtI karyAM jyAM sudhI rahyA che, tyAM sudhI tItha kara bhagavatAmAM paNa parasparanI samAnatA nathI hAtI. kSAyika guNAmAM samAnatA hoi zake. bAkI zarIrAdimAM taratamatA rahevAnI, bha. zrI RSabhadeva paramAtmAnA zarIranI sthiti, ane bha. zrImahAvIradevanA zarIranI sthiti e bannemAM paNa kyAM samAnatA che? ekanu zarIra pAMcase| dhanuSanI UMcAivALuM ne bha. zrImahAvIradevanA zarIranI UMcAI sAta hAthanI, A asamAnatA mATe zu karavuM? vivekI AtmA, karmAMjanya viSamatAethI mUjhAya nahi; mATe ja ApaNe kahIzuM ke, harijanAne ame emanI asamAnatAnA kAraNe tiraskAra nathI karatAM paNa je vastu karmAMjanya DrAya enI hAme sattAdArA dhamapachADA zAnA ? A khIlanA mULa hetu koI judA che ! < ApaNA vAMdhA krAMgresa sarakAra shAme nathI. paNa ApaNe kahevAnuM je che, te * harijana maMdira praveza ' khIlane jaineAnA dhArmika sthAnene lAgu karavAmAM je Azcaya-uddeza kAma karI rahyo che, tenI hAme che. A rIte, jaitenI dhArmika mIlkatemAM sarakAranA hastakSepa eka veLA thayA, pachI ApaNuM kAMi nahi ja cAle ! jyAM jyAM ApaNA tIrthA, madire ne tenI krADAnI mIlkatA paDI che tyAM A kaiAMgresa sarakAra kAyadAdArA AkramaNu lAvyA vinA nahi rahe jo ApaNe jAgyA nahi te ApaNe sarvanAza paNa netarAyelA shAme ja ubhA che. : 32 : kAMgresa sarakArane A khIlamAM kayA dvaita rahyo che, te tamArI jANamAM Ave mATe 1938-39 ne eka prasaMga tamArI AgaLa huM mUkuM chuM. jayAre kAMgresa sarakAra pahelIvahelI prAMtika vahivaTanA pradhAnapade AvI tyAre bihAranI dhArAsabhAmAM evu khIla, koMgresa taraphathI mUkAyuM hatu. jenA uddezAmAM jaNAvAyu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 33 : jenenuM kartavya hatuM ke, "bihAra prAMtamAM jeTalAM hinduonAM dharmasthAnI milkata che te badhI milkatone sarakAra pitAnA hastaka laI tenI yogya vyavasthA kare, A rIte dareke dareka dharmasthAnamAM sahu pahele hastakSepa karavo hoya tyAre bahAranI duniyAne samajAvavA mATe AvA kahevAtA zubha hetuo jAheramAM mUkAya, paNa pariName e dharmasthAna para sarakAra pitAne saMpUrNa kAbU rAkhI pitAnI ja milkata karavA mAMge che. ke, bihAra sarakAranuM e bIla pAsa na thayuM, kAraNa ke, tyArabAda koMgresa sarakArane pitAnAM rAjInAmA ApI devA paDyA, eTale e bIla kAyadAnuM rUpa letAM aTakI paDayuM. nahitara bihAramAM AvelA ApaNuM pavitra tIrthasthAne jevAM ke, sametazikhara, kSatriyakuMDa, pAvApurI, rAjagRhI vagere ApaNuM tIrthakaradenA kalyANanI pavitra tIrthabhUmi paranA e tIrthonI milakata vyavasthAnA bahAne prajAkIya koMgresa sarakAranA hAthamAM jaI paData ! eTale, A bIlane ApaNe virodha koI paNa azubha udezathI ke koI paNa vyakti paratvenA virodha mATe nathI paNa tenA mULamAM je dharmasthAnenI milakata para trApa mAravAne Azaya rahela che tenI sAme ApaNe virodha che. AvA comeranA pratikULa vAtAvaraNamAM zANuM jene je veLAsara pramAdanI dhULane khaMkherIne jAgatA nahi thAya te nirbaLa ne bedarakAra prajAnuM badhuM lUMTAvA mAMDaze. musalamAna kAma, pArasI kema ne zIkha kema jAgRta che, te tenA dhArmika adhikAronA saMrakSaNa mATe koMgresa sarakArane keTakeTalI bAMhedharI ApavI paDe che. svataMtratA Ave che, paNa dharma kayAM che? Aje hiMdabharamAM svataMtratAne mahotsava ujavAI rahyo che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 34 : svataMtratA ke jagatanI koI paNa anukULa, ISTa sAmagrI prApta thAya che, te kevaLa puNyanA udayane ja kAraNe, chatAM Aje e svataMtratAnA utsavanA kAryakramamAM dezanA nAyako taraphathI hiMdanI prajAne enA deva, ke dharmasthAnamAM dharmAnuSThAne karavAne koI Adeza maLe che ? hiMdanI dharmabhUmimAM Aje sArA ke khoTA avasare dharma ja bhUlAI rahyAM che ! e jevI tevI kamanazIbI che? A mahotsavamAM jene paNa joDAyA che. tana, mana ane dhana tamAma sAmagrI AMkhe mIMcIne jene paNa AvA utsavamAM kharcI rahyA che. paNa A lokone tapa, tyAga ke ahiMsA jevA uttama dharmanI ArAdhanA karavAnuM AvA prasaMge paNa kayAM sUjhe che? maLelI paNa svataMtratA je dharma nahi hoya te pacavAnI nathI, e vastu A utsavonA yojakoe bhUlI javAnI nathI. sArI sAmagrI jema puNyanA udaye maLe che tema sacavAya che paNa puNyodaye, ne bhegavAya che paNa puNyathI. je puNya paravArI gayuM, dharmane dharmanA pavitra sUtre pratye virodha Ubho karyo, te A svataMtratA lAMbe samaya nahi rahe. Aje meMghavArIe mAjhA mUkI che. anAja maLatuM nathI, chatAM AvA prasaMgee je jalasAo, mAjazekha ne jamaNunA samAraMbha thaI rahyA che, te AvA kALe zuM zobhe che? je dezamAM hajArene ke lAkhene khAvA pUratuM anAja maLatuM nathI, paheravAne ke eba DhAMkavAne vastra maLatuM nathI, je dezamAM di Ugye seMkaDe mANase marI rahyAM che, AvA dezamAM A badhA lAkhakaroDa rUpiyA kevaLa eka be divasanA bhabhakAonI pAchaLa, AMkhanA viSayanI bhUkhane zamAvavA khAtara ne mAna-kItinI atRpta tRSNAne saMtoSavA khAtara je thaI rahyA che te kaI rIte ucita che ke? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 35 H jenenuM kartavya AryasaMskRti te tyAgapradhAna che. AvA prasaMge ahiMsA, saMyama ne pavitra tapa dharmanI sugaMdhI havA cemeranA vAtAvaraNamAM gUMjatI rahevI joIe. nirmaryAda vilAse, khAvA-pIvAnA jalasAo, ne nAca-gAnanA taphAne A prasaMgane chAje nahi. jyAre paradezI sattA hatI tyAre dharma nahi karanArA kahetA hatA ke, "zuM karIe parAdhIna prajA chIe !" have te lekene ApaNe kahIzuM ke, "bhAI ! have tamArI sarakAra che ne ? have te dharma barabara thaze ne? jene dharma nathI kare tenA A badhA kevaLa plAnA che ! baLavAna nirbaLane bacAve ke mAre ? hindanI bhUmi para svataMtratA Ave che tyAre paheluM e kArya thavuM joIe ke, paradezI sarakAre hiMdanI pavitra pRthvI para je katalakhAnAo UbhA karyA che, te vahelAmAM vahelI take baMdha thavA joIe ! jyAre manuSya jevA sabaLa AtmAo svataMtra thayAnuM je kahevAya che te nirbaLa pazuone paNa jarUra rakSaNa maLavuM joIe ! AjathI dasa varSa pahelAM hiMdamAM eke yAMtrika katalakhAnuM na hatuM, jyAre paradezI sarakAra ahiM AvI tyAre A rIte vyavasthitapaNe prANuonA saMhAranI jana UbhI thaI ne sthira banI. jyAre amadAvAda zaheramAM paheluM kasAIkhAnuM UbhuM karavAnI vAta thatI, tyAre amadAvAdanI prajAe te vakhate ghaNo ugra virodha jAhera karele, thaDe samaya e pejanA paDatI mUkAIne tyArabAda dhIre dhIre virodha zamatAM te kasAIkhAnuM ghUsI gayuM. paradezI leke, hiMdanI prajAne oLakhI gayA hatA. te lokee jANyuM ke, hiMdanA leke virodha karI, TharAvo karIne besI rahe che, eTale jesa narama paDatA e sarakAre potAnuM dhAreluM pAra pADayuM-paNa e sarakAra hiMdanI na hatI, bahAranI hatI. te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnuM kata vya dezanI sarakAra jyAre sattA para Ave che, mATe enI e pharaja che ke, A bhUmi para jeTalA katalakhAnAo hAla cAlu che, e tamAma sadaMtara baMdha thai javA joie. kAMgresa sarakAranI A prathama pharaja che. 36 : hiMdu taraphathI gAyane mATe-arthAt govadha baMdha karAvavA mATe Agraha thAya che, jyAre ApaNA te tamAma pazu pakSI kayAdi mUMgA anAtha thavAnA je krUra sahAra thai rahyo che, te tamAma jIvAne vadha sathA baMdha thavA joie e pramANeteA Agraha che. ApaNe jANIe chIe ke, sukha e sahu kAine STi che, duHkha sau prANimAtrane aniSTa che. mRtyune bhaya sane eka sarakhA che. viSTAmAM khAtA kIDAne ke IndrAsanamAM besanArA Indrane--A bannene mRtyunA bhaya eka sarakhA che. jIvana-jIvavuM e sadhaLAne priya che. svataMtratA sadhaLAya AtmAne STi, priya ane Icchita che. parAdhInatA ekendriyathI yAvata paceMdriyasudhI saune aniSTa che, tA svataMtra gaNAtI bhAratIya sarakAra potAthI zakaya e rIte saghaLAM vAne jIvananI svataMtratA zA mATe na Ape? svataMtratA e evI vastu che ke, je bIjAne te ApavAthI potAne maLe che, jyAre khIjAnI pAsethI svataMtratA jhuMTavI levAthI kAIpaNa divase svataMtratA peAtAne maLatIja nathI. mAMsAhArInI yAne nAme hiMsA na thavI joie: * * Aje ApaNI skrAme ema kahevAI rahyuM che ke, jo katalakhAnAmAM pazuddhisA baMdha thAya te mAMsAhAra karanArAonu zuM thAya ?' A zrlIla ucita nathI. hiMdu ke kApaNuM AryasaMskRtimAM mAnanAranAM mukhamAM A zabdo zAbhe kharA ke? kAMgresa sarakArane jyAre dArU-tADInI badIne nAza karavAnA