Book Title: Agamoddharak Kruti Sandohe Part 02
Author(s): Manikyasagarsuri, 
Publisher: Shantichandra C Zaveri
Catalog link: https://jainqq.org/explore/600284/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AgamoddhArakagranthamAlAyA dazamaM ratnam Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa AgamoddhArakakRtisandohasya dvitIya - vibhAgaH pratayaH 375, mUlyam ru. 1-87 vIrasaM0 2485 paramapUjya-gaNivaryazrIlabdhisAgarajImahArAjanA varSItapanimitte meTa prakAzakaH saMzodhakaHramaNalAla jayacanda zAha paramapUjya AgamoddhAraka-AcAryapravaraThe. zeTha mIThAbhAI kalyANacandanI peDhI jA zrIAnandasAgarasUripuGgavapaTTadharaHkapaDavaMja (ji. kheDA) AcAryazrImanmANikyasAgarasUriH 13 vi0saM. 2015 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrakaHdhI paMDyA prI. presa pRSTha 1 thI 48 somezvara manasukharAma paMDyA jambusara (ji. bharuca) vasantalAla rAmalAla zAha pRSTha 49thI96 pragati mudraNAlaya khapATiyA cakalA sUrata W. R. RANDIRCSAR aNgaaNgaaNgaaNgaa! 6 granthamAlAnA udAra sahAyako 151) pU0 gaNivaryazrIlabdhisAgarajImahArAjanA A. upadezathI zrITIMToizrAvakazrAvikAsaMghanA jJAnakhAtethI 151) su. zrAvikA dIvAlIvhena te zeThazrIjayana ntilAla gaNapatarAma vakhArIAnAM mAtuzrI suratavAlA taraphathI kAgala rIma sAtanA ra - 51) pU0 munizrIsaubhAgyasAgarajI ma.nA . upadezathI zrIborasadazrImAlI jainasaMghanA jJAnakhAtethI saJcAlaka-ramaNalAla jayacanda zAhaRCM 92. 20860288 aNgaaNgaaNgaa prAptisthAno1 zrIjainAnandapustakAlaya gopIparA sUrata w. R. 2 zrIsarasvatipustakabhaNDAra hAthIkhAnA ratanapola amadAvAda ageRGER prakAzaka:ramaNalAla jayacanda zAha kapaDavaMja (ji0 kheDA) care Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 3 // | // 3 // prakAzakIya-nivedana ___ A AgamodvArakakRtisandohanA dvitIyavibhAgamA pa0 pU0 svargastha-gurudeva-prAtaHsmaraNIya-AgamoddhAraka-AcAryadevazrIAnandasAgarasaripuGgavanI kRtio che teozrIe potAnuM sampUrNajIvana zAsanasevAmAM alaM, jainasAhityamA AgamazAstro Adine prakAzana karAvavAna atimahattvaceM kArya teozrIe karyu che. jainazAstro AdinuM uMDu jJAna hovAne lIdhe 'bahuzruta' tarIkenI khyAtine teozrI pAmyA hatA. AnI pahelAMnA prathamavibhAgamA 38 kRtio ane A dvitIyavibhAgamAM paNa 38 kRtio ApelI che. A tathA 'tAttvika praznottarANi'no 'vizAlakAyagrantha ane have pachI prakAzana thatA bhA0 3, bhA0 4, vagere teozrInI vidvatAno pUrato paricaya karAve che, kRtionA nAmo ja potAnA viSayone kahI Ape tevAM che.sadarahu prakAzanamAM gacchAdhipati-pU0 A0 zrImanmANikyasAgarasUrIzvarajIe mukhyatAe kRtionuM saMzodhana karyu che, pU0 gaNivarya zrI. candanasAgarajImahArAje mUlahAthapothI parathI presakopIo karavImeLavavI ane prUpho AdisudhAravAM vageremAM noMdhapAtra sevAo ApI che AthI teozrIono AbhAravyakta karUM chu.pa0 pU0 AgamoddhAraka-AcAryadevazrInI janmabhUmi kapaDabaMja che, tema saMsAri avasthAmAM amArA kuTumbanA hatA. tema teozrIno upakAra paNa mhArA para avarNanIya che. vartamAnakAlanA A ajoDagItArtha puruSe racelI kRtio prasiddha karavA mATeno lAbha mane prApta thatAM anahada Ananda prApta thayo che. dRSTidoSathI agara presadoSathI je koi khAmI dekhAya te vidvadaryoe zuddha karI levu / ramaNalAla jayacanda zAha 2015 bhAdrapada zuklASTamI kapaDavaMja // 3 // // 3 // Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 4 // // 4 // pRSTham A0naM. 56 191 57 34 12 112 152 126 6 153 125 1 maGgalAdivicAraH 2 nayavicAraH 3 nayaSoDazikA 4 nikSepazatakam 5 lokottaratattvadvAtriMzikA 6 vyavahArasiddhiSaTtriMzikA 7 karmaphalavicAraH 8 paramANupaJcaviMzatikA 9 bhavyAbhavyapraznaH 10 aSTakabinduH 11 syAdvAdadvAtriMzikA 12 anantArthASTakam 13 parvavidhAnam 14 sUryodayasiddhAntaH 15 sAMvatsarikanirNayaH 16 paryuSaNArUpam 15 jJAtaparyuSaNA 18 zrutastutiH 19 jJAnabhedaSoDazikA anukramaNikA pRSTham A0naM. 1 69/20 anAnugAmukAvadhiH 4 71 | 21 prajJaptapadadvAtriMzikA 7 27|| 22 anuyogapRthaktvam 23 niSadyAvicAraH 24 samyaktvaSoDazikA 25 samyaktvabhedavicAraH 26 samyaktvabhedAH | 27 samyaktvajJAtAni 28 kSAyikabhavasaGkhyAvicAraH 29 zamanirNayaH | 30 pratimApUjAdvAtriMzikA 31 pratimApUjA 32 pratimApUjAsiddhiH 33 pratimASTakam 33 93 | 34 jinavaranutiH 38 118 35 devadravyadvAtriMzikA 36 rAtricaityagamanam : 37 devatAstutinirNayaH 3538 gurusthApanAsiddhiH 31 132 148 174 8.42 172 124 175 81 // 4 // // 4 // Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syAt . zuddhipatrakam . pRSTham patiH azuddham zuddham | pRSTham patiH ki guru0 ko guru0 | 18 5 syAd | 18 7 tvAt tvAn | 18 16. nyUna nyUne | 18 17 tantu: jantuH | 19 5 vAye na cAyena tpAde na tpAdena 12 prAga, aNu0. prA-gaNu. mUyAn bhUyAn 11 18 vighAtumanadhamanAH. vidhAtumanaghamanAH 12 4 zrAddhAyoH- zrAddhAyo | 21 -17 0yana . 0yanaM | 22 16 14 4 yityaM yitvaM | 24 1 pApa munirdhoM munidharmo samyaka smyk| azuddham 0vyA yata'0 vyAdhairyatte'0 kamaNAM karmaNAM ha yate dRzyate bhihi bhinahi nigaccha0 nirgaccha0 Attaraudre Ataraudre 0laM ntAbi0 chantAbbi0 termU0 rAhatpU0 rAhatpU0 prAntya pAntya tarkANu tarkAnu. tadartha t. tadarthakata 0dya da. temU0 pA virahAta virahAn // 5 // mathunaM . maithuna Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSThama patiH // 6 // azuddham sama azuddham zuddham | pRSTham patiH sama |33 2 kecinne yathoktamA0 tAhara 0rAT maitrya catakAnU rADU | 35 maitryAM | 39 5 13 caitakAn m nakaiH vizva 0g sarveSA0 s kecinna , yatho tamA0 tAga, Irye nakaH savaSA0 0vasthAna bhinna 0va hassa siddha 0cAya0 nivRttaM. vizva 0641 pApAratiH gRhasthA m h 12 lh m pApA ratiH gRhasthAH candrAvardhitaH SaSTayAH / varSikaiH 0mAsarvA0 w 0vasthAnaM bhinna 0vayAjoNhassa siddha 0cAryai0 . nivRttaM bdha darya vartaka yAma lh rabdha SaSTayA vArSikaiH mAsairvA0 ghasro 47 15 0mabhima0 pUrNeti | ,,, 13 ghastro 0dRzya // 6 // 32 11 0mamima0 12 180paNeta 0vatta yAma Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 7 // pRSTham patiH , 14 zuddham | pRSTham patiH zato081 5 // 7 // azuddham zaMto cUrNi . sva kAM0 . vRtta azuddham bhAve na 0zrayaM0 udayamAgat kimuna munayaH, zuddham bhAvena 0zraya udayamagAn svakA 54 17 . . vRtta naiva kimu zrata0 zrata munayaH, mataH ? mata? siddhi 0samuho0 prAptvApi dhIrSa 0dhIrSI prasA-ro0 7 prasAro __ 10 chuTe0 sukha subhaiH 72 11 siddha samUho prApyApi - sukha | 87 ___sumaiH | 88 o'bhra 89 maharddhikA | ,, hatAM | 90 dhairlAno-|91 bahu0 / 91 77 0'bhra mahardhikA hatAM baiglAno- bahu0 18 . 2 13 12 1 10 0mApta 0dhAno 0lApo 0vandama0 thA ka0 hiNDayAM mAptaM dhAnaH lApo 0vandanama0 0thAka0 hiNDyAM Ilon Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7-50 5-50 1-87 presamAM nUtana prakAzano 1 sarvajJazataka upA. zrIdharmasAgarajIkRta patrAkAre 2 tAvikapraznottarANi AgamoddhArakakRta 3 AgamoddhArakakRtisandoha prathama vibhAga dvitIya vibhAga tRtIya vibhAga caturtha vibhAga 7 poDazakajIpara AgamoddhArakanAM vyAkhyAno bhAga bIjo gujarAtI ane ___ AgamoddhArakazrInI ve kRtio sAnuvAda ve kRtio sAnuvAda bukAkAre 8 kulakasandoha pUrvAcAryakRta 9 sandehasamuccaya zrIjJAnakalazasUrinimitta 10 jainastotrasaJcaya AmAM somasundarasUrikRta munisundaramarikRta tathA pUrvAcAryakRta stotro cha '11 aSTAdazastotrI ( avacUrisametA) - mukhyaprAptisthAna - jainAnanda pustakAlaya, sUrata 2-75 0-75 0-75 presamAM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 AgamoddhArakakRtisandohe OMnamA jinAya AgamoddhAraka-AcAryapravarazrIAnandasAgarasUrivaranirmitaH maGgalAdivicAraH (1) maGgalA| divicAraH - // 1 // SURESHBHERBS zAstrAdau maGgalaM yogaM, sAdhyaM vAcyAnvitaM budhH| vakti prekSAvatAM yasmA-tivinojjhitA sthirA // 1 // prazastapariNAmAt syAd, vighnAnAM dravaNaM kSaNAt / jinAdyAlambanaH zastaH, seApi tanmaGgalaM vadet // 2 // vinodakaM lavaM va vidhyAtaM vIkSya kovidaiH| pradIpane na vizvastaiH, stheyaM tadvacchtAdRtau // 3 // alpavighno nayenniSThAM, prArabdhaM maGgalaM vinA / vighnabhogena viduSAM, tato'nAsthA na maGgale // 4 // nodakaughena dAvasya, zAntidRSTA tata na kiM / pradIpanopazamane, jalaughaH kSipyate janaiH? // 5 // pApapraNuttaye prAyaH, zAstrArambhaH zubhAtmanAM / sA zAstrAnusRteH sidhyet, tatkartustannatiM vrajet // 6 // zrotAraH zravaNAt zuddhabhAvA bhagavadAdarAt / nayantyavighnaM niSThAM tan-manISI majale laget // 7 // svavikalpakRtaM nedaM, darzitaM sarvadarzibhiH / gurubhizcopAdiSTaM ta-jjJAyate maGgalAdarAt // 8 // kRtajJAH kRtinaH kArya-mupakArakarAn narAn / sadA smRtvA sRjantIha, tatkAryaM / / maGgalaM budhaiH // 9 // kiM devaH kiM guruvaktA, dhAmAstikyasya vA na vA / ityudIritasaMdehaM, zrotAraM sAntvayedataH // 10 // kalpitaM kalpavRkSAt syAt, yadvattadvadiha kramAt / vighnApahaM sthitikaraM, santAnAcchittikRtparam 11 // Adau nirvighnaniSThAyAM, kAmanA madhyame sthitau / abhyaste ziSyasantAna-dAne tat (tA) maGgalatrikAt // 12 // tridhA modakavadbhAgo, nAntarA viparItatA / zrute karmakSayArthatvAt maGgale zrotabuddhaye // 16 // Ame ghaTe yathA // // 1 // pAtha-stathA pAtre zrutaM tataH / adhikArI samuddezyo, yena nAnyApakAritA // 14 // muktaye zAsanArambhaH, saan| Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhArakakRtisandohe 30 vicAraH // 2 // - -3 vAGmAtrato bhavet / zliSTatAmubhayobrUyAttadyogaH sArthako mukhe // 15 // atIndriyANAmarthAnAM, ziSTAnAM svalpa- 11 vedibhiH / na prAmANyaM tato vAcyaM, sarva tihyamAditaH // 16 // AnantaryeNa parato, dvidhA phalapradarzanAt / yogasya vAcyatA''rambhe-'nyathotkRSTe phale'tyayaH // 17 // na cetsAdhyamudIryeta, vibhinnarucayo janAH / sveSTasidvathai kSamaM matvA, kuryuH kiM zrutiyojanAH ? // 18 // mate jane pyanekAni, tattvAni sveSTasiddhaye / tadvAcyamAdito / vAcyaM, zrotRNAM buddhizuddhaye // 19 // zAstrakArA mahAtmAno, bhASante vitathaM nahi / kvacittadanyathAbhAve nAvizrambho mahAtmasu // 20 // pratizAstramudIryante, catvAryetAni sUribhiH / kRtikramamapekSante, zrotAro nApi dezakAH // 21 // maGgale vihite jJAtrA,sAmarthyAt zeSamUhyate / tathApi