Book Title: Rupsen Charitra Yane Punya Prabhav
Author(s): Bakulchandra Lalchandra Shah
Publisher: Laghajiswami Pustakalay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/036482/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI lAdhAjIsvAmI ramA2ka graMthamALA-maNako 38 rUpana caritra yAne puNya-prabhAva anuvAdaka ' ' bakulacaMdra lAlacaMda zAha bI. e. (onarsa), bI. TI. S - mUlya rU. 1 :-P.P: Ac. Gunratrasitinnean Aaradhak.Trust": Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka pUjyazrI lAdhAjIsvAmI pustakAlaya taraphathI kAntilAla vrajalAla zeTha, vyavasthApaka lIMbaDI (saurASTra) Serving JinShasan 030690 gyanmandir@kobatirth.org prathama AvRtti. . vIrasaMvata 2475 vikrama saMvata 2005, I. sana 1949 - sarva hakka prakAzaka saMsthAne svAdhIna sukaH Indravadana baLavaMtarAya ThAkara, prajAmAM 4 presa, revaDI bajAra, amadAvAda, P.P.AC. Guncannasun Metauriak mu Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanuM nivedana puNyane prabhAva darzAvanArI "rUpasena caritra" nAmanI mULa kathA saMskRta bhASAmAM che. sadAnaMdI munirAja zrI choTAlAlajI mahArAja savAramAM vyAkhyAnanA aMta bhAgamAM e kathAno thoDo thoDe adhikAra yathAvakAze jyAre zrotAene saMbhaLAvatA tyAre temane temAMthI rasa ane bodha maLatA. e kathA gujarAtImAM hoya to sAruM evI ghaNA zrotAo IcchA darzAvatA ane keTalAka to pustakAlaya upara patra lakhIne e pustaka vI. pI. thI mokalI ApavAnI mAMgaNI paNa karatA. . . . . 2003 mAM zrI sadAnaMdajI mahArAja, vinayamUti zrI lakSmIcaMdrajI mahArAja tathA munizrI mAdhavasiMhajI amadAvAdamAM cAturmAsa hatA tyAre eka vAra bhAI bakulacaMdra zAha amadAvAda darzanArthe gaelA ane sadAnaMdIjIe temane mULa saMskRta kathA batAvI. temaNe utsAhapUrvaka tene anuvAda karavAnuM svIkAryuM. mULa pustaka zrI. jinasUrinuM raceluM che tene anuvAda karatAM zrI. bakulacaMdra sudhAre vadhAre karI, keTalIka azuddhio TALI, pariziSTa, nedha ItyAdi umerI kathAne saraLa ane suvAca banAvI che. temAMnA subhASita samA mULa ko artha sAthe utAryA ne te vAcakane rasadAyaka bane tevA che. bhAI bakulacaMdra graMthalekhanane A pahelo ja prayAsa hevA chatAM te ThIka saphaLa thayo che. zAstrI kezavarAma kAzIrAme P.P. Ac. Gunratlasugum. Saradhak Trust Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hastalekha tapAsI jaI khAsa karIne prAkRta zlokonA anuvAdamAM megya sudhAre karI Apyo che, te mATe temane AbhAra mAnavo joIe. , ' ' ' ' . . . pUjyazrI lAdhAjIsvAmI pustakAlayanI - abhivRddhi, athe prasiddha thatAM pustako mATe udAra dilanA gRha vakhatovakhate sahAya karatA rahe che. A pustakanA prakAzanamAM . paNa je je gRhasthAe sahAya karI che temanI nAmAvali A sAthe mUkI che. jJAnavRddhinA AvA kArya mAM maLatI sahAyane sadupayoga thayA kare che ane hajI vadhu ne vadhu dhArmika ane samApayegI prakAzane karavAne pustakAlaya zaktimAna thAya evI AzA rAkhavI asthAne nathI. ' ' . . . . . . . . . lI. * * kAntilAla vrajalAla zeTha - vyavathApaka, pUjyazrI lAdhAjIyAmAM pustakAlaya lIMbaDI. P.P. Ac. Gunbatnasuri Alasadhak Trust Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che A pustakanI prasiddhi arthe maLelI udAra sahAya 3. 100 zrI. jecaMdabhAI jasarAjabhAI nAyakAvALA, hAla muMbAI 101 zrI. ratilAla durlabhajI kAmadAra jetapuravALA; hAla punA, hastaka Avela morabIvALA saMghavI prabhAzaMkara nImacaMda taraphathI 101 merabIvALA (hAla punA) saMghavI mahedrabhAInA smaraNArthe temanA pitAzrI manaharalAla prabhAzaMkara taraphathI ' ' ' 200 zrI. motIrAma sItArAmAM che. sItArAma matIrAma lokhaMDavALA, jAmanagara * 200 zeTha AtmArAma mohanalAla, ha. zrI. ramaNalAla mehanalAla, kalole . . : : 10 zeTha pAcAlAla pItAMbaradAsa, hA. zrI. jezIMgabhAI picAlAla amadAvAda 101 eka sathrahastha, hA. zrI. jAdavajI mohanalAla - 21 vAMkAneranivAsI saMghavI hemacaMdabhAI jecaMdabhAI taraphathI " , ke bhA. zrI kailAsasAgara sUri jJAna. ma.ir zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kAlA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM zrI pArzva - puNyopArjana zrI ThANAMga sUtranA navamA kANAmAM zrI vItarAga prabhue nava prakAranAM puNya kahelAM che. je kALe jenI jarUrIAta hoya tevA prakAranA puNyanuM kArya manuSya kare te te puNyanA bhegathI, AtmasAdhanA thAya-parama pada pamAya evAM, sAdhana- saMge nimitte prApta thAya ema paNa kahyuM che. eka kathA che. eka Araba eka vAra raNamAMthI pasAra thaI rahyo hato tyAre tene khUba tarasa lAgI. pAsa najara karatAM kyAMya pANI dekhAtuM nahotuM, ke retI sivAya bIjuM kazuM najare AvatuM nahotuM. teNe khudAnI baMdagI karavA mAMDI kAraNake khudAnI kRpA vinA pANI maLI zake tema nahotuM. cAlatAM cAlatAM eka thelI paDelI tenA jevAmAM AvI. thelI khelIne jotAM temAMthI kharAM tejasvI motI nIkaLyAM. Arabe mUlyavAna motInI thelI pheMkI dIdhI ane kahyuM : he khudA! te mane ratno ApyAM, paNa mane pANInI jarUra che te vakhate e ratnone huM zuM karuM? Ave vakhate ene kaI pANI Ape to te ApanAre sAcuM puNya karyuM lekhAya, kAraNake jIvanadhAraNa mATe tene pANInI jarUra hatI. loko mAne che ke dhanathI badhuM kharIdI zakAya che, anAja ane pANI paNa dhanathI meLavI zakAya che, paraMtu koI vAra dhana karatAM pANI P.P. Ac! Guncutnassuni Alasadhak. Trust Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhu mUlyavAna paNa hoya che ane te vakhate dhananA dAnathI nahi paNa pANunA dAnathI ja puNya upArjana thAya che. tAtparya e che ke jIvanadhAraNa mATe je vastunI jene jarUra hoya te vastunuM tene dAna karavuM joIe. sUtramAM gaNavelA nava prakAranAM dAnamAM anna, pANI, vastra, sthAna, ItyAdine samAveza e ja daSTithI karavAmAM AvyA che. '' '' '' , '; ' ? : * parantu khedanI vAta e che ke AjakAla vIradharmanA vItarAga mArganA keTalAeka utthApake puNyane niSedha karI rahyA che ane AtmakalyANa mATe puNyopArjananI kazI jarUra nathI e upadeza karI rahyA che ! teo mAne che ke bhUkha-tarasathI pIDAtAne anna ke pANI ApavAmAM puNya nathI paNa ekAnta pApa che kAraNake maratA jIvane bacAva ane tene jIvanadhAraNa karavAmAM sahAya karavI e tene saMsAra laMbAvavA barAbara che ane saMsAra hamezAM pAparUpa ja che. koI paNa jIvanI niSkAma bhAve sevA karavI ene pAparUpa kahenAra keAI dharma saMpradAya AkhI duniyAmAM nathI, paNa ApaNAM dezamAM evo vItarAga dharmane utthApaka chatAM potAne vItarAganA sAcA mArgane anusaranAra tarIke oLakhAvate terApaMthI saMpradAya che. dayA ane dAnathI upArjana thatA puNyane niSedha kare e Aryane anArya banavAnuM kahevA barAbara che. : Aryane anArya -banavAnuM kahenArane saMsarga thaI zake ja nahi. : 2 mAnavane jIvana jIvavA jevuM lAgatuM hoya che to te P.P. Ac. Gunratnlasugun. Saradhak Trust Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyanA rogathI ja. puNya upArjana karyA vinAnA mAnavIo. karatAM te keTalAka pazuo paNa sArA ane puNyavAna jaNAtA hoya che. chatAM eka vastu samajavA jevI che. Asakti e baMdhananuM kAraNa bane che ane evI Asakti, e zubha ke azubha kaI vastu ke kiyA tarapha na hovI joIe. e ja rIte pApAcananI kriyA paNa anAsakta bhAve. niSkAma vRttithI thavI joIe. niSedha Asaktine kara joIe, puNyane ekAMta niSedha hoI zake nahi. puNyanAM zubha phaLa jJAnIo anAsakta bhAve bhegavatA hovAthI, teo kaI paNa jAtanA karmabaMdhanathI baMdhAtA nathI, ajJAnIo ja Asakti vaDe karIne kamabaMdhana kare che. is " A kathAnAyaka rUpasena kumAra puNyayogathI aneka prakAranI saMpadA tathA siddhio prApta kare che, paNa chevaTe anAsakta bhAve pApAjana karIne bhavabhramaNa vadhAryA vinA parama padane paMthe AgaLa vadhe che. puNyanAM zubha phaLa. 'darzAvavAno ja A kathAne Azaya che. ra - . pAThake paNa puNyakAryanI pravRttimAM anAsaktapaNe. AgaLa vadhe. evI bhAvanA che. > . vAkAnera. ' . . : 'vIra saMvata 2475 | pI . sadAnaMdI jaina muni , vikrama saMvata 2005 ? choTAlAla 6 nA ASADha suda 1 ne ! zanivAra :) : : : : : : P.P.AC. Gunchinasuri Masadhak Trust Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI TwthA . ' . ' rUpasena caritra zrImaMtaM viduraM zAMta / lakSmIrAjyajayapadaM // vIraM natvAdbhutAM puNya-kayAM kAMcillikhAmyahaM // 1 // atha-zAMtinA bhaMDAra, ne lakSmI, rAjya tathA jaya ApanAra jJAnapUrNa zrI vIraprabhune namIne puNyanA prabhAvanI eka adbhuta pavitra kathA huM lakhuM chuM. (1) ArogyabhAgyAbhyudayaprabhutva-sattvaM zarIre ca jane mahattvaM // tattvaM ca citte sadane ca saMpat / saMpadyate puNyavazena puMsAM // 2 // arthAta-Arogya, bhAgya, AbAdI, aizvarya, sAtvika zarIra, leke mAM mahattA, cittamAM jJAna ane gharamAM lakSmI e sarva mANasone puNyane lIdhe maLe che. (2) '' .: zrI manmatha rAjAnA putra rUpasenane puNyanuM phaLa maLyuM tenI A kathA che. . . . . P.P. Ac. Gunratnasuguni. Saradhak Trust Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharatakhaMDanA magadha nAmanA dezamAM rAjagRha nAme nagara hatuM, temAM yAdavakuLanA ratnarUpa zrI manmatha nAme rAjA rAjya karato hato. tene madanAvalI nAmanI paTarANI hatI. rAjA nyAyapuraHsara prajAnuM pAlana karato hato. ekadA varSARtumAM rAjA gAmanA pAdharamAM Avela zItalA nAmanI nadImAM kIDAthe gaye. eka nAvamAM besI rAjA nadImAM kIDA karato hato, tevAmAM teNe nadInA pANImAM pravAhanI sAme jatA divya AbhUSaNovALA eka puruSane je. kutUhalavRttithI rAjA te puruSanI pAchaLa paDyo. jema jema rAjAnuM nAva tenI najIka AvatuM hatuM tema tema te puruSa ekadama AgaLa ne AgaLa jato hato. rAjAne thayuM ke A koI divya mahAnubhAva jaNAya che. thoDe dUra gayA pachI rAjAe mAtra tenuM mastaka ja joyuM. vadhu dUra jatAM te mAthuM pANumAM sthira thayuM eTale rAjA harSathI AgaLa vadhyuM ane mAthA para coTalo pakaDIne te mastakane pakaDI pADyuM paraMtu jyAre teNe tene UMcuM karyuM tyAre tenA hAthamAM ekaluM mAthuM ja AvyuM ! AthI rAjA khinna tha. thoDA vakhatamAM te pharIthI teNe te puruSane mAthA sAthe nadInA pravAhamAM AgaLa jato che. rAjAne thayuM A kaI divya zakti jaNAya che. teNe mastakane uddezI prazna karyo. te koNa che? mastake javAba Apyo : huM deva chuM, tuM koNa che? : rAjAe jyAre pitAnI oLakhANa ApI tyAre mastake kahyuM : je te rAjA che te mane ceranI mAphaka kema P.P. Ac. Gunchtnasuri Alasadhak Trust Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArA koI jAtanA anyAya-aparAdha vagara vALathI pakaDI rAkhe che? rAjA te badhAne rakSaNakartA che. kahyuM che ke durbalAnAmanAthAnAM / bAladdhatapasvinAM // paraistu paribhUtAnAM / sarveSAM pArthivo gtiH||3|| ' arthAta-azakta, anAtha, bALaka, vRddha, tapasvI, ne zatruothI hAra pAmelA e sahuno AdhAra rAjA ja che. (3) vaLI- , paMcamo lokpaalo'si| kRpAluH pRthivIpate // parAbhavasi cevaM mA-manyAyaH kasya kathyate // 4 // ' arthA--he kRpALu pRthivIpati, tuM pAMcame lokapALa che. jo tuM mane Ama vagara aparAdhe trAsa Ape che te pachI anyAya kone kahIzuM? tethI he rAjA, mane cheDI de. (4) mastakanAM AvAM vacana sAMbhaLIne rAjA harSa pAmyo ne teNe tene choDI dIdhuM. takSaNa te devI satva hAthI rU5 thayuM. rAjAnI jijJAsAvRtti AthI uzkerAI ane teNe naukA cheDI hAthI upara pitAnuM Asana lIdhuM. hAthI te have rAjAne laIne AkAzamAM UDavA lAgyuM. rAjA paNa Ama UDatAM UDatAM duniyA uparanAM vividha kautuka jevA lAge. AgaLa cAlatAM eka vana AvyuM tyAM hAthI nIce Utaryo ane rAjAne pitAnI suMDhathI nIce mUkI adazya thaI gaye. A badhuM zuM thaI gayuM ema rAjA vicArato cAre tarapha jevA maMDayo. tyAMthI vanamAM thoDe dUra teNe jaina guruone joyA. temane jevAthI harSa pAmIne rAjA temanAM P.P. Ac. Gunratrlasugun. Saradhak Trust Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana karavA temanI samIpe gayA. gurue rAjAne dhamane. upadeza Apyo ane kahyuM he rAjA, tuM dilagIra na thaIza. atyAra sudhI te dharmamAM pramAda bahu rAkhyo che, te have dUra kara. kahyuM che kemAnuSamArA vAri: salATavA Ayuzca prApyate tatra / kathaMcitkamalAghavAt // 5 // arthA-haLavA karmanA yogathI manuSya-bhava, Arya deza, sarvocca jAti, uttama buddhi ane AyuSya maLe che. (5) prApteSu puNyatastatra / kthkshrvnnessvpi|| tatvanizcayarUpaM tu| bodhiratnaM sudurlabhaM // 6 // arthAta-puNya karI dharmakathAnuM zravaNa prApta thAya che, paNa tattvane nizcaya karanAruM samyakatvaratnarUpa jJAna te meLavavuM deluM che. (6) . ekovi ya pyaaro| dhammassa nisevio surataruvva // teNaMvi ya so paavi| maNavaMchiyasivasukhAI // 7 // arthAta-surataru kalpavRkSanI jema dharmanA eka prakAranuM paNa je sevana karavAmAM Ave to e dharmathI manavAMchita kalyANamaya sukhanI prApti thAya che. (7) ane saMpado jalataraMgavilolA / yauvanaM tricaturANi dinaani|| zAradAbhramiva cNclmaayuH| kiM dhanaiH kuruta dharmamaniMdyaM // 8 // arthA--saMpatti pAnA taraMga jevI asthira che. yauvana traNa-cAra divasanA cAMdaraDA jevuM che. AyuSya P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarada RtunA AkAza jevuM che. ane dhananI paNa zuM mahattA che? mATe he rAjA, uttama evA dharmanI ArAdhanA kara. (8) Ama gurunA upadezathI rAjane bAdha thayo ane teNe jaina dharma aMgIkAra karyo. pachI rAjAe gurune pitAne thiDA vakhata agAu thaele anubhava jaNAvyA ane pUchyuM : he prabhu! te deva ane hAthI keNa hatA? Ama teNe pUchyuM tevAmAM ja te deva tyAM AvI Ubhe. gurue rAjAne kahyuM : he rAjana ! A tAro bhAI saddharmanuM parizIlana karavAthI marIne deva thaye che. pitAnA jJAnanA baLathI tane rAjyanA vaibhavamAM lubdha thayele jANIne A badhI mAyA upajAvI hAthInuM rUpa laI tane ahIM sudhI laI AvyA che. A sAMbhaLI rAjA khUba ja harSa pAmyA ane gadgadita kaThe pitAnA bhAIne kahyuM ke mArA ahobhAgya ke mane ApanAM -darzana thayAM. vadhu AnaMdadAyaka to e ke tamArA prayatnathI mane uttama dharmane pratibodha thayo. khare, Ajane divasa mAre senAne sUrya uge heya te ja garyo che. -. A uparathI deve kahyuM : bhAI, je ema che te have tuM ekAgrapaNe daDha manathI jaina dharmanI ArAdhanA kara ke -jethI IhalokamAM ane paralokamAM tAruM kalyANa thAya. ' rAjAe potAnA hadayanI guMca khullI karatAM kahyuM : he deva, mane badhI rIte anukULatA ne sukha che te kharuM, paNa putra vinA dharmamAM mArAthI tanmaya thaI zakAtuM nathI. mAre tyAM putrane janma thayo hato, paNa daivayoge Gunratchais Giul.Saradhak Trus Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te badhI marI gayA, AthI mane khUba ja kheda rahyA kare che. kahyuM che ke, ' ' ' : : : : bAlassa mAyamaraNaM / bhajjAmaraNaM ca judhaNAraMbhe // ... buDhassa puttamaraNaM / tinivi guruAI dukkhAi // 9 // ' arthA--bacapaNamAM mAtAnuM maraNa, juvAnInA AraMbhamAM patnInuM maraNa, ane vRddhAvasthAmAM putranuM maraNa A traNe AkarAmAM AkarAM duHkha che. (9). putra vinA dhana rAjya vagere nakAmAM che. kAraNa ke, vinA staMbha yathA gehN| yathA deho vinAtmanA / taruvinA yathA mUlaM / vinA putraM kulaM tathA // 10 // arthAta-thAMbhalA vagaranuM jevuM ghara, AtmA vagarane je deha, mULa vagaranuM jevuM vRkSa lAge tevuM putra vagaranuM ghara lAge che. (10) vaLI aputrasya gRhaM zUnyaM / dizaH zUnyA avAMdhavAH // pUrvazya hRdya zUnya sarvagrA pharidratA zaza . arthAta-putra vagaranAnuM ghara zUnya che, baMdhuobhAIo vinAnI dizAo zUnya che, mUrkhanuM hRdaya zUnya che ane garIba mANasa badhuM zUnya che. (11). kahyuM. jihAM bAlaka tihAM poNkhj| jihAM gorasa tihAM bhoga / mIThAbolA ThakkurA / gAme vase bahu loga // 12 // arthA--jyAM bALaka che tyAM lIlAlahera che (lagnAdi utsava thAya che, jyAM dUdha dahIM vagerenI chata che. P.P.AC. Gunratbasucum. Samadhan Trust Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM navanavA utsava che, kAkA kahI bolAvanArA khuzAmatakhero to ghaNAya gAmamAM vase che. e zA kAmanA? (12) - rAjAnuM duHkha jANIne deve kahyuM : he rAjana, have dharmanA prabhAvathI tAre tyAM dIrdhAyuSI putra thaze, temAM saMzaya nathI. kahyuM che ke, ! . piyamahilAmuhakamalaM / bAlamuhaM dhUlidhUsaracchAyaM // sAmarda sunnA vinivi puhiM vaMti ? rA - arthAta-vahAlI patnInuM mukhaDuM, dhULathI rajaTAyeluM bALakanuM mukhaDuM, ane svAmInuM khuzakhuzAla mukhaDuM, A traNa mukhaDAM to jeNe puNya karyA hoya ene ja maLe che. (13) 4 A sAMbhaLIne rAjAne atyaMta harSa thaye ane te gurune namana karIne te devanI sAthe potAnA nagaranI najIkanA vanabhAgamAM A. nagaranI samIpe jyAre teo AvyA tyAre rAjAnI dhamamAM daDha zraddhA joIne deve tene badhA rogane haraNa kare tevuM eka suvarNakALuM bheTa ApyuM ane kahyuM H A vAsaNamAM laIne pivAyeluM pANI sarva rogane dUra kare che. ATaluM kahIne deva pitAne sthAnake gaye. rAjAne lAMbA vakhate potAne nagara ema kuzaLa Avela jANIne lekone harSa thayo. rAjAe lokonI samIpe te devanuM ane pote aMgIkAra karela dharmanuM svarUpa varNavyuM. AthI sarva lokee jaina dharma svIkAryo. kahyuM che ke, * P.P. Ac. Gunrathas Liuk Saradhak Trust Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjJi dharmiNi dharmiSThAH / pApe pApAH same smaaH|| rAjAnamanuvartate / yathA rAjA tathA prajAH // 14 // ( arthAta-jyAre rAjA dharmiSTha hoya che tyAre prajA paNa dharmiSTha thAya che. rAjA pApI hoya te prajA paNa pApI ja thAya che. rAjA pApapuNyamaya hoya to prajA paNa evI ja thAya che. prajA rAjAne pagale cAle che. Ama je rAjA hoya che tevI prajA bane che. (14) paTarANIe paNa jaina dharmanuM zaraNa svIkAryuM. patikAryaratA. nityaM / bhartuzcittAnuvartinI // yasyedRzI bhavedbhAryA / svargastasyeha vidyate // 15 // arthAt -je strI patinI haMmezAM sevA kare che, patinuM citta prasanna thAya tema kare che, evI strI jene hAya tene A lekamAM svarga che. (15). vaLI, svajane yA ca sasnehA / deve gurau ca saadraa|| atithAvAgate hRssttaa| sA kulastrI zratA jane // 16 // " arthAt -je pitAnAM sagAM saMbaMdhIo pratye nehALa che, devaguru para bhakitabhAva rAkhe che ne atithi AvatAM harSa pAme che te lokomAM kuLavAna strI gaNAya che. (16) , ' . che. A rIte paMcaparameSThi. dhyAna, ne supAtre dAnapuNya vigere karatAM temane tyAM thoDA vakhata pachI jeDakA putrane janma thaze. temane deve ApelA sonAnA kaLAmAMthI inratsasuguM. Saradhak Trust Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -pANI pAI : rAjAe mahatsava karyo, dAna dIdhuM, sagAM vahAlAne bhojana vastra ItyAdi mAnapUrvaka ApIne te putronAM rUpasena ane rUparAja evAM nAma pADyAM. dhIme dhIme moTA thatAM te badhAne priya thaI paDyA. kahyuM che ke, a gvara putro yA meva ra va pituH kIrti ca dharma ca / guNAMzcApi vivardhayet // 17 // ' arthAta-teja suMdara putra che je mAtra kuLane nahi paNa vaLI pitAnI kIti, dharma ane guNane paNa - vadhAre che. (17). vaLI, saurabhyAya bhavaMtyeke / caMdanA iva nNdnaaH|| mUlotthityai kulasyAnye / vAlakA iva baalkaaH||18|| ' arthA-keTalAka putro evA hoya che ke je caMdananA - vRkSonI jema suvAsa prasarAve che; bIjA putro evA hoya che ke je mUrkhAonI jema kulanuM mULa ukheDI * nAkhe che. (18) . . . . . 