kAyadA karavA hatA, tyAre tenI sAme te pInArAo, vecanArAo, ane enA paraja peAtAnI 7 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenAnu ka vya AvikA calAvanArAone ghaNA sakhta virAdha hatA, te veLA kAMgresa sarakArane dArU-tADI pInArAonI dhyA na AvI, enA para nabhatA pIThAvALAonI AjIvikA chInavAi jatI hatI te paNa bhaya na lAgyA, paNa te veLA kevaLa dArU-tADInu vyasana javu joie ema mAnIne te kAMgresa sarakAre enA para pratibaMdha mUkayA. tA zA mATe mAMsa paNa khUMdha na thAya? : 319 : ApaNe te| dArUnA vyasanane paNa krutinu sAdhana mAnIe chIe, eTale dArU-tADInI kAyadAdvArA baMdhI thai emAM ApaNe tA rAjI chIe, paNa jema dArU pApa che, tema mAMsAhAra paNu bhayaMkara pApa che. kevaLa rasanAne AdhIna thaI mahAdhIna leAkeA, peAtAnA svAdanI khAtara nirarthaka aneka jIvAnA nAza kare che, te leAkAne kAyadAdvArA tema karatAM aTakAvavA joie. jaina darzanamAM sAta prakAranA mahA vyasane durgaMtimAM laI janArA tarIke jaNAvyA che. temAM mAMsa paNa yasana tarIke upadezyuM che. mAMsane khAnAra, vecanAra, pakAvanAra, kharIdanAra,` haNunAra, ApanAra--A rIte badhAye AtmAe brAMtaka eTale hiMsA karanAra-hiMsaka gaNAya che. jyAre muslImAnA kurAnamAM dArUne nApAka cIja jaNAvI che; te teonA zAstrAne mAna ApIne kAMgresa sarakAre dArU baMdha karavAnA kAyadAe karyA, te hiMduenA temaja jainetA pavitra dharmagranthAmAM gAya, Adi pazuone saMhAra nApAka eTale niSiddha gaNAya che, te hiMduonI bahumatithI cuMTAIne sattA para AvelI kAMgresa sarakAra hinduenA temaja jainAnA dharmagranthAnA Adeza mujaba, katalakhAnA e hiMdanI Aya prajA mATe kalakarUpa che, ema mAnI zA mATe e baMdha karAvavA kAyadA na kare? zAstronA dRSTAMtAnA manaphAvatA upayoga: - kAMgresa sarakAre e samajavuM joie ke, A hiMdustAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 38 : eTale A deza che. anArya dezanI pazcimAtya saMskRti e kevaLa svArtha pUratI mAnavadayAne mAne che. ne te paNa levaDadevaDanA hisAbe; jyAre pUrva deza sahu koI jIvonI ahiMsAmAM mAne che, ne te paNa pitAnA prANanA bhege, e ja A Arya deza, je dezamAM metArya munivara jevA mahAna sAdhu mahAtmAe, pitAnA prANanI paravA karyA vinA eka krauMca jevA pakSInI khAtara pitAnuM balidAna ApyuM hatuM te kadi bhUlavA jevuM nathI. Aje e samAnatAnI ne harijananA uddhAranI vAto karanArAo pivAnI ghelI dhUnane ja kevaLa piSavAnI khAtara jaina zAstronA nAme je vAta kare che, tyAre jarUra zraddhALu jenene Azcarya thAya. "metArya muni harijana hatA, ne jayAre emane paNa jaina dharmamAM ucca sthAna malyuM, te hAla A badhA aMtyajone maMdiramAM pesavA devAmAM jenone virodha zA mATe ?" vAha ! zAstromAMthI kevuM manaphAvatuM levAya che. eka bAjU mAnava potAnA svArthanI khAtara keipaNa prANune mAre te te hiMsA, dharma che." A bolAya che, jyAre bIjI bAjU, pitAnA prANanI paNa darakAra nahiM karatAM kroMca jevA sAdhAraNuM pakSInI khAtara potAnAM jIvanane samapa denArA e cothA ArAnA mahAna puruSanI vAta karavI che ! A gAMDapaNa nahiM te bIjuM zuM ? je pitAnA svArthane, kadAgrahane ane jaDatAne poSavA mATe ja zAne upayoga kare che te zAstramAM to badhuM maLI jaze ! zAstra e te ratnAkara che, jhera maLe, khAra maLe, ratna maLe, matI maLe, badhuM maLe. lenAranI lAyakAta joIe ! mATe ja e jaina zAstronA nAme potAnA karAgrahane piSanArAone ApaNe kahIzuM ke, je metArya muninuM daSTAMta tame ApI rahyA che, enI AjubAjunA saMbaMdhane tame jANe che? e metArya munivara kone Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 39 : jenenuM kartavya tyAM ucharyA hatA? emane dIkSA ApanAra koNa? cothA ArAmAM te viziSTa jJAnIo pitAnA jJAnabaLathI pitAne je yogya lAge te karI zake che, e mahAtmA puruSoe je kAMI te kALe karyuM hoya tene AgaLa karIne vyavahAramArgane lepa na karI zakAya. e kALamAM te cha varSanI taddana hAnI vayamAM dIkSA apAtI hatI, te zuM Aje ame e rIte ApIzuM te te sudhArake kabUla karaze ke? jaina zAsanamAM dIkSAnI yogyatA mATe, uttama jAti ane uttama kula jovAnuM paNa amAre mATe vidhAna karyuM che. kAraNa ke jAta e paNa dharmane pALavA mATe khAsa vihIta che. vyavahAramAM paNa kahevAya che ke jAta vinA bhAta na paDe ! are je e rIte zAstromAMnAM dRSTAMto levAja hoya te, yugalika kALamAM bhAI-bahenanA paraspara vivAha saMbaMdha joDAtA hatA. te eja kArya karanArane Aje lekavyavahAra zuM kaheze? ene mATe jenazAstranA dRSTAMta na apAya. zrI sthUlabhadrajIne vezyAnA AvAsamAM cAturmAsa karavAnI anujJA teone gurUmahArAjazrIe ApI, te Aje e vyavahAra svIkArI zakAya ke? haMmezA viziSTa jJAnI purUSa je vastu svIkAre tenuM udAharaNa na hoI zake ! metArya munivaranuM AtmabalidAna kema bhUlAya che? metAryamaharSinuM udAharaNa chavadayAnA pAlana mATe AjanA saMhAraka ne svArthI yugamAM khAsa AdarzarUpa che. maharSi metArya munivara, rAjagRhImAM eka sonIne tyAM gocarI mATe padhAryA che. senAnA javalA . ghaDate te sanI ubhe thaI mahAtmAnuM sanmAna kare che. "dharmalAbha" kahI RSivara tenA makAnamAM aMdara peThA. senI AgaLa ne mahAtmA pAchaLa. bhAvapUrvaka senIe metAryamunine AhAra vahorAvyo. eTalAmAM kauMca nAmanuM pakSI, senInA senAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 40 : javalAne javanA dANuM mAnI gaLI gayuM. pAchA pharatA munirAje A joyuM. sanIe javalAnI tapAsa karatAM te na malyA, eTale metArya maharSi para ene zaMkA gai, roSapUrvaka munivarane pUchayuM. samatAnA sAgara metAraja mahaSi, IrAdApUrvaka mauna rahyA. je joyuM-jAyuM che, te kahe che te, kauMcane jIva jAya che. kAraNa ke, svAthI tenI krauMcane vadha kare che. eka nanhAnA pakSInI khAtara prANanuM balidAna devAne taiyAra A mahAtmAnI kyAM bhAvakarUNA ! te veLA munivara mauna rahe che. kaSAyane vaza banele senI munivarane maraNuta upasarga kare che. hasate moDhe, prasanna citte samAdhipUrvaka e upasargane sahana karatA te mahAtmA metArya munivara kSapakazreNa para ArUDha thaIne kevalajJAna pAmyA. ne te ja veLA aghAtI karmone khapAvI teo mekSamAM sIdhAvyA. metArya munivaranA udAharaNane vAraMvAra AgaLa karIne, mana phAvatuM lenArAoe yAda rAkhavuM ke, metArya munivaranAM je ujavaLa ahiMsA, kSamA Adi guNo hatA, te kAraNe teo mahAna banI zakyA. bAkI je leke pazu, pakSI Adi chone nAza karavAne comera pApopadeza ApI rahyA che, temaja evAone sAtha Ape che, evA ke, AvA akhaMDa karUNAmUrti maharSi metA munirAjanuM puNyanAma kayA moDhe bolI zakatA haze? zAstronA vacanomAMthI manaphAvatuM pakaDI laIne pitAnA kadAgrahane majabUta karanArA mUDha AtmAo mATe jenazAstro paNa mithyAzAstra bane che. gAMdhIjI kahe che ke, "vAMdarAone mULathI mArI nAMkho !' tamane khabara haze ke, samAnatAnI vAta karI, harijananA uddhAranI ghelachAvALAM leke, Aje A hiMdadezanI pavitra Arya bhUmi para, haraNa, vAMdarA, rejha, vagere jIvone-kUrapaNe saMhAra karavAnuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 41 : jenenuM kartavya upadezI rahyA che. eTaluM ja nahi paNa te nirdayakAne "ahiMsA jevA pavitra zabdathI oLakhAvavAmAM paNa saMkoca anubhavatA nathI. A mAtra moDhAnI vAta nathI. pUrAvAo sahAme ja paDyA che. jene bahAranI duniyA "ahiMsAnI mUrti' tarIke saMbodhe che, te gAMdhIchanA ja zabdo huM tamArI AgaLa mUkI zakuM chuM. je keAIne saheja paNuM pUchavuM hoya to pUchI zake che. AmAM koI paNa vyaktinA vartamAna puNyodayanI niMdA nathI. paNa e puNya paNa, je sva ke parane pApanA mArge laI jatuM hoya te te avasare yaMgya cetavaNI ApavI e jaina dharmanA mArgadezaka sAdhu tarIke mArI pavitra pharaja che. gAMdhIjIne eka dayALu dharmAtmA khAsa AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che ke, "9 mI jUnanA "harijanasevaka'mAM ceAthe pAne Apa lakhe che ke, "dhAnyane pAka khAI janArA vAMdarA, pakSIo, jIvaDAM vagerene mAye ja chuTake che. athavA mArA rAkhavA paDaze!" A saMbaMdhamAM huM vinayapUrvaka jaNAvavA mAMguM chuM ke, pAka khAI janArAM jAnavarone mAryA vagara paNa pAka sahelAIthI sAcavI zakAya tema hoya to temane mAravAnI jarUra na hoya. dAkhalA tarIke huM Apane jaNAvuM chuM ke, mArA kAkAe rAtre vAMdarAo para beTarI (vIjaLI) Torcane prakAza phekI-pheMkIne temane pitAnA khetaramAMthI