spaSTabodhArtha, zeSatrayaprasAdhanam // 22 // zrotRNAM na samA buddhiH, sameSAM karmaNAM yataH / zamazcitrastataHsarve, naivaM cintayituM kSamAH // 23 // kartA zrotA ca jaino'tra, na ca svacchandavAkpadaM / bhavAnubandhaM brUyAnna, na caikanayasaMzritam // 24 // kvacid zAstrakRto granthe, lakSIkRtya budhAn parAn / AcakhyumaGgalaM hokaM, zeSajijJApayiSayA // 25 // jinendrA dezanArambhe, kRtArthA api parSadi / lokapravRttaye khyAnti, tIrthAya nama ityapi // 26 // vaktA jino gaNAdhArAH, zrotAro bIjabuddhayaH / zAsanoditaye brUte, vastu sarvanayAzritam // 27 // zrutaM bhagavatA khyAta-mityUcAnA gnnaadhipaaH| maGgalaM cakrire spaSTaM, niSThAsthemAvyayapradam // 28 // parameSThinamaskAra AdyAvazyakadezane / sukartavyatayA'vazyaM, niyuktau dezitastataH // 29 // zeSeSvAvazyakezvevaM, sUtreSu kriyate budhaiH / maGgalasya kRtiH kAryA, dhruvaM tannAtra saMzayaH // 30 // AdyAGgacUrNikRtyAha, zrutaM me pramukhaM vacaH / adhikAratayA tasmAt, zeSAGgAdau vacastakat // 31 // yatra spaSTa upodghAto nuvRttistasya nA bhavet / apekSAto'dhikAro yat, sarvanyAyavidAM mata: // 32 // etatsUtrANyapekSyAkta-marthamAzritya maGgalam / upodghAtasya niyuktau, jJAnapaJcakakIrtanam // 33 // tathApi pratiniyu- 11 kti pArthakyAt maGgalAdaraH / tatkRtAM yadvizeSeNa, tadvAcyaM tatra kathyate // 34 // vAGmayeSu na zeSeSu, tathA ra ma Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhArakakRtisandohe maGgalA. di vicAraH // 3 // tathA lezAnniyantraNA / tataH spaSTA kRtA vijJairmaGgalAdekhdAhRtiH // 35 // iSTAdidevanatyA yat, zastavastupraNodanAt / yaccAzIrvAkyatazcakrurmaGgalaM tacchubhAzayAt // 36 // pApAnubandhipuNyena, nAstikAnAmaghAtmanAM / granthaniSThA na sA zuddhamatInAmavalambanam // 37 // paNAGganAyurti bhoga-madhamaNasya puSTatAM / zvayathoH prekSya sadbuddhiH, ko jagAt - bhAvamuttamam // 38 // hitaM svasmai parasmai cAyatyAM tadanubandhavat / paraM yasmAd budhA bodhe, tAdRze satataM ratAH // 39 // ato dharmazca mokSazca, paramArthavidAM matau / upadezyatayA vAcyau, taMtastAveva paNDitaiH // 40 // zlAghArthakAmayoH kvApi, yA sngkiirnnkthaadissu| sA''kSepiNyA hitoddezAnnAMzatodoSabhAjanam // 41 // yathA bAlaM prasUbrUyAdyacchantyagadaM gadApahaM / pibedaM modakaM dAsye, tadvadetannatAttvikam // 42 // AviSkRtA gaNAdhIza catuNAM puruSArthatA / arthakAmau hi dharmAt sta, ityAkhyAtuM na tattvataH // 43 // ata eva samAcakhyu-haribhadrA muniishvraaH| devamAnupavIyarddhavarNanaM dezanAkRtAm // 44 // vipAkaviSamAvartha-kAmau cettau kathaM phalaM? / dharmasyetasthA kiM tau puruSAthau~ na sammatau? // 45 // vinA dharma na lAbhAde-vighnasya vilayo bhavet / tadRte'rthasukhe naiva, puruSArtho na kiM tako // 46 // sanidAnaH kRtAzaMsaH, sAticAraH zamaM vinA / kRto dharmo vinA cAjJAM, kAmArthoM virasau sRjet // 47 // akAmanirjarA jantorarthakAmavidhAyinI / devAyuSo yato bandhastannottIrNamidaM zrutAt // 48 // candanAdutthito vahniryathA bhasmIkarotyalam / tathA dharmotthitAvartha-kAmAvAyatiduHkhadau // 49 // anukUlatayA jantuM, yato vedayate sukhaM / bhavAbhyAsAttadarthyagI, kAmArthoM tan matau phalam // 50 // vipAkavirasatvAdi. viraterupadezanaM / tayostato na viduSAM, sammatA puruSArthatA // 51 // itthaM caitadiheSTavyaM, yadbudhaH pariNAmadRk / sampUrNArthavinizcAyI, zrotA vaktA ca mokSagaH // 52 // labdhvA dharmamazeSajantukaruNAklinnorasAveditaM. sadyoga viniyojanena kurute dRSTvA jagad duHsthitaM / matvA vizvajanInadharmakathanaM svAnyAtmapAvitryakRta, / kuryAn maGgalamukhyasandhicaturo granthaM sadAnandadam // 53 // iti maGgalAdivicAraH // TATaTaTaTaTa Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka kRti sandohe ||4|| nayavicAraH (2) nayakRtArtho vApya kaivalyaM, tathAbhavyatvamAvidan / tIrtha dideza bhagavA-nizcayavyavahArayuk // 1 // sAmagrImA- IN vicAraH pya jIvaH syAd, bahudhA pariNAmabhAk / pariNAmitayA yogyo, na mRdastantujodbhavaH // 2 // samavetaM pare prAhuH, / kArya tannaiva yuktimat / paTo jAyeta tantubhyaH, tantavazva paTodbhavAH // 3 // ekatantuvinAze syAt, teSAM // paTavinAzanaM / kRtiM vinetarad vastra-mutpadyata ca tat katham // 4 // pariNAmI bhaveddhaturyAvantastantavaH paTe / pariNAmamitAstAvanmAnA paTamitistataH // 5 // nyUna vRnde'tha tantUnAM, nyUno yathA paTo bhavet / tathA'pAyepi keSAJcitpaTAtteSAM mitiH parA // 6 // tantUnAM nAzako tantuH, keSAJcit ghAtako miteH / prAktanAyAH paTasyeSa, nUtnAyA janakopi sa // 7 // avanAmastulAdaNDe, yathonnAmAvinAkRtaH / prAkUparyAyavinAze'pi, tathAnyotpattiriSyatAm // 8 // samavAyo'pi sambandhaH, kalpito naiva tAttvikaH / na zleSAdirivekSyante, samavAyA hi kutracit // 9 // asattve samavAyasya, kA samavAyikAryatA ? / abhAve tasya ko hetu-bhavedasamavAyataH // 10 // paTanAze ca tantUnA-mAvirbhAvAt na hetutA / paTasya samavAye na, tantUnAM nyAyadRSTitaH // 11 // paTotpAde na tantUnAM, nAzastatsamavAyitA / vastrAt tantusamutpAde, na vastraM tatkathaM sakA ? // 12 // evaM vadan sametastvaM, zubhe syAdvAdavama'ni / vastrasyobhayarUpatvAGgIkAro nAnyathA tava // 13 // tathA tantau paTAMze kiM, sati yuktivihInatA / vyUtau jAyeta nUnaM nAnupAdAnaM samIkSyatAm // 14 // iSyeta cet parINAmo, stAdvastraM ca tantavaH / mRdaH kapAlau kumbhazca, tatte pariNAmikAraNe // 15 // tathA ca khaNDayovastra-kumbhayorudbhave nahi / katavyezvarakartRtva-kalpanA'pi sacetasAm // 16 // yathA(to) tanuH prabhuH khaNDakAryodbhUtau samiSyate / zraddhayA yuktayA tAM ta- M // 4 // tyaktvA pariNAmitAM zraya // 17 // upAdAnaM zivotpAde, jIvaH karmacyutiH punaH / itaratkAraNaM sarva, zeSaM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - naya dvAraka 3 ||5|| sAdhAraNaM matam // 18 // manute vyavahAro'tra, kArya sannaiva kAraNe / kAryotpAdAya tadyatnaH, kriyA tannAphalA / / Agamo samA // 19 // brUte'tra nizcayo hetI, sadA kArya na yatkRti: / mRdaM vihAya kumbhasya, tantvAdau sambhavet / kvacit // 20 // AvirbhAvotra kAryasya, kRtisAdhyo na yatkvacit / ekasmin sarvakAryANA-mutpatti: kAraNe vicAraH kRti matA // 21 // sAdhayed yatra yat sat syAd, nAnyad yatastato nahi / asataH kharazRGgAderutpattyai yatnavAnnaraH sandohe // 22 // hetutAM manyate hetoH, sajAtInAM nayaH paraH / sameSAM nizcayo naiva, kintu kAryakRtAM takAm // 23 // bhavyasya mokSagAmitvaM, vyavahAro'bhimanyate / ayaM tu siddhaM bhavyatva-bhAjamAha na cAparam // 24 // palAlaM na dahatyanirbhajyate na ghaTaH kvacit / narakA nigamo nAsti, zanyaM na ca pravezyate // 25 // pravrajennAmuni.va, mithyAGka zuddhaga bhavet / ajJAnI nApnuyAt jJAcaM, saMsArI naiva siddhathati // 26 // nizcayo'tra vadannevaM, prAha dharmamayogajaM / zeSaM tadupacAreNa, yAvadapramadaM munim // 27 // kurvadrUpaM vadan kArya, vadatyAga na sAdhutAM / caraNopahatau jJAnaM, darzanaM kevalaM na ca // 28 // guNadhAmno mate'syA udyAjantujati saptamam / maunaM samyaktvamAhA'taH, samyaktvaM maunameva ca // 29 // asyAtmA svaguNArAmI, mohaM tyaktvA bhajanijaM / cAritraM darzanaM jJAnaM, kaSAyendriyaniyAt // 30 // nAsyAviratasadRSTirna dezavirato na ca / pramattasaMyatazcApi, vyavahArAta samepyamI // 31 // na zaGkAdyA atIcArA, na ca bandhavadhAdayaH / na cAprazastayogAdyAH, kintvete bhaGgabhAjanam // 32 // tato ye nizcayaM khyA-ta, AtmavettRtvamAninaH / bruvanto mArgazaMsitvaM, sadArArambhakiJcanAH // 33 // gurutvaM sveSu sarveSAM, zrotaNAM ropayanti ca / zrAddhasAdhupadasthAnI, jugupsante sadA kriyAm // 34 // sUtrAnusAratasteSAM, nizcayAbhAsamagnatA / nAkalpAnAM zriyaM rAjJAM, vindedrIrimayaM kvacit // 35 // jJAnenodyotite | mArge, bhAskaraNa tamo nahi / tathA'tmarUpavijJAne, na lavo mohasIdhujaH // 36 // kalatreSvAdaraM dyumne, mano"! vRttimaghocaye / indriyeSvabhirAmitvaM, bAlizatvaM gatopamam // 37 // kaSAye svinnacittatvaM, dhArayanto divAnizam / || | // 5 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhArakakRtisandohe // 6 // adhyAtmabruvAH suzlAghAM, na labhante kadAcana // 38 // na kSamA vyavahAre ye, kathaM te nizcaye kSamAH 1 / / syunauturAkhudaSTAkSa AkhuhA gandhamAtrataH // 39 // rajaHsaGgo yathA'klinna gAtre no naiva cAGkaraH / dagdhe bIje, || nayamalAviddhe jaThare na zamakriyA // 40 // nAdhaute vasane raGgo, bhittau citraM na cAzucau / citte na nizcayollAghe || vicAraH vyavahArApahA vRSaH // 41 // avAptakevalAzcAta, evArambhaparigrahau / tatyajuryanna ramaNaM, kSINamohA dadhubhave // 42 // nizcayena vihInAnAM, vyavahAravratAdyapi / na zivAya tato'bhavyA, vyavahAraparA api // 43 // mithyAdRzo bhave bhrAntA, mokSazraddhAnavarjitAH / nAbIje puSkarAvarte, vRSTe pyaDurasambhavaH // 44 // gotre cilAtiputrAya, paTave narakAyuSaH / cauryAt kanyAvadhAt ko na, nizcayAya spRhAM vahet // 45 // ghAtino bhrUNagobrAhma-kalatrANAM khalAtmanaH / dRDhaprahAriNastrAtunizcayasya yazo'nagham // 46 // nizcayAd bhAratImRddhiM, lakSAdhikA vahan vdhuuH| dhArayan bhUSitAGgo yAt, kevalaM bharato nRpaH // 47 // anavAptaM yayA pUrva, na kadApi sudRg vratam / marudevIbhazIrSasthA, nizcayAt kevalaM gatA // 48 // vyavahAraH zriyai naivAnizcayastena bhUpate: / udAyino nihantuna, zreyasI munitA matA // 49 // aGgArAnmardayan sUrivI jIvA amI iti / bruvan gacchAd bahizcakra, vyavahAraparAyaNaH // 50 // bodhAya nizcayasya prAga, aNusarvavratAdRtau / prAjJairanumatA pRcchA, na tatko nizcayaM zrayet // 51 // karmabIjaM tRSApAthaH-siktaM janmAGkaraM sRjet / pariNAmAcca tajanma, tanmuktyai nizcayaM bhaja // 52 // saddarzane bhaveddheturyaH saipo'nyadRgudbhave / jJAne jJAne ca caraNe, bakuzatve ca manyate // 53 // AdyAGgataH smRtaM sUtraM, gnndhaaribhirbhrmH| AzravA ye parizravAH, parizravAsta AzravAH // 54 // jJAnaM nAdarzane mauna-mAtmabodhamRte smRtam / tAnya ntareNa mokSo na, nizcayAdarzanaM bhaja // 55 // AsAdayeyuranagha-darzanAH zAzvataM padaM / nAdarzanA munijanA, nizvayaM tadbhajasva bhoH ! // 56 // mataM darzanajJAnAbhyAM, tIrtha kaizcinmanISibhiH / atastaddRSTayazcAptA, na tAstAttvi- // 6 // kavittamaiH // 