2 jyAre ane kumAro moTA thayA. tyAre rAjAe je vidyAbhyAsAthe temane paMDitonI pAse mUkyA. kahyuM che ke, prathame nArjitA vidyaa| dvitIye nArjita dhana // tRtIye nArjito dharma-zcaturthe kiM kariSyati // 19 // arthAta-prathama bAlyAvasthAmAM vidyA na meLavI, bIjI - yuvAvasthAmAM dhana na meLavyuM ne trIjI prauDhAvasthAmAM dharmanI - prApti na karI te ethI vRddhAvasthAmAM zuM karI zakaze? (19). vaLI, !i . . . : : kaDA P.P. Ac. Gunratchas Biuhl Saradhak Trust Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ki kulena vizAlena / vidyAhInasya dehinaH // vidyAvAnuM pUte che te nirvivA rimUyate rame che arthAta-je manuSya vidyAvihIna hoya tenuM kuLa moTuM hoya te tethI zuM? vidyA vinAnA mANasane deha.. suMdara hoya che tethI zuM? vidyAvAna mANasa ja jyAM jAya, tyAM mAna meLave che ane vidyA vinAno sarvatra apamAna, pAme che. (20) ' AthI te banne bhAIo dhIme dhIme zAstra ane vividha kaLAomAM pAraMgata thayA chatAM temaNe vidyAbhyAsa. choDyo nahi. kahyuM che ke, saMto viSNu zartavyA re monane bane che tripu caiva na kartavyo / dAne cAdhyayane tape // 21 // arthAt -traNa vastuomAM saMtoSa rAkha gya gaNAya. cheH svapatnImAM, bhejanamAM ane dhanamAM; paraMtu traNa: vastuomAM saMtoSa na rAkhavuM joIeH dAna, abhyAsa. ane tapamAM. (21). kumAre yuvAna thayA teTalAmAM to temanA vinaya viveka, caturAI ItyAdi guNo vaDe sarvatra prasiddha thayA.. kahyuM che ke, guNeSu yatnaH kriyatAM / kimATopaiH prayojanaM // . vite ghaMTAmi-vA pharavivanitAH rara : arthAt guNa meLavavA mATe yatana karavuM joIe, mAtra bahAranI TApaTIpathI zuM vaLe? dUdha vagaranI gAya temane. P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaLe bAMdhelI ghaMTaDIothI kAMI vecAtI nathI. (22) " kumAre yuvAna thatAM rAjAe temanA lagna mATe kuLa guNa vageremAM temane egya kanyAo zodhavA mAMDI. mALavAmAM dhArAnagarImAM pratApasiMha nAmane rAjA rAjya karato hato, tene bahu putra hatA, paNa eka ja putrI hatI. te kanyA sarva zAstra ane kaLAmAM nipuNa hatI. te yuvatI thatAM tenA pitA paNa tene cogya varanI zodha karatA hatA. kahyuM che ke, : vibhUtivinayazcApi / vidyA vittaM vapurvayaH // vijJAnaM yasya saptate / vavA yogyo varaH sa hi // 23 // ' arthAt-jenAmAM pratibhA, vinaya, vidyA, dhana, sudaDha ... zarIra, yogya vaya, ne vijJAna-viziSTa jJAna, e sAtavAnAM ho te ja vara varavAyogya che. (23). vaLI, sukule yojyetknyaaN| vidyAM pAtre niyojayet // vyasane yojayet zatru-miSTaM dharme niyojayet // 24 // arthA-sAruM kuLa joIne kanyA ApavI joIe, pAtra joIne vidyA ApavI joIe, zatrune vyasanano rasa lagADa. joIe, ane priyajanone dharmanA rAgI banAvavA joIe. (24) eka vakhata A bAbatamAM rAjAe tenA maMtrIne pUchatAM teNe javAba ApeH he mahArAja, manmatha rAjAnA be putro hAthI jevA bAhubaLavALA, bALaka chatAM paNa bahu guNavAna che. kahyuM che ke, guNairuttamatAM yAti / bAlo na vayasA punH|| dvitIyAyAM zazI vNdyH| pUrNimAyAM tathA na hi // 25 // P.P.AC. Gunratchals Giul Saradhak Trust Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthAta-vacamAM bhale bAlaka hoya paNa te guNathI ja uttamatA pAme che; pIDha umarane kAraNe kAMI uttamatA paramAtI nathI. bIjane caMdra jeTalo vaMdanIya che teTalo pUrNimAne caMdra nathI. (25). AthI A rUpaguNasaMpanna kanyAne patinI pasaMdagI mATe tyAM melAya te sAruM. : rAjAne maMtrInI salAha sucavAthI vivAhanI sarva sAmagrI laIne zama, sAhasa, rUpa, dayA, dAkSiNya, gaMbhIratA ItyAdi guNovALA rUpasena kumAranI sAthe pANigrahaNa karavAnA hetuthI maMtrI ne parivAra sAthe te kanyAne rAjagRha mokalI. jyAre te rAjagRhanI najIkanA vanamAM AvI pahoMcI tyAre nagaramAM A vAtanI jANa prAtaHkALe maMtrIe rAjAnI sabhAmAM jaI gya najarANuM mUkI kanyAnA guNa ItyAdinuM varNana karyuM. AthI harSa pAmIne rAjAe bahu mAnapUrvaka temane utArA vagerenI sagavaDa karAvI ApI. pachI lagnanuM zubha muhUta jevAne mATe joSIone bolAvyA. teo rAjAnI stuti karIH nyAyo dharmoM darzanAni / tIrthAni sukhasaMpadaH // yasyAdhArAtpavartante / sa jIyAtpRthivIpatiH // 26 // ' arthA-jenA AdhAre nyAya, dharmazAstro, tIrtho, ane sukhasaMpatti rakSAya che, te pRthvIpati ciraMjIvI thAo. (26). Ama AzIrvAda daIne teo yogya sthAne eThA. pachI rAjAnI AjJA thavAthI varakanyAnI grahazuddhi P.P. Ac. Gunratdasugum. Saradhak Trust Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13. vagere jevAne paraspara carcA karavA mAMDI. barAbara sava" gaNatrI karyA pachI teoe ekAMtamAM rAjAne kahyuM: he rAjedra, je rUpamena kuMvara sAthe A kanyA vivAha thaze. to cerImAM cothe phere kumAranuM maraNa thaze temAM saMdeha nathI.. A sAMbhaLIne rAja khUba jhaMkhavANo paDI gayo. ghaDI pahelAM harSa hato te vilIna thayo ne tene sthAne te zekAtura thayo. thoDI vAra pachI teNe maMtrIne pUchayuM che maMtrIzvara! have zuM karavuM ? dhArAnagarInA rAjAe rUpasenane yogya dhArIne A kanyAne ahIM lagna mATe mekalI che. have je te pAchI jAya te amArA banenI AbarU kevI rIte raheze? AthI kAMIka upAya zodhI kADha joIe.. kahyuM che ke, ' yasya buddhirvalaM tasya / nirbuddhastu kuto valaM // ... vane siMho mdonmttH| zazakena nipAtitaH // 27 // ' arthAta-jene buddhi hoya che tene baLa hoya che. buddhi vagaranAne baLa kyAMthI hoya? vanamAM mamata. siMhane paNa buddhibaLathI sasalAe harAvyuM hatuM. (27) maMtrIe keTalIka vakhata vicAra karyA pachI kahyuM. je A kanyAne vivAha rUparAja kumAra sAthe thaI jAya te bahu sAruM. " A bAbata rAjAe joSIone pUchatAM temaNe te banene ega sukhakArI jaNA. AthI rAjAe A bAbata dhArAnagarInA maMtrIone kahI. teoe paNa vicAra karIne rUparAja kumAra sAthe kanyAnuM lagna thAya temAM saMmati ApI. Ama bhavitavya kadI pharatuM nathI. kahyuM che ke, P.P. Ac. Gunratchais Giuk Saradhak Trust Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jai calai maMdaragiri / ahavA calaMti sAyarA savve // dhuvacakaM na ya calai / na calai puvakayaM kammaM // 28 // " arthAta-maMdarAcala parvata calita thAya che athavA badhA sAgare paNa calita thAya che, dhruvatArAnuM maMDaLa calita thatuM nathI ke pUrve kareluM kama TaLatuM nathI. (28) * ' rAjAe bhAre dabAdabApUrvaka rUparAja kumArane te kanyA sAthe lagnasamAraMbha UjavyuM ane dhArAnagarInA maMtrI tathA anya mANasone judI judI bheTa ApI vidAya karyA. ' rAjagRhanA nagaravAsIo A banAva pachI kahevA lAgyAH rAjAne rUparAja kumAra vadhAre vahAlo jaNAya che. kadAca te vadhu guNavAna paNa hoya. paraMtu pitAne to badhA putro sarakhA priya hovA joIe. are, rUpasena kumAramAM kAMI avaguNa haze ke jethI tenAM lagna na karyo. kahyuM che ke, eka AMbA ne aakddaa| vihaM sarikhAM phala hoya // paNa AkaDa avaguNabharyo / hAtha na jhAle koya // 29 // ) arthAt--AMbAne ne AkaDAne sarakhAM phaLa thAya che; paNa AkaDAmAM avaguNa hovAthI tene koI hAthamAM ' AvI lokokti sAMbhaLavAthI rUpasena kumAra khinna thaye ane teNe potAnA mitra AgaLa eka divasa Ubhare kADhayoH pitAe mArA hitane mATe ja te kanyA sAthe mane paraNuM nahi, paNa lake niMdA kare che tethI mAruM mana bahu dubhAya che. tethI lokone zikSA karavA IcchuM chuM. P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 15 - mitre tene zAMta pADatAM kahyuM che mitra, lekenI sAthe vikhavAda kara te egya nathI, kAraNa ke, ' ' jai maMDaleNa bhsi| hatthiM daTTaNa rAyamaggaMmi // tA kiM gayassa juttaM / suNaheNa samaM kaliM kAo // 30 // . arthAta-rAjamArgamAM hAthI cAlyo jato hoya tene joI kUtarAnAM ToLAM bhase to kUtarAMnI sAthe jhaghaDAmAM 'paDavuM hAthIne mATe egya kharuM ke ? (30). lekenuM meM kaI paNa rIte baMdha karI zakAya nahi. teo manane phAve tema bele che. nIca loke pitAnA svabhAvanusAra bIjAnA doSone ja jue che. kahyuM che ke, yadi kAko gajeMdrasya / viSTAM kurvIta mUrdhani // . kulAnurUpaM tattasya / yo gajo gaja eva saH // 31 // arthAt je kAgaDe hAthInA gaMDasthaLa upara carake to te tenA kuladharma pramANe teNe karyuM, paNa hAthI to temane bIjAnA deSa jovAmAM ja harSa thAya che. jemake, bajjhai vAri samudaha / bajjhai paMjara sIMha // ... 15 vadhI jo jarI . sujArI nIma //rA . . ardhA-samudranuM pANI bAMdhI zakAya ne pAMjarAmAM siMhane pUrI zakAya, paNa durjananI jIbha koNa bAMdhI zake ? (32) : vaLI, na parApavAdanirato / mAturapyadhikaH khalaH // -- mAtA malaM hi hastena / khalaH kSAlati jihvayA // 33 // P.P. Ac. Gunratshaus Giuhal Saradhak Trust Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 ' arthA-pArakAnA avaguNa gAnAra duSTa mANasanI . dazA, bALakane maLa upADatI mAtAnI te vakhatanI dazA. karatAM paNa vadhAre kSudra hoya che, kAraNake mA hAthathI, maLa dhue che jyAre durjana pitAnI jIbha vaDe maLane. dhue che. (33). ane, taM natyi gharaM taM ntthi| deulaM rAulapi ta natthi // jattha akAraNa kuviyaa| do tinni khalA na dIsati // 34 // " arthA--evuM eka ghara, evuM eka devAlaya, ne e eke rAjadarabAra paNa nahi hoya ke jyAM kAraNa vinA. kepI UThatA be traNeka duSTo na dekhAya. (34) . mATe he kumAra! lokonAM vacanathI tuM jarA paNa khoTuM lagADIza nahi. Ama kahIne te mitra pitAne ghera gaye. ekalA: paDatAM rUpasena kumAre vicAryuM. ahIM loko mAro upahAsa kare che, mAroja doSa kADhe che, tethI mAre ahIM rahevuM egya nathI. moTA puruSanuM svamAna e ja moTuM dhana che. tevA svamAnane ahIM rahetAM ghAta thAya. che mATe huM koI paNa rIte ahIM rahIza nahi. have dezavideza pharI mArAM bhAgya ane puNyanI parIkSA karIzapuNyanA yoge paradezamAM paNa mane sukha ja maLaze. kahyuM che ke sarvatra vAyaHI: Maa sarvatra ritara zu tra muvinAM zo phurva sarvatra kurivanAM rUpANI arthAta-badhe sthaLe kAgaDAe kALA hoya che, ne. popaTe lIlA hoya che; sajane sarvatra sakhI thAya che ne. P.P. Ac. Gunratnasucum. Saradhak Trust Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhIone badhI jagyAe duHkha ja prApta thAya che. (35). AthI DAhyA mANasee paradeza javuM joIe. kahyuM che ke, haMsA mahImaMDalamaMDanAya / yatrApi tatrApi gatA bhavati // , hAnistu tepAM hi sarovarANAM / yeSAM marAlaiH saha vipryogH||36|| arthA--huM game tyAM jAya, paNa teo tyAM tyAMnI jamInane zobhAvanAra thAya che. nukasAna te thAya che e savane ke jeone e haMsane viga thAya che. (36). - Ama vicArIne rAtrie teNe nagara cheDI paradeza javAne vicAra karyo. jyAre rAtre te bahAra jato hato tyAre dvArapALe tene pUchayuM: he kumAra! tame rAtre kayAM jAo cho? tamAruM javAnuM kAraNa kahe. rAjAnA hukama sivAya huM tamane javA nahi dauM. kahyuM che ke, mAma naredrANA hRttiro dinamanAM || pRthakzayyA ca nArINA-mazastro vadha ucyate // 37 // - arthAta-rAjAnI AjJAne bhaMga, brAhmaNanI vRttine nAza ane strIne patithI judI zayyAmAM sUvAnuM, A traNa kiyA rAjA, brAhmaNa ane strIne zastra vinAne vadha che. (37) : A uparathI kumAre tene eka sonAmahora ApI tethI harSa pAmIne dvArapALe tene kAMI paNa vadhAre pUchayA sivAya cAvaDInI bahAra javA dIdho. kharekhara dravyathI sarva kaI vaza thAya che. ' . . . :: : kumAre nagara bahAra nIkaLIne ghoDA para besI pavana vege pravAsa zarU karyo. khUbakhUba AgaLa nIkaLI gayA pachI P.P. Ac. Gunrathas Liul Saradhak Trust Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaDe thAkI gayo, kAraNake saLaMga soLa prahara sudhI teNe pravAsa karyo hato. pitAnA nagarathI pote ghaNe dUra nIkaLI gayo che ema jANIne ghoDAne cheDI kumAra eka UMcA parvatanI taLeTImAM AvelA AMbAnA vanamAM ArAma levA lAge. A bAjue manmatha rAjAne rUpasena kumAra prabhAtamAM pAyavaMdana karavA Ave nahi tethI rAjAe tapAsa karAvI te kumAra nagaramAM hoya evuM mAluma paDyuM nahi. rAjAe sevakane mera tapAsa karavA mekalyA. temaNe vana, vADI, bagIcA tapAsyA, aneka vaTemArguone | pRcchA karI, paraMtu kumArane patto maLyo nahi. sevakoe pAchA pharI rAjAne e vAta kahI tethI rAjA bahu khina tha. pachI rAjAe joSIone bolAvyA ane temane pUchayuM ke rUpasena kumAra atyAre kayAM che ane pAchA kyAre AvI maLaze tene javAba tamArI jotiSa vidyAthI zodhIne mane kaho. joSIoe potapotAnI buddhi anusAra khUba vicAra karyo paNa teo kAMI nirNaya karI zakyA nahi. temaNe bIje divase javAba ApavAno vAyado . karyo. bIje divase joSIoe AvI rAjAne kahyuM che . rAjan ! rUpasena kumAra saMbaMdhI vAta ame Apane kahevA IcchatA nathI, Ape te pUchavI paNa nahi, kAraNa ke amAre javAba sAMbhaLIne Apane atyaMta duHkha thaze. . . jevIonI AvI vAta sAMbhaLIne rAjA mUrzita thaI ga. DI vAre bhAnamAM AvyA pachI rAjAe jaina yatine P.P. Ac. Gunratpasugum. Saradhak Trust Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvI te bAbata pUchyuM. temaNe padmAvatI devIne pUchIne rAjAne kahyuM- he rAjana! te bAbata pUchatAM padmAvatI devIe mane ema kahyuM che ke, manmatha rAjJaH putraH / paradezagato'tra rUpasenAkhyaH // dvAdazavapaireva hi / miliSyati zrIkalatrayutaH // 38 // ' arthAt manmatha rAjAno rUpasena nAmane putra je atyAre paradeza gayo che te lakSmI ne patnI sAthe bAra varSa pachI ja AvI maLaze. (38). A bAbata kAMI zaMkA nathI. deve kahyuM che temAM phera nahi paDe.. - A sAMbhaLIne rAjAne ghaNuM duHkha thayuM. nokaracAkaro vagere dIlagIra thayA. rAjA sabhAmAM paNa besate nahi. te guNavAna putra sivAya tene sabhA sUnI lAgatI hatI. ___ ekena vanakSeNa / puSpitena sugaMdhinA // vAsitaM tadvanaM sarvaM / suputreNa kulaM yathA // 39 // arthAta-vanamAM eka jhADa upara sugaMdhI phelo hoya te AkhuM vana maghamaghI UThe che, tevI ja rIte eka suputrathI AkhuM kula dIpI nIkaLe che. (39). vaLI, __ ekena rAjahaMsena / yA zobhA saraso bhavet // na sA bakasahasreNa / suputreNa tathA kulaM // 40 // ' arthAta-eka rAjahaMsathI sarovaranI je zabhA thAya che te seMkaDo bagalAthI paNa thatI nathI. te ja pramANe suputrathI kuLa zobhe che. (40). rAjA vAraMvAra vicArate P.P. Ac. Gunratshaus Leiud Saradhak Trust Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. are, te suputrathI mArA kuLanI kIrti vadhI hatI; ane putra kuzaLa rahe te hetuthI te prabhustuti karato hato. kahyuM che ke, ArtA devAnnamasyati / tapaH kuvaiti rogiNaH // nirdhanA vinaya thati . dvArA zuM zIzAsTinaH IIkazA arthA-mANasa jyAre duHkhI hoya tyAre devone name che, regI hoya tyAre tapa kare che, nirdhana thAya tyAre vinayI bane che, ane vRddha thAya tyAre zIla pALe che. (41) Ama rAjAnA manamAMthI rUpasena kumAra kSaNa mAtra paNa dUra thato na hato. kahyuM che ke - guNiNo guNehi dosehiM / dujaNA siNeheNa sajjaNA cev| desataragayA vi hu / tinnivi hiyae khaDakaMti // 42 // arthA--guNavAna puruSe guNone lIdhe, duSTa janera dene lIdhe ane sajane snehane lIdhe anya dezamAM gayA hoya teo e traNe hadayamAM saLavaLyA kare che. (42) keTalAka vakhata pachI rAjAe maMtrI vagerenA AgrahathI zeka dUra karI rAjakAjamAM mana parovavA mAMDyuM. A tarapha rUpasena zeDo vakhata vanamAM thAka khAIne vanaphaLa khAI AgaLa cAlyA. raste cAlatAM tene eka bhikSuka brAhmaNa maLe. te gharaDe brAhmaNa hAthamAM lAkaDI jhAlIne cAlatuM hatuM. AMkhanuM teja gayuM hatuM chatAM lebhathI bhikSA mATe gAmegAma rakhaDato hato. kahyuM che ke, aMgaM galitaM palita muMDaM / jAtaM dazanavihInaM tuMDaM // vRddho yAti gRhItvA daMDaM / tadapi na muMcatyAzApiMDaM // 43 // P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthA-aMge gaLI gayAM hoya che, mAthe paLiyA AvelAM hoya che, meDhAmAM eke dAMta nathI, vRddhatvane lIdhe hAthamAM lAkaDI jhAlavI paDe che, chatAM paNa AzA cheDI zakAtI nathI. (43) te brAhmaNane joIne kumAre tene namaskAra karyo. brAhmaNe tene "svasti" kahI najIka AvatAM tene oLakhI kADhayo, kAraNake ghaNI vAra te manmatha rAjanI sabhAmAM dakSiNA levA mATe Avyo hato, ne rUpasena kumArane oLakhato hato. brAhmaNa najIka AvatAM kumAre pUchayuM: he bhUdeva! Apa A gADha vanamAM kema AvyA che? brAhmaNe kahyuM: he kumAra, lebhanA udayathI huM Ama pari-bhramaNa karuM chuM. meM sAMbhaLyuM hatuM ke manmatha rAjAnA putranAM lagna che, AthI dakSiNA mATe huM tyAM jauM chuM. kahyuM che ke modakA yatra labhyate / na dUre paMcayojanI // . vaTakA yatra labhyate / nadUre dazayojanI // 44 // arthAta-jyAM lADavA maLe che tyAM pAMca ejana bahu dUra lAgatA nathI, ane jyAM sonAmahora maLe che tyAM daza cajana jatAMya thAka jaNAtuM nathI. (44) : A sAMbhaLIne kumAre kahyuM: te satya che. tame tyAM satvara jAo. have brAhmaNe kumArane pUchyuM: je te vAta satya che te tame A avasare ghara choDIne kyAM jAo che ? kuMvare javAba ApeH paradeza jevA mATe brAhmaNe kahyuM. tenuM kAMI paNa kAraNa hovuM joIe. PP. Ac: Gunratuhiais ciuni Saradhak Trust Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAre kahyuM kAraNa mAtra kama che. kahyuM che ke, kiM karoti na hi praajnyH| preryamANazca karmabhiH // proktaiva hi manuSyANAM / buddhiH karmAnusAriNI // 45 // arthAtaDAhyo mANasa paNa kamathI prerAIne zuM nathI karate kahyuM che ke manuSyanI buddhi kamane anusare che. (45. te sAMbhaLIne brAhmaNe kahyuM: khare, tuM kola karIne gharamAMthI jAya che. have tuM pAcho vaLa. DAhyA mANase ko. karavo joIe nahi. kahyuM che ke, sarvopatApakRtkrodhaH / krodho vairasya kAraNaM // durgatidAyakaH krodhH| krodhaH zamasukhArgalA // 46 // arthA-kodha sarva prakAranAM duHkha utpanna karanAra che. krodha veranuM kAraNa che, durgatimAM nAkhanAra che, ane sukha tathA zAMtine aTakAvanAra che. (46) brAhmaNe Ama zikhAmaNa ApI, paNa kumAre jyAre. pAchA vaLavAnI jarA paNa IrachA na batAvI tyAre teNe. pharIthI kahyuM : he kumAra! videza bahu viSama che, ane tuM. saraLa ane sukumAra che. - kumAre javAba ApeH bhUdeva, dhIra puruSane kazuM. agharuM nathI. kahyuM che ke, ko'tibhAraH samarthAnAM / ki dUraM vyavasAyinAM // ko videzaH savidyAnAM-kaH paraH priyavAdinAM // 47 // atha-samartha puruSone zuM kaThIna che? dhaMdho karanArane kayo pradeza dUra hoya che? vidvAnane kyo pradeza videza P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 che? ane priya bolanArane kaNa parA hoya che? (47). have Apa mane kanakapurane mArga batAve kAraNake huM tyAM javAnI utkaMThA rAkhuM chuM. . dvije kahyuM : are kumAra, te mArga te atyaMta kaThIna che, ane rastAmAM puSkaLa bhaya che. tethI tame tyAM jaze nahi. A kumAre pUchyuM te mArgamAM bhaya che te mane kaho. bhUdeve kahyuM : kumAra ! tamArI jijJAsA che te sAMbhaLe. keTaleka dUra jatAM ghaNI DALIo ne pAMdaDAMvALuM vaDanuM jhADa che, tenI akkeka DALI khUba ja lAMbI che. te vaDanI upara cAre dizAmAM ghaNI vidyAo siddha karelA cAra gIo rahe che. te cAra cagIo tamane jue nahi tenI saMbhALa rAkhaje, kAraNake te manuSyane bahu upadrava karanArA che. tethI tamAre bIje raste nagaramAM javuM joIze. kumArane AthI jarA paNa bhaya na lAgyuM. teNe kahyuM: te raste jatAM mArA manane jarA paNa saMkeca thato nathI, kAraNake mane puNyanuM zaraNa che. kahyuM che ke, vane raNe zatrujalAgnimadhye / mahArNave parvatamastake vA // suptaM pramattaM viSamasthitaM vaa| rakSati puNyAni puraakRtaani||48|| arthAta-vanamAM, yuddhabhUmi upara, zatrunI samIpe, pANI ke agnimAM, moTA dariyAmAM athavA parvatanI Toca upara sUtAM ke bebhAna dazAmAM hoIe tyAre pahelAM karelAM puNya ApaNuM rakSaNa kare che. (48) - vaLI, .. P.P. Ac. Gunratchais Giul Saradhak Trust Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 jinanirUpite dharme / na calatyatra yanmanaH // zurAste eva teSAM ca / rakSAM kurvati devatAH // 49 // arthA-zrI jinadeve prarUpelA dharmamAMthI jenuM mana calAyamAna thatuM nathI te sUra purUSa che teonI devatAo rakSA kare che. (49) ' . . . - chevaTe vRddha bhUdeve kuMvarane AzIrvAda ApyA - tava vartmani vartatAM zivaM / punarastu tvaritaM samAgamaH // atha sAdhaya sAdhayepsitaM / smaraNIyAH samaye vayaM vayaM // 50 // ' arthA--tArA