bhagADI mUkyA. Ama vAMdarAne mAravAne badale beTarInA tejathI bhagADI mUkanArane mArga Apa kema na le? athavA bIjAene paNa A mArga levAnuM kema na sucave ?" A patra lakhanArane javAba ApatAM gAMdhIjI jaNAve che ke, "prathama vicAre te sUcanA sArI lAge che, paNa lAMbo vicAra karatAM jaNAya che ke, beTarIthI kAma nahiM cAle, beTarIthI mArA khetaranuM thoDuM ghaNuM rakSaNa thAya, AjubAjunA khetaranuM na thAya.... zuddha ahiMsA te kahe che ke, vAMdarA vagerethI ApaNe bacavuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 4ra : hAya ane samAjane bacAvavA hoya te temane mArI nAMkhavAnuM Avazyaka banI jAya che, "(harijana baMdhu'tA.7-7-46 peja 126) "zuddha hiMsA? te ahiMsA kema hoI zake ? vAMdarAone pitAnA svArthanI khAtara mArI nAMkhavA e adhama che, pApa che. chatAM gAMdhIjI kahe che ke, "te dharma che. zuddha ahiMsA che." jainadharma ke jenetara Arya dharmone sAmAnya siddhAMtenuM jJAna je gAMdhIjIne hota te teo AvuM bolavAnuM sAhasa kadApi na ja kare. kharI vAta e che ke, rAjakAraNamAM kuzala, mutsaddI ne pAvaradhA gaNatA gAMdhIjIne keIpaNu Aryadharmo ke jainadharmanA siddhAtonuM kAMIja jJAna nathI, chatAM dareke dareka praznomAM pitAne aMgata abhiprAya ApavAmAM kazuM ja khoTuM te joI zaktA nathI. e ghaNI ja vicitra vAta che! gAMdhIjIne A vArasa, teonA aMgata ziSya kizoralAla mazarUvALAmAM pUrepUre utAryo che. AthI gAMdhIjI jema vAMdarAone nAza karavAnuM kahe che, tema mazarUvALA tenAthI AgaLa vadhIne saghaLAM prANIonA nAza sudhI upadeze che. banyuM che ema ke, orIsAnI kegresa sarakAre, vAMdarA-vAMdarIone nAza karavA kAyadA ryA che, tethI eka jIvadayApremI gRhastha gAMdhIjIne lakhI jaNAve che ke,-erIsAnI koMgresa sarakAre A mujaba yAdI bahAra pADI che. temAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke, "vAMdarAno nikAla karI nAMkhavA sAme ahiM pahelAM thaDe pUrvagraha hato, have orisAnI sarakArane mAlUma paDayuM che ke, khetIne nukazAna pahoMcADanArI vAMdarAnI balA kADhavAnI yojanA khUba saphaLa thaI che." yAdImAM AgaLa jaNAve che ke - rIsAmAM khetIne moTAmAM moTuM nukazAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 43 : jainenuM kartavya vAMdarAo ja karatA hatA. vAMdarAne nAbUda karavAnI yojanA mujaba eka vAMdarAne mAravAne traNa rUpIA ApavAmAM AvatA hatA. have sarakArane lAge che ke, prAMtanI aMdaranA vAMdarAonI saMkhyA ghaTADavAne khAtara naravAMdarAne nAza karavAnAM pagalAM para bahu dhyAna ApavuM paDaze, tethI sarakAre nAnAM baccAthI mAMDI moTA vAMdarA sudhI eka nara vAMdarane mAravAnA rUpiA cAra ane mAdA vAMdarIne mAravAnA rUpIyA be ApavAnuM TharAvyuM ! patra lakhanAra bhAIne AghAta thayuM che, AthI te dharmapremI bhAI gAMdhIjIne vinaMti kare che ke, " prANI mAtra pratye dayA rAkhanAra tarIke tame "harijanamAM" A savAla upADo ane koMgresa sarakAra para orIsAnA vAMdarAonI garIba bicArI mUMgI sRSTinA saMhAranI pravRtti tatkALa aTakAvavAne tamArA prabhAvane upayoga kare." mAMgyo reTalo ne maLe kapALamAM pathare - upara mujaba eka bhAI, gAMdhIjIne vinaMtipUrvaka jaNAve che ke, "vAMdarA ke je bicArA mUMgA, garIba ane ajJAna che, tene . bacAvavAne raste Apa zodhI kADhe, ane Apa ApanA prabhAvane upayoga karIne mUMgA prANIone bacAve !" AnA javAbamAM gAMdhIjInA aMgata ziSya mazarUvAlA, gAMdhIjI taraphathI jaNAve che ke mUMgI suSTi tarapha mane pUrepUre prema ane pUrepUrI dayA che, chatAM huM mAnuM chuM ke, erIsAnI sarakArane pitAnI yojanAne amala baMdha karAvavAnuM na kahI zakAya, khetIne nukazAna pahoMcADanArA prANIone mArI nAMkhyA sivAya, khetInI salAmatIne bIje asarakAraka rasto dekhAto nathI. AmAM vAMdarA ekalAM ja nukazAna kare che, evuM nathI. uMdara, kALa, sasalAM, haraNa ane bhuMDa e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM katavya badhAM ekaja varganAM prANI che, ane tethI te eke eka vargane nAza karavAne saMgaThita pagalAM levAnI mANasane pharaja paDe che. mANase bemAMthI eka pasaMdagI karavAnI rahe che. kAM te bIjAM prANuonI mAphaka taddana kudaratI jIvana gALavuM, athavA sudharelA jIvananA pitAnA Adarza mujaba jIvavAne bIjAM harIpha prANuone nAza kara." ( harijana baMdhu tA. 5-1-46 peIja 480). gAMdhIjI para patra lakhanAra bhAIe "vAMdarAone bacAva" mAgyo, jyAre javAbamAM badhA prANIone nAza karavAnuM pharamAna ! mAM roTale ne mo kapALamAM patthara" te AnuM nAma. je patra lakhanAra bhAdane, gAMdhIjInA AvA hiMsaka vicAranI khabara hota to zuM teo gAMdhIjIne Ama lakhata ke, "prANI mAtra tarapha dayA rAkhanAra ' A vizeSaNa, gAMdhIjInA uparokta vinAza yuganA sarjanahAra tarIkenA vicAra sAthe bIlakula asaMgata che. manuSya eTale svAthI, tathA saMhAraka ema ja ne? gAMdhIjI ane temanA anuyAyInA A vicAra, AryadezanI saMskRtinA amIpAna jene maLyA che, te kaI paNa sAmAnya mAnavI paNa na dharAvI zake, tevA anucita che. eka bAju ema kahevuM ke, "manuSyane Izvare buddhi ApI che. " ne bIjI bAju ema kahevAya ke, " jIvana jIvavA mATe manuSya bIjA harIpha prANuono nAza karavo." A kaI jAtanI manovRtti ? zuM manuSyane Izvare A buddhi ApI che ke, "tAre jIvavA khAtara vAMdarA haraNa, rejha, uMdara, sasalA, kola-A badhAne mArI nAMkhavAM ?" ema ja ne ? Izvara je AvI buddhi Ape che, ema mAnavuM enA jevI ghelachA kaI heI zake? je mAnava potAnA svArthanI khAtara A rIte anya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaka ne : 45 : jenenuM kartavya prANuone mArato raheze, te e mAnavane mAnava kahe ke bhayaMkara dAnava kahevo ? pitAnA svArthanI khAtara mUMgA jIvone sarvathA nAza karavAne upadeza, pracAra ke tenI yojanAne AzIrvAda ApavA e AryadezanI AryasaMskRtine na chAje. anArya dezanI pazcimAya saMskRtinA mAnavadayA pUratA svArthI khyAlathI Aje hiMdanA dezanAyakanA bhejAe malina, hiMsaka temaja saMkucita banI cUkyA che. tethI ja te vicAraka buddhizAlI, paNa AgevAnonA mukhamAMthI AvI saMhAraka vANuM nIkaLe che. je nirbaLAne, ajJAnane A saMsAramAM jIvavAne adhikAra ja nathI, ema mAnavAmAM Ave te mAnava, kevala saMhAralIlA ja racavA mAMDaze. pariNAma e Avaze ke, mAnava-mAnava vacce paNa balavAna ane nibalenuM dArUNu yuddha Ama phATI nIkaLaze. je Aje yUropanI dharatI para banI rahyuM che. kadAca saMsAranA saMgamAM rahele mAnava, pitAnA svArthanI khAtara keinI paNa hiMsA kare te te hiMsA che, adhama ne pApa ja che. e kaI paNa rIte dharma banI zake nahiM. mATe kahI zakAya ke, hiMdanA rAjakAraNamAM gAMdhIjInuM vyaktitva game teTaluM UMcuM kadAca gaNAtuM haze, paNa jainadharmanA sanAtana zAstrIya sa viSe haju emanuM pitAnuM ajJAna che. ahiMsA aMgenA AryadezanA saMskAranuM paNa emane pUrepUruM - jJAna nathI. ethI ja mAnavetara saghaLA prANIonA saMhArane mATe chApAdvArA A badho pracAra teo karI rahyA che. nahiMtara koI paNa mANasa ke rAjasattA pApa kare tene uttejana, sahAnubhUti zA mATe ApavA sudhI teo taiyAra rahe che ? sudharelA jIvanane Adarza eTale zuM? mazarUvAlA kahe che ke, "mANase pote jIvavA mATe sudharelA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 46 : jIvananA Adarza mujaba harIpha prANuone nAza karavo'Ane atha ? jema mANasa vadhAre ne vadhAre hiMsA tarapha DhaLatA jAya ene zuM mazarUvAlA "sudhareluM jIvana kahevA mAMge che?" sudharelA jIvananA saMhAraka vAtAvaraNathI te Aje yUrepanI prajA jyAre trAsI uThI che, te mazarUvAlA zA sArU janasamAjane ADe mAge daravaNuM ApI rahyA che? svArtha, anAcAra, hiMsA, sAmrAjayazAhI, raktapAta, A badhuM Aje sudhArelA jIvanavAlA anArya dezomAM cAlI rahyuM che. gAMdhIjI ane temanA aMtevAsI ApaNane tenI preraNA ApavA Icche che ke? A na samajI zakAya tevI hakIkata che. gAMdhIjInA bIjA vicAro game tevA hoya, chatAM ahiMsA viSenA temanA A vicAre ghaNuM ja ayogya ane anucita che, ke jene ahiMsA zabdathI paNa je oLakhavAmAM Ave te sAce ahiMsA zabdanI viTaMbanA nahIM to bIjuM zuM kahevAya? gAMdhIjInA AvA vicAre hevA chatAM ApaNe samAjanA evA jenAbhAsa-arena leke che ke-jeo gAMdhIjInA dareke dareka zabdone aMdhazraddhALu banI svIkArI levAne haMmezAM sajaja bane che. pitAnA devAdhideva zrI jinezvaradeva tAraka dharmagurudeva ne susaMvAdI dharma siddhAMtamAM