57 // apravRttAna yogAH syu-ranagArapadapradAH / sarve nyathA zive sthAsyan, suptA mUJchitacetasaH // 58 // || Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / apravRnA yadA yogAstadA dhyAnaM zivArpakam / iti budhyanna vidvan kiM, nizcayaM zrayase zivam // 59 // AgamoddhAraka AtmarUpamacAritraM, budhyamAno budhaH kimu / vyavahAraphalaM zuddhaM, nizcayaM zrayate sadA // 60 // avApya kevala-1 nayakRti- jJAnaM, lokAlokAvalokakaM / vyavahArapravRttyartha, tIrtha tIrthAdhipo'bravIt // 61 // evaM zAstrasudhArasa sumanasaH / SoDazikA sandohe karmAmayojAsanaM, zrImatIrthakaroditiM dhRtadhRti sampIya zuddhAdRti / nityaM gacchata cinmayena manasA nizcAyakaM sadgate stItha nizcayasaMzritaM zivapadAnandapradaM bhAvinaH // 62 // iti nayavicAraH / / nayaSoDazikA (3) sUtreNAnugatArthAnAM, vyAkRtAnAM tadAzritaiH / niyuktyAdibhiH sadarthAnAM, syAnayadvArayojanam // 1 // paraM jJAnakriyAbhikhyau, nayAvAvazyake matau / tatrAsti kAraNaM tAvadyatkaraNAzritaM matam // 2 // AdAveva prati- IN jJAtaM, mokSo jJAnakriyAdvayAt / spaSTaM kRtaM nayadvAre, sAdhulakSaNanizrayA // 3 // zuddhaM sarvanayairetat, sAdhuryacaraNe guNe / sthita evaM ca sAdhyo'rtha, upasaMhRtya drshitH||4|| caraNa na vinA jJAnaM, darzanaM ca tatastrikam / / caraNasya sthitI mokSa-mArgasiddhirna duSkarA // 5 // sAdhukriyAgataM sarvamAvazyakamudIritaM / vyAkhyA cApi kRtAsyavaM, tannayAH sAdhunizritAH // 6 // AvazyakeSu mukhyAnaM, prativramaNamIritaM / heyaH kAryazca tatrArtho, dvidhokto'sti pade pade // 7 // tato jJAte grahItavye'rthe'grahItavya ityapi / dvidhA vicArya yatyaM ca, nayavAdasudhAzritaH // 8 // sarvatra vA vidhyavidhyoH, sattvaM vijJAya dhIdhanaiH / vidhi svIkRtya yatnena, vartitavyaM nayairmatam // 9 // evaM cAritrasUtraSu, nayadvArAvadhAraNaM / yuktaM paraM pareSvatra, sUtreSu kintu yujyate // 10 // santyatra zAsane jaine-nuyogA itarepi ca / dravyakAlakathAzliSTAH, paraM te caraNAptaye // 11 // svasvasthAneSu syAtteSAM, nayadvAroditiH // 7 // pRthak / tAMstAn padArthAnAzritya, tathApi na viraddhatA // 12 // loke vAkyAni kathyante, yathA drvyaadypekssyaa||| TamATara Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RE -35 # tadartha budhyate boddhAstattadravyAdyapekSayA // 13 // sUtroktayo'pi tantroktA dravyAdisamAzritAH / nayadvAre II Agamo-NI vivicyaitadAkhyeyamiti yuktimat // 14 // upakrame nayadvAraM, prAmANyAya vivecitaM / nayadvArena turye tu, sarva sUtraM || nikSepa vicAryate // 15 // sarvatra no janAH sarve'dhikAraM sevituM kssmaaH| turye tato nayadvAre, yathAzrotrupasaMhRtiH // 16 // zatakam iti nayaSoDazikA // nikSepazatakam (4) ITA. cAritraM nAjJAturdarzanahInasya naiva sajjJAnam / etatrikaM vinA na ca mokSo bhavino'pi jAyeta // 1 // nikSepairarthAnAM sarveSAM syAdadhigamAt jantoH / nayamAnairnirdezAdhaiH sadAdyaizca sadRSTiH // 2 // bhAvA bhuvane dvedhA, ArAdhyA itarathA ca civadyAH / samavasaraNavartI jina, ArAdhyo bhAvadevatayA // 3 // yasyArAdhyo bhAvo || nAmAdyAstasya vandanIyAH syuH / tIrthakaranAmAdyA nikSepAstraya ito vandyAH // 4 // nanvevaM cakrathAdyAH siddhigatau gAminastatasteSAM / nAmAdInyArAdhyAnyato hi nayAt kiM na sarveSAm ? // 5 // atha bhAvAnusaraNato nAmAdyA vandanIyatAdhAma / tarhi jinAdhipatena cyavanAdyanumodanIyatayA ? // 6 // kiMca zalAkApuruSAzcakrathA dyAstena tat trikaM vancha / nAmAdInAmevaM. sati haryAdyarcanaM kiM na ? // 7 // satyaM, dravyata iSTaH zuddhanayenAntimo bhavaH siddheH / pUjyatayA cakrayAdyAstasmin siddhA bhave naiva // 8 // siddhervA yA'vasthA tAM nikSipyArcayet 'sudhIsteSu / navAMzato'sti doSo yaccheSaM bhAvamanusarati // 9 // ata eva jinendrANAM siddhatvaM pratikRtau / / samAvezya / AropyAvasthAdvayamaya'te vijJaiH zrutAdhArAt // 10 // arhanto'cintyapuNyaprAgbhArAstadbhavo'khilasteSAM / / ArAdhyoM vidhividbhistat kiJcit zaGkanIyaM na // 11 // cyavane jinasya zakraH starvati zakrastavena taM // // 8 // tasmAt / evaM janmani nAmAnvayohAdiSvapi jJeyam // 12 // kalyANakAni paJca tu jinasya lokAnubhAvato'rvyAni / / / manti 32 - - -- 3ES Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatteSAM nAnacyaM kiJcidaMSTra dyApi zreSTham // 13 // na dhriyate vinatA'Gke yattanmohaprabhAvavaiSamyAt / yaddhauto'pi / Agamo- vikAro na tasya nazyet zrutaudhoktyA // 14 // ArhantyaM karmodayaprabhavamapi praajydhrmdeshnyaa| pUjyatamaM, nikSepaddhAraka- tadvadeva hi jinasya sarva budhaijJeyam // 15 // nAtazcakrI jinapoSTamAditapa Atanoti devArtha / bharatAdyAstu : zatakam kRti- vitenu: puNyacayo yattathA neSAm // 16 // pratimA jinasya vandyAH kathayati dharma vibhau daza dve ca / tiSThAnti sandohe pariSadastAH samavasRtau caturmukhajinAgre // 17 // prAgmukha upavizati jinaH zeSadizAsu prtikRtiistsy| tanute surastato'sAvamarakRtaH kathyate'tizayaH // 18 // jinajinavimbavizeSo yadi syAllaMzAt tato na tA dikSu / saMsada AyojitakarakamalAH susthAH sthitiM kuryuH // 19 // arhatpratimAnAM natipUjanasatkArakAraNAd hetoH / bodhebhiH zivapadamuktaM tatsAdhakaM na kimu ? // 20 // suralokavimAneSu prabhorazeSeSu mUrtayo nityAH / aSTAdhikazatamAnA: kalyANAyArcitA devaiH // 21 // samyagdRSTijIvo nAdharma dharmatApadaM vidyAt / tanna surANAM jinavimbapUjanato dhamdhILa // 22 // pratinagaraM jinacaityAnyAdyopAGgopavarNitAni kimu / nAdrAkSIbuMdha ! ycN| bravISi nUtnA yataH pratimAH // 23 // javAcAraNavidyAcAraNamunayo natiM vyadhuH kiM na ? / vimbAnAM jinarAjAM bhagavatyaGga sphuTaM vidvan ? // 24 // pratiSiddhArhatpratimAnatirAnandena paramatAzrayaNe / AdyopAGge cAmbaDamazkariNohasva tanmanasA // 25 // draupadyA sUryAbhAmaravan mahitAni jinapabimbAni / zrIjJAtadharmakathAsu nimIlya netra tadRhasva // 26 // dugdhaM na kASThaghenurdatte yadvattathA'hato muurtiH| sAdhayati zivaM naiva, vyarthA tanmUrtirityajJaH // 27 // jambUdvIpAdyAkRtimIkSitvA kiM taddhiya dhatse ? / kiM ca jarakAdicitrANyupadaya nanoSi pApabhiyam ? // 28 // satyaM vIrajinaM kimu nirNayasi vinA''kRti tadAtve'pi ? / zayyambhavArdrakumarodro ki nava cintayasi ? // 29 // vanitAcitraM manaso vikArajanakaM tato bhavAMstyajasi / tadyutamAlayamAptAt kiM na / ' tathezekSaNAt zuddhiH ? // 30 // lopitvA jinamUttIvidhApayan vimbamAtmanaH sAkSAt / bhaktAnAM darzanamude na lajase Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhArayan maunam ? // 31 // dugdhaM kiM nAmadhenurdadAti yajApamAtanoSi sdaa| bhAvavizuddhathai cetsA dviveGga jagdhA / / / Agamo-|| yadevaM vAk // 32 // dUrasthA kiM dhenurdadAti dugdhaM na cejinAdIMstvaM / labhase bhavyaM smarayan bhAvAccat sotra | nikSepadvAraka- HI kimu naSTaH 1 // 33 // jinabimbAnAM pUjA manaHprasatya tataH samAdhizca / tasmAdamalaM zivapadamato hi tatpUjanaM nyAyyam zatakam kRti- // 34 // sAmAyikasUtraM va paThana bhadanteti ke samuddizasi ? / gurvAkRti guruM vA vinAnyathA tanmRSA na kimu ? sandohe | // 35 // AvazyakaM tRtIyaM tanvan caraNaM spRzasi nanu kasya ? / nijamastakena gurvAkRtiM guruM vA vinA sAdho ! | // 36 // anuyogeSvata iSTaM sthApyatayA''vazyakaM pratikramaNe / akSAdi tadvicintaya cetsUtrArAdhanAkAmaH // 37 // | guruvirahe niyatA tatpratimA kAryA samagradharmakRtau / nAnApRcchya gurun yat kriyate kArya munipadasthaiH // 38 // kiMcAvirahe'pi guroH stutau jinAnAM tadAkRniyamAt / sthApaya satyaM vidvan ! sthairya vizeSAya cotsarge // 39 // nevAcAryasya purataH paraH zatAnAM tu vandanavidhau syAt / caraNe mastakalaganaM tattaccaraNau dhruvaM sthApyau // 40 // mokSo jinendrakathitAcArAcaraNAd bhavecca tatyAgAt / sa ca duSkaro'tha labdhe tasmin jJeyaH stavo bhAvAt // 41 // maktyA vaktarimAnastasmAt pracurA punrbhvedbhktiH| evamanyonyavRddhau gacchenmAnaH parAM kASTham // 42 // vaktumAne pracure mAnaM vacanaM bhapet paraM tasmAt / vardhetAMzAMzena hi tyAgo yo duSkaro'bhimataH // 43 // gRhNAno vrataman siddhe satyapi guNadhike nAkhyat / aparopadezabodhAt padaM bhadanteti na prnraaH||44|| siddhasamakSaM gRhNan vrataM tdaakaarmaaddhiitaantH| sambodhanaprabhAvAz2a jJAyata etat punrvidussaa||45|| na ca siddhA AkArairahitA iti tatpratikRtinaiva / avagAhanA ca saMsthAnaM teSAM gItamahadbhiH // 46 // satyaM pUjA hi tadA kRtakRtyAnAM guNArthinAM puMsAM / paramastu bhAvataH sA yannArambhAdi dUritapadam // 47 // Arambhe jinapAjJA lupyetAta: sadAvadhotrastaiH / snAnakusumadIpAdibhirarcanAdhIyate nava // 48 // apavAdapadaM caiSA nAhitpratikRtebhaved drvyaiH| acyutapadadaM yasmAd dravyAnamiSyate vijJaH // 49 // orambhasya vihAsA bhalyAnAzivapadAptaye gItA / / / Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuti // 12 // -- - / / apavAdAtta neyaM vadha iva nAkecchayA yajJe // 50 // kiMcArcAyA uktaM phalaM jinAnAM svayaM parairvA''dya / pUjepsavo / Agamo jinAH syuna mAnamantye vikalpe ca // 51 // anyaccAcAryAdyA viratAH sAvadyayogatastredhA / karaNAdyaiH kAyAdyaHnikSepaddhAraka- kathamArambhaM dizeyuramum // 52 // niravadyA cetpUjA vidaghati kiM nava sarirAjAdyAH ? / yannAtmano'sti hitadaM zatakam tatkathamupadizyate'nyasmai ? // 53 // yadvad grAmavihAre nadyattaraNaM vadhAnvitaM ytinaam| apavAdato vidheyaM ki sandohe tadvannArhataH pUjA ? // 54 // kAmaM tathApi sarve bhavino niHzreyasApakaM dharma / sAdho vArcanamayalamAdhAtuM kSamA naiva // 55 // bhAvArcane'kSamA ye te kuyurjinarAjapUjanaM dravyaiH / heto: pUrvIktAt khalu malinArambhAnvitA gRhiNaH // 56 // snyAdikRte sArambhA api ye jinarAjapUjanaM drvyH| hiMsAmItyA'tyAkSurdustara eSAM mahAmoho // 57 // Aramme cejugupsA kAyArambhe gRhe sthitAH ki te? / kuzrutakutarkakumaterato'rcane vadhabhayaM janitam // 58 // / putrAdyartha hiMsAdaNDo'thata Agame samAkhyAtaH / puSpAyararcanAyAM jinasya ki nAnarthadaNDatvam ? // 59 // asadetan | nAgAderAyAnarthadaNDa AkhyAtaH / AptaraGge dvitIye natu jinacaityAdipUjAyAm // 60 // uSNAmbubhaktadAne sAdhostadvandanAya nirgmne| varSAyAmupadiSTaya gamane munidarzanAyApi // 61 // niSkramaNe nirharaNe kiM te nAnarthadaNDamIrutvaM ? / tattvaM devavilopI