rastAmAM hamezAM tAruM kalyANa thaze. pharIthI ApaNe jaladI maLIe. tArA sarva manero phaLe. mane vakhata Avye yAda karaje. (50). he kumAra, prabhunI pAse prArthanA karuM chuM ke tArI sarva IcchAo te paramakRpALu phaLIbhUta kare. tArA mArgamAM bahu ja sAvadhAnatAthI cAlaje. kumAre tene egya dakSiNa ApatAM kahyuM : he gurudeva, Apa mArA viSe kAMI paNa vAta rAjagRhamAM koIne kaheze nahi. brAhmaNa vidAya thayA pachI rUpasena kumAra manamAM vicAra karavA lAgyo : kharekhara satvaguNa ja manuSyane zreyaskara che. kahyuM che ke, sattvAdvati parjanyAH / satvAtsiddhayati devtaaH|| satvena dhAryate pRthvI / sarva satye pratiSThitaM // 51 // arthAta-satvathI megha varase che, devatAo satvathI P.P. Ac. Gunratbasugum. Saradhak Trust Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 siddha thAya che, pRthvI paNa savathI TakI rahI che; badhuM kAMI -savamAM sthira thaI rahyuM che. (51) : - Ama vicArIne AgaLa cAlatAM tene zubha zakuna - thayAM. kahyuM che ke, kAlu haraNa holAhIuM / vAyasa kukkara mora // i TIne mAM nethI nA ra parA ' arthAtkALiyara mRga, heluM, kAgaDo, kUtaro ne - mera je DAbI bAjue Utare te e bhalAM zukana che; ene lIdhe cerano bhaya nathI Upajata. (para). ane, jaMbucAsavarakkhe / bhAraMDAe taheva nUle a|| saMsAme paNaN I gvArine sanna-saMA para arthAta-jAMbu, cAsa pakSI, sugaMdhita padArtha, bhAraMDa - pakSI ane neLiyAnAM darzana thAya to e paNa uttama che; - je ene gatimAM joIe to badhI saMpatti AvI maLe che. (53) have rUpasena kumAra AgaLa cAle tyAre neLiyo * jamaNI bAju gaye. AthI harSa pAmIne kumAra musApharI karato AgaLa va ne ghaNuM vana ne parvate oLaMgyAM. - madhyAhunasamaye tene bahu tarasa lAgI tethI teNe vicAryuM - aho, paradezamAM ghaNuM duHkho paDe che. kava mayaM tIvra tRSA mAM vAdhasfdhaf pAmyAM amane varaM maMtavya rAtonanIM pajhA arthA--vana bihAmaNuM che, te ati bhayakAraka che, P.P.AC. Gunrathas Ciuha Saradhak Trust Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarasa mane bahu pIDA kare che, pagethI cAlavAnuM kaSTa baha. thAya che, ane haju te so jana javAnuM che. (54) AgaLa cAlatAM jyAre te thAkayo tyAre eka lIMba- DAnA jhADanI nIce beThe. tyAM zItaLatA lAgatAM thAka dUra thaye ane mana zAMta ne prapulita thayuM. AthI teNe vicAryuM kudarate A vRkSane reganivAraka banAvyuM che. kahyuM che ke, niMbo vAtaharaH kalau surataruH zAkhAprazAkhAkulaH // pittanaH kaphamArutatraNaharo dvAkpAcakaH zodhakaH / / kuSThacchadiviSApahaH kRmiharastApasya nirmAzako / bAlAnAM hitakArako vijayate niMbAya tasmai namaH // 55|| arthAt -lIMbaDe vAyu dUra karanAra che. te kaliyuganuM kalpataru che. tene DALIo bahu hoya che. pitta, kapha, vAyune vraNane zAnta karanAra che. pAcana karanAra ne raktanuM zodhanA karanAra che. vaLI te kaDha, zaradI ne viSane nAza karanAra che. kRmi dUra karanAra che, ne tApane nAza karanAra che. bALakane hitakAraka che. jeno sarvatra vijaya che tevA nibavRkSane namaskAra ho. (55). sAmAnya jhADe paNa vaTemArguone upakAraka hoya che. kahyuM che ke, varaM karIro mrumaargvrtii| samagralokaM kurute kRtArtha // kiMkalpaH kanakAcalasthaiH / propkaarprtilbhduHsthaiH||56|| arthA-ujajaDa mArgamAM Avela keraDA badhA loke upara upakAra kare che. senAnA parvata upara rahelAM ne dUra hovAthI upakAra na karI zake tevAM kalpavRkSothI ze. phAyado che?. (56) ' . . . . P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Ama manamAM vicArate theDI vAra thAka khAIne te AgaLa cAlyuM. tyAM rastAmAM svaracha ThaMDA pANIthI bharelI eka nadI AvI tethI harSa pAmIne kapaDAMthI gALIne teNe pANI pIdhuM. kahyuM che ke, satyapUtaM vadedvAkyaM / manaHpUtaM samAcaret // dRSTipUtaM nyasetpAdaM / vastrapUtaM pibejjalaM // 57|| arthAsatyathI pavitra banAveluM vAkya uccAravuM manathI satya lAge te AcaravuM, dRSTithI barAbara joIne. paga mUka tathA vastrathI gALIne pANI pIvuM. (57) ane pRthivyAM trINi ratnAni / jalamannaM subhApitaM // mUDhaH pASANakhaMDeSu / ratnasaMjJAbhidhIyate // 58 // arthAtu-pRthvI upara traNa ratno cheH jala, anna ane subhASita. e to mUkha loko paththaranA kakaDAne ratnanuM nAma ApI rahyA che. (58) - have te utAvaLe kanakapura tarapha jato hato tyAM dUra khUba UMcuM eka vaDanuM jhADa joyuM. tene vipranA zabdo yAda. AvyA, eTale te sAvadhAnatAthI te jhADanI najIka Avato. hate, tevAmAM cAra vegIoe tene AvatAM je. AthI teo tene mahApuruSa jANIne tenI tarapha gayA. kumAre. jyAre temane joyA tyAre teNe vicAryuM ke kharekhara A te ja gIo che, mATe have kAMI buddhi calAvavI paDaze; kAraNa ke jihAM hoye sahI buddhddii| na hoya tihAM viNAsa // sura sarve sevA kare / rahe Agala jima dAsa // 19 // P.P. Ac. Gunratchais Giulia Saradhak Trust Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 arthAta-jyAM buddhi mitra tarIke sAthe hoya tyAM vinAza na thAya ane badhA deve paNa sevA kare che tathA dAsanI mAphaka AgaLa cAle che. (59) , kumAranI pAse pAMca bANo hatAM temAMthI eka teNe te bhegIonI samakSa bhAMgI nAkhyuM. A joIne cagIoe tene te bhAMgavAnuM kAraNa pUchyuM, kumAre javAba ApeH meM pahelAM tame pAMca che ema jANyuM hatuM ane tamAro nAza karavAne pAMca bANa huM lAvyA hatA. paraMtu meM tamane cArane joyA, AthI meM eka bANa bhAMgI nAkhyuM. tamArI zodhamAM meM A vanamAM keTalAya divasa gALyA che. atyAre ja tame mane maLyA che. kuMvaranAM vacana sAMbhaLI rogIone lAgyuM ke te kaI bahAdura puruSa jaNAya che, mATe kAMI yukti karIne tene jALamAM sapaDAva joIe. ema vicArIne teoe kumArane kahyuM: he puruSa! tamane sajajana jANune ame tamArI pAse AvyA chIe. tame zA mATe amArA vize avaLuM vicAre che? amane to Apa jevAne samAgama thayo tethI amArI jAtane ame bhAgyazALI mAnIe chIe. ame to saMsAra tajelA cagIe chIe. A nirjana vanamAM Apa jevA mahAna puruSa maLavAthI amane zAMti thaI che. saMsArabhArakhinnAnAM / tisro vizrAmabhUmayaH // apatyaM sukalatraM ca / satAM saMgatireva ca // 6 // arthAta-saMsAranA bhArathI khinna thayelA traNa zAMtinAM sthaLa che. saMtAna, supatnI ane satsamAgama. (60) P.P. Ac. Gunratdasu@um. Saradhak Trust Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAra temane Azaya samajyo ane bolyoH he cogijane ! Apa satya ja kahe che, kAraNake, saMsArakaTukSasya / dve phale amRtopame // subhASitarasAsvAdaH / saMgatiH sajjane jane // 61 // artha-saMsArarUpI kaDavA vRkSanAM be phaLa amRta jevAM cheH subhASitone rasAsvAda ane sajajanone samAgama. (61). pachI yegIo bahu mAnapUrvaka rUpasena kumArane potAnA vRkSa nIce laI gayA. tyAM temaNe kumArane pitA vize. kSaTapUrNa vAta kahI. chevaTe kumAre pUchayuM : he girAja! Apa keTalAM varSathI tapa kare che ? teoe javAba Ape : amane pega lIdhe. pAMca se varSa thayAM che. A sAMbhaLI kumAra belI UThyo rahe, Apa, jevA gI janenAM darzanathI mAro janma saphaLa thayo che. - kumAre paNa Ama temane mIThA zabadathI AnaMda, pamADyo. kahyuM che ke, priyavAkyaprasAdena / sarve tuSyaMti jaMtavaH // . tasmAttadeva vaktavyaM / vacane kA daridratA // 32 // arthAta-priya vacanonI madhuratAthI sarva prANIo. khuza thAya che, mATe tevI vANI ja bolavI joIe. vacanamAM. daridratA zA mATe rAkhavI joIe? (62) pachI temaNe kumArane potA para vizvAsa utpanna karavA kahyuM: he kumAra, Apane sArI rIte paricaya thavAthI tame. P.P. Ac. Gunratshaus Giuha Saradhak Trust Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 -amane AtmIya jana jevA lAge che. tethI ame amArI vAta tamane kahIe chIe te sAMbhaLoH ame A jhADa - nIce cha varSa sudhI eka manathI devatAnI ArAdhanA karI. tethI devatA amArA upara prasanna thayA, kahyuM che ke, calacittana yajjaptaM / japtaM yanmerulaMghanaH // .. nakhAgreNa ca yajaptaM / tajjaptaM niSphalaM bhavet // 6 // arthAta-asthira manathI karele jApaH mALAnA merane ullaMghana karela jApa, ane mALAnA maNakAne nakha aDakADIne karele jApa niSphaLa nIvaDe che. (63) Ama kahIne teoe deve ApelI cAra vastuo kumArane batAvI ane tene prabhAva tenI AgaLa varNavyoH AmAM je gaMdaDI che te laMbAvIe to dararoja pAMca se sonAmahora Ape che. A lAkaDIthI je vastu upara prahAra karIe te vastu nijIva hoya te paNa te sajIva thAya che. A pAtra dararoja lAkha mANasane bhejana de che, ane A pAdukA eka kSaNamAM manavAMchita jagyAe laI jAya che. amArAmAM A vastuo vaheMcavA bAbata takarAra utpanna thaI che, mATe tame paMca thaI amane sarvane cagya nyAya Ape. * mALA cAlu pheravyA karavAthI mALAnA meranuM ullaMghana thAya che, paNa mALA pheravatAM meru Ave eTale tene ulaTAvIne pheravavI joIe, eTale mALAne Avela cheH maNake pahela karIne bIjI vAra mALA pheravavI joIe. jApamAM ema mALAne uttarottara pheravyA karavI joIe. . . . . . P.P. Ac. Gunrathasugum. Saradhak Trust Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 31 , nArapaMcaratAnapara vadhA nirjIvavastucirajIvitadazca daMDaH // pAtraM ca lakSajanabhojanadAyakaM hi / - zrI vAto sama kA ' arthAtu-A godaDI pAMca so sonAmahora ApanArI che, A daMDa nirjIva vastune jIvitadAna ApanAra che, A pAtra lAkha mANasone jamADI zake tema che, ne A pAdukAo paradeza laI javAne samartha che. (64) ' ' - Ama A vastuone prabhAva jANIne kumAre kahyuM: he gIrAja! tame sahu huM kahuM ema karaze te huM tamane sarvane cogya nyAya ApIza. keIne ochuM ke tuM - nahi Ave. A bAbata tame mArI buddhinI niHzaMka parIkSA kare. gIoe javAba ApeH he kumAra, tame kahezo te pramANe ame jarUra karIzuM. - kumAre kahyuM: tame cAre cAra dizAomAM dUra UbhA rahe. je dizAmAM je vastu huM pheMkuM te teNe laI levI. jyAre barAbara vaheMcaNI thaI jaze tyAre huM traNa tALI pADIza -eTale tame ahIM Avaje. tyAMsudhI dUra jhADa nIce mArI tarapha pITha karIne tame UbhA raheje, mArA tarapha -jeze nahi. - tathAstu kahIne cAre rogIo dUra gayA. jatAM -jatAM paraspara kahevA lAgyA. A kumAra vizvAsa ApaNe meLavyo che. vakhata Avye tene agninA kuMDamAM nAkhIne P.P. Ac. Gunratchas ciud Saradhak Trust Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra senAne puruSa ApaNe karIzuM. teo Ama vicAratA jatA hatAM tyAre kumAre te pAdukAo potAnA page paherI lIdhI. hAthamAM daMDa lIdhe ane pAtra tathA geDI potAnA pIThe. bAMdhIne pAdukAne kahyuM: he pAdukAo! tame mane kanakapura. laI jAo. Ama bolatAMnI sAthe te uMce AkAzamAM UDate: aneka kautuke to jANe ke vimAnamAM beThe hoya te pramANe javA lAgyA. jarA UMce gayA pachI te bolyoH he gIndro ! meM Apa sarvenuM je hita hatuM teja karyuM che, have tame manamAM kAMI paNa duHkha lAvaze nahi. have tamane jhaghaDe : karavAnuM kaMI kAraNa raheze nahi. ATaluM kahIne traNa tALIo pADIne te vegathI AkAzamAM UDayo. cogIone vastusthi-- tinuM bhAna thAya te pahelAM te te temanI najaranI bahAra jato rahyo. paristhitithI vAkepha thatAM teo bolI UThayAkhare, te racAe ApaNane barAbara chetaryA. kharuM che ke, anyathA ciMtitaM kAya / vidhinA kRtamanyathA // ... saroMbhazcAtakenAptaM / galaraMdhreNa gacchati // 65 // . arthAt--ApaNe dhAryuM hatuM kAMI ane vidhie karyuM viparIta. sarovaranuM pANI cAtakane maLyuM hoya che paNa e gaLAnA kANAmAMthI bahAra nIkaLI jAya che. (65). ane, abhinavasevakavinayaiH / prAghUrNoktairvilAsinIruditaiH // dhUrtajanavacananikarai-riha kazcidavaMcito nAsti // 66 // arthAt -navA thayelA nekaranA vinayathI, mahemAnonAM. vacanethI, strInA rudanathI ane luccAnAM vacanathI. A P.P. Ac. Gunratnasu@M. Saradhak Trust Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatamAM keNa chetarAtuM nathI hotuM? (66). are, tene chetaravAnuM vicAratA hatA tyAM to UlaTA ApaNe ja chetarAyA. - duHkhI thayelA te yogIo Ama vicAratAM vana vana bhaTakyA, ne gAmegAma bhikSA mAgavA lAgyA. AvI rIte teoe A lokamAM parahatyAno vicAra karyo tenuM phaLa meLavyuM. khare, karmanI gati viSama che. kahyuM che ke, kRtakarmakSayo nAsti / kalpakoTizatairapi // avazyameva bhoktavyaM / kRtaM karma zubhAzubhaM // 67|| ' arthAtu-asaMkhya ka5 vIte chatAM karelAM kamane nAza thato nathI. je zubha ke azubha kAma kareluM hoya te avazya jogavavuM paDe che. (7) Ama te yogIone lAMbA vakhatanuM pitAnuM vaDalAnuM nivAsasthAna karmasaMge choDavuM paDyuM. A bAju rUpasena kumAra puNyane udaya thavAthI kanakapuranI sImamAM eka sukAI gayelI vADImAM AvI pahoMcyA.. tyAM eka caMpAnA vRkSanI nIce besI te vicAravA lAgyaH A pAdukAnI parIkSA thaI, have daMDanI parIkSA karavI, joIe. ema kahIne teNe caMpAnA eka jhADane daMDathI: traNa vAra mAryuM te tarata ja te navapallavita thaI gayuM. AthI AnaMdita thaIne teNe te daMDathI dareka sUkA vRkSane traNa vAra ThabakArI AkhI vADI sajIvana karI. : te rastethI jatA loko te zuSka vADIne thoDA ja vakhatamAM praphullita thayelI joIne vismaya pAmyA, ane P.P. Ac. Gunratchals Lliud Saradhak Trust Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 nagaramAM AvIne vADInA mAlika mALIne vadhAmaNInA samAcAra ApyA. mALIe A vAta tarata tA mAnI nahi paNa manathI mAnyuM ke kadAca koI deva tyAM Avela hoya te tenA prabhAvathI vADI sajIvana thAya. AthI tenI khAtrI karavA teNe pitAnI patnI mALaNane tyAM mekalI. te tyAM AvIne jue che te lokoe kaheluM sarva satya lAgyuM. AjubAju nihALatAM caMpakavRkSa nIce divyarUpa kumArane sUtelo che. tene joIne mALaNe vicAryuM ke khare te divya puruSanA prabhAvathI ja vADIne navajIvana maLyuM che, mATe A kumAra mahApuNyavAna lAge che. kahyuM che ke, gharAMtaHsthaM tarormUla-mucchrayeNAnumIyate // adRSTo'pi tathA prAcyo / dharmo jJAyeta saMpadA // 68 // '' arthA--jevI rIte jamInanI aMdara AvelA mULanI kalpanA jhADanI UMcAI uparathI karAya che, tevI ja rIte pUrvanuM dharma-puNya dekhAya nahi chatAM garave karI tene khyAla karI zakAya che. (68). A puruSathI mArI vADI navapallavita thaI che mATe huM tenI bhakti karuM. ' : ema vicArIne vADImAMthI manahara sugaMdhI phale bhegAM karI tene cAsare hAra taiyAra karI kuMvara jAgyo tyAre mALaNe yathAvidhi tene paherAvyA. kumAre paNa tene eka senAmahora ApI. AthI harSa pAmIne mALaNuM belIH he mahApuruSa, Apa mAre ghera padhAre. te sAMbhaLIne kumAre vicAryuM ke A dhananA dAnanuM ja phaLa che. pachI te mALaNanI sAthe tene ghera gayo. pitAne ghera P.P. Ac. Gunratbasu@um. Saradhak Trust Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 AvIne tene bahAra rAkhI tenuM cogya sanmAna karavAnuM pitAnA patine kahevA mALaNa aMdara gaI. mALIe tarata ja lAkaDI laI deDIne kahyuM he duSTa strI ! tuM je te mANasane - gharanI aMdara kema lAve che? mALaNe kahyuM: he svAmI, tame kepa na kare. AvA puruSa to bhAgyavazAt maLe che. puruSa puruSanI vacce aMtara hoya che. kahyuM che ke, vAjivAhanalohAnAM / kASTapASANavAsasAM // nArIpuruSatoyAnA-maMtaraM mahadaMtaraM // 6 // arthAta-ghoDA-ghaDAmAM aMtara hoya che, tema vAhanavAhanamAM, loDhA-loDhAmAM, lAkaDA-lAkaDAmAM, patthara-pattharamAM, kApaDa-kApaDamAM, strI-strImAM, puruSa-puruSamAM ane pANI- pANImAM paNa aMtara hoya che. (69). A puruSanA prabhAvathI ApaNI vADI pallavita thaI che. Ama kahIne kumAre ApelI sonAmahora tene batAvI. mahera jaIne dhanalobhI mALI beH he priyA ! te mahemAnanI AgatAsvAgatA mATe te gharamAM badhI cagya vyavasthA kara. ATaluM bolIne te bahAra gayA ne bahu AdarapUrvaka kumArane aMdara lAvyA, ane tenA kuzaLa samAcAra pUchI khUba ja satkAra karyo. kahyuM che ke, ehyAgaccha samAvizAsanamidaM prIto'smi te darzanAt // kA vArtA puri durvalo'si ca kathaM kasmAccirAd dRzyase / ityevaM gRhamAgataM praNayinaM ye praznayaMtyAdarAteSAM yuktamazaMkitena manasA gaMtuM gRhe sarvadA // 70 // P.P.A. Gunratchas Ciuhl Saradhak Trust Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthA-Ave, padhAre, A Asana upara bese ApanA darzanathI huM khuzI thayo chuM; nagaranA zA samAcAra che; dUbaLA kema dekhAo che ? ApanAM darzana kema lAMbA, samaye thayAM ? Ama ghera AvelA premALI mahemAnane AdarathI je prazno kare che tene ghera niHzaMka rIte javuM. (70). paradezamAM gayA hoya teya puNyazALI mANasonuM sarva jagyAe bahumAna thAya che. kumAre gharamAM praveza karI eka khUNAmAM godaDI Adi vastuonI poTalI bAMdhI mUkIne. thoDo ArAma lIdho. pachI zaheramAM te pharavAne mATe nIkaLyo. nagaramAM teNe. rAjAne mahela, devamaMdira, hATenI hAra, cauTuM, rAjamahela tarapha javAno rasto, maThe, lekhazALA Adi joyAM. dararoja AvI rIte nagaramAM pharIne te pitAne samaya vyatIta karate, ne harSa pAmato. AvI rIte eka vakhata. te jyAre bahAra gayo hato tyAre mALaNa kumAranI piTalI cheDIne aMdara gadaDI vagere bhegIone cagya vastuo. jevAthI khinna thaI vicAravA lAgIH are, A kaI lucce yegI jaNAya che. te saMsArInA vezamAM mAre ghera rahe che, ne mane bhoLavavAne ja teNe mane sonAmahora dIdhI haze. AvI rIte mane pharIthI chetarI mArA bALakanuM haraNa, karI jaze to huM zuM karIza? kapaTI lekene kadi vizvAsa karavo joIe nahi. kahyuM che ke, tridazA api vaMcyate / dAMbhikaH kiM punarnarAH // devI yakSazca vaNijA | lIlayA vaMcitAvaho // 71 // P.P. Ac. Gunratdasu@um. Saradhak Trust Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthAta-daMbhI manuSyathI devoya chetarAya che te mANasanuM to zuM pUchavuM? devI ane yakSane vANiyAe ramata mAtramAM chetaryA hatA. (71) - A bAbata eka daSTAnta mane yAda Ave che. devapu2mAM kuLAnaMda ane madanakaLA nAmanAM patipatnI rahetAM hatAM. temane koI saMtati nahatI. temaNe putranI prApti mATe cAmuMDA mAtAne traNa lAkha sonAmahoronI mAnatA mAnI. putrano janma thayA pachI potAnI pratijJAnusAra lAkha lAkha sonAmahoranAM traNa phUle karAvI, thALamAM laI, vaNika cAmuMDA mAtAnuM maMdire Avyo. te phulemAMthI eka phUla cAmuMDAnA mAthA upara ne bIjAM be tenA hAthamAM mUkI praNAma karyA. jatI vakhate temAMthI eka pitAne mATe, eka pitAnI patnI mATe ne trIju pitAnA putra mATe prasAdIrUpe laI te ghera gaye. AthI khinna thaIne cAmuMDA devIe potAnA mitra yakSane vAta kahI. yakSe te sAMbhaLIne kahyuMH he devI, sAruM thayuM ke tuM tenA pAzamAMthI akhaMDita chUTI. mane te vaNike bahu pajavyo hato tenI vAta huM tane kahuM te sAMbhaLa. te vaNikanuM vahANa DUbatuM hatuM tyAre mAruM smaraNa karI mane eka pADAnuM balidAna ApavAnI teNe mAnatA mAnI hatI. tenuM vahANa sahIsalAmata pahoMcyuM tyAre teNe eka pADe lAvI tenuM doraDuM mArA gaLe bAMdhI tenI AgaLa vAjAM vagADavA mAMDyAM. AthI trAsa pAmIne te pADe mane mULamAMthI ukheDI nAkhI ghasaDato ghasaData laIne cAlavA lAgyA. thoDA vakhata pachI doraDuM tUTI gayuM. eTale huM rastAmAM paDI rahyo. tyAMthI P.P. Ac. Gunratthais Giuhal Saradhak Trust Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 leoe mane upADIne mArA sthAnake sthApe. te vakhate ghasAvAthI mArA zarIramAM seMkaDe UjharaDA paDayA hatA. temAMthI cheDA haju paNa mane pIDA kare che. Ama kahIne te yakSe pitAnA zarIra uparanAM cAMdAM batAvyAM te joIne cAmuMDA devI vismita thaI ane potAne tevI koI pIDa thaI nathI tema jANe prabhune AbhAra mAnI pitAne. sthAnake gaI AvI rIte A luccA kumAranuM mana meM paNa jANyuM nahi. have jyAre te mAre ghera Avaze tyAre tene huM gharamAM paNa praveza karavA daIza nahi. - Ama vicArIne mALaNe te piTalI potAnA gharanI pAchaLanA vADAmAM reSathI pheMkI dIdhI. evAmAM mALaNanI pAse tenI pADozaNa AvI tenI pAse mALaNe kumAranI dhUrtatA vize kahyuM. khare, strInA