je lekene zraddhA nathI, te dharmavimukha AtmAe rAjakIya dezanAyakone pitAnuM sarvasva mAnI, keTalIka veLAe zuddha dharmatatvathI vimukha ja rahe che. AvA pitAnA dharmane nahiM mAnanArA kahevAtA samAjasudhArakenI ApaNe kevala bhAvadayA ja khAvI rahI! rAjakAraNane dharmamAM na saM ! AjanA ApaNuM viSayane aMge prAsaMgika rIte ATaluM jaNAvI ApaNe have mULa mudA para AvIye. ApaNe A viSayane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 47 : jenenuM kartavya vAtAva , e eTalA ja mATe carcA rahyA chIe ke, AjanA rAjakIya vAtAvaraNamAM dharmane saMDovI devAmAM AvyuM che. A eka AjanA vAtAvaraNanI ghaNuM ja kamanasIbI che. AjanA rAjakAraNamAM saMDAvAyelA dezanAyakae paNa "ahiMsA, satya, ne upavAsa" jevA zabdothI bhUkha svArthI lekane jaDa banAvI dIdhA che. ethI gADarIyA pravAhanI jema leke rAjakAraNanI sAthe dharmane saMDovI devAmAM acakAtA nathI. eka bAju gAMdhIjI jevA kahe che ke dhArmika mAnyatAo deza para lAdI na zakAya "--jyAre te ja gAMdhIjIne mAnanArA leke rAjakIya caLavaLamAM dharma zabdane saMDovI, dezanA vAtAvaraNamAM vikRtine janmAve che. AthI eka dharmopadezaka tarIke huM kahIza ke, rAjakAraNa ne dharma A baMne prazno taddana judI judI dizAnA che. dharma AtmA jevA kettara tatvanI sAthe saMbaMdha rAkhe che. dharmanI ArAdhanAmAM AtmAnA kalyANanI vizAla dRSTi che. dharma AdhyAtmika prazna che. rAjakAraNu bhautika prazna che. dezanI caLavaLamAM kevaLa A lekanuM sukha najara hAme hoya che. temAM AraMbha-hiMsA-jUchalaprapaMca Adi pApa saMDevAyelA che. yuddhakAra dUra kaleAma, rASTravAdanA ugra svArthane aMge thavI saMbhAvya che. jarmanIne hiTalara, ITAlIne musalInI, razIone TelIna, ke amerikAne rUjhavelTa, brITanane cacala-A badhA lokoe yUrepane mahAna yuddha dAvAnala dhIkhate karyo, emAM rAjakAraNa, rASTravAda, ke dezasevA sivAya emane mATe bIjuM kyuM kAraNa hatuM ? mATe dharmanA praznomAM rAjakAraNane saMDAvavAnI kAMI jarUra nathI. e sahu kaI vicArakee samajI levuM ghaTe. zrI tilaka jevA rAjakIya AgevAne - - jyAre zrIyuta bAlagaMgAdhara tilaka, rAjakAraNamAM AgevAna tarIke hatA. teo dharma, dharmanA pracAraka, ke dharmasiddhAMtone aMge Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya vAraMvAra jaNAvatA hatA ke. 'rAjakAraNamAM dharmAM hAi zake nahi. dharmane rAjakAraNamAM bheLavAya ja nahi, temaja rAjakAraNamAM kAi sa Mta, mahAtmA, ke dharmAtmA rahI zake nahi. rAjakIya bAbatamAM mutsaddIpaNu, hAMzIyArI ne cAlAkI joIe. emAM sarala, pavitra ane bhadrika mANasenuM kAma nahi"--A vicAre zrIyuta tilakanA hatA ane vAta paNa sAcI che. te ja dharmAtmAne AvA rAjakAraNane aMge kAMipaNu kahevA jevuM rahetu nathI. paNa AjanA rAjadvArI mAmalAe enAthI UMdhuM rUpa lIdhu che, ethI dhama karanArAone AvI pravRttiothI duHkha thAya che. jyAre pUrvakAle rAjakAraNanA nAyake! paNa avasare avasare peAtAnA yeAgya ucita ane kalyANakara dharmanI ArAdhanA karavAmAM cUkatA na hatA ! sudhArA jaina zAsrota mAne che ke? : 42 : Aje hiMdu svataMtra thai rahyuM che, ema cAmeranu vAtAvaraNu ApaNune kahI rahyuM che, tevA avasare rAjakAraNanA praznane je irAdApUrvaka cheDavAmAM AvyeA che, te mATe mAre kahevu joie ke ame ane tyAM sudhI dhArmika vyAkhyAmAM vartamAna rAjakIya vAtAvaraNane cheDatA ja nathI.' paNu jyAre e dezanAyakA, potAne prApta thayelI sattAArA ApaNA pavitra dharmasthAnane bhraSTa karavA mATe taiyAra thAya che tyAre anivAya sayeAgAmAM amAre amArI dharmakjaba jAvavAne mATe A badhu khelavu paDe che. kAi paNa rAjakIya AgevAnanuM apamAna karavAne ke niMdA karavAnA amAre Azaya nathI. paNa sAcI vastune sAcI tarIke jAhera karatAM asatyanuM khaMDana thAya ane tethI kAi aMdhazraddhALu AtmAnI ALI cAmaDIne zvA lAge te teneA mArI pAse kAMi ilAja nathI. jainene Aje emanA dhama samajAvavA paDe che, te AjanA vAtAvaraNanI viSamatA che. Aje ApaNa ghara chuTathru che. loka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 49 : * jenenuM kartavya kahevata che ke, "dhara phuTe ghara jAya" te ApaNe samAjane mATe ghaNe bhAge lAgu paDI rahI che. Aje sarakAra ApaNuM dharmamAM hAtha nAMkhe che, tyAre ApaNuja samAjamAM jena tarIke janmelA sudhArake kahe che ke "barAbara che. maMdiramAM harijanane zA mATe na pesavA devA ? dharma te mAnava mAtrane che." A ApaNuM jene ApaNe pUchIe chIe ke "tame maMdirane mAne che ? maMdiramAM jaI paramAtmAnAM biMbane bhAvapUrvaka hAtha joDe che ? maMdiramAM ke upAzrayamAM javAthI lAbha thAya che ema tame mAne che ke ?" A jena nAmadhArI sudhArake ApaNuM parama pavitra paMcAMgI Agamane mAnatA nathI. jena dharmanA upadezaka mahAvratadhArI munivane hAtha paNa joDavAmAM lAbha mAnatA nathI, ne payuMSaNa jevA parvAdhirAjanA divasamAM paNa dhama karavAne AvatA nathI. eTaluM ja nahiM paNa ApaNuM Asana upakArI zramaNa bhagavAna zrI mahAvIradeva jevA sarvajJa bhagavaMtane sarvajJa mAnavAne paNa taiyAra nathI. te te leke zA mATe ApaNuM dharmasthAnane bhraSTa karavAne ATaATalI utsukatA rAkhe che? te hamajI zakAtuM nathI. jeo pote dhama sthAne pratyenI bhakti dharAvatA nathI teone ApaNuM dharmasthAne mATenI keIpaNa salAha ApavAno hakka ke adhikAra nathI. matabhedone dUra karI saMpa keLavo ApaNuM sarvazreSTha samAjamAM paNa Aje matabheda, manobheda, kSudra vRtti, kusaMpa, ItyAdi aniSTo ghara karI hyA che, tene sarvathA dUra karyoja chUTake che. pUrvakAla karatAM vartamAnakAla ghaNeja kare che. AvA viSama kAlamAM je jAgRti na meLavAya, ne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu kanya kusaMpamAM ja ApaNe rahIzuM te kAipaNa rIte ApaNe dharmanI ArAdhanA, rakSA, ke yeAgya rIte prabhAvanA paNa karavAne samartha banIzuM nahiM. Aje bahAranA AkramaNAnI sAthe dharanA paNa AkramaNA ApaNI ArAdhanAnA mArgomAM cAmethI AvI rahyA che, mATe dharmanA arthI AtmAoe te ekatA keLavavI paDaze. bhagavAna zrI mahAvIradevanI chellI dezanAmAM, puNyapAla rAjAnA AThe svapnA ane bhagavAne tenA kahelA arthAnA ovicAra karavAmAM Ave te vartamAna viSama sayeAgeAmAM vivekI AtmAone sheja paNa asamAdhi na rahe ? 10 : e svapnA kalikAlanA vAnA bhAvIne sUcavanArA che. temAM pAMcamu siMhanuM svapna Ave che. te svapnamAM A mujaba hakIkata Ave che keH-- eka siMhanu zakha jaMgalamAM paDayuM che. jaMgalanA jajaMgalI pazue e siMhanA maDadAne joine tenAthI dUra dUra bhAgI jAya che. e siMhanA maDadAnI bhItithI najIka AvI zakatA nathI. jyAre te siMhanA zarIramAM rahelA kIDAo zarIrane saDAvI mUke che. A svapnAne bhAva bhagavAna zrI mahAvIradeva puNyapAla rAjAne uddezIne pharamAve che ke ' kalikAlamAM jainazAsana, kevalajJAnI, avadhijJAnI, mana:paryavajJAnI, pUrvadhara Adi viziSTa jJAnIonA abhAvathI siMhanA muDadA jevuM rahevAnuM che. chatAM dhRtara darzananA AtmAo, jainazAsananA lakrAttara prabhAvathI te leAkA tenI sAme spardhA nahi karI zake, paNa te ja zAsananA lekA, kIDAnI jema jainazAsanane pAtAthI ane te rIte kArI nAMkhavAne haMmezAM taiyAra raheze. " sAce A sthiti, vata mAnamAM ApaNI AjubAju dekhAi rahI che. AnA eka tAjo prasaMga kahuM, mhesANAnI zrI yaze Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 51 : jenenuM kartavya vijyajI jaina pAThazAlA ane jaina zreyaskara maMDaLa, A be saMsthAo dharmAtmA veNacaMdabhAIe mahAmahenate UbhI karI. tyAM dhArmika saMrakAre, zikSaNa-A badhuM e rIte apAya che ke jethI jaina samAjanA saMskArI yuvake AjanA kALamAM paNuM dharmazraddhAmAM TakI rahe. A saMsthAmAMthI saMkhyAbaMdha AtmAo sarvaviratinA mArge gayA che. samAjane zraddhALu zikSake A saMsthAe saMpyA che. dharmazraddhApUrvakanA zikSaNane A saMsthAdhArA ghaNe pracAra thayo che. e saMsthA potAnAM mArge vadhu pragati karI zake, te mATe sArA phaMDane sArU enA kAryavAhake muMbaI AvyA che. te teonA A zubha kArya mATe paNa tenA kAryavAhakene utArI pADavA mATe pracAra thaI rahyo che. tene aMge ApaNane jarUra Azcarya thaze ke, Ama karavAnuM kAraNa zuM ? aMdara aMdaranA matabhedo AvA sarvamAnya kAryamAM zA mATe ADe lavAtA haze? bheda navA nathI, paNa maryAdA hevI joIe: jaina zAsanamAM amuka prakAre sAmAcArIne aMgenA matabheda bhUtakALamAM hatA, bhaviSyamAM rahevAnA ane vartamAnamAM