svapoSako'nRtavadhAdezI // 62 // ata AgamAnusArI zrAddho naivArcana jinendrasya / svAnucitaiH kandAdyaH kuryAdyattatra vadhabhayaM tattvAt // 63 // ye saMsArodvignA grahItumanaso munitvamArambham / na svakRte tanvanti, praSThadhiyaste na tAM kuryuH // 64 // zubhapariNAmAtpUjAM jinasya racayannanukSaNaM karma / nirjarayati durjaraM yan nAzayati bhavaM zubho bhAvaH // 65 // ekAntenArambhe cedAjJA lupyate jinezasya / syAdvAdaste naSTaH siddhA abdhyAdiSu kathaM ca ? // 6 // dAnAdau te lAbho mUyAna bhUyasi natau gatau durAt / sarveSvanyeSu tathA cetpUjayA ki virAddhaM te ? // 67 // yadvaddharmAMzovAnumodyate na ca tato vghaanumtiH| tadvanjinapUjAyAM ki matimanneva cintayasi ? // 68 // kartA'pi yathA tatrodyacchati bahuzo vidhAtumanadhamanAH / nadvadbhAvavizuddhadhai - - - -- -- - - Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " jinapUjAye yateta bahu // 69 // apavargIya vadhojjhanamarcApi gneizitaH zivAyaiva / tannApavAdapadatA'yuktA Agamo- samyaga vicintayatu // 70 // apavAdatA na tattvAt sAdhUnAmanyathA vidheya sA / parihatya yadapavAdAnutsa- || nikSepaddhAraka- rgANAM bhaved vRttiH // 71 // viratAvirate zrAddhe sA'vazyaM bhavati tadayamutsargaH / teSAM niyamAtyaktvA kAlaM zatakam kRti pauSadhagataM savam // 72 // caityanatau yatino'pi hi vidadhati jinabimbapUjanAlasyaM / lAtuM lAbhaM zrAddhAyopasandohe dizanti ca vidhAnena // 73 // acyutadevatvAptiH pariNAmAttasya tathAvidhAduktA / bodhye zivAya soktA''zyakasUtra yataH spaSTam // 74 // sudRzo vaimAnikatA zrutakevalinAM ca lAntakaH svrgH| avamazcaraNAtsudharmA | zrAddhAnAmacyutastadvat // 75 // apavAdapadaM sA vA viratAviratAnapekSya vijJeyA / apavAdo yaddhatostatraivAsau / pravatteta // 76 / / anyasmAyutsRSTaM pareNa nApodyate tato muktyai / viratiH pUjA ca budhajJaiyA na tu yajJazasanamiva / 77 // sujano yathA parasme mahimAnamanadhamuzati sujnsngge| tadvajino jinA phalaM vaded yogyajIvAya // 78 // | kevalinaH sAmAnyAH paramAvadhayo manovido munyH| pUrvyAdyA vyAkuyu: kiM nArcAyA phalaM vidvan ! // 79 // kevalino jinapA api saridattaraNAdi jagadariha samyaka / tadvata sUryAdyAH kiM na gatAdhAH pUjanaM brayaH? // 8 // niravadyA'pi ca pUjA vibhradbhiH sAdhUtAM na kriyate yat / hetustatra vizepAllAbho virato na ko'pyanyaH // 81 / / jinarAjaH kiM sAghorvaiyAvRttyaM karoti mariS ? / anyasmAdbahulAbhoccattadvaz2a jAnIyA atra // 82 // yadvA svarUpasavadhA pariNAmaphalA yato jinezArcA | tanna svarUpamAvAnavadyavRttariya kAryA // 83 // yadvajinacandrANAM cyavane janmani nivRtau nRNAM / kalyANakeSvanumatau na ratAderanumatistathehApi // 84 // zrAddhaH sAmAyikavAn jale sacitte'GginaM na patitaM drAqa / paJcAkSamuddharettallabhamuzet kiM na sa parasmai ? // 85 // apavAdapade sAdhorarkoddiSTA jinasya, yckrH| zrIMvajrasUrivaryAH puSpAnayana himavadAdeH // 86 // arcAkRte jivendoH snAnaM sicayAni 2 lepanaM dravyaM / upakaraNAni ca muninAdheyAni sadA, na tadasyeyam / .87 // saMyaminAmapavAdaH saMyamapoSAya / // 12 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamodvAraka kRti sandohe // 13 // na ca jinendrArcA / sAkSAtsaMyamapuSTayai bAdhA ca tadupakRtedharaNe // 88 // saMyamabAdhAhataye syAdapavAdastapasvinAM / niyamAt / tanna jinendrAMrceSAmapavAdapadaM bhavejAtu // 89 // jJAnAdyartha varSAkAle yaminAM viharaNaM proktaM / nikSepayattatsaMyamo tasya phalaM manasi nidhyAya // 90 // pUjA jinabimbAnAM saMyamapuSTathe na gaNyate kvApi / zatakam tatsAmAnyenoktA naipA yaminAM parapade'pi // 11 // na ca vAcyaM bimbeSu jJAnAdiguNA na lezataH santi / tatkathameSAmarcA yuktA taryAdigaNagAnAma ? // 92 // yasmAtsarvaguNADhathA jinAstadAropato'tha bimbeSu / teSAM pUjA narasurasukhAya muktya ca vijJeyA // 93 // yadvad brAhamye lipye jJAnAropeNa gaNadharasudharmA / vyAkhyAprajJaptau namatIha tathaiSAM na kiM pUjA? // 94 // yadvA yadvadasAdhaH sAdhupadepsurmudA'rcyate bhavatAM / yadvA yathA kalevaramanagArasyAya'te viguNam // 95 // ajJAn sAvadyoktyA bhItimutpAdayan jinendrAcA / parihArayan na kiM tvaM pariharasIjyAM svakIyAM tAm ? // 96 // AdijinendroktyAM kiM mazkarivepoM marIcirAgatya / na nato bharatanRpeNa ? satyaM cedatra kA zaGkA ? // 97 // na ca vAcyaM nAbhAdyA nikSepAstraya ihAdRtA dravye / paryAye bhAvasyA'bhyupagamanaM saiva tattvaparaH // 98 // ubhayanayAzritamahanmAM vibudhyeyamuktirahIM na / AkaNThAmRtapIno na viSodgAraM naro muzcet // 99 // tenaikanayApekSaM dravyasyAvastutAM samudvIkSya / muhyed budho na yasmAt sa syAdvAdazrutaM vetti // 100 // itthaM zrIjinarAjasUrivRSabhAdInAM jinAjJArataH, sadRSTizcaturo'pi zuddhamanasA nyAsAn sadA manyate / sonAmutra jinendrazAsanamalaM prodbhAvya loke'khile, nirbhAzyAkhilakarmabandhanicayaM svAnandamugraM bhajet 101 // iti nikSepazatakam // lokottaratattvadvAtriMzikA (5) | // 13 // lokottaraM jina ! tavedamudIyate jJairyacchAsanaM pratipadaM nijazAstrarAjyAM / tamatvameva gradamI paravAdino'tra, III Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka trizikA sandohe |14|| dharma dizanti janasiddhavacaH pratItya // 1 // jJAnamAtmaguNatvena, tvamAtthAtmasvabhAvabhRt / paraistvindriyapUgotthaM, IN samavAyena saMzritam // 2 // dehaparyantamAtmAnaM, tvamAttha tadguNAzrayAt / anye jagati sarveSAmAtmanAM vyApitAM / lokottajaguH // 3 // jJAnamanyatra smRtyAdi, teSAM cAnyatra sajyate / vaicitryaM jJAnagaM naiva, teSAM jIvasamAkSataH // 4 // ratattvadvAyAyityaM pretya teSAM syAnnAtmanAM kintu cetsH| jaDaM ca tairmataM tattu, bhidA kaiSAM tu nAstikAt ? // 5 // zarIramAna AtmA te, prekSyate tadgato ytH| bhavAntaraM sametaH saMstadbhavIyAM tanuM zrayet // 6 // siddhatvamapi samprApto, ghanatvAt puurvkaaytH| tribhAgonAvagAhanaH sAdhanantatayA sthitaH // 7 // parAtmasthAni karmANi, parAn dAnAdikarmasu / prerayantIti siddhaM te, lokottaramate kila // 8 // pareSAM siddhimAptAnAM, na jJAnaM sukhamaNvapi / mate te tu sadA siddhA, jJAnasaukhyasamanvitAH // 9 // kiJca te'nantajIvAnAM, raashiloke mtsttH| siddhAnAM na punarjanma, pareSAM tu pravAdinAm // 10 // atIndriyArthabodhasyAbhAvAnna sthAvarAGginAM / bodhastato mitAn jIvA-nAhurmuktasya janma ca // 11 // yugmam // pareM puNyakRtermArga-mabhiSekAdi cakSire / dAnAdijinapUjAdi, dayAdi tvanmate punaH // 12 // karmaNAmaNavo jIve, badhyante te mate nanu / tena te sukhaduHkhasya, vidhAtRtvena sammatAH // 13 // guNo'dRSTaM pareruktaM, jIvasya na paraM bhuvi / sarveSAmaginAM tulya-mahoM AtmaguNe matam // 14 // pakSapAtagrahagrastA, niSedu jainasaGgamam / puNyanAzAmbusaMsargA-nAzaM puNyasya cakSire // 15 // samyaktvAdyA guNA muktiM, dadate te mate kila / deSTA vardhayitA zAstresteSAM tanmokSado bhavAn // 16 // sAjAtyetarabodhAdIn , hetUna mukteH pare jguH| tadete tattvato vAde jJAnAdyekAntamAzritAH // 17 // AtmanastAdavasthye'pi, bhavo muktizca jAyate / parasparaviruddhau tanmate'naikAntike varam // 18 // kizca matvA guNAn jIve, tadAvRtya tvayoditA / jJAnanAditayA karmAcalI nAnyabodhata: // 19 // AzravAstanmatAH zAkhe, citrA jJAnadviDAdayaH / pareSu naiva lesho'styaa-shrvsNvrtttvgH||20|| kiJca tvadIyazAstreSu, // 14 // matA assttaadshaashryaaH| hiMsAdyAstajamenastu, zvabhrAdiSvanubhUyate // 21 / / paraistu lokasambodhyo, vyavahAraH samA - - - Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamodhyArakakRti sandohe |15|| zritaH / hyArpaNIyarUpeNa, hisAdAnAdikarmasu ||22||htaa muktiM gatAH svarga, zvabhraM vA nijkrmtH| hiMsakAya na dAtAraH, kiMcittat kiM dho'phalaH ? // 23 // dAtAraH pretya teSAM syu-ryAcakA itare pre| evaM vyavahRtezchedo, lokottananava syAt paraM padam // 24 // lokottaramate te tu, hiMsAdyAzravarAzita: / baddhaM pApa svayaM jIvo, bhuGkte yogAtta ratattvadvA trizikA thAvidhAt // 25 // paramAdhArmikAH zvabhre, vyAdhAdyAH pazupakSiSu / nareSu daNDikAdyAstu, dattvA duHkha vyadhustvayam // 26 // evaM parApare jIvA, ajIvAzcApi karmajaM / phalaM.bhojayituM nityaM, saMsRti sAdhituM kssmaaH||27|| lokottaramate jIvA:, zvabhrAdiSu bhavAH sadA / anAdikAlatastasmAjagat zAzvatamAzritam // 28 // sarve'tra janminaH karma, kurvanti pretya tatphalam / bhuJjantyevaM na yAvatsyA-davyayaM tAvadIkSyatAm // 29 // tathAbhavyatvabhAvena, karmalAghavatAM gatAH / saddarzanAdi samprApya, bhavyA gacchanti nivRtim // 30 // etatsarva jinendroktAgamAd jJeyaM vivekibhiH / nAnyasmAllezato'pyetajjJAnaM jIvairavApyate // 31 // jIvAjIvAditattvAnAM, yathArthAnAM nidezanAt / satya lokottaraM jainaM, mataM vidvadbhiriSyate // 32 // ajJAnAndhitalocane jagati me sadbhAgrayogAdvaraM, dRSTermArgamupAgataM jinavarendrovatArkabhAsAnvitaM / zAsanamAhatamAptavaryasubhagaM zIghraM tato haM gamI,zazvatsaukhyamayaM mahodayapadaM yannityamAnandabhAga // 33 // iti lokottaratattvadvAtriMzikA // vyavahArasiddhiSaTtriMzikA (6) anAdiH saMsRtirjanto-mithyAtvAdijakarmabhiH / tajjJAtvA kevalavidA, bhavyAyopAdizajinaH // 1 // nAjJaH / pravartate zuddhathe, nAyatnaH zuddhikArakaH / jJAnakriye tato'dikSat, sanmArga paramezvaraH // 2 // vyavahAraM vinA H vidvAn, karmasAdhanakardame / majet svayaM parAn jantUn, majayecca vadhAdibhiH // 3 // ata eva samutpanna kebalA IN // 15 // apyagAriNaH / bharatAdyA jahuH saGgaM, dravyataH saMyamAdRteH // 4 // bhagavAn zrImahAvIraH, kSuttRSAkrAntavigrahAn / / Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhAraka kRti sandohe // 16 // ambhastilAnacittAnnA-nujajJe yamino'pyataH ||5|| kRtiryathokti devasya lakSaNaM dravyatontarA / saMyamaM tad yutA dAraiH zastrairdevA jugupsitAH ||6|| guravo muktasaGgAH syurvyavahAramRte kathaM ? / sasaMgAH savadhAH kiM nAnyathA gurupadocitAH ? ||7|| dharmaH zuddhaH kaSaccheda tApaiH zuddhau kathaM syAtAm / Adyau na vyavahAreNa, vinA sambhavataH kvacit ||8|| prANAn hanyAt mRSA brUyAt, nAsau sarvajJatApadam / anArambho munirdharmo, jantubAdhAvivarjitaH // 9 // vyavahAre parityakte, naiSAmetAni lakSaNaM / tathAca kiM tanUbhRdbhayaH kathyaM devAdilakSaNam ? ||10|| arvA - dRzAM