hRdayamAM kaI vAta rahetI nathI. teo vAta karatI hatI tevAmAM rUpasena kumAra nagaramAMthI pAcho Avyo. mALaNe tene je ke tarata ja te tenI sAthe jhaghaDo karavA maMDI. kumAre kahyuM ke bahena ! tuM nirarthaka vivAda zA mATe kare che? kahyuM che ke, vairavaizvAnaravyAdhi-vAdavyasanalakSaNAH // mahAnAya jAyate / vakArAH paMca varjitAH // 72 // arthA--vaira, vaizvAnara (agni), vyAdhi, vAdavivAda ane vyasana e pAMca "vakAra meTA anarthane UpajAvanArA che, mATe te pAMce "vathI zaru thatAM kAryo tajavAM joIe. (72). tethI huM tArI sAthe vAdavivAda karIza nahi; paraMtu P.P. Ac. Gunratnasu&um. Saradhak Trust Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 39 mane kahe ke tAre mArA upara atyAra sudhI athAga sneha hate te kyAM gayo? kahyuM che ke, pataMgaraMgavatpItiH / pAmarANAM kSaNaM bhavet // colamaMjiSThavadyeSAM / dhanyAste jagatItale // 73 // arthAta-pAmara manuSyane prema pataMganA raMga je kSaNajIvI hoya che. jagatamAM kapaDuM ne majIThanA jevI jenI prIti (raMga) hoya che teone pRthvI upara dhanya che. (73). strIonI sAthe je sneha kare che teo bhUkha hoya che. kumAranAM AvAM vacana sAMbhaLI mALaNe javAba ApeH are, bheLapaNathI atyArasudhI meM tArI luccAI na jANI. tArA jevA dhUta puruSa sAthe je neha kare che teo mUrkhAo che. kAraNa ke, abhracchAyA tRnnaadgniH| khale prItiH sthale jalaM // vezyArAgaH kumitraM ca / SaDete kSudhitopamAH // 7 // che. arthAta-vAdaLAMnI chAyA, taNakhalAthI utpanna thayela agni, luccAomAM prIti, rastA uparanuM pANI, vezyAne prema ane kumitra e chae vastu bhUkhyA mANasanA jevI che. (bhUkhyAne jema bharoso na hoya tema A chaene bharose na hoya). (74) A sAMbhaLIne kumAra beH he mALaNa, huM dhUta chuM ema te zA uparathI jANyuM? mukhaM padmadalAkAra / vAcazcaMdanazItalA: // hRdayaM kartarItulyaM / trividhaM dhUrtalakSaNaM / / 75 // P.P. Ac. Gunratshaus Luna Saradhak Trust Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 arthAta-mukha padma-kamaLa jevuM praphullita hasatuM hoya che ne vANI caMdana jevI zItaLa hoya che, paNa hadaya kAtara jevuM hoya che, te traNa dhUrtanAM lakSaNa che. (75), ane meM tane kayAre chetarI? mALaNe tarata ja javAba ApyoH he dhUta ! tArI jANavAnI IcchA che te sAMbhaLa. meM thoDA vakhata upara tArI piTalI cheDI temAMthI gIne lAyaka vastuo jevAthI mane tAruM svarUpa samajAyuM. luccAo AvA ja hoya che. tuM. tArA raheThANa mATe bIjuM sthaLa zodhI le. have pachI tuM mAre ghera AvIza nahi. " . mALaNanAM A vacana sAMbhaLI mita karIne kumAra ba: are mALaNa, tuM khare bheLI ja che. keAI durjananA kahevAthI tuM bharamAI che. tethI ja, kalpavRkSaM karIroyaM / jJAtveti mAM vimuMcasi // rAjahaMse sa kAko'yaM / kubuddhiH kathamIdRzI // 76 // arthAta-mane kalpavRkSane keraDo jANIne tuM choDI de che. AvI rIte rAjahaMsane kAgaDe kahevAnI tArI kubuddhi zAthI thaI? (76). khera, mAre te rahevAnAM aneka sthaLe che. kahyuM che ke, ayaM nijaH paro vetti / gaNanA laghucetasAM // udAracaritAnAM tu / vasudhaiva kuTuMbakaM // 77 // ' arthAta-A mAre ne A pArake evI gaNatarI te zudra manavALAonI ja hoya che. vizALa daSTivALAne P.P. Ac. Gunratbasu@um. Saradhak Trust Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te AkhI pRthvI ja kuTuMba che. (77). bahena, have game hAya paNa mArI piTalI tuM mane pAchI Apa. mALaNa bolI UThI : are luccA! meM te vastuo te mArA vADAmAM pheMkI dIdhI che. kumAra duHkhathI belI UThayoH are bheLI, mArA jIvana jeTalI vahAlI te vastuo te vADAmAM zA mATe pheMkI dIdhI? meM tAro che aparAdha kIdhe che? Ama kumAre kAlAvAlA karyA tethI teNe vADAmAMthI te vastuo lAvIne tene ApI; tyAre kumAre kahyuM H A gAdaDI vagere vastune mahimA have tuM je. te te e rone kAMkarA jANIne pheMkI dIdhA hatA. Icchita vastu ApanAra pAtrane te mATIne ghaDe jA. pravAlane caNoThI mAnI pheMkI dIdhA. A vastune prabhAva bahu moTo che. AthI vismaya pAmIne mALaNe kahyuM: te te prabhAva tuM mane batAva. pachI kumAre maMtrapUrvaka jyAre te godaDI vistArI tyAre temAMthI pAMca se sonAmahAre nIce paDI ! pachI teNe mALaNane kahyuM bahena, A dhana tuM le; kAraNa ke huM ATalA badhA divase tAre tyAM rahyo hate. AzcaryathI cakita thayelI mALaNe te dhana lIdhuM. paDezaNe A badhuM joIne kumArane kahyuM: he sapuruSa! tame mAre ghera padhAre ne sukhethI lAMbA samaya sudhI rahe. jyAre bahu bhAgya hoya tyAre ja tamArA jevA atithi gheira Ave che. - P.P. Ac. Gunrathas Bium Saradhak Trust Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 pazcAttApa thavAthI mALaNe paDezaNane kahyuM. are, A kumAra to mAre ghera ja raheze. huM ja ene vanamAMthI mAre ghera lAvI chuM. tuM kaMkAsa karavA mATe AvuM bele che? he kumAra, have tamAruM ghara mAnIne ahIM rahe. Ama te banne vacce kalaha thaye, paNa kumAre temane zAMta pADyAM ne mALaNane kahyuM- he mALaNa ! te hamaNAM ja mane tArA gharamAM rahevAnI nA pADI to have A paDozaNa joDe vyartha kaMkAsa kema kare che? dhana ja AnuM kAraNa jaNAya che. A to pelI rAma-vasiSThanI vAta jevuM thayuM. vanavAsa jatI vakhate rAmalakSmaNa vasiSThane vaMdana karavA temanA Azrame gayA tyAre temane nidhana jANIne huM hamaNAM dhyAnamAM chuM ema potAnA ziSyanA moDhe kahevaDAvyuM, eTale. bane tene vaMdana karyA sivAya vanamAM gayA. pachI jyAre rAvaNane harAvyA bAda nokara cAkaro ne ddhisiddhi sAthe teo ayodhyA pAchA pharatA hatA tyAre vasiSThane Azrama. rastAmAM AvatAM temanA vaMdanAthe teo gayA. A vakhate. vasiSTha paNa temanI sAmA jaIne bahu Adara satkAra, karyo. rAmathI sahasA pUchI javAyuM. sa evAhaM sa eva tvaM / sa evAyaM tvadAzramaH // gamanAvasare nAbhU-dadhunA tu kimAdaraH // 78 // arthAt--e ja rAma chuM ne tame te ja vasiSTha che, A Azrama paNa te ja che; vanamAM jatI vakhate mane kAMI Adara maLyo na hate, atyAre ATalA Adara satkAra zuM kAraNa? (78). vasi javAba AH . P.P. Ac. Gunratgasu@. Saradhak Trust Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 __ sa evAhaM sa eva tvaM / sa evAyaM mdaashrmH|| tadA tvaM nirdhano rAmaH / sAMprataM tu dhanezvaraH // 79 // ' arthAt -mArAmAM ne tArAmAM koI pheraphAra thayo nathI... Azrama paNa tene te ja che. pahelAM te nirdhana hato. atyAre tuM dhanavAna che. (79). tethI, dhanamarjaya kAkustha / dhanamUlamidaM jagat // .. aMtaraM naiva pazyAmi / nirdhanasya mRtasya ca // 80 // arthA --he rAma, dhana meLava; dhana ja A jagatane AdhAra che. nirdhanamAM ane marelAmAM mane kAMI phera. lAgato nathI. (80). he mALaNa, tuM paNa tevI ja che. jyAM. svamAna ghavAya tyAM mAre kSaNavAra paNa rahevuM yogya nathI.. ema kahIne pitAnI vastuo laI rUpasena kumAra: je UbhuM thAya che tevAmAM AgrahathI mALaNe tenA hAthamAMthI godaDI pAtra vagerenI gAMsaDI laIne pitAnA gharamAM mUkI, ane kumAranI kSamA yAcI. rUpasene jANyuM ke e. badhe dAnano mahimA hato. kahyuM che ke, yAcake kIrtipoSAya / snehapoSAya baMdhuSu // / supAtre puNyapoSAya / dAnaM kvApi na niSphalaM // 1 // arthAta--bhikSukane potAnI kIti piSavA mATe, sagAM-- vahAlAMne sneha vadhe te mATe, supAtrane puNya meLavavA mATe dAna apAya che; dAna keI vakhata niSphaLa jatuM nathI. (81), kumAre tene ghera rahevAnuM kabUlyuM tyAre harSa pAmIne. P.P. Ac. Gunrathas Bium Saradhak Trust Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mALaNe kahyuM he kumAra! have tuM mAro bhAI che, tene sAkSI paramezvara che. have kumAra sukhethI te gharamAM divaso nirgamana karato na hatuM. eka vakhata teNe bAkInI traNa vastuone prabhAva paNa mALaNane kahyo. zAstramAM manA karyA chatAM teNe gupta vAta strInI AgaLa kahI. kahyuM che ke, . zrI gurgha vaLe bALa saMrataiiravi nIto hi pakSirAjena / padmarAgo yathA phaNI // 82 // arthAta-kaMThe prANa AvI gayA hoya te ghaDIe paNa - strIne gupta vAta kahevI na joIe. padmarAgamaNivALA sarSane garuDa uThAvI gayo hate. (82) * paraMtu nasIbavege AnuM kaDavuM pariNAma rUpasena kumArane bhegavavuM na paDyuM. banne bhAI bahena vacce divase divase gADha prema thato gayo. eka divasa pitAnA makAnanI agAzI uparathI te bane zahera jatAM hatAM, tyAre De dUra kumAre eka sAta mALane mahela je, ne mALaNane pUchayuM: bahena, A mahela ke che? mALaNe javAba ApyAH A kanakapura pATaNa nAmanuM nagara che. ahIM kanakabhrama nAmane rAjA rAjya kare che. tene kanakamAlA nAmanI paTarANI che. temane kanavalI nAmanI ekanI eka putrI che. A kanakavatI viduSI ane sarvaguNasaMpanna sAkSAt sarasvatI che. strInAM sarvottama lakSaNe tenAmAM javAmAM Ave che. te cosaTha kalAmAM nipuNa che. huM phUla laIne tene ApavAne ja tene mahele jauM chuM. tenA * P.P. Ac. Gunratdasu@um. Saradhak Trust Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahelane traNa se ne sATha bAraNuM che, ane temAM ceryAzI. gokha che. AkhA varSa daramyAna te dararoja ekkeka bAraNuM ughADe che ne temAMthI AkhA zaherane nihALe che. rAjAnI. AjJA sivAya te bahAra nIkaLatI nathI. kumAre pUchyuM: he bahena, ApaNuM gharanI bAjUnuM mahelanuM bAraNuM kyAre UghaDaze? mALaNe javAba Apyo te huM barAbara jANatI nathI. Ama teo vAta karatAM hatAM tevAmAM kanakavatIe temanA gharanI bAjunuM bAraNuM ughADayuM, tethI kumAra harSa pA. khare, uttama puranA manorathe IcchatAMveMta ja siddha thAya che. mATe, re citta khedamupayAsi mudhA kimatra / ramyeSu vastuSu manoharatAM gateSu // puNyaM kuruSva yadi teSu tavAsti vaaNchaa| puNyevinA na hi bhavaMti samIhitArthAH // 83 // arthA--he citta, jyAre manoharatAne pAmelI. suMdara vastuo tArI samakSa AvI paDe che, tyAre vyartha kheda kema kare che? je tenI IcchA hoya to puNya kara, . puNya vinA dhArelAM kAryo siddha thatAM nathI. (83) have zubha karmanA udayathI te kumArInI dRSTi kumAra upara paDI. tethI kumArane harSa thayo. tenuM anupama rUpa. nirakhIne kumAra vismita thaye. bannenAM netro maLatAM paraspara AkarSaNa thayuM ne temAMthI neha utpanna thayo. P.P. Ac. Gunratthaus Giuhal Saradhak Trust Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have kanakavatI manamAM vicAravA lAgI. mArA pitA mArA mATe keTalAya vakhatathI varanI zodha kare che paNa gya pati maLatuM nathI. je daivayoge A mahApuruSa mAre pati thAya te mATe janma saphaLa thAya. mAruM mana teNe atyArathI ja harI lIdhuM che. have to A janmamAM te mAre pati ho, nahito maraNa e ja mAruM zaraNa che. huM mArI A abhilASA kene kahuM? kahyuM che ke, so kovi natthi sujago / jassa kahijaMti hiaydukkhaaii| hiyae ubhaMti ukaMThe / puNo vi hiyae vilijjaMti // 84 // ' arthA-ahIM koI svajana nathI ke jenI samakSa - hRdayanAM duHkha kahI zakAya. hRdayanI vAto Atura manaDAmAM khaDI thAya che ne tyAM ja-e manaDAmAM vilIna thaI jAya che. (84). pUrva bhavanA saMbaMdhathI kumAranA manamAM paNa tevI ja IrachA utpanna thaI kahyuM che ke, dRSTAzcitre'pi cetAMsi / haraMti hariNIdRzaH // ki punastAH smitasmera-vibhramabhramitekSaNAH // 85 // arthAt -hariNAkSIne citramAM joI hoya to paNa te mana haraNa kare che. te pratyakSa samita nayanavALI strIne nirakhI hoya te mane tyAMthI kevI rIte pAchuM phare? (85). ahe, tenAM nayanemAM keTaluM cAturya jaNAya che! vidagdhavanitAyAzca / saMgamenApi yatsukhaM // kva tatmAkRtanArINAM / gADhAliMganacuMbanaiH // 86 // P.P. Ac. Gunratgasugum. Sara Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 . ' arthA-catura vanitAnA mAtra meLApathI je sukha maLe che te sAmAnya nArIonAM gADha AliMgana ane cuMbanathI e kayAM maLavAnuM hatuM ? (86) - ' Ama teo dUrathI paraspara eka bIjAne jotAM sUrya ne kamaLanI mAphaka sneha thaze ane avanavA rasane anubhava . kahyuM che ke, dUrastho'pi na dUrastho / yo vai manasi vartate // hRdayAdapi nisskraaNtH| samIpastho'pi dUragaH // 8 // arthAta-jemanAM mana maLelAM hoya che te dUra hoya che te paNa dUra nathI, najIka ja hoya tema lAge che. paNa hadayamAMthI nIkaLI gayela hoya te najIka hovA chatAMya dUra lAge che. (87) - kumAre vicAra karyo je A kanyAnI sAthe mAruM lagna thAya te mArA ahobhAgya, paNa A badhuM pUrve karelA puNya ane jaina dharmamAM mArI zraddhAnA baLe thaze. kemake, jinadharma vinA nRNAM / na syuvAchita siddhyH|| mUrya vinA na ko'pi syA-drAjIvAnAM vikAsakaH // 88 // - arthAta-jevI rIte sUrya vinA kamaLano vikAsa thatuM nathI, tevI rIte jaina dharma vinA mANasonI IcchAo phiLIbhUta thatI nathI. (88) * kanakavatI paNa pitAnA manamAM vicAravA lAgI ke je A paradezI pAse kaI paNa vidyA haze to te koI paNa 'upAye mArI pAse Avaze. Ama vicAra karatI te cakavAkInI P.P. Ac. Gunratchais Bull Saradhak Trust Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 48 mAphaka tenuM dhyAna dharatI beThI. rUpasena kumAre te divasa gAje. jevI rAta paDI ne lokone avarajavara ochA thayA. ke tarata ja pAdukA upara caDhIne kanakavatInA mahele A tyAre devakumAra jevA kuMvarane tyAM Avela jeIne kuMvarI Azcaryacakita thaI UThI. kahyuM che ke, saMbhramaH snehamAkhyAti / dezamAkhyAti bhASitaM // AcAraH kulamAkhyAti / vapurAkhyAti bhojanaM // 89 // atha-saMbhrama thavo te snehanuM lakSaNa che, vANuM uparathI deza parakhAya che, AcAra uparathI kuLanI parIkSA karAya che ne zarIra uparathI bhajananuM anumAna karAya che. 89) kumAranA darzanamAtrathI kuMvarInuM mana prapullita thayuM. pachI tene egya sanmAna ApIne AgatA svAgata karI pUchayuM: svAmI, tame kevI rIte ahIM AvyA kevI buddhi vAparI? mArA mahelanI AjubAju mArA rakSaNa mATe mArA pitAe zastrasajaja sAta se paheregIre. mUkyA che. AthI daravAjAnA raste ahIM AvavuM kaI paNa. manuSyane mATe azakaya che. kumAre javAba Ape che kAminI ! huM devanI mAphaka mArI vidyAnA baLe game te jagyAe jaI zakuM chuM. A uparathI kuMvarIe vicAryuM: A keIsava kaLAne jANanAra puruSa che. je te mArA pati thAya to mAruM puNya phaLe. ema svagata vicArI kumArane kahyuM: he puruSa. tame mAruM pANigrahaNa kare. - P.P. Ac. Gunratgasugun. Saradhak Trust Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAre javAba ApyoH he suMdarI! tuM eka vilAsinI rAjakuMvarI che, ne huM ajANyA paradezI chuM. ApaNe saMbaMdha kevI rIte thaI zake? paraMtu manamAM dhArela vatanI kasoTI karavAmAM Ave ne pachI snehasaMbaMdha bAMdhavAmAM. Ave to te sukhakara thAya. kahyuM che ke, kajjeNa viNA neho / atyavihaNANa goravaM loe // paDivanne nivvahaNaM / kuNaMti je te jae viglA // 90 // ' arthAta-kAma paDayA vinA nehane ane artha vinAnA. gauravane lekamAM pArakhI zakAtAM nathI. jagatamAM virala puru ja manamAM dhArelI vAtanI keseTa karI zake che. (90), kanakavatIe kahyuM che svAmin ! have to tame ja mAruM zaraNa che. uktena bahunA kiMvA / kiM kRteH zapathainaiH // vadAmi satyamevaita-vameva mama mAnase // 11 // . arthAta-bahu bolavAthI ke bahu sega levAthI zuM phAyado? huM satya ja kahuM chuM ke tame ja mArA mananA svAmI che. (91) - Ama kuMvarIne daDha nizcaya jANIne kumAre tenI IcchA kabUla karI. teNe cAra loTA lAvIne corI karI dIvAnI sAkSIe tenuM pANigrahaNa karyuM. thoDI vAra sudhI. vArtAvineda karI mALaNane ghera te pAcho pharyo. have te. te dararoja acUka kuMvarIne mahele jate. vArtAvidathI te banene samaya sukhe vyatIta thato. kahyuM che ke, P.P.Ac. Gunratchasiliul Saradhak Trust Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 gItazAstravinodena / kAlo gacchati dhImatAM // vyasanena hi mUrkhANAM / nidrayA kalahena vA // 12 // ' arthAta-buddhimAnene vakhata saMgItamAM ne zastravidamAM jAya che, ne mUrkhAone samaya vyasana, nidrA ane kalahamAM vyatIta thAya che. (2) eka divasa tenI dhamaparIkSA karavA kumAra bolyoH aTha muha nayaNa solasa / panarasa jIhAo calaNa jualaM ca // dunni jIya dunni karayala / namAmi haM erisaM devaM // 93 // arthAta-jemane ATha mukha, soLa netra, paMdara jIbha, be caraNa, be jIvAtmA ane be hatheLI che tevA devane huM namaskAra karuM chuM. (3) kumArIe javAba ApeH zrI pArzvanAtha. have kuMvarIe pUchyuM: uppannavimalanANaM / loyAloyappayAsadakkho vi // ... vastra na pAsarU vize vana nA kA arthAta-loka ane alekane joI vaLavAnI zakti dharAvanAra, ane jemane vimaLa jJAna utpanna thayeluM che tevA kevaLI jene joI nathI zakatA, tene Aja rAtre meM joyuM. (4) kumAre javAba ApeH svama; ane pUchyuM: kA cIvarANa pavarA / marudese kiM ca dullahaM hoi // kiM pavaNAo cavalaM / divasakayaM kiM harai pAvaM // 15 // P.P. Ac. Gunratbasu@um. Saradhak Trust Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51 arthAta-cIvara (cIra)mAM zuM zreSTha che; marudezamAM zuM durlabha che; pavanathI zuM vizeSa capala che, ane divase kareluM pApa keNa hare che? (5) kuMvarIe javAba ApeH paDikkamaNa. Ama samasyAo, zakuno, svapnanA artho ne tiSa vize vArtAlApa karatAM teo pitAnA divaso gALatAM hatAM. kahyuM che ke, kalAbhyAsairguNollAsa-renonAzaiH kathArasaiH / / mithohaasrdinaaniih| yAMti bhAgyavatAM sadA // 16 // ' arthAta-bhAgyazALIonA divaso kalAnA abhyAsamAM, guNone vikAsa karavAmAM, pApano nAza karavAmAM, kathAnA rasamAM, ne nirdoSa hAsyavinodamAM vyatIta thAya che. (6) A pramANe karatAM keTalAka samaya vyatIta thayo. kuMvarInA zarIramAM pheraphAra thayelo joIne dAsIo bhayabhIta thaI ane paTarANIne te vAta jAhera karI. rANIe te bAbata pUchatAM teoe te vize pitAnuM saMpUrNa ajJAna jaNAvyuM ane umeryuM: kuMvarIne yauvanAnvita joIne ame anumAna karIe chIe ke kaI vidyAdhara rAtre adazya rIte kuMvarInI pAse Ave che. ame amArI pharaja bajAvI che ne Apane sarva vRttAnta nivedita karyuM che. have amAre kAMI doSa kADhazo nahi. A vAta sAMbhaLIne rANI bahu khinna thaI ane rAjAne te sarva vAta jAhera karI. rAjA paNa vismaya pAme ne te. Unrathias Giul. Saradhak Trust Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayamAM maMtrIonI salAha lIdhI. teoe kahyuM: he mahArAja, tyAM sAta se rakSaNa karanArAo che chatAM koI manuSya Ave che te tenuM sAhasa moTuM hovuM joIe; ane A vAtamAM koI kapaTa hoya te paNa zakya che. kAraNa ke, bhedena durgA gRhyate / bhedAdrAjyaM vinazyati / bhedAd gRhe kalirbhedAd / dravyaM caurA haraMti ca // 17 // arthAta-bheda (gAbaDuM pADavAthI killAone kabaje karI zakAya che; bheda (bhAgalA) pADavAthI rAjyane nAza karI zakAya che, bheda (kusaMpa)thI gharamAM kalaha upaje che, ane bheda (chIMDuM) pADIne core dravya cerI jAya che. (7) - A uparathI kodhAyamAna thaIne rAjAe te sAta se. paheregIrIne pitAnI samakSa bolAvyA. eka pachI eka darekane pUchatAM teoe pitAnuM ajJAna jAhera karyuM. AthI kepa karIne rAjA bolyA: he duSTo, tame mahelanuM rakSaNa karo che chatAM te vAta jANatA nathI? zuM tamane jIvatara vahAluM nathI? ke mAre paNa bhaya tamane lAgato nathI ? huM tamane sarvane zikSA karIza. Ama kahIne rAjAe senApatine belAvI te sarvane turaMgamAM pUravAno hukama karyo ne kahyuMjyAre kumArInA mahelamAM praveza karanArane tame batAvaze tyAre ja tamane choDIza. taraMga tarapha laI jatAM senApatie paNa temane ghaNA prazno pUchavA chatAM teoe bhayathI kaMpatAM rAjAne javAba Apyo hato te ja javAba Ape. paheregIre pAsethI te bAbata kAMI paNa jANavAmAM P.P. Ac. Gunratgasugun. Saradhak Trusts Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 nahi AvavAthI chevaTe rAjAe temanA vadhane hakama ApyuM. senApati temane cauTAmAM zULI upara caDAvavAne laI gaye tyAre ghaNA loko ekaThA thayA, ne AkhA nagaramAM hAhAkAra thaI