che, paNa matabheda hovA chatAM manabheda, IrSyA, asUyAne teDI pADavAnI manedazA na hovI joIe ! sArI ane hitakara yogya pravRttio thatI hoya tyAre badhA AMtarabhedone ugrarUpa ApI vidane ke aMtarAye UbhA karI, vAtAvaraNane DahoLI nAMkhavAne prayatna na e joIe. " jyAre jyAre bahAranA AkramaNo AvatA hoya tevA samaye saghaLAye dharmazraddhALu AtmAoe saM5, aiya, keLavI te AkramaNone hAmano karavA jAgRta rahevuM joIe, nahiMtara AvA kALamAM dharmanI ArAdhanA ghaNI muzkela banaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenonuM kartavya [: para ? A mATe briTIza gavarmenTanA taMtranI rIta mATe huM tamArI AgaLa eka prasaMga ApI zakuM chuM. jyAre 1945 mAM yuddha chatAyA pachI, kAmadAra sarakAra bahumatIthI cuMTAIne AvI ne eTalI vaDA pradhAnapade AvyA. tyAre carcAlane pradhAnapaNuM rAjInAmuM ApI khasI javuM paDayuM. Ama kAmadAra sarakAra ne carcAla-A banne vacce vAraMvAra pArlAmenTamAM cakamaka jharatI hoya, chatAM ya jyAre ekAda avasare carcAla amerikA gayA, ne jyAM nyUyorkanA AMgaNe paga mUke che tyAre teja veLA amerikAnA patrakAre temanI AjubAju pharI vaLyA ne pUchayuM ke, "briTananI navI kAmadAra sarakAranI nItine aMge tamAre kAMI kahevAnuM che ke?" tyAre carcAle vinA saMkoce javAba Apyo ke -briTanane kAmadAra pakSa zuM kare che? ke enI nItimAM zuM kahevAnuM che ? A badhI carcA ame amArI pArlAmenTamAM karIzuM. e kAmadAra sarakAranI niti-rIti mATe mAre je kAMI kahevAnuM che te huM tyAM kahIza." A sAMbhaLatAM ja amerikana patrakAro ThaMDA paDI gayA. A prasaMgane eTalA ja mATe ahiM meM mUkaye che ke parasparanA dhaNA matabhedo che, ene aMge ApaNe atyArasudhI ghaNuM - ghaNuM paraspara laDyA, jhaghaDyA, paNa have dharmavirodhI leke ApaNI phATapuTane jANI gayA che. ethI e leke ApaNuM mArgamAM muzkelIo ubhI karI rahyA che, mATe aMdaranA matabheda bhUlI aiya, saM5, audArya, sahiSNutA A badhA guNone dharmAtmAoe avazya keLavavAM paDaze. tadula matsyanuM daSTAMta vicAraya che: AjanA A prasaMge ApaNe e vastu vicAravA jevI che ke, hiMdanI AryaprajA je hiMsAnA mArge manathI, vANIthI ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 53 : jenenuM kartavya kAyAthI Aje vaLI rahI che, tenI sAme vadhu zakya na bane te, ahiMsAnuM vAtAvaraNa jAgatuM karavAnI ghaNI ja jarUra che. kAyAthI je hiMsA thaI rahI che, te aTakAvavAnI jeTalI jarUra che teTalI vANI ane manathI thatI-pracAravAmAM AvatI hiMsA paNa bhayaMkara che. Aje hiMsA thaI rahI che, ne tene vANuthI je pracAra thaI rahyo che te je nahiM aTake te A AyabhUmi anArya jevI banI jaze. - mananI hiMsA keTalIka veLA kAyAthI thatI hiMsA karatAM vadhu bhayaMkara ne anarthonI paraMparA vadhAranAra bane che. kAyAnI hiMsA hAmA AtmAnA dravyaprANane haNanArI bane, jyAre mananI hiMsA pitAnA bhAvaprANone nAza karavA sAthe bhavAMtaramAM dravya ane bhAvaprANe banene nAza karanAra bane che. manamAM hiMsAnI vicAraNa karanAra vANI dvArA hiMsAne upadeza Ape che. kadAca e kAyAthI hiMsA na kare te paNa ethI e ahiMsaka nathI rahI zakate. A mATe jaina zAstramAM taMdulIyA mAsyanuM udAharaNa prasiddha che. lavaNa sAgara jevA DeTA samudramAM vizAlakAya matsyanI AMkhanI pAMpaNumAM rahete taMdulIyo masya, kAyAthI hiMsA karI zakatA nathI, paNa enI vicAraNA kevala hiMsaka hoya che. sphoTA mAchalAnA meMmAM seMkaDo mo, pANInA mojAnI sAthe pese ne nIkaLe, e pitAnI AMkhathI joI, taMdulIo vicAra kare che ke "je huM Avo houM te eka paNa mAchalAne javA dauM nahiM." A rIte mAMsa khAvAnI tIvra-hiMsaka pariNAmadhArAmAM raudra dhyAnathI mArIne te matsya sAtamI narakamAM jAya che. jyAre siMha cothI narakamAM temaja asaMsI marIne bahu te pahelI narakamAM. A rIte hiMsaka vicArane pracAra mananI hiMsAnuM pratIka che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka vya AthI samyagdaSTi zrAvakrA, pApa karavA chatAM paNa niSva savRtti vinAnA hovAthI, tene kabaMdha tIvrapaNe thatA nathI. jaine peAtAnA vyavahAramAM je nirdoSa ke sadreSa, trasa ke sthAvara javAnI hiMsA karI rahyA che, chatAM ubhayakAla Avazyaka kriyA dvArA tene pazcAttApa karIne te hiMsA AdinA pApAthI peAtAnA AtmAne kramazaH nirmala anAvI zake che. H 54 : eTale kAyAnA vyApAra AtmAne mananA pariNAmathI tIvra baMdha paNa paDAve che. ane eja manane vyApAra zubha upayeAga pUrNAMkanA hoya te| AtmAnA anaMta janma ka-kaSAyanA baMdhanene teDAvavA mATe samartha bane che. prANIvadha kAipaNa rIte iSTa nathI:-- ApaNA muddo e che ke, nAneA chatAM mAnasika zubha byApAra AtmAne mekSamAM laI jAya che. kSapakazreNInA samaya aMtamuddatanA hoya che, paNa teTalA alpa samayamAM kevaLajJAna prApta karIne anatakAlanA aMta karI zakAya che. anAdinA gADha karmonA nAza phkata ATalA TUMka samayamAM thAya che, te AtmAnA zubha adhyavasAya para ja A badhuM nir che. AthI anAdi anaMtakAlanA kampanI paraparA kAcI me ghaDImAM nAza pAme che. te ja kahI Ape che ke, manane vizuddha rAkheA. jainadarzanamAM kahelI vIsavasA jIvadayA saMsArIthI na paLAya, saMyamItho paLAya, chatAM e anivAya hi MsA mATe prAyazcitta laIne pratikramaNadArA zuddhi meLavavI e gRhasthI AtmA mATe Avazyaka che. arthAt zakya hAya te rIte hiMsA aTakavI joie. A hakIkata AjanI dhrAMgresa sarakArane ApaNe bhArapUrvaka jaNAvI rahyA chIe, mATe je azaraNu jIvAnI katalakhAnAodvArA hiMsA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 55 : jenenuM kartavya thaI rahI che, te te have koI paNa rIte aTakavI joIe ? mejazokha ane rasanAnI AdhinatAthI je hiMsA thaI rahI che te je aTakAvI zakAya nahiM te samAnatAnI ne svataMtratAnI vAte kevaLa belavA pUratI ja che, ema mAnavAne kAraNa maLe che. sarvIze hiMsA na aTakAvI zakAya e kadAca bane ? paNa zakaya mATe ATaATalI AnAkAnI kema? e hamajI zakAtuM nathI. Arthika dRSTie, sAmAjika daSTie paNa azaraNuM, mUMgA pazuonI katala baMdha karAvavI te Avazyaka ne ISTa che. jyAM pazuone saMhAra thaI rahyo hoya tyAM sukha, zAMti ne svasthatA kayAMthI hoya ? vartamAnamAM jeo sukhI nathI, tenuM kAraNa bhUtakALanI hiMsA che. anya koI paNa prANIne pitAnA svArthanI khAtara vadha karanAre ke tenA prANone duHkha ApanAre AtmA te bhavamAM ke bhavAMtaramAM azAtA, duHkha, zArIrika upAdhi, indriyanI nyUnatA A duHkhane bhagave che, eTale A badhuM bhavAMtaranI hiMsAnuM karuNa pariNAma che. jyAre ahiMsA dharmanI ArAdhanA te bhavamAM ne bhavAMtaramAM AtmAne zAtA, sukha, niregapaNuM, indriyanI anukULatA ItyAdi lAbha prApta karAve che. hiMsA ane ahiMsAnA tevA prakAranA anukULa pratikULa vAtAvaraNathI sahamajI zakAze ke, sukha e ahiMsAnuM phaLa che jyAre duHkha hiMsAnuM phaLa che. hiMsA vAtAvaraNane bhayaMkara banAve che, jyAre ahiMsAdharmathI vAtAvaraNamAM pavitratA, suMdaratA, temaja apUrva keTInI uttamatA pragaTe che. hiMsAnI bhayaMkaratA bhedAya che, ne zAMti-samAdhinuM vAtAvaraNa navuM janme che. ahiMsA dharmane advitIya prabhAva: ahiMsA dharmanI ArAdhanA karanArA puNyavAna AtmAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 56 : prabhAvathI, dezanuM duHkhada vAtAvaraNa paNa kevI rIte palaTAya che, ne te aMge sukhamAM kaI rIte pariName che-tene aMge, sahastrAvadhAna sAdhaka sUripuraMdara zrI munisuMdarasUri mahArAja "upadezaratnAkara' mAM je prasaMga Ape che, te A viSayane hamajavA mATe ghaNe upayogI che. eka nagaramAM tyAMne rAjA, eka avasare pitAnI rAjasabhAmAM adhikArIo, maMtrI, sAmaMta Adi sAthe beTho che. te veLA enI sabhAmAM rAjamAnya jethI tyAM rAjAnI hAme beTho hato. A jethI potAnA jyotiSa zAstramAM niSNuta hatuM. e bhAvi viSe je AgAhIo pitAnA anubhavathI kahete te mahaTe bhAge sAcI paDatI. Aje rAjasabhAmAM e beThA hatA, paNa tenA mukha upara joIe tevI prasannatA na hatI. AthI enI hAme dRSTi karI, rAjAe tene pUchayuM, "kema joSIjI! Aje udAsIna cho?" joSIe javAba Apyo ke, "deza para mahAna Aphata che." rAjAe pharI pUchayuM ke "kaI Aphata?" duSkALa te nathI paDavAne ne?" rAjamAnya joSIe javAba Apyo ke "rAjana ! Apa kaho cho te bhayaMkara duSkALa deza para paDavAno che ema huM mArA jJAnabaLathI kahI zakuM chuM' sAMbhaLatAnI sAthe tyAM beThelA sau ciMtAtura banyA, kAraNa ke badhAne lAgyuM ke, "joSInuM