vibodhAya, tad gamyaM lakSaNaM vadet / vaktRtroritarathA, dhyAndhyaM syAdanivAritam ||11|| kizvAtmanA parityaktArambhasaGgena kiM punaH / pravRttiH kriyate saGgavadhayoryena yAmo na bAhyataH ||12|| anyaccAvRtavantaH syuH kaSAyA bAhyasAdhutAM / tRtIyAstatkSaye kiM ca sA nodbhavati nirmalA ? || 13 || saMyojanAviyoge kiM, nirvedAd bhavato vidaH / saMvegAcca bhavedbhAva sAdhutAsambhavo nahi || 14 || ata evAnuraktAnAM saMyame dezato vrataM / bhAvanA gRhiNAM cANuvrateSu saMyamAzritAH || 15 || dvitIyAnAM tRtIyAnAM kaSAyANAM ca bAhyataH / deza sarvatrate vArye, tatkSaye te na kiM tathA 1 ||16|| saJjvalanA hyatIcArApAdakAH kopanAdibhiH / pareSUdayamApteSu, mUlocchedaH kathaM nanu ? ||17|| dravyayogA nirodhe nA-yogitA paramezituH / iti pazyan kathaM lumped, vyavahAraM zriyaH pradam 1 || 18 || buddhavAn bharatazcakrI, mudrikAyAH viyogataH / marudevI jinasyarddhi vANIM vA''lambya siddhibhAk ||19|| anyaliGgo gRhastho vA'vApnuyAt kevalaM param / adhi jIvite'vazyaM caraNa bAhyamAzrayet ||20|| vicAtyalpAn svayambuddhAn, pratyekAMzca jinAgamAt / bahUn sambodhitAnanyairna budho vyavahArahA // 21 // jIvetkazcidviSaM pItvA tathAbhavyatayA pumAn / sarve priyAyuSo jIvAH, kiM pitreyurviSaM nanu 1 ||22|| vadhasaGgau viSaM ghoraM bAhyato'pi na buddhimAn / bhavabhItastatastatra, varttetAptoditau staH ||23|| nAlambyaM marudevAde - itiM pratyekabodhinaH / vidanniti budhaH kiM syAdbhavabhIruH vyavahArasiddhiSaTtriMzikA // 16 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / kriyA'lasaH // 24 // anantalebhire bodhA, nistIrNazca bhavArNavaH / saGgatyAgAnna te jJAnAM vyavahArAya kiM / 'Agamo- kSamAH ? // 25 // vyavahAraM samucchindan , tIrthocchedI mato jinaH / iti manvAna Atokti-mAzritastaM tyajet / / lokottadhdhAraka katham ? // 26 // na codyaM yat kriyA gauNI, parathA kathamucyate / samAse parato dvandva, varNAllaghvyanyathA puraH ? | ratattvapadakRti- M // 27 // mokSo jJAnakriyAbhyAM jaruktastatra laghuH kriyA / nAvAci prAka sati dvandve, jJAnamabhyarcitaM tataH / trizikA sandohe | // 28 // AdyaM jJAnaM kriyA pazcA-dityutpattikramAzritaM / vaca etat na 'yad dharmo'khilasaMvaramantarA // 29 // karaNe tatIyA'diSTA, mukhyatA tada dvayorapi / ubhayoH karaNatvena. samyaka cintaya cetasA // 30 // parasthaM jJAnaM, sambhavena mAruSAdivata / anuvRttebaMdhasyAdau, na kiyA jAtacinathA // 31 // agItArtho'pi nizrAya, gItArtha munitApadaM / nAvrataH sAdhutAbhAka syAja, jinendramapi saMzritaH // 32 // asaMyatArcanaM vijJamatamAzcaryamantimaM / na kyApyabhyarcanA sAdhoragItArthasya gIyate // 33 // caraNe jJAnadRSTayAdeH, saGgrahAyApavAdatA / puSTathai yamasya sA yannApodyate'dhikRtaM vinA // 34 // hIno vratena pUjyaH syAd, yatproktaM tatra kAraNaM / zuddhaprarUpaNA bhAva-sAdhutA hyapavAdataH // 35 / / zratabodhena cet pUjA-yogyaH sa syAttadA na kiM / dazapUrvI dadhanyUnAM, sa mithyAtve munibravaH? // 36 // dravyaparyAyabhAvajJo. hiMsAdevirato vibhoH / AjJAmanusarana zaktyo-yacchana pUjApadaM zrutAt // 37 // zrImajanendravANI pratipadamanuyAn hApayanindriyANA-martheSu premaroSau ratimanuracayan saMvareSu prakAmaM / guptyA gupta samityA samitamaruhatAM mArgamudyotayantaM, natvA'citvA tadIye padayugakamale lIna Anandametu // 38 // iti vyavahArasiddhiSatriMzikA // karmaphalavicAraH (7) namata bhavyajanA ? natanAkina, vihitazuddhapadAzritasaMsthitim / nihatajanmajarAmRtikAraNaM, kRtasudhAma- || // 17 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ N / / 18 / / nivAsavivecanam // 1 // nahyAdheyaM vinAdhAramAdhAraH kSetramucyate / nizcayenAvakAzo'do, maNDalaM vyavahArataH AgamA // 2 // pAraNAmina ucyante, jIvAstatra dvidhA natiH / svAbhAvikA parotpAdyA, cetyAdyA na kama ddhAraka vivicyte|| 3 // parAtra dezadravyAddhAbhAvamukhyA natiM prati / kAraNaM yena dravyAdyAH karmodityAdikArakAH, // 4 // ye / phalakRti- jIvA dravyakSetrAdi-sahAyasthaganapekSiNaH / te vicitrAH surshvni-shlaakcrmaaginH||5|| teSAmAyuryato navopakra vicAra sandohe myetApavarttanaM / kriyetAsya na dravyA dharyatta'napavartyajIvitAH // 6 // tathApi sarvathA te na, dravyAdikasya kurvate / upekSAM nirgatau dvArAvatyA drAgrAmakezavau // 7 // apareSAM tato yukta-tama AtmahitaiSiNAM / sopadravasya dhAmno hi, tyAgaH zAstravidoditaH // 8 // karmaNAM phldaatRtvmvyaahtmthessyte| kimapekSyAstadA dravyakSetrAdyA vibudhairiha ? // 9 // dravyAdyA eva ced dadyuH, sukhaduHkhe zarIriNAM / AtmavairitayA dhastaM, samataM zubhadarzanam // 10 // upaplutaM tataH sthAnaM, varjayediti vAcikaM / adRSTavAdinAM vaH kiM, yujyate mataghAtakam ? // 11 // satyaM lobhAdhitAtmAnaH, karmaNAM phalavattanuH / na sA paraM vinA dravyAdyatatprAgeva nirgItam // 12 // karmaNo vargaNAH sUkSmA, nopabhogakSamAstataH / na bAhyadravyaprabhRti-nirapekSaM phalanyamI // 13 // icchAkRtaM yathA zeSaM, na vinA bAhyapudgalAn / vikArAdi tanau dRSTaM, na cecchA pyaNuvarjitA // 14 // bodhikA na parA madhyA, naca te antarA vcH| vaikharyA naca sA bAhyendriyANyate bhavedvide // 15 // vidyucchaktiyathA yantre, prAptApi bAhyapudgalAn / nAvicAlya jana svArtha. bodhanAya bhavedalama // 16 // snAyavoSi tanau kecida, ye svavikArasambhave / bAhyANuvikRteH khyAnti, svasadbhAva vicakSaNAH // 17 // kAnicitsthalatAbhAni, sAkSAda dravyANi bhuutle| auSadhIbhUtakAyAni, phaladAyIni bAhyataH // 18 // dRSTasAmyepi na phalaM, samaM jagati dRyate / tatrAdRSTo bubaiH kazciddhatuH kalpyo / H // 18 // hyatIndriyaH // 19 // tadevAdRSTamityevaM, sUkSpaiH karmANubhirihi / vinA bAhyagatANUnAM mapekSAM sAdhyate phalam || | // 20 // ata evauSadheryogaH, prazasyo gadasaMgame / tIrthAderAtizcAtma-kalyANakaraNe paTuH // 21 // vicitrA | Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhApaka kRti sandohe // 19 // baDa AmayA vizve, dRzyante dvividhA yataH / sameodbhavAH kecit kecitsamavarjitAH ||22|| AdyeSu satsu manujaistyAjyaM taddhAma sarvathA / na te yadyapi sarveSAM tatrasthAnAM tanau nRNAm ||23|| AmayAstadapi tyAga, AkhyAto'sya maharSibhiH / apAyazaGkAsadbhAva, Aditastasya varjanam ||24|| yugmam // na cAnyasthAnasaGkrAnta, Adito gadasambhavaH / nirIkSyAgniM vasetko'nyo, bAlizAttatra dhAmani ||25|| gehezUratamAH kecinna nirgacchanti tAdRzAt / AdAvAlayato draGgAtkiM zaucantyAmayodbhave ? ||26|| upaplutaM tyajedvImAn, sukhAvAse vasetsukham / tatrApi karmasAmarthyAcedbhaved vyAdhisambhavaH ||27|| tadA nirupamaM dharma-smaraNaM hRdi sandadhet / tAvadvijJena bhetavyaM, yAvanna bhayasaGgamaH ||28|| karmaNAM me vipAko'yaM tanna tatkRtirAyatau / hitadeti nirAbAdhaM, zrayeddhamaM sukhAvaham ||29|| Attaraudra yato mUlaM bhavasya duHkhadAyinaH / iSTAniSTAptivi - ratericchA hetustayormatA ||30|| Ayuzca caJcala darbhaprAntA vindurivAnizaM / yAnte matirasau pratyagatemUlamanazvaram ||31|| zokatApAdayo'sAta vedanIyasya kAraNam / durgatau patito janturnAnyatkimapi cetayet ||32|| sAtaM purA bhaved baddhaM tadapyetena tadbhave / saGakrAmyate'sukhatayA, viSeNa dugdhavRndavat ||33|| ata eva zrute proktA, jJAnAdyArAdhanAntime / bhAge bhavasya dhanyAnAM duSkarA candravedhyavat ||34|| na cAntye jJAnadRSTaghAde, rAdhanA saMskRtiM vinA | saMskArepi sati na sArAdhanA calacetasaH ||35|| na ca cittaM sthiraM sthAne, sopaplave'GganAM bhavet / sopadravasya taddhAmno, varjanaM hitannanu || 36 || bhayAn sarvAn parityajya, nirgatya sAdhavo'bhavan / tespi sopaplavaM kSetraM tyajeyurdvarato pi hi ||37|| anyadAstAM caturmAsyAmapi jantusamAkule / kuryu rogaparAbhUtau sthAne'nyasmin samAkramaH ||38|| jJAnAdivRddhaye dehapAlanaM kSetrasausthyataH / te nirdiSTe yataH sUtraM, yathAlAbhaM vadvapuH ||39|| upaplute vasan sthAne, jJAnAdeH poSakaH kathaM 1 / syAttato'nAryasaMsthAne, vihAro'pi nivAritaH // 40 // aprAptakAle yo dhatte, Atmano'nazanakriyAM / sa cAtmahA na zasyaH syAdraudradhyAnaparAyaNaH // 41 // karma phala vicAra: / / 19 / / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kama - - - - - - - - - - -- - - / / vijJAtArhanmate pusi, na svAnyAtmavibAdhane / vicArakaNikAbheda, AtmatvasyAvizeSata: // 42 // ata eva / Agamo jinAcakhyareSaNAsamiti muneH / anyathArabhya dIkSAyAH, procyetAnazanakriyA // 43 // apavAdAnapi prAha:. . ddhAraka- nirmamAnAM mahAtmanAM / sevanIyatayA kAlamanativRtya vAGmaye // 44 // sarvatra saMyama rakSedAtmAnaM tu tato'pi ca / phalakRti- mucyeta so'tipAtAde, zuddhenaivAtmahiMsanam // 45 // tathAca jJAnavRddhayAdimapavAdAzritihitA / avalambya, na vicAraH sandohe yadbhinnaM tasmAdAtmavizodhanam // 46 // gIta: kRtayogItyAdismRtersAnAdisAdhane / apavAde na doSo'sti, // 20 // pramAdasya tu zodhanam // 47 // ye tvenatsUtramAlambya, yathAchandatayATati / na tairzAtA zrutAmnAtApavAdasthA vizuddhatA // 48 // utsargarakSaNe dakSo'pavAdo nAnyalakSaNaH / vihArAhatpUjanAdiH, sa na yajJe'ginAM hutiH // 49 // utsargapAlanAzaktAcapavAdAvalambanaM / nistriMzAnAM tato yukto, na dvitIyAzrayaH kvacit // 50 // sopadravaM puraM ghAma, grAmo vA dvAdazAbdataH / arvAka tyAjyatayA gIta-dhuryANAM gIyate zrute // 51 // niHspRhANAmiyaM vArtA, tyAge'pAyayutAzriteH / cetkathaM na bhavedvargatrayasAdhanadhAriNAm ? // 52 // yathaiva tapasa: pApa-pracitiH kSayamApnuyAt / tathaivopakramAdAyureti kiM na kSayaM budhAH ? // 53 // na yatharte tapaH pApma-kSayo mahAmunepi / nArvAka tathAnupakrAntasyAyuSastruTisambhavaH // 54 // jIvite zvasano jIvo'sya truTeH zvasanaM kathaM ? / pArthakyamAyuSo nAmno'vadhAyeMdaM vicintyatAm // 55 / / AyuSo'dhyavasAyAdyAH, zrutisiddhA upakramAH / yuktA''zrite: savighnAyA, hAnirAyUrirakSiSoH // 56 // evaM ca vadhyakarmAlau, pelavAyAM vadho mataH / tenAyuSo yato'kAri, sthitasyApi 'yadutkramaH // 57 / / tAdRzaM tena baddhaM cena vinopakrama tathA / tenAsau preritazcennAkamaNAM sA bhavetkvacit // 58 // nacAsti niyamastAdRg, yattenAsau tthaakRtH| yato'jJAnapramAdAdi, svAdRSTodbhavameva tat // 59 // na ca tatprerako jantuH, kaSAyAdivinAkRtaH / na cAvanAbhisandhezvAbhAvo yena na