rahyo. leke kahevA lAgyAH are, A nagaramAM e keI nathI ke je A lokone maraNamAMthI ugAre? te naga2mAM vezyAnAM sAta se ghara hatAM. te vezyAoe maLIne rAjAne vinaMti karIH he svAmI! keI luccA mANase A anyAya karyo che, ane A nirdoSa paheregIrone sajA thAya che; pApa kareluM che koIe ne sajA thAya che binagunegArone. kahyuM che ke, duSTAzrayAdaduSTe'pi / daMDaH patati dAruNa: // matkuNAnAmadhiSThAnAt / khavA daMDena tADayate // 98 // arthA-duSTanA saMsargathI sArA mANasane bhayaMkara zikSA sahana karavI paDe che. khATalAmAM mAMkaDa paDyA hoya te khATalAne lAkaDIthI mAravAmAM Ave che. (98) rAjAe kahyuMH tame kaho cho tevuM banatuM nathI. jeNe pApa karyuM hoya tene ja zikSA thAya che. kAraNa ke, yo yatkarma karotyatra / tattad bhuMkte sa eva hi // na hyanyena viSe bhukte / mRtyuranyasya jAyate // 19 // arthAtu-je je kAma kare che tenuM phaLa tene bhogavavuM eka mANasa khAya ne mRtyu bIjAnuM thAya tevuM kAMI banatuM nathI. (99) chevaTe vezyAoe kahyuM. mahArAja, Apa kahe che Gunratulats Giuh. Saradhak Trust Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te satya haze; paraMtu ame eka mahinAmAM te duSTa kama karanArane zodhIne ApanI samakSa khaDe karIzuM. jo tema na bane te amAruM sarvasva laIne amane tathA te paheregIrene. zULIe caDAvaje. mATe temane eka mahinA sudhI abhayadAna Ape. rAjAe temanI vinaMti mAnya karI eTale ke paNa harSa pAmyA. ane temaNe vezyAone yajayakAra gajaLe. vezyAonI te pratijJA paNa lekamAM prasiddha thaI. te vezyAomAM je mukhya hatI teNe siMdura lAvIne rAjakuMvarInA palaMganI cAre bAju vece. kuMvarInI dAsIe. paNa have vadhAre sAvadhAna thaIne rAtre barAbara cokI karavA lAgI. rAta paDI eTale kuMvara pitAnA niyama anusAra AkAzane raste tyAM AvyA. kuMvarIe tene kahyuMH he svAmI !' rAjasabhAmAM vezyAoe maLIne Apane pakaDavAnI pratijJA. karI che. te sAMbhaLIne kuMvare javAba ApeH priyA ! te. bAbatamAM tuM manamAM kAMI paNa bhaya rAkhIza nahi. rAjakuMvarI. pharIthI bolI: teoe mArA palaMganI cAre bAju kapaTathI siMdura vereluM che, mATe have zuM thaze te huM kahI zakatI. nathI. mArI buddhi muMjhAI gaI che. vicAra karIne Ane upAya karaze. kuMvara keTaleka vakhata tyAM rahyA pachI mALaNane ghera jaIne siMdurathI kharaDAyelAM vastro tajIne snAna karIne navAM vastro paherI cauTAmAM Avyo ne lokenI vAto sAMbhaLavA lAgyA. bIje divase kuMvarInA mahelamAM mukhya vezyAe AvIne siMdura varace puruSanAM pagalAM paDelA joyAM. te P.P. Ac. Gunratnasugum. Saradhak Trust Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa pagalAM oLakhavAne te AkhA nagaramAM bhamI paNa kaI te mANasa jaDyo nahi. kumAra paNa dararoja kuMvarInA mahelamAM AvatA ane te pramANe karate. Ama karatAM ogaNatrIsa divaso pasAra thayA. AthI sarva vezyAo ciMtAtura thaIne vimAsavA lAgI. khare, ApaNuM dazA pelA rIMchane pakaDanAra puruSanA jevI thaI. eka vakhata rAjagRhane rahevAsI eka mANasa dhana sAthe laIne vyavasAya karavA bIje gAma jatuM hatuM. vanamAM jatAM vacce tene eka rIMcha maLyo. tene mAravAne jyAre te rIMcha tenI pAchaLa paDyo tyAre te mANase te rIMchanA kAna pakaDyA. jyAre jyAre te rIMcha tene mAravA AvatA tyAre te tenA kAna AmaLato. Ama karatAM tenI keDamAMnI vAMsaLI tUTI ne temAMthI keTalIka sonAmahore nIce paDI. jyAre jyAre te kAna AmaLatA tyAre sonAmahore nIce paDatI. e vakhate bAjunA rastethI jatA keI bIja musAphare A prasaMga che ane pUchayuM : he bhAI, tame Ama kema karo cho? A sAMbhaLI teNe yukti vAparIne javAba ApyoH A rIMchanA kAna sajajaDa AmaLIe chIe te temAMthI sonAmahore paDe cheA sAMbhaLI lemapUrvaka teNe tene kahyuM: he mahApuruSa, te te rIMcha mane Ape jethI karIne huM paNa keTalIka sonAmahoro meLavuM. teNe javAba ApeH A dhana ApanAra rIMcha huM tane kevI rIte ApuM ? teNe vinaMti karatAM kahyuM: tame kRpAvAna che mATe mArA upara maherabAnI dAkhavI mane te rIcha Ape. Ama teNe vinaMti karI eTale mo. zrI losUsAgara sUri zAna "madi" teNe potAnA hAthasAkSI merelI naherU nA. A G! A acudataanak Must Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAna ApyA. pelo mANasa jamIna upara paDelI pitAnI senAmahora laIne cAra gaye. pAchaLathI pelA bIjA mANase senAmahoro meLavavAnI IcchAthI te rIMchanA kAna AmaLyA. dUra gayA pachI AgalA mANase pUchayuM: he mitra, tamane kAMI sonAmahore maLI ? teNe javAba ApeH mitra, A rIMcha te mane mArI nAkhavA Icche che. AthI pilAe kahyuM te tuM tene mUkIne jato rahe. ema kahIne vegathI te dUra nAsI gayo. have pale bIje mANasa rIMchane mUkI zakta na hatuM ke pakaDI rAkhI paNa zakato nahote. Ama lebhane vaza thaIne teNe pArakAnuM duHkha pitAnA upara laI lIdhuM. vezyAo vicAravA lAgI ke evI rIte ame paNa kIrtinI IcchAthI paheregIrene mRtyumAMthI bacAvavA amArA upara mRtyu laI lIdhuM. have rAjAnI pAsethI kema chUTIzuM ? : - Ama te vezyAo ciMtA karavA lAgI. rAjA paNa have khUba koSe bharAyo hato. sabhAmAM AvI teNe vezyAene belAvIne kahyuMH are vezyAo, tame mane eka mahinA sudhI chetarIne mAruM vadhAre apamAna karyuM che. to have mArA krodhanuM phaLa cAkho. ema kahIne teNe senApatine te paheregIrene ane vezyAone temanuM sarvasva japta karyA bAda zaLI upara caDAvavAno hukama Ape. rAjAnAM A vacane sAMbhaLI glAni patharAI gaI. teo vicAravA lAgyA mAtA yadi viSaM dadyAt / pitA vikrIyate sutaM // . rAjA harati sarvasvaM / pUkartavyaM tataH kA ca // 10 // '. . arthAt - mAtA putrane jhera Ape ke pitA tene P.P. Ac. Gunratpasu@um. Saradhak Trust Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 vece tathA rAjA prajAnuM sarvasva laI le te pachI pavitra kArya rahyuM ja kayAM ? (100) * * - have te vAta nagaramAM paNa prasiddha thaI. leke para spara kahevA lAgyAH are, keI eke pApa karavAthI ATalA badhA jIvone anartha thAya che. kahyuM che ke, rAvaNena kRte pApe / rAkSasAnAM tu koTayaH // hatAH zrIrAmabhaktena / kupitena hanumatA // 101 // arthAt -eka rAvaNe pApa karyuM, te kodha pAmelA zrI rAmabhakta hanumAne karoDo rAkSasone haNyA. (101) maMtrIe paNa rAjAne vinaMti karIH prabhu, A vezyAene vadha karavAmAM bahu doSa che. zAstramAM paNa strIvadha niSiddha kahyo che. kahyuM che ke, samaNA gAvo vesA / itthIo bAlarogibuDDhA ya // paNa na tu haMDyA. pAvarahA vi ToNa vi 102 ' arthAzramaNa, gAya, vezyA, strI, bALaka, regI ne vRddha puruSone, emaNe aparAdha karyo hoya toye, A lokamAM vadha kare joIe nahi. (12) kopa pAmelA rAjAe maMtrInI salAha mAnI nahi, eTaluM ja nahi paNa tene dhutkArI kADhyo. AthI maMtrIe pharIthI kahyuM. he mahArAja, meM te A ApanA bhalA mATe ja kaheluM che. Ape mAruM AvI rIte apamAna karavuM yukta nathI. kahyuM che ke, virajyate privaaro| nityaM karkazabhASayA // parivAre viratte tA kayurva phrIya nRri ? zA , PWC. Gunrathas Llium Saradhak Trust Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 58 arthA-kara cAkarenuM hamezAM kharAba vacanethI apamAna karavAmAM Ave te teo bedarakAra bane che, ane. nokaro jyAre bedarakAra bane tyAre mANasanI mahattA. nAza pAme che. (103) A bAjU cauTAmAM bahu kolAhala thatA hate. ghaNuM leke tyAM ekaThA thayA hatA, ane bhayabhIta thatA. ekabIjAne kahetA hatAH are, A ceronI samIpe. UbhA rahevuM paNa cagya nathI. kahyuM che ke, sarvathA corasaMgo hi / vipade vratazAlinAM // jalahAri ghaTIpArthe / tADayate pazya allarI // 104 / / ' arthA-ceronI sobata karavAmAM Ave te vrata-- dhArIone paNa e hareka rIte vipattikAraka thAya che. juo jaLaghaTI (samaya mApavA mATe pANI vaDe goThaveluM ghaDiyALa)nI pAse jhAlara hoya to tene ye magarIne. mAra paDe che. (104) rUpasena kumAra paNa nagaramAM kautuka jete tyAM thaIne. nIkaLyo. lekemAM vyApele hAhAkAra sAMbhaLIne tathA. cauda se mANasono vadha thavAno hovAthI tenA manamAM dayA AvI. kahyuM che ke, dharmoM jIvadayAtulyo / na ko'pi jagatItale // tasmAtsarvaprayatnena / kAryA jIvadayA nRbhiH // 105 / / arthAta-jIvadayA je A pRthvI upara keI dharma nathI. mATe manuSyae badhA prayatnothI jIvadayA rAkhavA. joIe. (105) vaLI, P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekasmin rakSite jIve / trailokyaM rakSitaM bhavet // ghAtite ghAtitaM taddhi / tasmAjjIvAnna ghAtayet // 106 // arthA-eka jIvanuM rakSaNa karyAthI trilekanuM rakSaNa thayuM gaNAya che, ne eka jIvane ghAta karyo hoya che te. brilokano ghAta karyo gaNAya che. mATe jIvaghAta na kara joIe. (106). skaMda purANamAM paNa kahyuM che ke, iha catvAri dAnAni / proktAni paramarSibhiH // vicArya nAnAzAstrANi / zarmaNe'tra paratra ca // 107 // - arthAta-A lokamAM temaja paralokamAM sukha. ApanAra che ema aneka zAstrane vicAra karI jJAnIoe cAra dAna kahyAM che. (107) jevAM keda bhItebhyazcAbhayaM dAnaM / vyAdhitebhyastathauSadhaM // deyA vidyArthinAM vidyA / deyamannaM kSudhAture // 108 // ' arthA--bhaya pAmelAne abhayanuM dAna karavuM, rogIne auSadhanuM dAna karavuM, vidyAthIne vidyAnuM, ane bhUkhyAne annanuM dAna karavuM joIe. (108). kemake, jJAnavAn jJAnadAnena nirbhyo'bhydaantH|| annadAtsukhI nityaM / nirvyAdhiraupadhAdbhavet // 109 // arthA-jJAna ApavAthI jJAnI thavAya che, abhayadAna ApavAthI nirbhaya thavAya che, anna ApavAthI nitya sukhI thavAya che, ne auSadhathI hamezAM nIrAgI thavAya che. (109). are, meM eke anyAya karyo te ATalA badhA urratulas UGUM Saradhak Trust Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manuSyanuM maraNa thAya che. strIhatyAnuM pApa paNa lAgaze. A jIvatarathI zuM? kahyuM che ke, amedhyamadhye kITasya / sureMdrasya surAlaye // samAnA jIvitAkAMkSA / tulyaM mRtyubhayaM dvayoH // 110 // . arthAta-nAnAmAM nAnA kIDAnI ane iMdralokamAM virAjatA IndranI jIvavAnI IcchA sarakhI ja hoya che. banene mRtyubhaya paNa sarakhe ja hoya che. (11). mATe A sarvanA jIvananI rakSA huM karIzaH kAraNa ke, ikassa kara nijIvi-assa bahuAo jiivkoddoo| dukkhe ThavaMti je puNa / tANa kiM sAsayaM jI // 111 // arthAta-pitAnA eka mAtra jIvitane kAraNe aneka karoDe ja duHkhamAM dhakelAI jatA hoya te A jIva paNa zuM zAzvata che? (111) Ama vicAra karIne pApabhIru rUpasena kumAra pitAne ghera jaI siMdUrathI kharaDAyelAM vastra paherIne badhA zaherIenA dekhatAM rAjAnI kacerI AgaLa Avya, pratihAranI mAraphata rAjAne saMdeze kahevaDAvyuM ke ApanAM darzana karavAne kaI videzI Avela che, pachI rAjAnI AjJAthI tene aMdara AvavA devAmAM Avyo. sabhAmAM AvI te rogya sthAne beThe. te mahA tejasvI rUpasena kumArane joIne sabhA vicAravA lAgIH A koI devakumAra che, vidyAdhara che, sUrya che ke caMdra che? te keTalIka vAra Ama beThe tyAM mukhya vezyAe tenA siMdUravALAM kapaDAM joyAM, ne rAjAne P.P. Ac. Gunratdasu@uni. Saradhak Trust? Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahyuM he mahArAja, A ja puruSa dararoja kuMvarInA mahelamAM jAya che. A sAMbhaLIne vismaya pAmIne rAjAe pUchayuM che. vezyA! te evuM zA uparathI jANyuM? teNe javAba Ape tenAM siMdUravALAM kapaDAM uparathI meM tene oLakhyo che. Ama kahIne teNe badhI vAta rAjAne kahI. rAjAe rUpasenane te bAbata pUchatAM teNe kahyuM: rAjana! vezyAe je kahyuM che te sarva satya che. A rAjadrohanuM kAma meM kareluM che. AthI A lekone choDIne mane ja zikSA. thavI joIe, kAraNake AmAM temane kAMI deSa nathI. tenAM AvAM vacana sAMbhaLIne sabhAjane bahu Azcarya pAmyA, ane bolavA lAgyAH are, telamAM mAkhInI mAphaka A ahIM kevI rIte AvI paDayo? are, zuM enuM adbhuta sAhasa che! mukha upara mUchane dere paNa jaNAto nathI. kahyuM che ke, saMto na yAMti vaivarNya-mApatsu patitA api // dagdho'pi vahninA shNkhH| zubhratvaM naiva muMcati // 112 // arthAtu-khare, saMta puruSo duHkhamAM paDyA chatAM, agnimAM paDele zaMkha pitAnI zubhratA cheDatA nathI tema khAnadAnI choDatA nathI. (112). vaLI, vipadi dhairyamathAbhyudaye kSamA / sadasi vAkpaTutA yudhi vikramaH // yazasi cAbhirucirvyasanaM shrutau| . prakRtisiddhamidaM hi mahAtmanAM // 113 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-duHkhamAM dharya, abhyadayamAM kSamA, sabhAmAM vAkacAturya ne yuddhamAM parAkama, vaLI yazanI AkAMkSA, ne vidyAne vyAsaMgaH A mahAna puruSonuM pratisiddha lakSaNa che. (113). rAjAe vicAryuM : dhRSTo duSTazca pApiSTho / nilajjo nirdayaH kudhIH // niHzUkazca bhavetkrUra / etaccorasya lakSagaM // 114 // atha-pRSTa, duSTa, pApiNDa, nirlajaja, nirdaya, duSTa buddhivALo, jaDathA je, kUra, A badhAM ceranAM lakSaNa che. (114). sabhAmAM ATalI dhRSTatAthI bolanAra A kharekhara ceAra ho joIe. Ama vicArI kopAyamAna thaIne teNe senApatine kahyuM: he senApati, A adhamane apamAnapUrvaka gAmamAM pheravI cauTAmAM vilaMba vagara zULIe caDAve. lekenI samakSa paNa teNe karela pApanuM phaLa khulluM karI batAveH kAraNa ke, duSTAnAM durjanAnAM ca / pApinAM krUrakarmaNAM // anAcArapravRttAnAM / pApaM phalati tadbhave // 115|| arthAt -duSTanuM, ijanenuM, pApIonuM, kUra karma karanArAonuM, ane anAcAra karanArAonuM pApa A ne A bhavamAM phaLe che. (15). A sAMbhaLIne rUpasena kumAre kahyuM: he nRpati, kRpA karIne A vezyAo tathA paheregIrene abhayadAna Ape. A uparathI rAjAe temane mukta karyA ane teo paNa harSa pAmIne ghara tarapha cAlavA lAgyA. lekene paNa P.P. Ac. Gunrathlasugum. Saradhak Trust Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda thayo, kAraNake badhuM cagya ja thayuM. rAjAne manuSyavadhanuM pApa na lAgyuM ne gunegArane ja zikSA thaI rUpAsena kumAra jyAre cauTAmAM Avyo tyAre keI tenI niMdA karatA hatA to kaI tenA upara dayA lAvatA hatA. keTalAka vaLI kahetA hatAH dIpe pataMgavajjAle / matsyavatkardame krii| vAze kRtathA vaipA saMsade titaH vArtha ThThA arthA-jema pataMga dIvAmAM paDe che, mAchalAM jALamAM sapaDAya che, hAthI kAdavamAM phasAya che, ne haraNa pAzalAmAM phasAya che, tema A suMdara puruSa saMkaTamAM 'kevI rIte Avyo ? (116) . bIjA vaLI kahetA hatA karmaNA prerito gacchet / svarga vAzvabhrameva ca // yato jaMturanIzo'ya-mAtmanaH sukhaduHkhayoH // 117 // ' arthAtu-karmathI prerAyele manuSya svargamAM ne narakamAM jAya che, kemake A jIva potAnAM sukhaduHkhanA viSayamAM asamartha che. (117) - kumAra paMcaparameSThinuM dhyAna dharato AgaLa cAlyo. AkhA nagaramAM tene pheravIne sAMje zULI upara caDAvyo. jyAre mALaNe kumArane zULI upara caDAvyAnI vAta sAMbhaLI tyAre te aMtaramAM baha zeka karavA lAgI. tenA guNo jema jema tene sAMbharatA tema tema tene aMtaramAM vadhu kheda thatuM hataH kAraNake, kokilA sahakArasya / guNaM smarati nityazaH // kamalasya guNaM ,go / rAjahaMsazca mAnasaM // 118 // Gunrathasitiul Saradhak Trust Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthA--koyala hamezAM AMbAnA guNane, bhramara kamaLane guNane ane rAjahaMsa mAnasarovaranA guNane saMbhAre che. (118) ' tene pati jyAre ghera Avyo tyAre teNe tene kahyuM he svAmI, A kumAre ApaNane dhana vagere ApI khUba upakAra karyo che. atyAre tenA upakArane badale vALavAne ApaNane avasara maLyo che. kahyuM che ke, do purise dharau dharA / ahavA dohiM hi dhAriA puhavI // uvayAre jassa maNo / uvakariaM jo na vissarai // 119 // arthAta-be puruSo pRthvIne dhAraNa kare che athavA pRthvInuM dhAraNa be puruSothI thayuM cheH eka te jenuM mana upakAra karavAmAM che ane bIjo pitA para upakAra thaye hoya tene je bhUlato nathI. (110). ghaNu manuSya dhanavAna hoya che paNa udAra hotA nathI. A kumAre bahu udAratA batAvI ApaNA upara upakAra karyo che. mATe te svAmI ! tame A daMDa laIne jAo ane te kumArane jivADArAtrine samaya che, tethI tyAM jaIne A daMDathI dhIme traNa vAra tene mAraze, tethI te sajIvana thaze. padmapurANamAM paropakAraH kartavyaH / prANairapi dhanairapi // paropakAranaM puNyaM / na syAdyajJazatairapi // 120 // ' arthA-prANanA ke dhananA bhege paNa parepakAra kara joIe. parepakAra karyAthI je puNya thAya che te seMkaDe yajJathI paNa thatuM nathI. (12). vaLI, P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo vALa jevo gArti ke satai : : ghaMti vipatevAM . lava chu: ghare 2 , arthAta-je satpuruSonA hRdayamAM paropakAra jAge . che tenI sarva Apattio TaLe che, ne tene pagale pagale saMpatti maLe che. (121) A sAMbhaLIne mALaNanA patie kahyuM tuM kahe che te satya che; paNa tuM bheLI che. kharuM kahyuM che ke strInI buddhi pAnIe hoya che. jo huM tyAM jaIne e pramANe karuM ne rAjAnA anucare te jANI rAjAne kahe te mArA paNa tenA jevA ja hAla thAya. AvuM rAjadrohanuM kAma huM karIza nahi. - have mALaNe kahyuM- he prANeza, hamaNAM paropakAra karavAno avasara che. tene jIvitadAna ApyAthI puNya ane moTo lAbha prApta thaze. kahyuM che ke, ' tIrthasnAnaina sA zuddhi-bahudAnairna tatphalaM // .. tapobhiruyaistannApya-mupakArAbadApyate // 122 // ...) arthA-ghaNuM tIrthomAM snAna karyAthI tevI zuddhi thatI nathI, bahu dAna devAthI tenuM phaLa maLatuM nathI, ane ugra tapa karyAthI te maLatuM nathI, je badhuM upakArathI maLe che. . (122). tethI he svAmI, tame thoDuM sAhasa karIne tyAM jAo. tamAruM kArya kharekhara saphaLa thaze. Ama mALakhuM bahu kahyA chatAM teNe javAnI nA pADI. potAnA patine A nizcaya sAMbhaLIne mALaNa bolI: he svAmI! tame AC. Gunfathals Gius &aradhak Trust Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghera bese, huM tyAM jaIza. Ama kahIne daMDa laI tene tyAM gaI. - zULI pAse jaIne teNe kumArane bolAvyo paNa teNe javAba na Ape. tarasathI ne gaLuM sUkAI javAthI te mUrzita thayo haze tema teNe mAnyuM. ethI teNe eka vAra daMDathI tene upara prahAra karyo te teNe ALasa maraDI. bIjI vAra teNe ema karyuM te teNe AMkha ughADI tenI sAme joyuM. AthI harSa pAmIne mALaNe trIjI vAra daMDathI tenA zarIra upara prahAra karyo ke tarata ja sAvadhAna thaIne teNe mALaNane bolAvI. teNe paNa tene AzIrvAda ApyA ne pUchyuM he bhAI, tane zuM thayuM hatuM? 