vacana dareka vakhate sAcuM paDe che, ethI A veLAe ja sAcuM paDe te ApaNuM zuM thAya?" haMmezAM saMsArI AtmAone bhAvinI ciMtA bhaya pedA kare che. AtaM-raudradhyAna paNa bhAvinA bhayathI mahoTe bhAge saMsAramAM thayA kare che. nagara ke ciMtAmagna bane emAM kAMi navInatA nathI. eka aThavADIyA bAda, banyuM ema ke "AkAzamAM vAdaLo gherAyAM ne mUsaladhAra varasAda tUTI paDyo. sAre varasAda paDatAM sukALa thayo ne dhana dhAnyanI sArAmAM sArI anukULatA thaI. rAjA tathA prajA atyaMta khuzI thayA paNa jelInI AgAhI khoTI paDaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnuM kartA vya * vAthI rAjAne Azraya' thayuM. eka samaye te nagaramAM atizaya nAnI mahApuruSa padhAryA. tee mahAna sAdhu mahAtmA hatA. sayama, tapa, Adi ArAdhanAdvArA teo manaHpavajJAna pAmyA hatA. e cAra nAnI mahApuruSane rAjAe pUchyuM, ' bhagavan! amArA joSInI badhI AgAhI sAcI paDe che, te enI A AgAhI kheTI kema ?' AcArya mahArAjazrIe pharamAvyuM ke, joSIe je kahyu hatu te tenA anubhavathI sAcuM hatuM paNu je kAraNo parathI eNe te AgAhI karI hatI, te kAraNAne niSphaLa banAvanA khIjuM eka prakhaLa nimitta utpanna thayuM che, mATe tenI AgAhI niSphaLa banI. : 57 : rAjAe bhaktithI vinayapUrvaka pUchyuM ke ' evu kayu nimitta pedA thayuM ? ' AcArya mahArAjA atizaya jJAnI hatA. AthI teoe kahyuM ke, * tArA nagaramAM eka dhaniSTha vaNikane tyAM tenI patnInI kUkhe eka puNyavAna AtmA avataryo che. enI pUrvakAlIna uttama dharmArAdhanAne prabhAve enI puNyaprakRtinA jorathI A duSkAla TaLI gayA ne azubha zubhamAM palaTAi gayuM. eNe pUrvabhavamAM tapazcaryA karI hatI temaja dIna, daridra AtmAone anukapApUrvaka dAna dIdhuM hatuM. supAtranI bhakti paNa bhAvapUrvaka karI hatI, AthI tenA utkRSTa puNyAyathI hArA samagra dezamAM sukALa thayA '. A ahiMsA dharmAMnA prabhAva apUrva ne aciMtya vartI rahyo che. paNa A hakIkata kAIka yeAgya ane laghuHkarmI AtmA Ane haeNmajAya.' puNya ane pApanA pariNAmeAnA apalApa na thAyaH-- A badhuM, e du cAra jevuM spaSTa hovA chatAM tene apalApa karavA e kAi paNa rIte ucita nathI. Aje prApta thaela Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya : 58 : sukha saMpatti te bhUtakALanI suMdara dharmanI ArAdhanAne mahimA che. A bhArata dezamAM tamAma saMpradAyoe A ahiMsAdharmane svIkAryo che. e ja bhUmimAM Aje tenI mAnyatAmAM ne pravRttiomAM palaTo kema AvI rahyo che? te prazna vicAraNIya che, mATe ja Aje A viSenA TharAvo sarvAnumate ahiM ApaNe karavAnA che. temAM pahelo TharAva kezarIAi tIrthane aMgene, bIje TharAva harijana maMdira praveza bIlanA viredhane, temaja trIje TharAva hiMdanI bhUmi para paradezI lokoe je katalakhAnAo UbhAM karyA che, te have uThAvI levAM joIe" e aMgene-A rIte traNa TharAvo tamAre sahue vicArapUrvaka A sabhAmAM pasAra karavAnA che. Ane aMge je koIne kAMI paNa pUchavuM hoya te khuzIthI mane pUchI zake che. (tyArabAda pU. mahArAjazrInI anujJAthI cImanalAla kezavalAla kaDIAe, A traNa TharAvone aMge avasarecita ne preraka bhASaNa karyuM hatuM ne nIce mujabanA TharAvo teoe sabhAne vivecanapUrvaka vAMcI saMbhaLAvyA hatA.) sabhAmAM pasAra thaelA TharAvo. jainenI jAhera sabhAmAM pasAra karelA TharAvo. muMbaI tA. 15 mI ogasTa. Ajaroja savAranA bhulezvara lAlabhAganA jaina upAzrayamAM jAhera karyA pramANe jenenI jAhera sabhA maLI hatI vidvAna jaina munirAja zrI kanakavijayajI ma. adhyakSasthAne hatA. TharAva 1 lo. zrI kezarI AjI tIrthane vahIvaTa, mAlIkI hakka, dhvajAdaMDa caDhAvavAne vigere adhikArI che. mU. jenenA che. tevI jAherAta karavA sAthe udepura rAye, temaja pUrvanA dharmapremI sUryavaMzI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 59 : jenenuM kartavya girIthI sane 1 nImavAmAM AvyuM che mahArANAzrIe svIkArela che. paNa digambaranI vakhate vakhatanI khoTI DakhalagIrIthI sane 1934 mAM phakta dhvajAdaMDa caDhAvavAnA hakkanI tapAsa mATe eka kamIzana nImavAmAM AvyuM hatuM. tAje taramAM udepura rAjyanA gejheTamAM jAhera karavAmAM AvyuM che, ke kamIzane tene ripiTa sane 1935 mAM rAjyane saeN hato ane te uparathI jaNAya che ke (1) zrI kezarIyAjI tIrthane vahIvaTa 200 varSathI rAjaya kare che. (2) tIrthanI mAlIkI digambara jainenI jaNAya che. (3) dhvajAdaMDa caDhAvavAne hakaka sarva hiMdu jAtione che, mATe vadhu uchAmaNI je bele, te dhvajAdaMDa caDhAve e hukama karyo che. vadhumAM majakura gejheTamAM zrI kezarIyAjI tIrthanA bhaMDAranA rUpIA paMdara lAkhathI vadhu devadravyanI rokaDa sIlIka tyAM sthapAnArI pratApa vizva vidyAlaya nAmanI saMsthAnA kAryamAM vAparavAnuM tathA tIrthane saghalee vahIvaTa paNa e vidyAlayanI kamITIne soMpavAnuM jAhera karyuM che. AthI Aja roja muMbaI lAlabAganA jaina upAzraye pU.pA. munirAja zrI kanakavijayajI mahArAjanI nizrAmAM maLelI che. mU. jainonI jAhera sabhA, udepura rAjyanA gejheTamAM zrI kezarIyAjI tIrthane vahIvaTa, dhvajAdaMDa caDhAvavAne hakka, tathA te caDhAvavAnI navI vyavasthA, tIrthanI mAlIkInI ane bhaMDAranI devadravyanI lAkhonI rakamanI saMpaNI vagere bAbatomAM udepura sTeITe karelI jAherAta sAme virodha pradarzita kare che. ane udepura mevADa rAjyanA sUryavaMzI nAmadAra, mahArANAzrIne e saghalIe jAherAto rada karavA ane kamIzanane riporTa prasiddha karavA AgrahapUrvaka bhalAmaNa kare che. TharAva 2 je. muMbaI sarakAra taraphathI leja-leTIva eselphIne sane 1947 ne musaddo naM. 27 harijanene maMdira pravezane haka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya ApavA bAbatano prasiddha karavAmAM Avyo che. tA. 15-8-47 nA roja muMbaI lAlabAganA upAzrayamAM pU. pA. munirAjazrI kanakavijayajI ma. zrInI nizrAmAM maLelI jenI jAhera sabhA majakura harijanapraveza bIlathI prajAnI zAMtimAM, bhAIcArAmAM, dharmasthAnonI vartamAnanI ane bhaviSyanI vyavasthAmAM ane prajAnA svAtaMtryamAM ghaNuM nukazAna thaze ema mAne che. ane tethI tene virodha kare che. sAthe harijana maMdira praveza bIlane pAchuM kheMcI levA muMbaI sarakArane bhalAmaNa kare che. TharAva 3 je. paradezI sarakAre sthApela katalakhAnAo hiMdanI bhUmi uparathI, rASTrIya sarakAra have koIpaNa rIte baMdha karI azaraNa pazuone saMrakSaNa Apaze, ema A sabhA AzA rAkhe che. tathA gAya Adi nirdoSa pazuonI katala haMmezane mATe baMdha ' tAtkAlika karAvaze. ane sarakAre AjhAdI utsavanA jAhera karelA tA. 15-16-17 mI ogasTanA traNa divasa dara varase samagra hiMdamAM (amArI pravartana) nirdoSa jIvonI hiMsA koIpaNa nA karI zake tevI vyavasthA karAvavI ema A sabhAnI AgrahapUvarkara nI mAMgaNI che. (A traNa TharAve sabhAmAM sarvAnumate "zrI kezarIyAjInI jaya" "zrI mahAvIrasvAmI bhagavAnanI jaya" ne "zrI zAMtinAthanI jaya" pUrvaka pasAra thayA hatA. tyArapachI, pU. mahArAjazrIe pitAnA vyAkhyAnane upasaMhAra karatAM, A TharAnA samarthanamAM pharamAvyuM hatuM ke, ApaNuM AjanI laDatano mudo tame joyuM haze ke, zrI kezarIyAjI tIrthane aMge ApaNe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya pahela TharAva je karyo che, tene khAsa mudo udepura mahArAjAnI viruddha jaina samAjane uzkeravAne nathI, paNa ApaNe te eka ja muddAthI A laData upADavAnI che, ane te e ke zrI kezarIyA tIrthanI mAlIkI zrI zvetAMbara saMpradAyanI che. kamIzanane cUkAda game te prasiddha thAya tenI sAthe ApaNane eTale badhe saMbaMdha nathI. ApaNe te kezarIyAjI tIrtha aMgenA ApaNuM hakkane sAru AMdelane UbhA karavAne sArU jAgRta rahevAnuM che. temaja bhaMDAranI 15 lAkhanI mI-kta vidyAlaya mATe kharacavAnuM mahArANue je nakkI karyuM che tathA kezarIyAmAM vArSika je Avaka thAya temAMthI kharca pUratI rAkhI, vadhAre rahe tene paNa upayoga "pratApa vizva vidyAlaya" mATe karavAne mahArANAne nirNaya anucita temaja zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyane anyAya karanAra che. vidyAlayanA kAryane sArU, koIpaNa kAmanI dhArmika mIlakata para trApa mAravI, e koIpaNa rIte yogya nathI. tIrtha kevuM? mIlkata konI? ane upayoga koNa kare ? ane upayoga kenA mATe? dAna devuM e sAruM kAma kahevAya, paNa A rIte lUMTIne, koInA hakka para trApa mArIne temaja dhArmika rathAnanAM pavitra dhanane jhUMTavI, dAna devuM e kaI paNa daSTie hitAvaha nathI. e ja A laData pAchaLane ApaNe umadA ne nyAyI Azaya samAele che. - kamIzananA cUkAdAnA nyAyI ke anyAyIpaNAnI carcA karavAne ahiM ApaNe muddo nathI. paNa ApaNe eTaluM to jarUra kahI zakIe ke Aje rahI rahIne bAra varSe kamIzanane nirNaya bahAra pADavAne mATe udepuranA mahArANAne kayuM kAraNa maLyuM? kamIzanano cUkAde game te Ave! paNa udepuranA mahArANuzrI, Aje ApaNI samakSa je hakIkata jaNAve che, te ApaNane dareka rIte anyAya kare che. A to pelI laka kahevata mujaba bAra varSe bAvA bolyA ke jA baccA dukAla hogA!" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu kanya ApaNe e vastu bhUlavA jevI nathI, ke A prazna kaivala kezarIyAjI tIrtha pUratA nathI, paNa samasta hiMdanA tamAma tInI mAlIkIne che. jo AmAM ApaNe udAratAnA nAme AMkhamIMcAmaNA karyAM te| bhAvinA ApaNA zve. mU. samAjanA astitvane A savAla che. A rIte jyAM tyAM ApaNA tIrthomAM hastakSepa thaze, te ApaNA mATe jaina tarIke jIvavu muzkela banI jaze. 62 : tamane khabara haze ke 1938 mAM rAjakATa khAtenI laDatamAM kAMgrese ane gAdhIjIe je jhUkAvyuM hatu, te rAjakATa hiMdustAna dezanA eka khUNAmAM AvyuM hatuM, chatAM te khAkhecI jevA rAjyanI prajA mATe laData upADI hatI, tenuM kAraNa, siddhAMtane savAla hatA. tema ApaNI dRSTie A paNa jIvanamaraNane gaMbhIra prazna che. DAhI sAsare jatI nathI te gAMDIne zikhAmaNa de che. bIjA TharAvanA samarthanamAM mAre tamane phrI pharI e vastu khAsa bhArapUrvaka hamajAvavI paDe che ke hirajanAne dhama karAvavAne A khIlamAM Azaya che ema rakhe kAi mAnI le. zabdonI jALamAM phasAvavAnI A cAlabAjI che. kheAlanAranA zabdo karatAM e khelanAranu hRdaya tapAsavA jevu che. je lekA potAnA dharmasthAnAmAM kai divasa jatA nathI, peAtAnA devane, gurune ke dharmane mAnatA, sadbhutA nathI, te lakA jyAre AvI badhI pravRttinA AgevAna ane, tyAre jarUra ApaNane zaMkA thAya temAM Azca zuM? je harijana kahevAya che te DheDa, bhagI, ke camAra--A badhA leAkeA, jaina dharmane pALatA nathI, mAnatA nathI, te| pachI te lekAne balAtkAre jaina maMdirAmAM pesADavAnA kadAgraha kema? je sudhArakA, pote maMdizamAM jatA nathI, paryuSaNAnA parva divaseAmAM paNa jeo, jaina maMdira, upAzraye, AdimAM AvatA nathI, jUdI vyAkhyAnamAlAe gAThavI yatheccha melI dha zAstrone mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 63 : jenenuM kartavya niraMkuza bhASaNa karanArA A sudhArake anya halakI kemene mATe ATa-ATale Agraha rAkhe che, ene artha ke-khAvuM nahiM ne DheLa nAMkhavuM" eja ke bIjuM kaI ? je harijane bhagavAna zrI RSabhadeva, bhagavAna zrI zAMtinAtha, bhagavAna zrI pArzvanAtha, ke bhagavAna zrI mahAvIradevanA nAmo jANatA paNa nathI, te leke mATe, koMgresa sarakArane keTa-keTaluM hita ubharAI Ave che te hamajI zakAtuM nathI ! hiMduo, paNa kogresa sarakAranA A kAyadAne virodha kare che, te pachI koipaNa kAmane anya kema vacce paraspara laDAvI mAranArA AvA bIlane dhArAsabhAmAM raju karavAnI zI jarUra ? muMbaInI dhArAsabhAmAM je leke, harijananA maMdira praveza bIlane pasAra karAvavA Icche che, temAM lagabhaga maheTA bhAganA AgevAne potAnA dharmasthAnamAM paga mUkanArA nathI. vaLI dhArAsabhAnA pramukha huM na bhUlato houM te sthAnakavAsI jaina che. jeonI sAMpradAyika mAnyatA mujaba maMdire ke mUrtimAM teone zraddhA na hoya e paNa kadAca saMbhave! teo jyAre maMdiromAM jatA nathI, to pachI harijanane baLAtkAre ghUsADavA irache che? A to kharekhara "DAhI sAsare jatI nathI ne gAMDIne zikhAmaNa devA nIkaLI che' e sivAya bIjuM zuM kahevAya? AthI A bIlane uddeza, zraddhALu jenenA dharmasthAnane bhraSTa karIne tenI mAlIkIne haka jhUMTavI levAne kAM na hoya ? mATe ja eno virodha Aje ApaNe A TharAva dvArA karIne ApaNe avAja jAheramAM mUkyo che. je kAyade kara heya to e karo ke: je koMgresa sarakArane potAnA rAjyamAM harijanane dharma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenenuM kartavya karAvavAnI ATalI badhI lAgaNuM ubharAI jatI hoya te, ApaNe kahIzuM ke, jeo jaina kuLamAM janmyA che, jena dharma jeone kuLadharma che, chatAM maMdiramAM jeo jatA nathI, potAnA paramAtmAne hAtha joDavAmAM ke tenI sevA-pUjA karavAne je lekene zraddhA, rUci ke bhakti nathI teone pUja, darzana, ke bhakti Adi karAvavA kAyadA dvArA paNa pharajIAta pharamAna kADho ! A te karavuM nathI ane jeo zraddhAthI pitAnA dharmasthAnamAM jaI rahyA che teonI pavitra dhArmika lAgaNIone dubhAvavI che, A kaI rIte yogya hoI zake ? - haMmezAM nyAyaniSTha sarakAre evo kAyade karavo joIe ke, jethI pUrva pUNyadaye je svataMtratA maLI che, te je rIte dharmanA yege TakI rahe, te mujaba sahu potAnA dharmAnuSThAnemAM rasa letA bane. svataMtratA dharmathI Takaze. je te nahiM hoya te sattA pacaze nahiM. dharmane dhakko mAravAmAM Avaze te hamajI levuM ke, sattA dhakelAi jaze. mATe svataMtra hiMdanA sau kaI hiMdInI ke hiMdunI pharaja e che ke ahiMsA Adi uttama dharmakaraNa avazya karavI joIe. AjanA AjhAda hiMdanA utsavonI ujavaNumAM, dezanA AgevAna taraphathI evo eka paNa kAryakrama yojAyo nathI ke "sahue AvA divase pitAnA dharmasthAnamAM prabhu prArthanA karavI -A eka AjanI rAjakIya caLavaLanI kamanasIbI che. hiTalare paNa pitAnA vijaya mATe devaLomAM prArthanA karavAnuM sahu dezavAsIone pharamAvyuM hatuM. razIAnA sTelIne paNa pitAnA dezabAMdhavone e jAtanI bhalAmaNa karI hatI. jhINAe paNa pAkIstAnanI prAptinA utsava mATe majIdamAM baMdagI karavAnuM temaja maMdiramAM prArthanA karavAnuM jAhera karyuM hatuM. bAkI e hatuM ke ahiM hiMdamAM keIe prabhuprArthanA mATe jAherAta nathI karI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com nI mATe ke tuM nathI ke
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 65 : jainenuM kartavya jaina zAstra kahe che ke "loka vaDe vyavahAra:- jaina zAstrane nAme je leke potAnuM manaphAvatuM hatuM ke rAkhe che, e lekane kayAM kaI divasa potAnA dharmaguruonI pAse, jene zAstro sAMbhaLavA ke dhAravA che ? kevaLa bhASAjJAna AvI gayuM eTale jaina zAstrone nAme jema tema bolIne pheMkavuM che. jenA zAstromAM ATha prakAranA karmo jaNAvyA che. temAM sAtamA gAtra karmanA udayathI AtmAo, hIna kula Adi sthAnamAM janma le che. AvA AtmAo kadAca dharmane sAMbhaLe, sahe ne svIkAre, te paNa, evA AtmAone kadAca zrIjinamaMdiramAM AvavuM hoya te emaNe vyavahAra sAcavIne dUrathI darzana karavAnuM zAstramAM pharamAvyuM che. zrIvIravijayajI mahArAjAe gatrakarmanI pUjAmAM, tenI chaThThI DhALanA dehAmAM jaNAvyuM che ke - nIca kuladaya jinamati, dUra thako darabAra; tuja mukha darzana dekhatAM, leka vaDe vyavahAra. arthAtanIca kulamAM utpanna thaele AtmA, kadAca na dharmane anurAgI banyA hoya te paNa nIca gotrano udaya tene vartamAna havAthI he bhagavAna ! hArA darabAramAM te hArA mukhanAM darzana dUrathI kare che; kAraNa ke, vyavahAra mAga e lekamAM baLavAna che. AvA spaSTa ullekha hovA chatAM, jena zAstronA nAme azraddhALu lekane pitAne kadAgraha piSo heya che, tyAre manaHkalpita vAta karatAM teo pApane paNa bhaya nathI rAkhatA. harijanene aMge zrIharikezI muni, citta-saMbhUti muni, Adi pUrvakAlIna mahApuruSonA dRSTAMta apAya che. paNa e mahAtmAone dIkSA 5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenanuM kartavya ApanArA viziSTa jJAnI hatA. ethI e mahApuruSoe je kAMI te kALamAM avasarecita karyuM tenuM anukaraNa ApaNAthI na thAya. je e AgamavyavahArI mahApu je kAMI kare te ApaNe mATe vartamAnamAM karaNaya ne heya. vartamAnamAM jIta vyavahAra cAle che. eTale suvihIta pue je paraMparA cAlu karI te mujaba ApaNe dharmavyavahAra cAle che. zAstrIya vAkayonI maryAdA samajavI joIe - AjanA lakavyavahAre evA maryAdAhIna banatA gayA che, ke jemAM koIpaNa prakAranI ucita maryAdAo ke je ApaNuM pitAnA AtmakalyANa mATe, mahApuruSoe pharamAvI hoya che ane Ama thatAM anAcAra, vilAse ane bIjA paNa pApa vadhatAM ja cAlyA. Aje udAratA ane samAnatAnA nAme, nIti, sadAcAra, vinaya, viveka, ItyAdi umadA guNono nAza thaI rahyo che. aspRzyonA uddhArane nAme pitAnI dhUnane piSavA khAtara jenazAstrone durUpayoga thaI rahyo che. zAstronI vAtone parasparanA saMbaMdha vinA ahiM tahiMnI upajAvI kADhIne jAheramAM mUkanArA