hiMsanam // 60 // vadhako'sau na / // 20 // nirlepo, yena vadhyanasAM cayaH / vadhe heturbhavedeko, nAzravaH syAdvihiMsakaH // 61 // hiMsA'bhAve'pa yA hiMsA, 32 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhAraka kRta sandohe ||2|| pramattasya matAGginaH / sA na karmodbhaveti kiM karmabandhavidhAyinI ? // 62 // ekendriyA na kasyApi, hiMsakAH prANino yadi / tadA vananti kiM tepi karma bhraminibandhanam ? || 63 || Atmano badhyatA bhAvA- dvairaM tu dravyato vadhAt / tannaikApIyamanRtA, hitaM tad dvayavarjanam ||64 || nirapekSA yadi zraddhA, nirapekSaM tapo yadi / caryA yadi nirapekSA, taddhitA nirapekSatA ||65|| tAdRzAnAM bhavet kintu na gArhasthyoSitirvarA / gArhasthyaM nairapekSyaM ca tadArghajaratIyatA // 66 // cauraka NThIravavyAghra - vyAlAdyajanitA api / yatrApAyA vasettatra, na gRhasthopi buddhimAn // 67 // anapAye vaseddhImAn dhAmnyanapAyatattvavid / anapAyaM yato dhyAnaM, nirapAyA ca rAdhanA // 68 // yatInAmapi sApekSo, dharmazcaMd gRhiNAM kathaM / nirapekSo bhaveddharmo, dezasaMyamadhAriNAm 1 ||69|| tyAjaM tyAjaM jananamaraNavyAdhizokodbhavAM gAM, dhyAyaM dhyAyaM bhavagatajanurjJAnadRSTyAdiprAptiM / smAraM smAraM manujajanuSo durlabhA prApyatAnta-dharaM dhAraM jinaguNanidhiM bhavyalokA yatadhvam // 70 // navasAre vasusAre smAritasuSamApurarddhisambhAre / AnandenAnande prakaraNamidamAtmamatitataye // 71 // zrImatyAzvajinezapAdapavitaM pUjAdikAryodyataM yatraivAmRtasAgarAkhyayatino dIkSeSTisampUrNatA / ziSTaM yannRpapuGgavena guNinA zaiveyanAmnA sadA, tasminvAJchitakalpapAdapacite sAre pure khyApitam // 72 // iti karmaphala vicAraH // paramANupaJcaviMzatikA (8) kArikeyaM dhRtA bhASye, tattvArthIye purAtanA / umAsvAtivaraiH zvetAMzubhiH sUkSmANu siddhaye ||1|| kAramatra tadantyaM sUkSmo nityazca bhavati paramANuH / ekarasagandhavarNo dvisparzaH kAryaliGgazva || 2 || vyavahArAH pradhAnAnuyAyina iti kAraNam / atropAdAnamAdeyaM, na paraM tena paudgalam || 3 || bhedaM pArthakyamantyaM yad, dvayaNuke saMsthitaM nahi / nimittaM samavAyaM na prAntyaM kAraNamAzrayet ||4|| pAramparyamupAdAne'NurantyaM kAraNaM paraM / karma phala vicAra : // 21 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 22 // acitaskandhago'ntyo ya:, saMyogaH sa na pudgalaH // 5 // yathApravRttakaraNaM, yogA mithyAtvamakSagaM / jJAnamoghena Agamo- sarve'mI, hetavo'ntyA na paudgalAH // 6 // ata evaivazabdojAsAmpratastviti sUribhiH / vRttau spaSTatayA''- paramANuddhAraka- khyAta-matreti ca mataM padam // 7 // atrazabdena tairuktA. pudgalAnAmadhizritiH / syuranyatrAnyathAna | paJcaviM. kRtinAtra paudgale // 8 // tacchabdo'pekSate zabdaM, yaditItthaM pramIyate / yadantyaM kAraNaM skandhe, tatparamANurucyate zatikA sandohe // 9 // vAdoja pariNAmasya, tena dvathaNukasaMharAt / udbhavaH paramAgoH syAn, na kArya kAraNAtyayAt // 10 // mahAskandhe'pi so'styeva, pariNAmo'parastadA / bhede dvayaNuka saGghAderantyo'NuH kAraNaM pRthak // 11 // sAmAnyenAdhikArovA-jIvAnAM prathamaH kRtaH / pRthakartumadhIkAra-matretyAvazyakaM padam // 12 // jagatyasau na kAlo'sti, yasmin sarve'Nava: pRthak / antyAvasthAM gatAH syuryadetallakSaNavigrahAH // 13 // AlocyetyAhurAcAryAH, yat sUkSma paudgalaM dalaM / sa sUkSmaH paramANuH syAt, sambaddho'pi svarUpataH // 14 // sUkSmo nApekSiko grAhya-stasya bAdarabhAvata: / antyaH sUkSmaH pudgalastu, kazcinnANoH po bhuvi // 15 / / yathA'ntyaM kAraNaM baddhe, na gamyaM na pRthak same / aNavo na vibhaktAH syurjAtu sUkSmatvamAyayuH // 16 // AzaGkayeti tRtIyaM, lakSaNaM nitya IritaM / pariNAmeSu sarveSu, pRthaktve ca sadA bhavet // 17 // jaino vAdaH parINAme'to'NuH skandheSvapISyate / kathaJcitpariNAmazca, kArya hetuM ca samanvayet // 18 // nAzAnna kAraNAnAM syAnna cAnAzAttu sarvathA / vAdeja pariNAmasya, nAzA nAzAvubhau matau // 19 // yathA vyutaH paTastantu samavAyena kArubhi: / karoti paTakAryANi, tantukArya na rudhyate // 20 // antyakAraNatA saukSaya, nityatvaM ca zritaM hyaNUn / zraddhAnusAriNaH / / zrotRRn pratIdaM lakSaNatrayam // 21 / / tarkANusAriNaH zritvA''cAryAsturya jaguH paaN| lakSagaM kAryaliGgeti, / ||22|| paramANorvinizcitam // 22 // AnvIkSikI zrito vijJo'numAyAdRSTamUhate / bhUmigRhAd dvijaM kraSTuM, nezA vidyA| rthinaH pare // 23 // nANUnAM sAdhanaM , kAryaliGgAt paraM yAH / hetuheturmahadravye, tarke procyANurucyate // 24 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavyAbhavya // 23 // / yaccakarasavarNAdi, na tallakSaNadehabhAka / skandhAnAmasau sadbhAvo, na nAstItyucyate budhaiH // 25 // vyAvRttyA ___ Agamo || ca yadi brUyulakSaNatvamamuSya cet / na kadAcitkvaciccAtra, rasAdyA dvayAdayo nahi // 26 // ayuktaM tarhi dvAraka- 18 no kizcidyannANau naikato'dhikAH / rasAdyAH sparzayugmAcca, nAnyaH spaze'dhiko bhavet // 27 // paramANAgaditaM kRti jinezvaramate yallakSaNaM vyApakaM, satataM yacchizubuddhabodhavidhaye varyairmunIzaH zrute / jagade tacchubhakArikApadagataM sandohe mohApahArAya tu, samatAmApya parAM mayA zRNuta tatsa dastubuddhaya narA: // 28 // iti paramANupaJcaviMzatikA // bhavyAbhavyapraznaH (9) sanatkumAradevendra-sUryAbhavibudhAdibhiH / zrIvIraM prati yatpRSTaM, svakIyAtmavizeSitam // 1 // bhavyo vA'hamabhavyo'smItyevamAdi jinAgame / proktaM vIreNa tvaM bhavyo'sItyAdi spaSTavAkyataH // 2 // tatazca jJAyate rAzi-dvayaM sUtrakRtAM mate / kiM cAyasthAnake proktaM, tRtIye'Gga gaNezibhiH // 3 // dvaividhyaM bhavyasiddhikAbhavyasiddhikagocaraM / jIvAjIvAdyabhigamopAGga rAzidvayaM tathA // 4 // abhavyAH sUkSmaparyApta-nigodemyo matAH zrute / prajJApanAkhye'nantanAzcatuHsaptatike pade // 5 // Avazyake tu samyaktva-lAme bhavasiddhikA api / ityAkhyo ditAH spaSTamabhavyA yata te matAH // 6 // jJeyaM kevalinAmevaitattaMnAhana surottamaiH / pRSTaH svaviSaye tena, svabhAvo'yaM yadAtmanaH // 7 // ata evAvadan siddhasenapAdAstu sammatau / bhavyAbhavyatvavAdo yadahetuka itIyate // 8 // cetanAdhArakatvena, naiSa rAzistRtIyakaH / jIvAH sarvepi yannityaM, caitanyaM zuddhamAdadhuH // 9 // iti bhavyAbhavyapraznaH // __ aSTakabinduH (10) ___ yo vItarAgaH sarvajJastrikoTizuddhazAstravAk / zivado hyAjJayArAddho, namastasmai parAtmane // 1 // snAtvA - - - Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTakabinduH cayenmahAdevaM, dravyabhAvabhidAzuciH / zuddhayatyante'sumAndhyAnAdAdyapISTaM tadartha kRt // 2 // dravyabhAvASTapuSpIyaM, Agamo- svargamokSapradA matA / jAtyAdyA''dya dayAdhantye, bhAvaH karmakSayaGkaraH // 3 // edhAMsyaghAni dharmAgniH, prabalA dhdhAraka-0 bhAvanAhutiH / akAmA mokSadA sAdho rana'tyagnikArikA // 4 // AjJAsthito'nukampAvAnupakArI sadAzayaH / / kRti- IpsetsampatkarI vRtti, pauruSaghnIM ca varDayan // 5 // bhinnaM na kalpitaM pAke, na kRtaM na ca kAritaM / yatinA sandohe gRhyate'nAdi, na puNyayAvadarthikam // 6 // dInAderdayayA dAne, puNyaM pApamihAnyathA / bhavAGgamete tat sAdhoH, pracchannaM bhojanaM matam // 7 // jinAjJAbhaktisaMvega-yuto'vidhyAdivarjitaH / virato bhAvato dravyAccoktamityapi // 24 // zobhana: // 8 // zAnto heyAdinizcAyI, svastho nyAyAdivRttimAn / tattvasaMvedanaH pAta-nairapekSyAdyasaGgataH 9 // kaSTaM bhavAGgagamiccheyaM, tatyAgo jJAnasaGgataM / vairAgya, neSTavirahAt, na mithyAtvAcca sAdhutA // 10 // tapaH saMvegazamayuga, yaavnnendriyhiintaa| pIDA na hISTasiddhadhAtra, syAtkSayopazamAddhitaM // 11 // dhImatA jJAtazAstroNa, dharmavAdo ghanAgrahaH / mRtyantarAyau na jaye, bodho'sya vidvadarcitaH // 12 // lakSaNaM na pramANAdeH, kintvahiMsAdipaJcakaM / cintyaM dharmArthibhizceSTa-siddhayartha kvAsya yogyatA // 13 // nityo na hanyate hanti, niSkriyatvAnna saMsRtiH / tadabhAve na satyAdi, kriyAyoge samaM zubham // 14 // anityo'hetukaM nazyed , hiMsako janakaH kSaNaH / / syAdvA zAstra upanyAso, niSphalo syA bhavetpunaH // 15 // nityAnityaH smRtadehAdbhinnAbhinno yamaM ttH| karmodaye pi saMklezAddhisA'hiMsA ca bhAvataH // 16 // acittAdodanAdyayaM, na prANyaGgAt samaM kathaM / mAMsa, lokaM samIkSyAkhyAH, sazAstraM zAstravittama ? // 17 // niyoge bhakSaNAddoSo'nyadAttinahi doSakRt / mahAphalA nivRttiH kimaviraktirhi duSTatA // 18 // saccittanAzanaM madya, pratyakSeNeva bhaNDanaM / bhraSTazaktiraSirdhAnto'tastadvayaM vivekibhiH // 19 // proktaM hathadhItya snAyAttannAdoSa mathunaM kvacit / sattvAntakamadharmasya, mla tyAjyaM viSAnnavat // 20 // dhamarhaH sUkSmadhIparlAnauSadhadAte netaraH / zrutAdRte pravajyAdidAtApyetadvighAtakaH // 21 / / mArgAnusAriNI zuddhirna / Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhAraka kRti do ||25|| rAgAdergrahAtmikA / zrutaniSThasya gurvAdi mAninaH sA sucetasaH ||22|| mAlinyakRdanA bhogAdghoraM mithyAtvamanute / avandhyaM sampadAmbIjamunnati: svargasiddhidA ||23|| dayArcAzIlavairAgyaM puNyaM tacca sadAgamAt / vRddhebhyaH sa ca saMsAre, zobhanAdadhikapradaH ||24|| aucityAd guruzuzrUSA, maGgalaM dharmiNAM vrate / gurudvegahRto vIrasyevedamupapadyate ||25|| dharmodyamAttattvadRSTeH sukhitvAd vRNutoktitaH / trizatakoTyAdidAnepi, mahAdAnaM jagadguroH ||26|| tIrthaMkRtvodayAddAnaM, dharmAGga svAzayakaraM / datte jino guNArthyevaM na pApaM dUSyakArpa ||27|| rAjyaM dadana vivAhaM ca kurvan zilpaM nirUpayan / adhikApattirakSAto'doSaH puNyaM ca pavitramam // 28 // vAsIcandanakalpAnAM, jagaduritahAriNAm / sAmyamAtmambharINAM yajjJeyamekAntabhadrakam ||29|| jJAnAderghAtinAzAtsyA dAtmasthaM kevalaM mukhe / lokAlokAvabhAsIdaM, na gamo'sya guNo yataH ||30|| acintyapuNyasambhArAt sarvabhASAnugAminIm / tIrthakRttvAdbhavyahitAM, dezanAM jinarAT dadau ||31|| AbAdhArahitA muktiH, svasthA'mohA'mamA'calA / saMvedyA yoginAmeSA tadgA jIvAH same tvime ||32|| iti aSTakabinduH // syAdvAdadvAtriMzikA (11) indrANAM viMzatiM dIprAM, nakhamiSAtsadA dadhat / nondramaulirarhan stAd, bhavyAnAM vighnavRndahA (syAdvAdenAghanAzakaH ) ||1|| nayAH parasparaM nanti, matsarAghrAtacetasaH / syAtpade tAn samAyojya, maitryAM yuktAH sametA ||2|| vizeSavAdinaH sAmyavAdino'nyonyamAhati / dadhurvizeSasAmAnya- mayaM vastu jagau jinaH // 3 // kriyAvAdI matervAda, hanti vAdo mateH kriyAM / jJAnakriyAbhavaM mokSaM, jina AhAvirodhaH || 4 || hinasti sadvaco'vidyamAnavAdI takaM ca tat / sadasadAtmakaM kArya-muzana maitryAM nyavIvizat ||5|| kArya kAraNanAzena, tadeva tadbhavatyalam / AkhyAntau yojitau bhedAbhedena hetukAryayoH ||6|| kecinnityA anityAzca, mate'rthAH aSTaka' binduH // 25 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syAdvAdavAki zikA kRti sandohe kasyacit punH| nityAnityAn samAnAkhyAjinaH samapadArthavit // 7 // nizcayaM vyavahArastaM, vyathate sa ca nirbhayam Agamo / parasparasamAvezaM, tIrthAdhAraM jino'vadat // 8 // ArthAn nayAn nayAH zAbdA, pranti te pranti catakAn / ubhayAn ddhAraka sarvagAnAkhyaainaH syAdvAdadezakaH // 9 // naigamaM sAMgrahI nItistAM hanti vyavahAriNI / pAramparyeNa dRSTveti, mataM sarvanayAtmakam // 10 // abhilApyaM tathA neti, jagurvastu pare'budhAH / ubhayAtmakatArthAnAM, jagade jagaduttamaiH // 11 // paryAyA nAma karaNirdravyaM bhAvastathocire / svatantrAH savyapekSAMstu, tAnAha jagadIzvaraH // 12 // paryAyAn sata AcaSTe, pare'sata uditvaraH / muniH svataH satojyasmA dasataH sarvavastuSu // 13 // naivotpAdamayaM vizva, na punarvizarAru ca / dhruvaM notpAdavigama-dhrauvyarUpaM jagatpunaH // 14 // na duHkhI na sukhI jIvaH, sarvathA sarvadhAmasu / saMsAriNAM vicitre staH, sukhaduHkhe svakarmaje // 15 // sAntAH same na cAnantA, arthA, bhuvanagAH smRtAH / antAnantamayaM vizvaM, vastu jinapa UcivAn // 16 // sAdyAH same na cAnAdyA, arthA bhuvanagAminaH / AdyanAdimayaM sarva, jagadIzo jajalpa tat // 17 // ekAtmakaM jagatsarva, manvate kecidantataH / anekarUpaM taccAnye, jina eketarAtmakam // 18 // muktyai sarva jagadyogya-mayogyaM manvate'pare / yogyAyogyamayAH sarve, bhavinastviti jainavAk // 19 // AtmA jJAnamayaH kaizcit , kaizciduktaH kriyaamyH| anantaiH paryayarADhaya, sarva vastu yathArthavAka // 20 // hiMsAdhAya matA kaizcit , paraiH svargAya kAcana / yathAbhAvamaghaM puNyaM, nirjareti jinezagIH // 21 // mRSAdyA narakAyaiva, na tatheti ca kecana / anekAntena vitatA, dezanA jagadI zvaraiH // 22 // kriyA bandhAya keSAzcit , pareSAM ghiSaNaiva ca / yathAyogaM yugaM caitan , manyate munikuJja IN // 23 // utkrAmante'ginaH sarve, na tatheti pare punaH / vicitrA vizvagA vRtti ranekAntamate punaH // 24 // / sUryAcandramasau sthAsnU , kecit kecicca caJcalau / avAdiSurmata tathya, jagatsarva calAcalam // 24 // asadutpa SSSS // 26 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo IBI dyate naiva, san naiveti pare jaguH / sadasatoH samutpatti, manvate tattvedinaH // 26 / / sAkAramIzvaraM kecit, / kecidAkAravarjitaM / svIkurvanti mate jaine, sa dvayAtmakatAmitaH // 27 // bhedenopAsanAmeke, pare'bhedena 'tAM / anaddhAraka- jaguH / yathAbhUmikSame hyete, mataM jainezvaraM punaH // 28 // Izo dravyastavenejyo, bhAveneti tathA pre| yathA- tantiArthAkRti yathaM samArAdhya, ArAdhyo jainagIH punaH // 29 // dravyAtmakaM samaM vastu, pare bhAvAtmakaM pare / dravyabhAvAva- rASTakam sandohe bhedena, bhedena ceti tathyavAk // 30 // svato jJeyAH same bhAvA, ityeke kecidanyathA / anvayavyatirekeNa, vastUnAM jJAnamArhatAH // 31 // (ArhatA jJAnamUcire) jIvo vAlAgraparvAdi-mAnaH sarvagatastathA / pratipanno viciA vastu, zarIrAzrita AhateH // 32 // arthAH sarve'paranayamataH svIyasaGkalpajAla-mAzrityoktA vividhavacanaiH sarvabodhanahINeH / unmUlyAptA hatamaticayaM karmavRkSaM samastaM, jJAtvA jJeyaM samabhuvanagaM cakhyurAnandasiddhathai // 33 // iti syAdvAdadvAtriMzikA // anantArthASTakam (12) nanu sUtreSu vAkyasya, jinoktasya vivecitA / anantArthayutiH spaSTA, yata etadudAhRtam // 1 // vAlukAH sarvadhunInAM, sabdhiInAM grupanti ca / arthAstato'pyanantA: syu-jinokte vacasi dhruvam // 2 // yadi sAmAnyataH sarve, zabdAH sarvArthavAcakA / iti nyAyotra boddhavyaH, kA jine tarhi varyatA // 3 // vizeSato na santyasya, yatsaGkhyeyaM nRjIvitaM / zaknoti neyatA vaktu-manantA jAtucinnaraH // 4 // satyaM, na kenacittoktA, anantA jinavAggatAH / arthAstathApyanantArtha, vaco jainaM na cAnyathA // 5 // yAvato'rthAnnaro vetti, tAvatAM bAdhamIkSate / vacasi sve parityajya, taM sarva vadati pradhIH // 6 // arthIllokagatAn sarvAn , vIkSa- | mANo jino vaca: / sarvAnugaM nirAbAdhaM, vaco vadati nizcitam // 7 // evaM jainaM vaco'nanta-padArthAn / / // 27 // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S kRti 3 // 28 // 23 M. vyApya saMsthitaM / bAdhaM cAnantagaM tyaktvA-'nantArtha tata ucyate // 8 // ityanantArthASTakam // AgamoparvavidhAnam (13) parva ddhAraka__ praNamya natayogIndra, devAcyaM trijagadguruM / jinaM mAsAbdavibhido, vakSye parvopalabdhaye // 1 // udyamyaM / / vidhAsandohe sarvadA dharme, karmabandhabhayAnvitaiH / hitvAzravAn saMvaraika-sAdhye niHzreyasaprade // 2 // samyaktve'to vinirdiSTe, lakSaNe munipuGgavaH / saMvegabhavanirvedau sadRg taddharmalipsukaH // 3 // lakSaNaM liGgamityuktyA, na bhrAntavyaM / / / hitaiSiNA / agnerauSNyasya liGgatve, kiM nAnyonyaniyantraNA ? // 4 // kiMtu yatra mano nAsti, sArve'paryApta Urdhvage / sahakAryabhAvatastatra, manojanyA na kalpanA // 5 // paryApte'pi kvacijantI, kAdAcitko viparyayaH / sa lezyAdyanubandhena, lakSaNaM tu punaH sthiram // 6 // dharmasya vidviSAM vighna-kAriNAM garhaNAvatAM / takriyAmacikIrSuNAM, tana samyaktvamaMzataH // 7 // zAnterdarzanamohasya, yathArthA jAyate ruciH / sattattvagA punaH pApA ratiH saMyojanAkSayAt // 8 // prAgbhAvino'sya liGgatvaM, na viruddhaM yato mataH / puSyodayaH punarvasvorudayasyApi / bodhakaH // 9 // evaM satyapi sarveSAM, sadRzAM na vRSodyamaH / tadicchAbhAvato naiSa, kintu cAritramohajaH / // 10 // ata eva ca sArvajyA-dhiSThitA bharatAdayaH / gRhasthAH AdadurdIkSAM, mohAbhAvAjagadguroH // 11 // gRhiliGge'nyaliGge ca, zAstraM siddhirudAhRtA / sA''ntarmuhUrtajIvitve, nAnyatheti zrute matam // 12 // tena cAritramohasyodayAddharma cikIrSati / nApi vrataM yato ruddhaH, paare kSudhito vaset // 13 // apratyAkhyAnamohasya, zamAt syAddezato vrata / yathA'bhrakANAmalpatve, jyotirdezAdivaspateH // 14 // dezato virata: kuryAd vadhAde viratiM kathAM / yAvadigAdiniyama, kazciddiSTamapi zrayeta // 15 // pauSadhAvazyakatapo-dezAvakAzikAni tu / // 28 // MI parvANyavekSya bhavabhI-trasto'vazyaM samAcaret // 16 // parvANi pakSamAsAgabhedAnusaraNAni tu / tatotra mAsavarSANAM, -3- 3 3 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nama | // 29 // SE / bhedAn vaktumupatramaH // 17 // yuga syAJcandracandrAbhi-vRddhacandrAvardhitaH / naikaM tatra briyAyogi, karmAbdaM tu || Agamo- kriyAvighau // 18 // vihAya kArmaNaM varSa, nakasminnapi sambhavet / dazapaJcadinaH pakSo, mAsastriMzadinonmitaH / parvaddhAraka-CH / // 19 // mAsadizabhivarSa, SaSTayA: zatatrayairdinaH / ata evoditaM jyotiSkaraNDe kArmaNaM tathA // 20 // varSANi HI kRti- paJcadhA karmendvakSasUryAbhivardhitaiH / niraMza eka evAtra, karmasaMvatsaro bhavet // 21 // vyavahAropayogyeSa, nAnye | sandohe sAMzadinodbhavAH / saMvatsarAstataH spaSTa, kriyA kArmaNavArSikI // 22 // ahonizo'vasAne dve, mate Avazyake || budhaiH / Rte kArmaNamanyAho, na hi tatropayujyate // 23 // aSTamI pakSamadhye syAt , pakSAnte paJcadazyapi / / arvAk pakSadinAtkArya, caturdazyAM tu pAkSikam // 24 // sarvametat kArmaNAbda-kAlamAzritya sAdhyate / nyAyenava (nAnena tat ) tataH kArye cAturmAsikavarSike // 25 // na ca vAcyaM kathaM tarhi, varSe'bhivardhitepi ca / viMzatyA divasa: kAryAditA paryuSaNA zrute // 26 // evaM sati na karmAbda, yujyate sarvaparvasu / na tatra vArSika parvo-ditaM paryuSaNAbhidham // 27 // kintu saMyamasiddhayartha, jalakAyavirAdhanAM / parihatu sthiti vaktuM, / munInAM tadvaco matam // 28 // candre'nyathA pare varSe, kathaM bhAdrapade bhavet ? / trayodazabhirAyAtaM, mAsarvArSikamAmatam // 29 // na ca candrAdivarSANAmekasyAvasAnitA / bhAdrapadyasti paJcamyAM, caturthyAM vA kathazcana // 30 // || kAmaNAbdaM tu vaktRNAM, vivakSAmanuyAti tat / caturthI bhAdramAsasya, bhavedvArSikaparva tu // 31 // na | ca kenApi sarvatra, hAyane vArSika matam / abhivRddhe dinaviMzatyA, kintvASADhAtpare'dhike // 32 // zAstre pauSASADhayostu, vRddhau paryuSaNoditA / viMzatyA yadinaistatkimardhajaratIyamAzrayet // 33 // yathA bRddhau tu mAsasya. parvadhastro'vaSvaSkati / yavanAnAM tatheSAM sthAna ced bhAdrapade dhruvam // 34 // vRddhau yathA'nyamAsAnAM, caturmAsItrikaM ma / vArSikeNAparAddhaM kiM, na tambhiyatamAmatam // 35 // dineSu saptatau zeSedhUktaM vArSikaparva | // 29 // yat / tatkiM vismRtamAyuSman !, naca zAstravaca,nyathA // 36 // caturmAsa trike mAso, vRddho na gaNanAmayet / / RECENDSRHEBHere Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka- kRti sandohe // 30 // ASADhAdiSu tatkAryAt naivaM kiM vArSikaM bhavet // 37 // tithe nishcndrmaaso'pekssytovRddhiyukttaa / tataH / / kArmaNamAzritya, parva varSamiti dhruvam // 38 // evaM nyagAdi zubhakRtyasamUhahetuH, parvAbdikaM niyatadharmavidhA- sUryodayanadakSaM / karmAdvamApya jinarAjamatAnusAri, kRtvA bhavantu bhavinoda udIrNodhAH // 39 // iti parvavidhAnam // siddhAntaH sUryodayasiddhAntaH (14). natvA namyaM narAdhIzaijinezaM zuddhikAmyayA / bruve siddhAntamudaye'rkasyArAdhanasiddhaye // 1 // atra hi 'cAuddasaTTamuddiTTapuNNamAsiNIsu paDipuSNaM posahaM aNupAlemANe'tti sUtrakRtAGgAdivacanAt 'aTThamIcauddasInANapaMcamIpajosavaNAcaumAsIe cautthaTThamachaTuM na karei pacchitta'ti zrImahAnizIthabhaNiteH 'eesu ceva ceiyAI sAhuNo vA aNNAe vasahIe ThiyA te na vadaMti pacchittaMti vyavahArapIThikAvUryukteH 'eteSu cASTamyAdidivaseSu caityAnAmanyavasatigatasusAdhUnAM vA'vandane pratyekaM prAyazcitta'miti vyavahArapIThikAvRttivi varaNAt 'aTThamI cauddasIsuM arihaMtA sAhuNo ya vaMdeyavvetyAvazyakacUrmyucArAt 'aTThamIca uddasIsu uvavAsakaraNa ti pAkSikacUrNinirUpaNAt 'aTThamachaTTacautthaM saMvaccharacAumAsapakkhesu'tti