1. kumAre kahyuM. bahena, mane UMgha AvI hatI eTale zuM thayuM tenI mane khabara nathI. te mArA upara bahu upakAra karyo che. pachI te banne ghera gayAM. ghera jaIne mALaNe kahyuM bhAI, have kAMI zeka karIza nahi; kAraNa ke, mAnapAto'pi tasya syA-dyasya mAnonnatiH kSitau // praNatiH pAdayoreva / nigaDo'pi punastayoH // 123 // ... arthA-jene mAna maLyuM hoya tene kaIka vakhata apamAna maLe che. namaskAra pagane ja karavAmAM Ave che ne baMdhana paNa pagane ja thAya che. (123) . . mALaNane pati paNa tene sukharUpa ghera Avelo joIne harSa pAmyo, ne svAgata karato beH mArI strIe karelA P.P. Ac. Gunratnasucum. Saradhak ilust Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 67 . udyama saphaLa thayA. te rUpasena tarapha pharIne belyAH tamAruM paNa mahAbhAgya ke tame saMkaTamAMthI chUTavyA. ) kumAre javAba ApeH tamArI kRpAthI badhuM banyuM che. ApanA jevA manuSya saMkaTamAM mANasa upara upakAra kare che tethI pRthvI zebhe che. kahyuM che ke, vihala je avalaMbai / AvaipaDiyaM vi jo samuddharai // "saraNAgayaM ca rakkhai / tehiM hi alaMkiyA puhavI // 124 // ' arthAta-vyAkula thayelAne je Teko Ape che, ApattimAM AvI paDelAne paNa je uddhAra kare che, zaraNe AvelAnuM je rakSaNa kare che, teoe ja kharekhara pRthvIne zabhAvI che. (124) - nirguNeSvapi satveSu / dayAM kuvaiti sAdhavaH // na hi saMharate jyotsnA / caMdrazcAMDAlavezmasu // 125 // arthAta-sAdhu puruSo sArA ane kharAba dareka mANasanI upara upakAra kare che. caMdra caMDALanA ghara uparathI pitAnI caMdrikAne dUra laI jato nathI. (125) mALIe javAba ApeH kumAra, A sarva tamArA puNyane ja prabhAva che. AvI rIte vAta karatAM temanI -rAta vItI gaI. prAtaHkALa thaye tyAre kumAre mALaNane kahyuM: bahena, tuM puSpa laIne kumArInA mahelamAM jA. tyAM jaIne mArA saMbaMdhI vAta karaje ane kuMvarInA mananI parIkSA karaje. je te mArA upara AvI paDelA duHkhathI duHkhI thatI haze to huM rAtre tenI pAse jAi, je te bAbata tene Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 68 . jarA paNa duHkha na thatuM hoya to tyAM javAthI zuM lAbha? je niSThura hoya tenA upara sneha karavAthI zuM phAyado pAnIyasya rasaH zaityaM / bhojanasyAdaro rasaH // gAnu jaa: strI priya vAna rakSaka : 2 ' arthAta-pANI zItala hoya emAM rasa che, bhejana tarapha ruci e rasarUpa che, patine anukULa hoya te strIsaMbaMdhe rasarUpa che, dAna te lakSmInA vize rasarUpa che. (16) kumAre A pramANe kahyAthI mALaNa purapa laIne. kuMvarInA mahele gaI. pitAnI sakhIne puSpa laIne AvelI joIne kanakavatI belI: he sakhI, have tuM AvI. bheTa laIne kema Ave che? have mAre bheTa levAne avasara nathI, kAraNake atyAre mane mArA prANapriya patino viyoga thayela che. tethI mArA manamAM ghaNuM duHkha che. kenI AgaLa huM mAruM te duHkha varNavuM? tuM mArI priya sakhI che eTale tArI samakSa huM te varNavuM chuM. patine viyAga mane atyAre jhera samAna lAge che. have huM jIvI zakIza nahi. AkhI rAta mane nidrA AvatI nathI. huM jhera khAIne. ke doraDAthI phAMso khAIne maravAne vicAra karuM chuM. kharekhara, atyAre deva mArA para kepela che, ke mAruM sarva sva mArA prANanAtha hatA te teNe laI lIdhA che. mArA pati vinA mane jIvavAne jarA paNa AnaMda nathI, tane, sakhI, huM visarI zakatI nathI. tAre kaMI paNa aparAdha karyo hoya tA. kSamA karaje. Aja rAte huM prANatyAga karIza. ATaluM kahIne teNe pavanane kahyuM: P.P. Ac. Gunrata augum. Saradhak Trust Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavana suNe eka vaatddii| have hoisa huM chAra // tiNadIse uDADaje / jiNa disi hoya bharathAra // 127 // ' arthAta-he pavana! mArI tuM eka vAta sAMbhaLa. have huM rAkha thavAnI chuM, te rAkhane mAre pati hoya te dizA tarapha tuM uDADaje. (127). Ama bolIne judI judI rIte teNe vilApa karyo. kahyuM che ke, snehamUlAni duHkhAni / rasamUlAzca vyAdhayaH // lobhamUlAni pApAni / trINi tyaktvA sukhI bhava // 128 // arthAta-duHkhanuM mULa sneha che; vyAdhinuM mULa rasAsvAda che; pApanuM mULa lebha che, e traNene tajavAthI sukhI thavAya. (128) keTalIka vAra pachI mALaNa belI: he sakhI, je mAruM kahyuM tuM kare te tane huM vAta kahuM. tuM maraNane vicAra karIza nahi kAraNake jIvato nara bhadrA pAme che. AnuM tane suMdara udAharaNa ApuM. eka rAjAnAmaM trIne gaMgA nAmanI patnI hatI. te pati patnIne gADha sneha hate. eka vakhata keIe rAjAne temanA athAga premanI vAta kahI. kutUhalavRttithI rAjAe maMtrInI parIkSA karavAne vicAra karyo. eka vakhata keI kAmanuM bahAnuM kADhIne teNe maMtrIne paradeza meka. maMtrIe nagara cheDayuM tyArathI niyamita pitAnI patnIne kAgaLa lakhato. eka vakhata rAjAe temanA snehanI parIkSA karavAne potAnA cAkaranI sAthe eka patra meMko . gaMgAe te patra vAM. temAM P.P.AC. Gunratchaus Biura Saradhak Trust Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 -lakheluM ke maMtrI mRtyu pAme che. A vAMcatA veta ja snehanA kAraNe teNe tatkALa prANa choDyA. cAkare pAchA AvIne rAjAne te mAThA samAcAra kahyA. AthI rAjAe maMtrInI pAse jaIne tenI patnInA maraNanA samAcAra kahyA. te sAMbhaLatAM ja maMtrI mUchadhIna thayo. keTalIka vAra - bhAnamAM AvatAM te AtmaghAta karavAne tatpara thayo. AthI. rAjAe pazcAttApa sAthe. badhI vAta ati kahI saMbhalAvI, ne tene nahi maravAnI vinaMti karI. pachI bAra varSa pachI te maMtrI potAnI patnInAM asthi laIne gaMgAmAM nAkhavA gaye. tyAM snAna karIne te pitAnI strInuM nAma laIne pilAM asthi gaMgAmAM padharAvato hate te vakhate kAzIrAjanI putrI sakhIo sAthe tyAM snAna karavA AvI. potAnA pUrva bhavanuM nAma vagere sAMbhaLavAthI tene - jAtismaraNa jJAna thayuM ne te mUcha pAmI. AthI gabharAIne. tenI bahenapaNIo rAjA pAse doDI gaI ane rAjAne sarva vAta kahI. rAjA paNa tarata ja tyAM Avyo tyAre kuMvarInI sakhIoe kahyuMH mahArAja, A paradezIe kAMIka maMtra bharyuM -vAthI kuMvarI bhUmi upara paDI gaI che. kuMvarIne ThaMDA upacAra karavAthI te bhAnamAM AvI. teNe tenA pitAne kahyuM he pitA, A paradezInuM tame koI aniSTa karaze. te huM tatkALa prANatyAga karIza. che. AthI Azcarya pAmIne rAjAe pUchatAM kuMvarIe pitAne pUrvabhava kahyo, ne umeryuMH A ja maMtrIzvara mArA pUrvanA svAmI hatA tethI mAruM lagna tame tenI sAthe kare, nahi P.P. Ac. Gunratpasugum. Saradhak Trust Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 te huM agnisnAna karIza. rAjA paNa te sAMbhaLI bahu mAnapUrvaka maMtrIzvarane potAne mahele laI gaye ne potAnI putrInuM lagna tenI sAthe karyuM. Ama he kuMvarI, maMtrI jIvato rahyo to tene potAnI patnI maLI; mATe tuM paNa maravAnI vAta tajI de. kahyuM che ke, vipadyapi gatAH saMtaH / pApakarma na kurvate // haMsaH kurkuTavatkITA-natti kiM kSudhito'pi hi // 129 // arthAt -game teTaluM duHkha hoya chatAM saMta puruSe pApanuM kAma karatA nathI. haMsa game teTalo bhUkhyo hoya chatAM kUkaDAnI mAphaka zuM kIDA khAya ? (129) mALaNanAM vacana sAMbhaLIne rAjakanyAe kahyuM che sakhI, prANanAtha vinA uttama strIe jIvavuM egya nathI. pati vinAnI strI vAraMvAra apamAna pAme che. kahyuM che ke, vivAhe punnykaaryaado| maMgalaM sadhavA striyaH / / vidhavA garhitA loke / prApnuvaMti parAbhavaM // 130 // ' arthA-vivAha Adi puNya kAryomAM sadhavA strIo zukanavaMtI gaNAya che. vidhavAo A duniyAmAM tucchakArAya che ne tenuM vAraMvAra apamAna thAya che. (13) have mALaNe kahyuM: he sakhI, tuM kheda na kara, tAro pati kuzala che. te sAMbhaLIne kuMvarI belIH he bahena, je mAro pati jIvato hoya to jagatamAM kaI paNa mRtyu na pAme! : A uparathI mALa sogana laIne tene kahyuM? tAro pati jIvate ja che. te sAMja sudhI . je rAtre te P.P. Ac. Gunratshaus Leiu Saradhak Trust Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 tArI pAse na Ave te tuM maraNane vicAra karaje. huM kahI che te sivAya bIjuM kAMI banaze ja nahi; mATe tuM dhIraja dhAraje. : ATaluM kahyA pachI mALaNa potAne ghera gaI, ane kuMvarane sarva vRttAnta kahyo. A sAMbhaLIne kumAra harSa pApe ane tene kuMvarIne maLavAnI khUba utkaMThA thaI. te divasa tene varSa samAna lAge.rAtri thatAMja pAvaDIo paherIne te kuMvarInA mahele gaye. kuMvarane jotAM ja kuMvarI meghane joIne Dhelane harSa thAya tema AnaMda pAmI. kahyuM che ke, amRtaM zizire vahni-mRta kSIrabhojanaM // amRtaM rAjasanmAna-mamRtaM priyadarzanaM // 131 // ' arthA-zizira RtumAM agni amRta tulya che, dUdhanuM bhojana paNa amRta tulya che, rAjya taraphathI maLela sanmAna amRta samAna che, ane priya janane samAgama amRta jevo che. (131). " kuMvare haiDe vakhata tyAM rahyA pachI kahyuM: he priyA, have ahIM rahevuM yogya nathI. ema kahIne mALaNane gherathI pitAnI vastunI poTalI laI tene kahyA sivAya pitAnI patnI sAthe pAvaDIo upara caDIne je vaDa nIcethI pitAne cAra vastuo cogIo pAsethI maLelI te ja vaDanA jhADa nIce te Avyo. te vaDanI nIce ja teoe rAta pasAra karavAne nirNaya karyo. jyAre kanavatI suI gaI hatI, tyAre kumAra jAgatA hatA. kahyuM che ke, , P.P. Ac. GunratgasuguM. Saradhak Trust Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 udyame nAsti dAridrayaM / japane nAsti pAtakaM // maunena kalaho nAsti / nAsti jAgarato bhayaM // 132 // ' arthAta-udyamathI daridratA rahetI nathI, japa karavAthI pApa dUra thAya che, maunathI kaMkAsane nAza thAya che ne jAgavAthI bhaya najIka AvatuM nathI. (132). vaLI, nirdhanA dhanavaMtazca / nRpAstadadhikAriNaH // bavAhina vezyAla na vAMti jAvA ? zA arthAta-nidhana ane dhanika, rAjA ne tenA adhikArIo, pravAsIo ne vezyAo kadI sUI zakatAM nathI. (133) A ja vakhate ahIM rahetA cAra yogI mahela eka degI tathA tenI patnI koI sthaLe jatAM jatAM te vaDanI nIce AvI rAtavAso rahyAM. yogI te sthaLe AvyA pachI khUba ja raDavA maMDa. tenI patnIe pUchyuM: svAminAtha, tame A avasare ane AvA bhayAnaka sthaLe kema raDe che? teNe javAba ApeH he priyA, te vAta sAMbhaLa. A vaDanI nIce sukhaduHkha veThatAM ame cAra rogIo cAra se varSa rahyA hatA. amArA tapathI prasanna thaIne devatAe amane gaMdaDI, pAdukA vagere cAra vastuo ApI hatI tethI ame khUba sukha bhogavatA hatA, paNa eka vakhata kaI lucco mANasa AvI amane chetarI te prabhAvazALI vastuo laI gayo. A jagyAe AvatAM te vastuonA P.P.AC. Gunrathas Bul Saradhak Trust Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smaraNe mane raDavuM Ave che. he priyA, khare jagatamAM koIne vizvAsa karavA jevuM nathI. kahyuM che ke, na vizvasedamitrasya / mitrasyApi na vizvaset // kadAcitkupitaM mitraM / sarvaM guhyaM prakAzayet // 134 // arthAt -Amamitrane vizvAsa na karavo joIe, eTaluM ja nahi paNa mitrane paNa vizvAsa karavo. joIe nahi. kAraNake kadApi je mitra gusse thAya te ApaNuM sarva guhA bahAra pADI de. (134). Ama dhana. mArI pAsethI laI levAmAM AvyuM tethI huM rouM chuM. yoginIe kahyuM paNa have AvA araNyarudanathI. zuM phAyado ? kahyuM che ke, bhavitavyaM bhavatyeva / karmaNAmodRzI gatiH / vipattau kiM viSAdena / saMpattau harpaNena kiM // 135 // arthAt -je nasIbamAM lakhyuM hoya che, te thAya che ja. karmanI tevI gati che. mATe duHkhamAM zeka karavAthI. ne saMpattimAM harSa pAmavAthI zuM phAyade? (135). vaLI te vastuothI keAInA upara upakAra thaze. lakSmIne te ja upayoga che, nahite tene vinAza thAya che. kahyuM che ke, dAnaM bhogo nAza-stisro gatayo bhavaMti vittasya // yo na dadAti na bhukte / tasya tRtIyA gatirbhavati // 136 / / arthAt -dhananI traNa gati cheH dAna, bhega ke nAza. je dhana bIjAne ApatuM nathI ke bhagavata nathI tenI dhananI trIjI gati thAya che. (136). vaLI, P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhakrust Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 dhanaM nazyati putro'pi / vipadya kyApi gacchati // .. na hi zakyA gti]i| dhanasya nidhanasya ca // 13 // arthAt -dhanane nAza thAya che, putra paNa vipattimAM AvI kayAMya cAlyA jAya che, dhananI ane mRtyunI gati jANI zakAtI nathI. (137) vanakusumaM kRpaNazrIH / kUpacchAyA suraMgadhRlizca // tatraiva yAnti vilayaM / manorathA bhAgyahInAnAm // 138 // ' arthAta-vananuM phUla, kRpaNanI lakSmI, kUvAne chAMyaDo, suraMganI dhULa ne bhAgyahInanA manoratha te ne te sthaLe naSTa thaI jAya che. (138). ane, kITikAsaMcitaM dhAnyaM / makSikAsaMcitaM madhu // kRpaNaiH saMcitA lakSmI-ranyaistu paribhujyate // 139 // arthAta-kIDIe ekaThuM kareluM anAja, mAkhIe bheguM kareluM madha, kRpaNe sAcavelI lakSmI e traNene bIjAe upabhega kare che. (139). mATe he svAmI, tame duHkha na lagADaze. tame A vagaDAmAM ATalo vakhata rahyA che. keI addabhuta jaDIbuTTI Apane jaDI nathI? gIe javAba ApeH A pradezamAM eka evuM jhADa che ke jenuM mULiyuM suMghavAthI manuSya vAnara thaI jAya che A sAMbhaLIne teNe pUchayuM: je buTTIthI mANasa pazu. thaI jAya tene zuM upayoga? AthI rogIe kahyuM: ahIM bIjuM evuM mULiyuM che ke je suMghavAthI vAnaramAMthI pAchA Hisz 014. B.Ac. Gunratshaus Leiuha Saradhak Trust aradhak Trust Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI pitAnI patnInA kahevAthI te cagI bane -mULiyAM laIne bIje sthaLe gayo. A badhe prasaMga rUpanakumAre sAMbhaLe tathA je tethI teNe paNa te banne mULiyAM lIdhAM. thaDI vAra pachI kanakavatI jAgI ne kuMvare nidrA lIdhI. te vakhate kanakavatIe kutUhalaparvaka piTalI choDI. tenI aMdara daDI, pAtra, daMDa vagere joIne te Azcarya pAmI. te vicAravA lAgIH are, A te keIlu gI jaNAya che. vezapalaTo karIne vidyAnA ADaMbarathI mane bheLIne teNe phasAvI che. kahyuM che ke, prathamaM DaMbaraM dRSTrA / na pratIyAdvicakSaNaH // atyalpapaThitaM kIraM / teneva kuhinI yathA // 140 // arthAta-pahele ADaMbara mAtra joI vicakSaNe vizvAsa na kara, ke jevI rIte bahu ja thoDuMka paDhatA pipaTanA (vANInA) ADaMbaramAtrathI kUTaNIe vizvAsa karyo hato. (140) - A bAbata eka daSTAnta che. silpharapuramAM madanaka nAmane eka lucce brAhmaNa raheto hato. teNe eka pipaTane paDhAvavA mAMDayo paNa te popaTane kAMI AvaDyuM nahIM eTale te luccAe tene "vIsevIsA" evuM eka pada zIkhavyuM ane suMdara pAMjarAmAM pUrIne cauTAmAM vecavAne Ubho rahyo. evAmAM eka vezyA tyAM AvI ne brAhmaNane pUchayuM che vipra! A pipaTa zuM jANe che? brAhmaNa beH A te badhuM jANe che. tame pote ja pUchIne khAtrI kare P.P. Ac. Gunratgasugum. Saradhak Trust Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 teNe popaTane pUchayuM tArI mAtA kaMI bhaNelI che? ' pipaTe javAba ApyA. vIse vIsA. A uparathI harSa pAmIne teNe brAhmaNane ghaNuM mUlya ApIne te pipaTa kharIdyo. - ghera AvIne pUchatAM popaTe te ja pada kahyuM. te vakhate teNe jANyuM ke luccA brAhmaNe mane chetarI. tevI ja rIte mane paNa A dhUrte chetarI che. are, huM rAjakuMvarI ane A yegIne sahavAsa mane kayAMthI thayo! kamanI gati vicitra. che, khare- aghaTitaghaTitAni ghaTati / sughaTitaghaTitAni jarjarIkurute / / vidhireva tAni ghaTayati / yAni pumAnnaiva ciMtayati // 141 // arthAt -je kAMI dhAravAmAM na hoya te bane che ane dhAreluM hoya te niSphaLa thAya che. Ama manuSya dhAyuM nathI hatuM tevuM e vidhi karI nAkhe che. (141). are, daive mAruM aniSTa karyuM. AvA nIca jAtinA. sAthe saMparka karatAM maraNa ja zreSThakara che. mATe have huM pAchI jAuM te ja sAruM che. ' Ama vicAra karIne te cAre vastu laIne pAdukAnA. AdhAre tarata ja pitAne gAma AvI. rAtamAM ja AvuM banavAthI koIe te gaI hatI te jANyuM nahi. ochI buddhithI te mUkhI ciMtAmaNi jevA te kuMvarane tajI gaI. kahyuM che ke, anRtaM sAhasaM mAyA / mUrkhatvamatilobhatA // .... azaucaM nideyatvaM ca / strINAM doSAH svbhaavjaaH||142|| Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 che vihyA ' arthAtajUThuM bolavuM, sAhasa karavuM, kapaTa racavuM, mUrNapaNuM, atilobha, apavitratA ane nirdayapaNuM A doSa strImAM svabhAvathI ja hoya che. (142). strIomAM avicArIpaNuM-dIrgha dRSTine abhAva kudaratI rIte hoya che. A bAjue kumAra jAgyo ane pitAnI patnIne bilAvavA lAgyo paNa keIe javAba na Ape. aMdhArAmAM tene lAgyuM ke te sUI gaI haze. AthI teNe tene jagADavA prayatna karyo. projjRbhate parimala: kamalAvalInAM / zabdaM karoti ca tarUpari tAmracUDaH // zRMgaM pavitrayati merugirevivasvAnutthIyatAM sunayane rajanI jagAma // 143 // arthAta-kamaLanI sugaMdha prasarI rahI che, jhADa upara kukaDe kukaDekuka kare che, meruparvatanA zikharane sUrya pitAnAM kiraNothI pavitra kare che, mATe he sunayanA ! rAtri pasAra thaI che tethI te jAgrata thA. (143). Ama kahyA chatAM teNe javAba na Apyo. thoDI vAra rahIne teNe kahyuM ete vrajaMti hariNAstRNabhakSaNAya / / cUrNa vidhAtumatha yAMti hi pakSiNo'pi // mArgastathA pathikalokagaNaprapUrNa / utthIyatAM sunayane rajanI jagAma // 144 // arthAta-A hariNAnuM Te caravA mATe jAya che, pakSIo caNanI zodhamAM dUra jatAM jaNAya che, raste vaTe Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANuothI bharAI gayo che. he sunayanA, rAtri pasAra thaI che mATe jAgrata thA. (14) : Ama bolyA chatAM koI paNa javAba nahi maLavAthI Azcarya pAmIne bArIkAIthI teNe AjubAju joyuM to pitAnI patnIne na joI, temaja potAnI poTalI paNa na joI, AthI dimUDha thaIne te belI UDyoH are, huM UMghato hato tyAM A zuM thayuM? khare, nidrA mUlamanarthAnAM / nidrA zreyo vivAtinI // nidrA pramAdajananI / nidrA saMsAravardhanI // 145 // arthAt -nidrA ghaNA anarthonuM mULa che. nidrA zreya nAza karanArI che, nidrA pramAdane vadhAranArI che ane saMsArane vadhAro karanAra paNa teja che, (145), khare, manuSyone nidrAthI khUba nukasAna thAya che. kahyuM che ke, AjanmopArjitaM dravyaM / nidyA vyavahAriNAM // cau raistu gRhyate sarva / tasmAdetAM vivarjayet // 146 // arthAt--AkhI jiMdagI kamAIne bheguM kareluM vahe-vAriyAnuM dhana UMghanA samaye cora laI jAya che, mATe tene tajavI joIe. (14) : ' ' ' . ' - pachI teNe UbhA thaIne sarvatra tapAsa karI paNa kuMvarInI bhALa lAgI nahi. eTale teNe vicAryuM. te mAtA:pitAne maLavA mATe pharIthI pitAne sthAnake gaI haze, paNa mArI divya vastuo laI gaI che tethI mane duHkha thAya 9. Beeg , Ac, Gunrattias Bium Saradhak Trust ito : Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtrirgamiSyati bhaviSyati suprabhAtaM / bhAsvAnudeSyati hasiSyati paMkajaM ca // itthaM viciMtayati kozagate dvirephe| hA haMta haMta nalinIM gaja ujjahAra // 14 // . ' arthAta-rAtri jaze ne suMdara prabhAta Avaze. sUrya Ugaze ne kamaLa khIlazeH Ama kamaLanI aMdara rahele bhramara vicAra karato hato tevAmAM ja, arere, kamaLane hAthI uThAvI gayo! (147) pharIthI teNe vicAryuM. zuM mALaNanI mAphaka mAru yogI svarUpa joIne bIka pAmI te pitAne ghera pAchI na gaI hoya? teNe mUrkhAIthI ne adhIrAIthI tema karyuM jaNAya che. kahyuM che ke, mUrvaka pAra na laviMphatara .. bAlasya vRddhasya na kiMcidaMtaraM / viSasya tailasya ne kiMcidaMtaraM / mRtAmRtAsyApi na kiMcidaMtaraM // 148 // . arthA-mUrkha mANasa ane pApI manuSyamAM bahu phera nathI, bALakane vRddhamAM paNa bahu phera nathI, jhera ne telamAM kAMI phera nathI, temaja marelA ne jIvatAmAM paNa kAMI phera nathI. (148). are, je manuSyo strIne vizvAsa kare che teo mUrkha che. kahyuM che ke, nadInArInareMdrANAM / nIcanAginIyoginAM // nakhinAM ca na vishvaasH| kAvyaH samanasvinA // 1-49 // P.P. Ac. GunratdasugunSaradha Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 81 arthA-buddhizALIe nadI, strI, rAjA, nIca puruSa, nAgaNa, yogI ane nakhavALAM prANIone vizvAsa na karavo joIe. (149) - pachI manuSyane vAnara ane vAnarane manuSya banAve tevAM be mULiyAM laI pate vAnaranuM svarUpa dhAraNa karI keTalAya divasa pachI kanakapuramAM te ja vATikAmAM Avyo. tyAM AvyA pachI bIjuM mULiyuM suMdhIne te manuSya svarUpa thaye, ane caMpakanA jhADa taLe sUte. * DA vakhata pachI mALaNa phUla vINatI te bAjUe AvI ne kumArane joI harSa pAmatAM bolIH he bhAI! tuM ATalA divasa kayAM gaye hato? kayA kAraNathI, kyA lAbhathI ne kone maLavA tuM gayo hatoA uparathI kumAre tene sarva vRttAMta kahI saMbhaLAvyo. teNe paNa Azcarya pAmIne javAba ApyoH kanakavatI thoDA vakhata pahelAM ahIM ja AvI hatI. huM paNa hamezAM tenI pAse jauM chuM. - kumAre kahyuM: te mane UMghamAM mUkIne mArI divya vastuo laIne AvatI rahI che ne mAro vizvAsaghAta karyo che. mATe tene tenA vizvAsaghAtanuM phaLa mAre ApavuM che. tene zAMta paDatAM mALaNa bolIH bhAi, abaLA upara te zo krodha kara? nAnA jIva (nAnI kIDI) upara kAMI kaTaka laI javuM zebhe? - kumAre kahyuM : paNa eka vAra to tenI pAse javAnI mArI IcchA che. mALaNe sUcavyuM. tenA mahelanI Aju bAju sAta so paheregIre che tethI vAvaDI vinA tyAM javuM muzkela che. ' Maarag Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAre kahyuM tyAM javA mATe mArI pAse eka yukti che, te huM tane kahuM chuM, paNa tuM koIne te vAta kahIza nahi. havethI mane strI upara vizvAsa nathI AvatA kAraNa ke strImAM koI gaMbhIratA detI nathI. kahyuM che ke, avasetvavaTe