jaina zAstronI AzAtanA karanArA che. jene zAstromAM je vastune niSedha kare che, te abhakSya ane anaMtakAya padArthonuM bhakSaNa karanArA, ane karavAmAM kAMI pApa nathI ema bolanArA e jaina yuvakasaMghanA kAryakartAo jyAre koMgresa sarakAranA A bIlanA samarthanamAM jaina Agama granthAnA pramANe Ape che, tyAre jarUra Azcarya thAya che? A lekene jene zAstronA nAme balavAne adhikAra kayAM che? rAtribhojanamAM ane kaMdamUlabhakSaNamAM jenazAstroe bhayaMkara doSa batAvyA che, tyAre paramAnaMda kApaDIA ema kahe che ke "kaMdamULa vinA tAkAta kayAMthI Ave? rAtribhojana karavAmAM kayuM pApa thaI gayuM?' Ama zAstravAkonI hAMsI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 67 : jenenuM kartavya karanArAone zAstronA nAme eka paNa vAta kahevAno hakka nathI, ema Aje ApaNe jarUra kahI zakIzuM. jaina zAstromAM "bAladIkSAnI vAta Ave che. ATha varSamAM dIkSA levAnuM vidhAna Ave che. A badhuM te sudhArake mAnavA taiyAra che ke? te pachI bAladIkSA ApanAra ne lenAranI hAme e lekee tephAne kema karyA ? mATe zAstronuM rahasya gaMbhIra che. gungama vinA zAstra e stra ane paranA bhAvaprANono nAza karanAra zastra bane che. AthI ja ApaNe kahIe chIe ke, zAstra vAnI maryAdA rahamajavI joIe. katalakhAnAe baMdha thavA joie :- trIje TharAva katalakhAnAo baMdha karAvavAne sarakArane Agraha karavA mATe che. paradezI sarakAra jyAre vidAya le che, te te sarakAra je katalakhAnAo hiMda para ubhA karI gaI che, te baMdha karAvavA koMgresa sarakAra potAnA adhikArane upayoga kema na kare ? je rASTradhvajamAM prema, zaurya ne balidAnanI bhAvanArUpa traNa raMge sthApyA che, temAM premane vizAla artha sarva jIvo pratyenI maitrI thAya che. te A kara hiMsA aTakAvavA mATe svadezI sarakAra zA mATe zakya na kare ! nahiMtara rASTradhvajamAM ahiMsAnuM pratIka zA sArU? kharI vAta e che ke, jagatanA vyavahAramAM ane temAM paNa rAjakAraNamAM svArtha pradhAna hoya tyAM sAcI ahiMsA rahI zake nahiM, chatAM je jemAM pitAmAM bIjAnuM bhUMDuM karavAnI zakti nathI, tevA ajJAna jIvone je teone na bacAvI zake ta, ahiMsAnA zabdane bhayaMkara durUpayoga thaI rahyo che, ema kahevAmAM atizayokti nathI. - jaina darzananI ahiMsA tyAgapradhAna che, jyAre duniyAnuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenonuM kartavya vAtAvaraNa rAgamaya che. A sthitimAM ApaNe je vAte kahIe chIe te, badhAne na rUce, chatAM paNa jeNe jinezvaradevanA dharmanI yathAzakti ArAdhanA karavI che, eNe te A vAtAvaraNamAM sAmA pUre cAlavAnuM che. pitAnuM astitva jo TakAvI rAkhavuM haze te dharmAmAoe avazya sAmarthya keLavavuM paDaze. ekalA TharAva karavAthI koI mAne tema nathI. ane temAM paNa Aje e leke sattA para che. AthI emane pitAnuM dhAryuM karavAnI zakti che. paNa ApaNe je saMgaThita banIne ApaNe avAja jAhera karatAM rahIzuM te jarUra ApaNe dhAryuM karI zakIzuM. sanA lokapriya te ja banaze, jeH zrI tIrthaMkaradevoe, sAcI svataMtratAne je kalyANakara mAga karamAvyo che, te mArgane je jagata anusare te jarUra tene uddhAra thaI zake. jagata anusare e na bane, paNa ApaNe je anusarIe to kalyANa thayA vinA na rahe. je koI AnAthI viparIta cAlaze, elaphela bolaze, te A bhavamAM je sAmagrI maLI che, te pharI maLavAne saMbhava nathI. A hakIkata bhUlI javA jevI nathI. Aje ApaNe je kAMI bolI rahyA chIe temAM AjanI sarakAra rahAme, gAMdhIjI ke javAharalAla, ke vallabhabhAI paTelanI hAme ApaNane-mane aMgata Sa nathI. lokavyavahAra mujaba sattAnI virUddhamAM bolavAmAM DahApaNa nathI ema mAnIe chIe, paNa jyAre adharma" te "dhama ' tarIke jAhera karAto hoya, "hiMsA " ne zuddha "ahiMsA" tarIke jAheramAM kahevAtI hoya, te je ame na belIe te amArI pharaja cUkyA ema kahevAya. temanA je je maMta, temanA chApAomAM je rIte prasiddha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 69 : jenenuM kartavya thayA che, tene ja meM ahiM tamArI samakSa mUkyA che, mATe koInA pratye aMdhazraddhALu banyA vinA, A vastune yathArthapaNe samajavI ghaTe che. samaju mANase, kadAca bahAranA ToLA bhegA thaI jAya, paNa ToLuM na bane. e haMmezAM vivekapUrvaka vicAra karatAM zIkhe te ja AjanA viSamakAlamAM te AtmAo pitAnA dharmamAM sthira rahI zakaze. mATe ja ApaNe pharI pharI AjanI koMgresa sarakArane AgrahapUrvaka kahIzuM ke, Aje je sattA tame hAtha karI che, tene TakAvI rAkhavI hoya, ane tamAre jo lokapriya banavuM hoya to koI paNa baLavAna ke nirbaLa kemanA dharmamAM ke dharmasthAnamAM anucita hastakSepa nahiM karatA, nahiMtara tamArI kapriyatA jokhamAze. zraddhALu jene e paNa svArtha, saMkucita dRSTi, IrSA, kusuMpa A badhA durgaNone dezavaTe deve paDaze. te ja A avasare teo pitAnA astitvane TakAvI zakaze. pUrvakAla karatAM vartamAnakAla ghaNo ja viSama che. je saMpa keLavaze, udAra, pramANika, ne dharmane vaphAdAra haze te samAja pitAnA gauravane jALavI zakaze. musalamAna kemanuM udAharaNa ApaNI najara hAme che. emane dharma ke che, enI sAthe ApaNane saMbaMdha nathI. chatAM te lokomAM saMpa, bhAIcAro ne aikyatA eTalI badhI sagIna che ke Ama paraspara te leke game teTaluM laDe paNa kAma ke majhahabane prazna AvyuM eTale e badhA eka. game te rASTravAdI muralIma haze, kAMgresamAM joDAye haze, ke maheTA heddA para haze to paNa enI komane e vaphAdAra raheze. eka ja tAjo dAkhale ApuM - madhyaprAMtamAM kogresa sarakAra sattA para che. tyAMnA vaDA pradhAna ravizaMkara zukale bhASaNa karyuM haze ke " pAkIstAnamAM muslIme hiMdu Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAnu ka bya para julma karaze, teA hiMdamAM tene badale muslImAne bhogavavA paDaze '-A vakhate te pradhAnamaMDaLamAMnA eka muslIma pradhAne Ane virAdha karyAM, jenA pariNAme rAjInAmu ApIne chUTA thayA. H 70 : muslIma game tyAM, game te avasare, potAnI jAta, krAma ne dhane evakA prAyaH nahi hoya, mATe to te leAkAe thADAbhAge manaphAvatuM meLavyuM. AthI zraddhALu dharmAtmAne, kahevAnuM rahe che ke tame tamArA dharmane, samAjane na bhUle. sauthI pahelAM tame jaina che, e bhUlatA nahi. hiMdu pachI, hiMdI pachI, paNa jaina pahelAM. N A rIte jo jaina samAja jAgRta ane teA, te peAtAnA dharmane vaphAdAra banI, dharmanI ArAdhanA, rakSA ne prabhAvanA dvArA sva temaja paranuM kalyANu karanAra bane. sahu kAi dharmanI ArAdhanAdvArA sva-para kalyANane sAdhe. e abhilASA. . ( tyArabAda pU. mahArAjazrIe ' sa` maMgala ' kahI vyAkhyAna samApta karyuM" hatuM.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ uddepuranA nA. mahArANAe 15 lAkha levAnI ceAjanA paDatI mUkI che. amane vamAnapatrA dvArA jANavA maLyuM che ke, zrI kezarIyAjInA bhaMDAramAMthI rUA. 15 lAkha 'pratApavizva vidyAlaya ' mATe levAtu je TharAvyu hatu, te ceAjanA jeneAnA vidhinA kAraNe udepuranA nA. mahArANAe paDatI mUkI che. A yAjanAnA zilpI zrIyuta kanaiyAlAla munzIe, vAisacensalara tarIkenuM rAjInAmu ApyuM che. ' bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa '-e mujaba jenAe eTale aMze Anandva pAmavAnuM che. A aMge zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA pramukha zeTha zrI kastUrabhAI lAlabhAInI lAgaNI tema ja mahenata jarUra prazaMsApAtra che. hajI ApaNA kaisa adhUrA che. ApaNuM dharmayuddha hajI raNasaMgrAmanA mArace che, jainAe jAgRta manI, sattvara saMgaThThana keLavavAnI jarUra che. 'sapa tyAM jaMpa" e jUnI ukti A avasare bhUlavA jevI nathI. prakAzaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zoTa allebih Rhe lItANa dharma, samAja, sAhitya ane saMskAranuM lokabhogya mAsika kalyANa jaina samAjanA saLagatA prazno, rAjakAraNa, sAhitya ane saMskRtinA upAgI mananIya lekho, sAmAjika cAlu vArtA, navI najare, huM kokA ne kIkAbhAI, ApaNA tI, AtmadharmanI upayogI samIkSA, A badhA viSAnA abhyAsI lekhakonA sarva zreSTha lekha, kAuna ATha pejI, daLadAra pRSThanuM 50 pharamAnuM vAMcana chatAM vArSika lavAjama phakta rUA. 4). ne ATha AnAnA sTempa bIDI namUnAnA aMka maMgAvI, Aje ja grAhaka bano. lakhe kalyANa prakAzana maMdira pAlItANA (kAThiyAvADa.) mudraka :--zAha gulAbacaMda lallubhAI, zrI mahodaya prInTIMga presa, bhAvanagara, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com