nIraM / cAlinyAM mUkSmapiSTakaM // strINAM ca hRdaye vArtA / na tiSTaMti kadAcana // 150 // arthA-tUTelA baMdhavALA avaDa kuvAmAM pANI rahI zake, ne cALaNImAM jhINe loTa paNa rahI zake, paNa strInA hRdayamAM kaI vAta kadI paNa rahetI nathI. (15). tethI huM tane khAsa cetAvuM chuM. - mALaNe kahyuM: are bhAI, tuM vAraMvAra Ama kema kahe che? badhI strIo sarakhI hotI nathI mATe tuM kaI paNa TakA rAkhyA vinA kahe. tyAre kumAra bolyAH he bahena, sAMbhaLa. huM koI paNa upAyathI vAnara thaI jaIza. tuM mane laIne eka divasa kuMvarInI pAse jaje. pachI kuMvarI mane vAnararUpamAM potAne mATe ramavA mAge tyAre tAre ekadama mane ApI na deve; mArAthI tuM vikhUTI paDI zake tema nathI vagere vacano dvArA tenI utsuktA vadhAravI. jyAre tane mAgyA mujaba dhana te Ape tyAre ja mane Apaje. Ama karavAthI tene paNa lAbha thaze. mALaNa A vAta sAthe saMmata thavAthI kumAra mArkeTa rUpa che. pachI te vAnarane keDI, ghUgharI, vastra ItyAdithI P.P. Ac. Gunratisasius Back t o Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kavarIne praNAma karI teNe phUla vagere ApyAM. vAnarane joI kanakavatI belIH he sakhI, A markaTa suMdara lAge che tethI vinedane arthe tuM mane te Apa. A sAMbhaLI mALaNe javAba Ape : bahena, tane huM badhuM ApI zakuM, paNa A vAnara te na ja ApI zakuM. te mArI vADIne rakhevALa che. mArA patine te bahu vahAlo che. mArAM bALake paNa tenI sAthe ramata kare che tethI tane keI paNa rIte te ApI zakAya tema nathI. kuMvarIe Agraha karatAM kahyuMgame te dravya ke, paNa mane te vAnara Apa. tenA vaDe mArA divase AnaMdamAM jaze. Ama kahIne teNe mALaNane eka senAmahora ane eka suMdara sADI ApI. AthI chevaTe mALa te mane kuMvarIne ApI dIdho ne pote ghera pAchI pharI. kuMvarIe Akho divasa te vAnara sAthe ramavAmAM pasAra kIdho. sAMja paDatAM dAsa dAsIo pitAne AvAse gayAM eTale te vAnare mULiyuM saMdhyuM te rUpasena kumAra thaI gayo. tene joIne Azcarya pAmI kuMvarI bolIH are, A zuM Azcarya ! zuM A IdrajALa che ke koI svapna che? pachI pitAnAM vastra saMkerI, devasvarUpa patine AvelA ine tene page paDIne kuMvarIe kahyuM: he prANanAtha, tame mAre aparAdha kSamA kara. he prabhu! tame ja mAruM jIvanasarvasva che. ajJAnathI meM je aparAdha karyo che te mA kare. eka vAra thayelA aparAdhanI kSamA karI zakAya che. have pharIthI huM hema nahi karuMnI kiaradhak Trust Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgarane pAra dhArI zakAtI vAMkI - kuMvare kahyuM priyA, have bahu kahevAthI zuM phAyado? kRtrima snehathI jarA paNa phAyado thato nathI. sAcA nehane raMga te judo hoya che. kahyuM che ke, prAptuM pAramapArasya / pArAvArasya pAryate // strINAM prakRtivakrANAM / duzcaritrasya no punaH // 151 // ' arthAt agAdha mahAsAgarane pAra pAmI zakAya che, paNa prakRtithI vAMkI strIonA kharAba caritrane pAra pAmI zakAto nathI. (151). ane, kumitre nAsti vishvaasH| kubhAryAtaH kutaH sukhaM // kurAjye nivRtirnAsti / kudeze nAsti jIvitaM // 152 // arthAta-kumitrane vizvAsa karavo joIe nahi, kharAba strIthI sukha kayAMthI maLe ? duSTa rAjyamAM zAMti hotI nathI ane kharAba dezamAM jIvana jIvI zakAtuM nathI. (1para) " kuMvarI AjIjI karatAM belIH svAminAtha, ApanA jevA mahApuruSe aparAdha karyo hoya tevA mANase upara paNa ke5 karatA nathI. khare, meM tamane duHkha UpajAvyuM che. AthI huM agni jevI chuM paNa Apa caMdana jevA hovAthI kSamA kare. kahyuM che ke, sujano na yAti vikRtiM / parahitanirato vinAzakAle'pi // chinno'pi hi caMdanataruH / surabhayati mukha kuThArasya // 153 // arthAta-vinAzakALa hoya chatAM sajajane vikRta mArga grahaNa karatA nathI ne pArakAnA hitamAM racyA pacA P.P. C. GunratdasGUNI. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahe che. caMdananuM jhADa kapAya che chatAM kuhADAnA mukhane sudhI lagADe che. (1pa3). he prANanAtha, huM vAraMvAra ApanA page paDIne kahuM chuM ke mAro aparAdha kSamA karo. kuMvarInAM vacano sAMbhaLI rUpasena kumAra beH he priyA, AmAM tAre kAMI aparAdha nathI. mAtra mArA pUrva karmano udaya thayo hovAthI ja tema banyuM che. kAraNake, . udayati yadi bhAnuH pazcimAyAM dishaayaaN| vikasati yadi padmaM parvatAye zilAyAM // pracalati yadi meruH zItatAM yAti vahni / stadapi na calatIyaM bhAvinI kamarekhA // 154 // arthAt -sUrya kadAca pazcimamAM Uge, kamaLa parvatanA zikhare rahelI zilA upara vise, meru calAyamAna thAya ne agni ThaMDuM thaI jAya, paNa bhAvie nirmANa karelI kamenI rekhA caLatI nathI. (154). he priyA, je tuM mArI AjJA pramANe vartavA kabUla hoya to A auSadhi sUMgha. te sUMghIne tenI sugaMdha kevI che te je. tuM je te sUMghIza to jIvIza tyAMsudhI ApaNa banne vacce sneha raheze. - bheLapaNathI kuMvarIe peluM: mULiyuM saMdhyuM, ne sUMghatAM veMta ja te vAMdarI thaI gaI! pachI rUpasena kumAre tene thAMbhale bAMdhI. tenA oraDAnI aMdara tapAsa karI potAnI cAre vastuo laI pAvaDInI madadathI tarata ja te mALaNane ghera AvyA. rAsAvAra paDatAM ja pitAnI Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastuo sAthe te vanamAM ja rahyo. tyAM jaI khUba vicAra karI teNe gIne veza paridhAna karyo. kvacid bhUmau zayyA kvacidapi ca paryaMkazayanaM / kvacicchAkAhAraH kvacidapi ca shaalyodnruciH| kvacitkaMthAdhArI kvacidapi ca divyaaNbrdhro| manasvI kAryArthI na gaNayati duHkha na ca sukhaM // 155 // ' arthAt koI vakhata jamIna para sUvAnuM hoya che te kaI vakhata palaMga para sUvAnuM hoya che; koI vakhata phaLaphUla khAvAnAM hoya che te koI vakhata rAMdhelI rAI khAvA maLe che; koI vakhata kaphanI dhAraNa karavAnI hoya che te kaI vakhata divya vastro dhAraNa karavA maLe che; kAryamAM daDhAgrahI puruSa sukha ane duHkhane gaNakArato nathI. (155). " - savAre kuMvarInA mahelamAM dAsIo AvI tyAre kanavatIne ThekANe vAMdarI bAMdhelI joI eTale teoe rAjAne te sarva nivedita karyuM. rAjAe tyAM AvIne te pramANe joyuM ne tene atyaMta duHkha thayuM. teNe vicAryuM?' zuM Ane koInI najara lAgI che? keI DAkaNe kapaTa karyuM che ke koIne zApa lAge che? athavA to koI due potAnI maMtrazaktithI tene vAMdarI banAvI che ke " keI deve vera levAnI IcchAthI Ama karyuM che? dAsIe tarapha pharIne teNe pUchyuM: zuM kAle ke ahIM AvyuM hatuM ? - dAsIoe javAba ApeH mahArAja, gaI kAle mALaNuM ahIM AvI hatI, paNa te hamezAM kuMvarIne mATe Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phUla laIne Ave che; mAtra gaI kAle tenI sAthe te eka vAnara lAvI hatI. A sivAya ame kAMI paNa jANatAM nathI. thoDA vakhata pachI rAja sabhAmAM gaye. tenA manane kheda ocho thayo na hate. chevaTe teNe buddhisAgara maMtrIne sarva vAta kahI UmeryuM: mane AmAM mALaNanuM kAMI tarkaTa, lAge che. tene pitAnA nekarane mALaNane bolAvavA hukama karyo. thoDI vAramAM bhayathI kaMpatI mALaNa sabhAmAM AvI. kahyuM che ke, paMthasamA natthi jarA / daridasamo parAbhavo natthi // maraNasamaM natthi bhayaM / khuhAsamA veaNA natthi // 156 // arthAta-musApharI jevuM bIjuM kaI ghaDapaNa nathI; daridranA jevuM bIjuM keI apamAna nathI; maraNa je bIje kaI bhaya nathI; bhUkhanA jevI bIjI koI vedanA nathI. (156). rAja mane zuM zikSA karaze? zA mATe mane belAvI haze, Ama vicAratI ciMtAtura mALaNa AvIne rAjAnI samIpe UbhI rahI. tarata ja rAjA krodhAvezamAM gaI UThayoH he mALaNa! nagaramAM AvI jAtanAM kapaTe te kayArathI kare che? bIjA te ThIka paNa mane ja te chetaryo? bhayathI vyAkuLa banIne te belIH mahArAja, huM kAMI paNa jANatI nathI. rAjA bolI uThayoH are duSTA, gaI kAle te kuMvarIne vAnara AkhyA hatA, ane tenI A dAsIo H . P.P. Ac. Gunratdians Legiuni Saradhak Trust. D Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mALaNa belI: he pRvIpati, meM to te vAnara teNe khUba haTha karavAthI Apyo hato. te vAnara te mArI vADIne rakhevALa hate. eka vakhata mArI vADImAM ghaNA gIo UtaryA hatA, teoe te vAnara tyAM bhUlathI ke bIje kAraNe mUkyo hato. gaI kAle ja kautukavRttithI tene sAthe laIne huM kuMvarI pAse AvI hatI. kuMvarIe te mAgavAthI meM nehavaza thaIne tene A hato. - te sAMbhaLIne rAjA bolyAH are duSTA, mArI putrI ' tArI pAsethI vAnara kevI rIte mAge ? tuM juThThAbelI ne hRdayanI duSTa jaNAya che. tAre mATe te dehAMtadaMDa ja cogya che. . rAjAnAM A vacana sAMbhaLI duHkhI thayelI mALaNa vicAravA lAgIkhare, mArA upara deva rukyo lAge che. meM kAMI karyuM nathI chatAM mAro doSa nIkaLyo te vidhinI vicitratA ja che. kahyuM che ke, jaM nayaNehiM na dIsai / hiaeNa vijaM na ciMti kahavi / te taM siraMmi nivaDai / narassa divye parAhUte // 157 // ' arthA -manuSya para jyAre deva ruThe che tyAre, AMkhethI je jovAmAM na Ave, hadayamAM je kadI vicAramAMye na Ave, tevuM tevuM mAthA upara AvI paDe che. (157). pachI maMtrIe rAjAne kahyuMH he deva, AmAM ene kAMI aparAdha jaNAto nathI. mATe zA mATe tame pApa karo cho? pahelAM cauda se jene rakSaNa ApanAra paradezI kumArane mAravAnuM pApa tame karyuM che. atyAre phegaTa Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A strIhatyAnuM pApa zA mATe karo cho? avicArI kAryanuM pariNAma saMtApakArI ja hoya che. , . rAjAe javAba Apyo : maMtrIzvara, tame kahe che te satya che, paNa kuMvarI punaH manuSya thAya tyAre ja mArA hadayamAM zAMti thAya. mATe tenI bAbata kAMI paNa upAya zodha joIe. maMtrIe kahyuM: mALaNe kharuM kahyuM che ke yogIoe te vAnarane mUkI dIdhuM che ane AvuM kArya karanArA cogIo ja hoya che; te luccAo dezadezAMtara bhame che ne maMtrajaMtrathI lekene chetare che. vaLI teo juThThA, tophAnI ne mAMsAhArIo paNa hoya che. temane vizvAsa karavA jevuM hotuM nathI. A uparathI rAjAe potAnA sinikane mokalI deza dezAvarathI hajAre yogIone tyAM bolAvyA. teo AvyA eTale rAjAe te badhAne pazunI mAphaka eka moTI vADImAM rAkhyA. teo tyAM rahIne vicAravA lAgyA. rAjA AvI rIte ApaNuM apamAna kema kare che? pachI eka vakhata rAjAe te gIone kahyuM: he gI jane, tame dezavideza pharo che, maMtra jaMtra jANe che, kaLAkuzaLa che, mATe koI paNa upAye vAMdarI thaelI mArI putrIne tame manuSya banAve. . teo bolyAH he nareza, ame te bhikSA mAgIne nirvAha karIe chIe. amane vIMchI utAravAne maMtra paNa AvaDato nathI. je keAI phALa ame jANatA hatA te Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApanI samakSa prakaTa karavAmAM amane zenI harakata hoya rAjA sainika tarapha pharIne beH zuM tame badhA yogIone ahIM lAvyA che? temaNe kahyuM: eka yogI vinA badhA ahIM AvelA che. rAjAe pUchayuM te yogI kayAM che ne ke che ke huM bolAvuM chatAM AvatuM nathI? teoe javAba ApyoH mahArAja, te yogI godaDI oDhIne cauTA vacce dayAna dharato beThe che, ne garIba mANasene sonAmahoro Ape che. ghaNuM mANasa. tenI AsapAsa beThelA che ane temane te paropakArane. upadeza Ape che. jema ke, svahastena ca yadattaM / labhyate nAtra sNshyH|| parahastena yadattaM / labhyate vA na labhyate // 158 // arthAta-pitAnA hAthathI je dAna devAyeluM hoya che tene niHzaMka badalo maLe che, paNa bIjAnA hAthathI je devAyeluM hoya che tene badale maLe ke na paNa maLe. (158). vaLI, kastUrI pRSatAM radAH karaTinAM kRttiH pazUnAM payo / dhenUnAM chadamaMDalAni zikhinAM romANyavInAmapi // pucchasnAyuvasAviSANanakharasvedAdikaM kiMcana / . syAjanminyupakAri martyavapuSo nAmuSya kiNcitpunH||159|| arthAta-mRgonI kastUrI, hAthIonA dAMta DhoranuM. cAmaDuM, gAyanuM dUdha, mallAonAM pIMchAM, gheTAMnuM Una ane P.P. Ac. 'Gunratdasue ini. Samaung1943 OLE a Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUchaDuM, snAyu, nasa, zIMgaDAM, nakha, pasIne vagere hazkeI vastu Ane A janmamAM upayogamAM Ave che; jyAre A maTya mAnavadehanuM kAMI paNa kAmamAM nathI AvatuM. (15). AvI rIte upadeza Apate te beThe che. rAjA krodha karIne bolI UThayoH are, mArI AjJA mAnatuM nathI te yogIne te mAro ja joIe. tene zAMta pADato maMtrI mahArAja, te vidyAvAna cagI upara krodha karavo egya na gaNAya; sarakhe sarakhA na hoya tenA upara krodha kare egya nathI. kAraNa ke, yadyapi mRgapatipurato / virasaM rasatIha mattagomAyuH // tadapi na kupyati siMho / visadRzapuruSeSu ka: kopaH // 160 // arthAta-unmatta ziyALa siMhanI samakSa kakaLATa kare che, te paNa siMha kepa karato nathI. ApaNAthI judA prakAranA manuSya upara kopa karo te vAjabI nathI. (16) pachI rAjAe rogI pAse maMtrIne tapAsa karavA meka. maMtrIne Avate jotAM yogI tenuM sanmAna karavA AgaLa gaye ane tene bahu mAnapUrvaka potAnI samakSa laI Avyo. maMtrIe kahyuM: he gI, tame badhAnA pUjya. che to mArA upara kRpA karIne A5 UMce Asane birAje. yogIe kahyuM he maMtrIzvara, tame rAjyanA adhikArI che tethI mAnane lAyaka che. kahyuM che ke, rAjamAnyaM dhanADhayaM ca / vidyAvaMtaM tapasvinaM // raNe zUraM ca dAtAraM / kAnigaNi jyeSThayet // 161 // . Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' arthAt rAjAnA adhikArI, dhanADhaya, vidyAvAna, tapasvI, zUravIra yoddho, ne dAtA, temane nAnA hoya chatAM moTA gaNavA joIe. (161) maMtrIe kahyuM: girAja, amArA mahArAja tamane lAve che. te sarva zAstronA jANakAra che. mATe Apa rAjasabhAmAM AvIne ApanA jJAnano lAbha Ape. te sAMbhaLIne cagI che. maMtrIzvara, amArA jevA cagInuM rAjAne zuM kAma che? bhuMjImahi vayaM bhikSAM / jIrNaM vAso vasImahi // zayImahi mahIpIThe / kurvImahi kimIzvarIM // 162 // arthA-ame bhikSAtra khAIe chIe, jIrNa vastra paherIe chIe, pRthvI upara sUIe chIe. amAre maha'ttAnuM zuM kAma hoya? (12). rAjA to amArAthI meTA che, te nyAya ane anyAya zodhI kADhe che ne tenuM phaLa -Ape che. te puNyazALI paNa che. kahyuM che ke, prajAnAM dharmaSaDbhAgo / rAjJo bhavati rakSituH // adharmasyApi ssddbhaago|| jAyate yo na rakSati // 163 // " arthAta-prajAnuM rakSaNa karanAra rAjAne prajAnA dharmane -chaThTho bhAga maLe che, ne je rakSaNa karatA nathI e rAjAne adharmane paNa chaThTho bhAga maLe che. (163). vaLI, vanastha pUjJA .. nyAyena kozasya ca sNpvRddhiH|| apakSapAto vijayeSu rkssaa| raMva dharmA: vAcitA kRpAnAM udaNaadhak Trust DI hraldase dladhak Trust Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthAta-duSTane zikSA karavI, svajananuM sanmAna karavuM, nyAyapUrvaka rAjabhaMDAra vadhAro, pakSapAtarahita rahevuM ne vijayanI-prajAnI rakSA karavIH A pAMca guNe rAjAnA hoya che. (164). paNa AvA rAjA maLavA durlabha che. je rAjA pApa kare ne maMtrI tene aTakAve nahi te maMtrIne paNa deSa lAge che. kahyuM che ke, nRpeNa hi kRtaM pApaM / maMtriNo'pi lagedhuvaM // guroH ziSyakRtaM pApaM / patnIpApaM ca bhartari // 165 // arthA-rAjAe je pApa karyuM hoya che te maMtrIne. jarUra lAge che, ziSya kareluM pApa gurune ane patnIe kareluM pApa patine paNa lAge che. (165). . A sAMbhaLIne maMtrIe pUchyuM: gIzvara, rAjA zuM pApa kare che? gIe javAba ApeH he maMtrI! te sAMbhaLo. je yogIo judA judA dezamAM bhame che, bhikSAthI nirvAha kare che, keInI paNa niMdA karatA nathI, evA bhegIone rAjAe cAranI mAphaka kema pUrI rAkhyA che? Avo rAjAne anyAya kevI rIte sahana karI zakAya ? tame rojA pAse jaIne temane choDAve. pachI maMtrI rAjA pAse gaye ane yogInuM badhuM varNana karyuM: mahArAja, A cagI mahAvidvAna, dAnezvarI ne kaLAvAna jaNAya che ane tene bahu mAna devuM joIe mATe pahelAM A sarva rogIone tame cheDI de.. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A uparathI rAjAe badhA gIone choDI mUkavAne hukama Ape. teo paNa rAjAne AzIrvAda ApIne gayA. pachI rAjAe cagIne belAvavA pitAnA cAkarene mekalyA. te cAkaro najIka AvatA hatA tevAmAM egI belI UDyoH jo tame mArI najIka Avaze to tamane bhasmIbhUta karI nAkhIza! AthI teoe DarI jaI dUra UbhA rahIne rAjAne Adeza Ape. yogIe kahyuM: rAjAne je mAruM kAma hoya te rAjA pAlakhI laIne mane teDavA Ave.. . A samAcAra sAMbhaLI rAja parivAra sAthe pAlakhI laIne yogIne maLavA Avyo. . manaH sthiraM yasya vinAvalaMbanaM / dRSTiH sthirA yasya vinaiva darzanaM // vapuH sthiraM yasya vinA prayatnaM / sa eva yogI sa guruzca sevyaH // 166 // ' arthA-jenuM mana kaI paNa AdhAra vinA sthira che, jenI daSTi kazuM joyA vinA ja sthira thAya che, jene deha prayatna vinA sthira che, te ja yogI che ane sevA karavA yogya guru che. (16). ATaluM kahIne rAjAe yogIne praNAma karyA, ne tenuM sanmAna karyuM. kahyuM che ke, vidvattvaM ca nRpatvaM ca / naiva tulyaM kadAcana // svadeze pUjyate rAjA / vidvAn sarvatra pUjyate // 167 // . arthA-rAjA vidvAnanI sarakhAmaNImAM UbhA rahI PP Ac. GunratsastuG UN Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zake nahi, kAraNa ke rAjA to potAnA dezamAMja pujAya che jyAre vidvAna sarvatra pujAya che. (167). ane, paMDiteSu guNAH sarve / murkhe doSAstu kevalaM / / tasmAnmUrkhasahasreNa / prAjJa eko na labhyate // 168 // arthAta-paMDitemAM badhA guNe ja hoya che ne mUrkhamAM badhA de ja jovAmAM Ave che, tethI seMkaDo mUkhaenA badalAmAM paNa eka DAhyo mANasa prApta karI zakAte nathI. ( 18) he cogIjI ! tame vidvAna che, tethI sarvamAnya che, evAM rAjAnAM vacana sAMbhaLIne jogIe paNa tevI ja rIte vinaya karyo. he rAjana ! tame paNa pAMcamAM lekamAla hovAthI mAnArha che. kahyuM che ke, vayovRddhAstapoddhA / ye ca vRddhA bhushrutaaH|| sarve te dhanaddhAnAM / dAre tiSThati kiMkarAH // 169 // arthAta-je vayathI, tapathI athavA jJAnathI vRddha hoya che te save dhanikone bAraNe cAkaronI jema UbhA rahe che. (169) - rAjA bahu mAnapUrvaka te cagIne pAlakhImAM besADI pitAne mahele lAvyo. pachI rAjAe praNAma karIne pUchayuM: he gIndra, ApanI pAse kaI camatkArika vidyA athavA jaDIbuTTI che ? * cogIe javAba Apyo. gurunA prasAdathI mArI pAse tevI vidyA che.unrabhais@claradhak Trust Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAe vinaMti karIH he mahAtmA, mArI putrIne keIe vAMdarI banAvI che, tene kRpA karIne Apa mAnava rUpavALI banAve. yogIe kahyuM je huM tene mAnava banAvuM to tame mane zuM Apaze ? * * rAjAe tarata ja kahyuM huM tamane pAMca se senAmahora ane eka gAma ApIza. : ' cagIe kahyuM. ame gijane dhana ane gAmane ja karIe ? je te kuMvarI sAthe mArAM lagna karI Ape te huM tene mAnavarUpa ApuM. ' che. A sAMbhaLI rAjA ciMtAtura thayo. eka bAju vAgha ne bIjI bAju bhayaMkara nadI jevI tenI sthiti thaI. kahyuM che ke, ekato hi gamanaM paradeze-'pyanyatazca pizunaiH saha saMgaH / / . pUrvamevahi kubhojanamAsI-nmakSikAnipatanaM ca tathAnyat / 170 arthAta-eka bAju paradeza (dhana kamAvA) gayA, bIjI bAju duSTone saMga thaye; prathama ja bhejana kharAba hatuM, temAM vaLI mAkhI AvIne paDI. (170). eka bAju mArI putrI vAMdarI thaIne duHkha bhegave che, bIjI bAju A maMtra taMtra jANanAra cagI tene meLavavAnI IcchA kare che. AvI rIte ciMtAtura thaelA rAjAe tenA maMtrIne pUchayuM have zuM karavuM ? maMtrIe kahyuM eka vAra tenI IcchA mAnya rAkhIne kuMvarIne mAnavarUpa apAve. pachI buddhipUrvaka kAMI upAya zodhIzuM. P.P. Ac. Gunratnasucum. Saradhak-Trust. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjAe megIne kahyuM: kuMvarI manuSya rUpa dhAraNa karaze eTale tenI sAthe tamAruM lagna karIza.' pachI rAjA, maMtrI ne yogI traNe kuMvarInA mahela bhaNI gayA. raste jatAM rogIe kahyuM tame Ave tenI harakta nathI paNa huM maMtroccAra karuM te je kaMI sAMbhaLaze. te pALiyAnI mAphaka mUMge thaI jaze. ' - rAjA te A sAMbhaLI pAchuM vaLe, paNa maMtrI tenI sAthe cAlyo. jyAre kuMvarIne mahela najIka jaNAye tyAre gI beH are maMtrI, tuM mUkha jaNAya che. tuM maMtra sAMbhaLIne pathathara thaI jaIza te tArI zI vale thaze te saMbhAra. maMtrIe javAba ApyaH vajI jevA mArA zarIrane kAMI thavAnuM nathI. ' pharIthI rogIe maMtrIne kahyuM are mUkha, nakAme maravA zA mATe Icche che ? ratna, maMtra ane auSadhione prabhAva akalpya hoya che. huM mAnato nathI te huM kahuM te kathA sAMbhaLa. eka gAmamAM be bhAIo rahetA hatA. temane putra putrAdinuM meTuM kuTuMba hatuM. te kuTuMbamAM vahuo vAraMvAra meTA jhaghaDA karatI. AthI baMne bhAIo judA thayA. pachI puNyanA yogathI moTA bhAInuM dhana vadhyuM ane nAnAnuM dhana pApanA udayathI ghaTatuM gayuM. tethI nA bhAI dararoja lAkaDAM kApavA vanamAM jatA hatA, ne te vaDe pitAne nirvAha calAvatI eka vakhata zvamAM te tevI rIte Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka jhADa kApatA hatA, tevAmAM tyAM vasate eka yakSa prakaTa thaIne bolyAH he bhAI, tuM kRpA karIne mAruM rahevAnuM -sthAna kApIza nahi. tArI IcchA hoya te mAga. - . teNe kahyuM he yakSarAja, mArA kuTuMbane jarUra pUratuM anAja tuM haMmezAM Apa. ' yakSe te kabUla karyuM eTale harSa pAmIne nA bhAI ghera AvIne jue che ke potAnA kuTuMbane jarUra pUratuM anAja maLI gayuM che; AthI te ghaNe harSa pAme. AvI rIte dararoja yakSa tene je anna Apate te vaDe te sukhe potAnA kuTuMbana nirvAha karate, kuTuMbane AvI rIte sukhe divasa gALatuM joIne moTA bhAInI vahue eka divasa nAnA bhAInI vahune tenuM kAraNa pUchyuM. teNe je satya hakIkta hatI te jaNAvI. jeThANIe te vAta pitAnA patine kahIne tene paNa tema karavA javA kahyuM. AthI moTe bhAI kuhADI laIne te jhADa kApavA gaye. je te jhADa kApavA jato hato tevA ja cakSe tenA banne hAthe bAMdhI dIdhA ne tenA zarIramAM pIDA utpanna karI. AvI baMdhananI sthitimAM te mATe svare duHkhanA avAja karavA lAgyA. tyAMthI pasAra thatA leke e -tenI A sthiti joI tenI patnIne badhI vAta kahI. AthI bhayabhIta thaIne teNe tyAM AvI balikarma vagere karIne cakSane kahyuM: he cakSAdhirAja, kRpA karIne mArA patine cheDe. - yakSe kahyuM he strI, tAre ghera jeTaluM ghI roja thAya che, teTaluM tArA diyarane tyAM huM ApIza te tuM kahe che Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema karIza. je divase tuM te pramANe nahi kare te divase tArA patine A pramANe ja karIza. AthI bIkanA mAryA teNe A vAta kabUla karI ne yakSe ceSTha baMdhune mukta karyo. mATe maMtrI ! huM tane vAruM chuM chatAM tuM mAruM ka karato nathI te tane pazcAttApa thaze. vacana sAMbhaLI maMtrI paNa pAcho pharyo. AthI harSa pAmIne ekale yegI kuMvarInA mahelamAM gayA. tyAM dAsIone bahAra kADhIne te vAMdarInI AgaLa mULiyuM dharyuM ke tarata ja tenuM mULa svarUpa thayuM. pachI kuMvarIe bolAvyAthI sarva dAsIo tyAM AvI ne kuMvarIne asala rUpamAM joIne ati harSa pAmIne bolIH he sakhI, tuM vAMdarI thaI gaI hatI, ne A satyaruSe rAjAnI IcchAthI tane mAnavarUpa karI che.' A kuMvarIe tene upakAra mAnyo ane kahyuM viresTa paranA virA pArzvati sanehaM viralA paradukkhaTThiA / paradukkhe dukkhiyA viralA // 171 // ' arthAta-bIjAnuM kAma karI ApanAra puruSa virala che; virala puruSa maLelA snehane nibhAvI rAkhe che; virala puruSe pArakAnAM duHkhamAM bhAga le che; ne pArakAnuM duHkha jaI dukhita thanAra puruSo paNa virala hoya che. (171) pachI sarva dAsIo rAjAne vadhAmaNI ApavA gaI rAjakumArIe rUpasena kumArane oLakhIne tenI kSamA Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAcI pitAnI tarapha jevA kahyuM, chatAM kuMvara tenI tarapha jete naheAte. rAjAne khabara maLyA, pachI rAjA harSa ane. viSAdayukta cahere te kuMvarInA mahele Abe, tyAre yogIe kahyuM- he rAjana, meM tamArI putrIne mAnavarUpa ApyuM che, mATe tamAruM vacana pALe. AthI rAjA vadhu khinna thaIne manamAM vicAravA lAgyaH A gInuM kuLa jANavAmAM nathI, vaLI te paradezI che, mATe tene dIkarI kevI rIte devAya ? pachI rAjAnA. kahevAthI maMtrIe cagIne kahyuM: he girAja, Apa kyAMnA. rahevAsI che, ne ApanI kaI jAti che, kayuM kuLa che ne karyo dharma che? ATalI nAnI uMmaramAM ega levAnuM zuM. kAraNa che? gIe javAba ApeTa maMtrIzvara, jati, kuLa. vagerenA prazno pUchavAnuM prayojana zuM che? rAjAe pahelAM A kanyA ApavAnuM mane vacana ApyuM che, mATe te mane arpaNa karavI joIe. puruSonuM vacana mithyA thatuM nathI. te sAMbhaLI maMtrIe kahyuM: he gIndra, tame uttama puruSa, popakArI, guNa ane guNavAna che. kahyuM che ke, na brUte paradUSaNaM paraguNaM vaktyalpamapyanvahaM / / "saMtoSaM vahate paraddhiSu parAbAdhAsu dhatte zucaM // svalAghAM na karoti nojhaMti nayaM naucityamulaMghayatyukto'pyamiyamakSamAM na racayatyetaccaritraM satAM // 172 // " arthAta-sapuruSanuM A sAmAnya AcaraNa che e pArakAnuM dUSaNa kahe nahi, sarakAre guNa nAno heya tene Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 paNa kahe, bIjAonA vaibhavamAM haMmezAM saMtoSa vyakta kare ne bIjAone aDacaNa AvatAM zekAtura bane, pitAnAM vakhANa na kare, vinayane tyAga na kare, ucitatAnuM ullaMghana na kare, ne kaI tene apriya kahe te paNa roSa kare nahi. (172). A5nA guNothI Apa uraca jAtinA che tevuM anumAna karAya che. kahyuM che ke, AkArairiMgitairgatyA / ceSTayA bhASaNena ca // netravaktravikAraizca / lakSyate'targataM manaH // 173 // arthAta-bahAranAM AkRti ne AcaraNa tathA ceSTA ane vANIthI tathA AMkha, meM uparanA vikArethI aMtara mane oLakhI zakAya che. (173). AthI he gIMdra, kRpA karIne rAjAnA mananuM sAMtvana karavA mATe ApanAM kuLa jAti vagere satya hakIkata kaho. have gIne veza dhAraNa karela kumAra belyo che maMtrIzvara, tamArAM madhura vacanothI huM saMteSa pAmyo chuM, eTale tamane satya hakIkta kahIza. kAraNa ke na tathA zazo na salilaM / na caMdanaM nApi zItalacchAyA // AhUlAdayaMti puruSaM / yathA hi madhurAkSarA vANI // 174 // ' arthAtu--caMdra, pANI, caMdana ke zItala chAyA purubane teTalo AnaMda ApatAM nathI, eTale madhura vacanevALI vANI AnaMda Ape che. (174). kI pachI pite manmatha rAjAne putra che tema teNe kahyuM ke allo . Alcu tatasusidaradhak Trust Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 belAvyA ne zubha muhUrta joI kanakavatIne tenI sAthe paraNavI, ane hAthI gheDA vastra ne ratna ItyAdinI paherAmaNI karI. ' * rUpasena kumAra keTalAka divasa tyAM rahIne nokara cAkara ne kanakavatInI sAthe potAnA nagara bhaNI cAlya.. keTalAka divasa musApharI karyA bAda te rAjagRha nagaramAM AvyA, ne pitAnAM mAtApitAne maLe. rAjyamAM kuMvara AvyA bAda mahatsava thaI rahyo. rAjAe garIbane, bhikSakene bahu dAna ApyuM. Ama devI padmAvatInI sahAyathI jaina munie kahyA pramANe rUpasena kumAra patnI ne samRddhi. sAthe bAra varSe pAcho potAne gAma AvyuM. are, amoghA vAsare vidyu-damoghaM nizi garjitaM // amoghA devatAvANI / amoghaM munibhASitaM // 175 // arthA-divase thaelI vijaLI, rAtamAM meghanuM garjavuM, devatAnI vANI ne munie kahelAM vacane e kadI niSphaLa jatAM nathI. (15) thoDA vakhata pachI vanamAM janAcArya padhAryA. AthI harSa pAmIne manmatha rAjA parivAra sAthe temane vAMcavA vanamAM gayA. gurue nIce pramANe upadeza karyo durlabha mAnuSaM janma / durlabhaM zrAvakaMkulaM // &mA gharSaNAmathI humA dharmavAranA ra7A . .. athota--manuSyajanma, kare tyAM jama, dhamanI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 sagavaDa ane dharmanI IcchA durlabha hoya che. (176). mATe sadA dharmAcaraNa karajo. e upadezAnusAra dharmAcaraNa karatA thake manmatha rAjA, thoDA samayamAM kALadharma pAmI uttama devalokamAM utpanna thaye. - pachI zubha muhUrta joIne pradhAnoe rUpasena kumArane rAjyAbhiSeka karyo. ghaNA rAjAoe A zubha prasaMge tene. vividha bheTa ApI. rUpasena rAjA paNa nyAyapura saraprajAnuM pAlana karato hato. eka vakhata tenA nagara pAsenA vanamAM jaina sAdhuo padhAryA. tethI harSa pAmIne rAjA parivAra sAthe temane vaMdana karavA gayo. gurue tene upadeza Apyo. bhavakoTIduSpApA-mavApya nRpatvAdisakalasAmagrIM // bhavajaladhiyAnapAtre / dharme yatnaH sadA kAryaH // 177 // arthAtu--corAzI lakSa yonimAM janma lIdhA pachI, mahAmUle manuSyadeha ane vaLI rAjatva ne bIjI anukULa sagavaDe A bhavamAM maLI che, to bhavasAgara taravAnA vahANa-- rUpa dharmanI ja sadA ArAdhanA karavI. (177). ItyAdi. upadeza ApyA pachI rAjAe gurune pUchayuM kayA karmanA yoge mAre bAra varSa sudhI mAtApitAne viyoga veThavo paDayo kayA zubha karmathI mane amUlya cAra vastuo maLI ? zAthI. mane paradezamAM paNa dhana ane mahattA maLI? kayAM karmothI. A badhAM sukhaduHkha thayAM te kRpA karIne mane jaNAvo. - gurue javAba ApyoH he rAjan ! tuM tAre pUrva bhava. sAMbhaLa. tuM tilakapuramAM suMdara nAmano kheDUta hato. tArI patnInuM nAma mArutA hatuM. eka vakhata tArA khetaranI sImA 4 112. PP: AC. Gunraturas Bin Saradhak Trust Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 upara AMbAnA jhADa nIce keIka siddha puruSa Avyo hato. te eka mahinA sudhI tenI suMdara sevA karI. AthI saMtoSa pAmIne teNe tane rUpa badalAvavAnI vidyA ApI. te vidyAnA baLe te kaI paNa kArya karI zaktA hatA. te pise paNa khUba meLavI zakyo ne te vaDe te garIbone khUba dAna ApyAM. eka vakhata tArA khetara pAse jaina munie AvyA na hatA. te paNa tArAM bALa baccAM sAthe bhAvika hadaye temanI vANI sAMbhaLavA gayo. gurue tane dayA dAna vagere karavAne upadeza Apyo, ane kahyuM: he bhadra, khetara kheDavAM ane AraMbha-samAraMbha karavA emAM bahu pApa che. te pUchayuM: prabhu, mAre ghaNI gAyo, baLade ne bIje pazuo tathA meTuM kuTuMba che, tethI khetara kheDayA vinA mAre nirvAha kevI rIte thAya ? " gurue kahyuM. te sAcuM, paNa te kAMIka niyama kara, jethI tane bahu lAbha thaze. je thoDAM paNa vrata niyama le che tene bIje bhave bahu samRddhi maLe che. te sAMbhaLIne te kahyuMH bhagavana, have pachI huM hamezAM zakti pramANe supAtre dAna ApIza, meTA jIne ghAta karIza nahi, ne rAtre bhajana karIza nahi gurue tane te pratijJAo ApIne kahyuM: he bhadra, A niyamanuM pAlana karavAthI tene Ihaleka ane paralokamAM sukha thaze. kahyuM che ke, saiva bhuumistdevaaNbhH| pazya pAtravizeSataH // Ane madhuratA yAti / kaTutvaM nivapAdape // 17 // P.P. Ac. Gunratgasuguvi. Saradhar Trusi" Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 105 arthA-jamIna enI e hoya che, pANI enuM e hoya che, paNa pAtratAne kAraNe AMbAnA jhADamAM : madhuratA hoya che jyAre lIMbaDAnA jhADamAM kaDavAza * Ave che. (178). vaLI, ' . : yAvaMti romakUpANi / pazugAtreSu bhArata // * tAvadvarSasahasrANi / pacyate pazughAtakAH // 179 // atha-he bhArata, pazuonAM avayavomAM jeTalAM - vADAM hoya che teTalAM sahasa varSa pazuonA ghAtakane - narakamAM sabaDavuM paDe che. (179). vaLI, catvAro nrkdvaaraaH| prathamaM rAtribhojanaM // "pUravI mane vaivA dhaMdhAnAnaMtarAya ?80 ' arthAta-narakanAM cAra dvAra cheH rAtribhojana, - parastrIgamana, anaMtakAya eTale kaMdamULanuM bhejana ane mAMsAhAra. (180). A sAMbhaLIne te pApabhIrue te vrata lIdhAM ane sArI rIte pAnyAM eka vakhate rastAmAM jatAM sAdhune te bhAvapUrvaka ghI goLa bheLavelA lADu AkhyA, AthI - tane supAtre dAnanuM phaLa paNa maLyuM. kahyuM che ke, gAnALa mAM mAne bi varada che EffvAnumonA pAtro namUSaNapaMca 18zA , ( arthAta-AnaMdanAM AMsu, romAMca tha, bahumAna karavuM, priyakA vaccakahetAMnenseksa ane keAI.. ApanuM hoya temanI maame zo dAbha ApanArI Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 vastuo che. (181). ane dAnanAM A cAra dUSaNe che: anAdaro vilaMbazca / vaimukhyaM vipriyaM vacaH / / .. pazcAttApazca pNcaamii| sadAnaM dUSayaMti hi // 182 // arthA-apamAna, vilaMba, moM pheravI levuM, apriya vacana, ne dAna ApyAne pazcAttApa the, A pAMca vastuo dAnane dUSita banAvanArI che. (182). . eka vakhata tAre sasare tArI patnIne teDavA tAre ghera AvyA, tyAre te mokalavAnI nA pADI. tArI patnIe. kahyuM. bahu divasathI huM piyara gaI nathI tethI thoDA vakhata mATe jaI AvuM. Ama kahIne teNe haTha karI. te ghaNI samajAvI paNa teNe potAno mata cheDo nahi AthI te krodhe bharAIne rUpa pheravI nAMkhanArI vidyAthI. tenA pitAne vAchaDo banAvI dIdhA te bAra ghaDI sudhI. tene khIle bAMdhe, ane te khetaramAM kAma karavA gaye. tuM ghera AvyA tyAre tArI patnIe tenA pitAnA samAcAra pUchayA, AthI te khoTuM kahyuM ke te pitAne ghera gaye che. A sAMbhaLI khinna thaIne te belIH mane tame mAre. piyara mekale, nahite bhejana nahi karuM. Ama teNe vAraMvAra kahyuM eTale te vidyAnA baLathI tenA pitAne. manuSya banAvyuM ne tArI patnIne tenI sAthe mekalI. te ghaNAM dharmanAM kAryo karyA, garIbane dAna dIdhAM, sAdhuonI. sevA karI, dharmazALA vagere baMdhAvyAM, Ama dhArmika jIvana gALatAM tuM manmatha rAjAne tyAM putra thaye, ane tArI. patnI kanakaprabha rAjAne ghera kanakavatI nAmanI putrI thaI P.P. Ac. Gunratsasucuri. Stara Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 pUrva bhavanA yoge karIne tamArI bannenI vacce sneha tha... tene bAra ghaDI sudhI tenA pitAne viga thaye tethI tAre paNa bAra varSa sudhI pitAne viga thayo. cAra niyamanuM pAlana karavAthI tene cAra apUrva vastuo maLI. .... dAna devAthI tane strI, dhana ne mahattA maLyAM. - A pramANe pUrvabhavakathA sAMbhaLIne rUpasena rAjAe guru pAse rItasara jaina dharma aMgIkAryo ane cAre niyama aMgIkAra karyA. teNe nyAyapUrvaka rAjya karyuM. ' eka vakhata tene viSama vara thaye. vedee upacAra karyA chatAM koI phAyado na thaye. eka prasaMge kaI mahAjJAnI traNa kALane jANanAra paradezI vaida Avyo. teNe rAjAne joIne kahyuM: rAjana ! Apane A devakRta vyAdhi thayela che, mATe devane balidAna ApIne mAMsamAMthI zeSarUpe tame bhakSaNa kare. AthI tamAre vyAdhi jarUra nAza pAmaze. bIjI kaI rIte A vyAdhine nAza nahi thAya. A sAMbhaLI rAjA bolya: he vaidarAja, prANane nAza. thaze to paNa huM mArA lIdhelA niyama toDIza nahi. Ama tene nizcaya jANIne vedarUpI deva pratyakSa thayo ne bolyoH tArA niyamapAlananI iMdrinI sabhAmAM bahu prazaMsA thatI hatI. A bAbata tArI parIkSA karavAnuM meM mAthe lIdhuM. paNa te niyamathI caLe nahi te mATe tene dhanyavAda ApuM chuM. have eka pakhavADiyA pachI tAruM 881212 7 . P. 22launratthias Bium Saradhak Trust rathais Giuh. Saradhak Trust Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 ema kahIne deva pitAne sthAnake gaye. deve kahelA divase ja rAjA hAthI upara besIne jatA hatA, tevAmAM hAthIe pADavAthI te maraNa pAme ane zubha dhyAna rAkhavAthI deva thayA. AvI rIte sarva bhavya jIvee rUpasena kumAranI mAphaka niyamonuM pAlana karavuM joIe. ethI IhalokamAM ne paralokamAM sukha maLaze. kahyuM che ke, ye pAlayaMti niyamAn / paripUrNAn rUpasenanRpatiriva // te muvImAko ghare ghare purNanaSNAH 28rUA ' arthAtuM--je manuSya rUpana rAjAnI mAphaka yathAvata niyamanuM pAlana kare che te sukha ane lakSamI meLave che tathA lekamAM TheraThera tenI kIti prasare che. (183). . samApta . P.P. Ac. Gunratbasu@um. Saradhak Trusts Isa Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - A kathAnA pRSTha 50 para traNa samasyAo AvelI che? tenI samajutI ahIM ApI che. leka 9 : jemane ATha mukha, seLa netra, paMdara jIbha, be caraNa, be jIvAtmA ane be hatheLI che tevA devane huM namaskAra karu che . A samasyAne javAba che zrI pArzvanAtha. samajutI A pramANe pArzvanAtha bhagavAnanuM svarUpa temanA zira para chAyA karI rahelA sAta phaNAvALA sarpa sAthe ahIM levAmAM AvyuM che, eTale sarpanAM sAta mukha ane pArzvanAthanuM eka mukha maLI ATha mukha thayAM. e AThanAM soLa netra thayAM. sApanA mukhane be jIbha hoya che tethI te dvijiha: paNa kahevAya che eTale sAta mukhanI cauda jIbhe ane . eka jIbha pArzvanAthanI ' maLI paMdara jIbhe thaI. pArzvanAthanA be caraNa hoya, paNa sApane caMraNa na hoya. sApa sAta phaNAvALe hovA chatAM tene jIvAtmA te eka ja hoya eTale tene ane pArzvanAthane maLI be . jIvAtmA thayA. e ja rIte pArzvanAthanI be hatheLIe . heya paNa sApane hAtha ke hatheLI heya ja nahi. lathals Glum Saradhak Trust Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 leka 94: leka ane alakane jaI vaLavAnI zakti dharAvanAra ane jemane vimaLa jJAna utpanna thayeluM che tevA kevaLI bhagavAna jene joI nathI zakatA, tene Aja rAtre meM joyuM. ' ' ' . A samasyAne javAba che svapna. samajutI A pramANe che kevaLI bhagavAnane traNe kALanuM jJAna hoya che, eTale temane kadApi svapna AvatuM ja nathI, te svapna kyAMthI jue ? jene nirmaLa jJAna nathI evA mAnavIo ja savapna jue che. zroka 95: cIvara (cIra) mAM zuM zreSTha che? maru dezamAM zuM durlabha che ? pavanathI e zuM vizeSa capaLa che? ane - 2 9 . divase kareluM pApa koNa hare che?" A samasyAne javAba che paDikramaNa. samajutI A pramANe : , - cIvara eTale kApaDamAM zreSTha che "paDi' (saM. uda) je prAcIna kALamAM uttama vastra tarIke oLakhAtuM hatuM. - maru dezamAM-mAravADamAM durlabha hoya che "ka (%) eTale pANI, ane pavanathIya vizeSa capaLa hoya che mANasanuM - "maNa (saM. mana), arthAt paDi+ka+maNa=paDikramaNa e divase karelA pApane hare che e te saune suvidita che. ' P.P. Ac. Gunratdasugu. Saradhak Trust Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjya zrI lAdhAjI svAmI smAraka graMthamALA vidvAna sadAnaMdI jaina muni zrI choTAlAlajI mahArAja - kRta pustaka 0 0 0 8 0 + maNakA nAma mUlya vidyAsAgara bhAga 1 : 0-8-0 nathI. 1-8-0 che. sadupadeza kusumamALA (7 mI AvRtti) bheTa mAMdAnI mAvajata 0-2-0 nathI bhaktAmara-maMtra-mAhAo (bIjI AvRtti) 2-0-0 | vizuddha prema-pravAhinI 0-12-0 nathI : 7 pUjya zrI lAdhAjI svAmInuM jIvanacaritra - (bIjI AvRtti) 0-8-0 nathI 8 a vidyAsAgara bhAga 3 je * 1-4-0 8 2 vidyAsAgara bhAga 1-2-3 bhegA (saMpUrNa) 4-0-0 9 izvarastuti (amRtalAla suMdarajI paDhIyArakRta) 0-1-6 . mAdhanI mastI (rasika saMvAda) 0-2-0 nathI mahArI vitaka vArtA (vidhavAnI karUNa kathA) -4-0 nathI 12 . pavitra pramadAnuM parAkramI ha0-10-0 - laghu kAvya batrIsI (kAvya) 0-8-0 14 apavitra vastra viruddha pavitra khAdI (citra) bheTa 15 lAkhA paTelanI lAkaDI (pazudayAnI kathA) e nathI : 16 ladhusodha puSpamALA (bIjI AvRtti) , * 17 triratana : 1 * 18 zrI sAmAyika sUtra (sAmAyikanuM . . . . . . sAcuM rahasya samajAvanAra) , . 19 be hAtha joDI (sarvamAnya prArthanA) Tust -4-0 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 A 22 sAmAyika pratikramaNa '' '' bheTa. nava rana (stotrasaMgraha) zrI praznavyAkaraNa sUtrane gujarAtI anuvAda (bIjI AvRtti) 1-0-00 mAyAvI saMsAra (rahasyapUrNa navalakathA) 1-4-0 zrI rAyapaNuIya sUtrane guanuvAda, bIjI AvRtti (paMDita zrI becaradAsa kRta) 1-4-0 23. 24 26 27 28 ra9 - 31 upadeza binduo (rAjakavi zrI e . mULadAsajI kRta) -4-0.. dhyAnadIpa bhUlI jatAM zIkho (mehanalAla pA.. dave kRta) 0-1-0zrI zramaNAlayaNuM (patrAkAre) . anupUvI-sAdhuvaMdanA zrI suMdara sabadha ( strI upayogI . bIjI AvRtti) bheTa. zrI prabhucaraNe (prArthanA kAvyasaMgraha) - . kalayANa patha zrI ladhu suvicAra puSpamALA Daily Life of a Jain Monk ilgi vaMdanIya sAdhujano che 4-0-0. zrI jinendra stotra maMgaLamALA (zrI zAmajIsvAmI saMgrahita) : rUpasena caritra ' 14-0 32 33 34 34 36 37 . : dareka pustakanuM vI. pI. paTeja alaga samajavuM.. pustake maLavAnuM sthaLa : : : pUjya zrI lAdhAjI svAmI pustakAlayanA vyavasthApakakAtilAla vrajalAla zA lIlAparA, lIMkhaDI. (saurASTra)