nizIthAdinigaditezca sarveNApi caturva- | rNacaturvidhasaGghana zuddhaye dharmArAdhanAyA avazyamAdau tithikAlasya nizcayaH kAryaH, anyathA pratipadamuktatithividhAnasyAnarthakyaprasaGgAt / tithayazca kAzrit kSINA laukikAbhiprAyeNa vRddhA api bhavanti, tatazca kA ArAdhyA iti saMzayApanodakSameNa 'kSaye pUrvA tithiH kArye tivacanenArAdhyatitheH kSaye tatpUrvasyA aparva- H titheH kSayaM kRtvA sevAparvatithiH parvatithitvena kAryA grAhyA vyapadezyeti yAvat / evaM ca parvatitheddhau / // 30 // 'vRddhau kAryA tathottare tivAkyena dvitIyaiva TIppanagatA parvatithiH parvatithinAmnA kAryA vyavahAryA vyapade 3NE u - - - 3 - Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka kRtisandohe | ||31|| zyeti yAvat / evaM ca pUrvA aparvatithinAmnA vyapadezyeti phlito'rthH| evaM parvAnantarapatitheH kSayavRddhayoryAvatsambhava iti nyAyena pUrvatarAparvatithyorhAnivRddhI kArye iti / etAdRze satyapi siddhAnte pArampaye ca Iodaya kecittapogacchIyA vipratipadyante'dhunA, yaduta-'saMvaccharacAummAse pakkhiyaaTThAhiyAsu ya. tihIsu / tAo siddhAntaH pamANaM bhaNiyA jAo sUro udayameI' // 1 // tivacanAt 'udayami jA tihI sA pamANamiyarIi kIramANIe / | ANAbhaMga'NavatthAmicchattavirAhaNaM pAve // 1 // ti vacanAcodayavatInAM saptamyAdInAmanudayavadaSTamyAdikaraNaM sampUrNodayavatInAmaSTamyAditve satyapi saptamyAditvakaraNaM ca na kathaJcanApi ghaTAkoTImATIkate, tasmAdyathodayameva tithayaH kAryA iti / nanu parvatithInAM hAnau vRddhau codayasyAbhAve dvirbhAve ca sati taiH kiM parvatitheranuSThAnaM kSepyaM vardhanIyaM ceti ? / no tathA, kintu pUrvatithau kSINaparvatitheranuSThAnaM, paraM vyapadezo'parvatithisatkanAmnaiva, dvirbhAve cobhayamapi parvatithinAmnaiva vyapadezya, paraM parvatithisatkamanuSThAnaM tu dvitIyodayasparzinyAM kAryamiticet , saptamyAditvamabhyupagamya kiMnimittakamupavAsAdikaraNaM tadA prathamodayasparzinyAM cASTamyAdau tithau kiM na tadaSTamyAdinimittatA svIkriyate kathaM ca pADityAtirekadarzinI vyAkhyAkuzalatAM parihRtyAnudaye'STamyAdikriyAyA AdRtiH, sati cASTamyAdekhdaye vyavahAre cASTamyAdikriyAyA Adyadine anAdRtizcetyubhayaM kriyate svIkriyate ca evamanudaye karaNAdArAdhanAyA aSTamyAdinimittAyAH sati codaye tadakaraNAt svavacasaiva te jAtA mithyAtvAdidoSacatuSTayavanta iti / nanvasti teSAmArAdhanAyAstathAvidhAyA AlambanaM ?, 'kSaye pUrvA tithiH kAryA vRddhau kAryA tathottaretyumAsvAtinAmnAkhyAtaH praghoSaH / satyaM, vidyate eSa praghoSo mAnyazca, paraM tatra pUrvAyAH parvavavidhAnamuttarAyA eva ca parvatithitvavidhAnaM samAdiSTaM / vidhAnamArAdhanAyAstu tattadvidhiniyamayoraGgIkAreNa vyapadezaM tattattithyAditvena kRtvaiva svIkAre ca tathAvidhe 'udayaM- / / // 31 // mI' tyAdi bAdhitameva tadA taveti / 'nanu kiM tarhi 'tAo'tyAdi 'udayamI'tyAdi ca vaco vyarthameveti ?:ced, / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 32 / / hAnivRddhayoH prasaGga tattathaiva / nanu kimarthakaM tarhi tadvacaH ? iti ceddhAnivRddhivyatiriktaprasaGga eva tadupayuktaM, AM Agamo-14] hAnivRddhayostu tadbAdhitameva / nanu hAniddhivyatirikta kAle tadukte: kiM prayojanaM ?, kathaM ca tatra tadana- / sUryodayadvAraka- GgIkAre mithyAtvAdicatuSTayamiti ?, cecchRNu, aSTamyAdayastithayastAvat pauSadhAdinA sacittatyAgAdinA siddhAntaH kRti cArAdhyAH / sA cArAdhanA'parasUryodayAntaM yAvat sampUrNapauSadhasyAhorAtramAtratvAt kAryA, tithayazca lokotta- / sandohe ramArge'horAtrAdUnA eva / laukike tUnA adhikA apIti na pauSadhakAlaM yAvanniyatAvasthAnA iti / / kIdRzyastA ArAdhanArthamAlambyA iti saMzayAndhakAravinAzAya 'tAu tihIu pamANaM' tyAdi 'udayaMmi jA tihI sA pamANaM' tyAdi coktaM / tathA codayavyApinI tithiraparasUryodayAntavyApinI jJeyA / / pArAsaro'pyetadevAha-'AdityodayavelAyAM, yA stokApi tithirbhavet / sA sampUrNeti mantavyeti / tathA ca / pratyAkhyAnagrahaNakAle yA sA taM samagraM dinaM yAvanmantavyA / pratyAkhyAnakAlagrahaNakAlazca sUryodayAdarvAgeva, / prAk sUryodayodupakaraNadazakapratilekhanokteH / tatazca nirastA mUlata eva te ye sAyaM pratikramaNakAlavyApinImamimanvate ahorAtrikyArAdhanAyAM parvatithiM / evaM codayasparzAt prAgbahutarAyA api parvatithestattvena vyapadezAbhAvo, dvitIyAgretanatithibhogakAle'pi udayasparzinyA eva titheyaMpadezo'pi na duSTa iti sarva sustham / etena ca ye ekasmindine tithidvayasya vAcakA ArAdhakA vA te nirastA, udayasparzinyA ekasyA eva bhAvAt / IH kSaye vRddhau ca 'kSaye pUrvA tithiH kAryA, vRddhau kAryA tathottare tyanenaikasyA eva ca pratyavasthApanAt / na ca parvatithau, 'kSINAyAM virAdhane tanniyamAnAM pUrvatithau nyUnaM prAyazcittaM vRddhau vA prAgudayasparzinyAM tathAbhAve svalpamapi prAyazcittaM tairutthApakairapi gRhyate dIyate / prAtastyapratyAkhyAnakAyotsarge tvaSTamyAdiriti kSaye pUrvAparvatithau vRddhau * cottaradina evocyate / evaM cAyathAkArivAditvenAjJAbhaGgAnavasthAmithyAtvavirAdhanArUpadoSacatuSTayApa- 12/ // 32 // ttidurvArA, tathA hesampUrNa mahArAnaM patithInAmaSTampAdInAmanaGgIkArAd dvirbhAvAGgIkArAcca pratipUrNe, catuSparvIti / / REEBE Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti do // 33 // ca yAjJA tasyA bhaGgaH, parvatithInAM kSINatvasya svIkRtAvaneke tadanuSTAnaM parityajeyuH, kecidardhapAlanaM tanayamAnAM kuryuriti kSaye, vRddheH svIkRtau ca kecidinadvayaM keciduttaraM kecitpUrvaM saMzayAnAH kecinekamapi parva - tithidinamArAdhayeyurityanavasthA, 'udayaMmI' tyAdikasya 'kSaye pUrve ' tyAdikasya cAzraddhAnAdAgamasya mithyAtvaM, yathoktamArgasya tadanuyAyinAM ca virodhAdratnatrayyA virAdhaneti catuSTayamAjJAbhaGgAdInAmApadyante'dhunAtanotthApaka iti / yathArthamArgAgamanaM hyamuSmAt kuryuH samutthApanamArgalagnAH / phalegrahirme'yamaNupramo'pi prArthayate jinezam ||1|| iti sUryodayasiddhAntaH // na sAMvatsarika nirNayaH (15) natvAhaM sarvavastujJaM, kAmadaM kAmavarjitaM / paryuSaNAyA nirNetrIM, vakSye vAcaM zrutAnugAm // 1 // ahna jAtaM yathA pApaM, zudhyet daivasikAdRtaiH / rAtrikAdaraNAdrAtrI, jAtaM pApaM zamaM vrajet ||2|| pAkSikaM pakSasambhUtaM pApaM kSayati saGgatam / pakSacartudazIprAnto, varNito vizvalocanaiH // 3 // yato dinAdvidhIyeta, gaNanAM gaNagAmibhiH / taddinaprAptimAzritya pakSo gaNyeta dhIdhanaiH || 4 || ata evoditiH sAdhoH, pAkSikapratikrAntigA / caturdazyAM tato'bhaktaM proktaM gaNadharaiH zrute ||5|| ata evAgame zrAddha- vratAlApeSu saJjJitaM / caturdazyaSTamItyAdi, pAkSikaM hRdi sthApanAt || 6 || anyathA prAgbhavA''khyeyA-STamI pazcAccaturdazI / AnupUrvyeNa yad dvandvaH, kAryoM vyAkaraNAzritaiH ||7|| pratipakSamubhe zeSA, na tatheti na cintanaM / tatrAnupUrvyabhAvasya cintyo hetuH paro'tra vA ||8|| yatroktaM munibhiH zAstre, pAkSikaM, na caturdazI / tatra sA yatra tattatra, neti saiva ca pAkSikam ||9|| caturdazyAmabhakte syAt, paurNamAsyAM tu pAkSike / dvayoH saGga bhavet SaSThaM, na ca vAkyaM tathA kvacit // 10 // nanu pakSAntagaM yuktaM, pAkSikaM sa ca parvaNi / taccoddiSTApaurNamAsyo-riti yuktaM tayostakat // 11 // satyaM paraM tajjyotiSkaM na pratikrAntigocaram / anyathA hAyanasyAnta, ASADhyAM tatra sAMvatsa rikani rNayaH // 33 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |34|| vArSikam // 12 // bhaven , na caiva tattatra, bhavatApi vidhIyate / ahorAtrezca yo'nto'pi, na tatraitatpratikramaH Agamo- // 13 // sa pakSo nanu kiM saurazcAndro vA'nyopi vA mataH ? / naiko'pi yujyate tatra, caturdazyAM tu pAkSike || sAMvatsaddhAraka- // 14 // paJcadazyAM yadISTaM syAt , pAkSikaM tarhi caandrkH| pakSo yujyeta naitadvaH, sammataM yauktikaM !" rikanikRti- punaH // 15 // ahno rAtrezca nidhane, yathobhau ca pratikramau / tathA pakSasya nidhane, pAkSikaM yuktimannanu rNayaH sndohe| // 16 // saure pakSe tu sArdhAni, dinAni daza paJca ca / adhikAni tato naiva, yuktaM tenApi pAkSikam // 17 // yuktamuktaM paraM tanna, yuktaM yaccAndrake dle| nyUnAnyahAni te paJcadazabhyo na ca yuktimat // 18 // RtupakSaM tadAzritya, kArmikaM vA vidhIyate / pAkSikaM tat paJcadaze, prAyeNAhni samApnuyAt // 19 // kvApi pakSe bhavenyUnA, rAtristatrApi na truttiH| tirbhogo yatastatra, na na jAto yataH kSayet // 20 // ata eva titheH kArya, prAtithau kriyate budhaiH / parasyAM kriyamANe tu, tadgandho'pi na labhyate // 21 // paJcadazAhAnItyAdi, ata eva ca pAkSike / ucyate titheH khyAnaM, samAzritya budhottamaiH // 22 // hAnizca SaSTayA'hobhiH syAt , pakSe pakSe tithevuvam / tenaiva pauruSImAne, saptAhyA''GgulacAlanam // 23 // SaNNAM cAvamarAtrANAM, zrutoktiH saGgattA tathA / nanvevaM vardhane tithyAH, kva kartavyA tithikriyA ? // 24 // zRNu saumya ! na jainAnAM, jyotike vadhanaM titheH| yato vRddhau tithestasyAH, kriyAyAM pracchanaM bhavet // 25 // laukike jyotiSa sAsti, mAnyate sA tdaashritaiH| asmAbhinanu tavAnyA, tithirmAnyAtra kAraNam // 26 // zAstrakRdbhizcaturmAsI, 'dvitIyASADhamAsi yat / sammatA''SADhapUrtyA tad, dvitIyA tithirAhatA // 27 // na ca laukikamArgAnusaraNaM naiva yauktikaM / yataH zrute'pi vidvadbhiH, karmamAsAdi sAdhitam // 28 // mAsAdi ca sUtra'pi, vyavahArAzritaM smRtam / pauruSyAdi ca sUtreSu, tamevAzritya saMsmRtam // 29 // purA jainasamaM rAjJAM, jyotiSa // 34 // samavatata / yataH prAcye kauTilIye, nItizAstra smRtaM hyadaH // 30 // ASADhyAM vatsarasyAntaH, prAvRDAdyA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti rNayaH sandohe ||35|| rsonmitaaH| RtavaH SaD dinaiH SaSTathA, tirhAniH kramAd bhavet // 31 // yugamadhye bhavetpauSo, vRddhaH zucistadantimaH / dinarAtryormAnamaSTAdaza dvAdaza nAlikAH // 32 // utkarSeNa jaghanyena, dvidhA madhye pravahiko / pauruNyapi INivatsa. tathA teSAM taryAzI jainavata tayoH // 3 // najyotiSikenyasminnAhate lokike vym| tadevAnasarAmo rikani-- yajjyotiSaM durjara muneH // 34 // vyavahAre hi jainAnAM, nAntaraM laukikairhi taM / munerAdhunikasya syAt , tatsaMsargAdivardhanam // 35 // AmnAyosti na ca tAga, yena sNvaadyte'dhyksstH| tenedAnIMtanINAM. jyotiSkaM laukikaM nanu // 36 // TIppaNaM laukika jnshcedriikriyte'dhnaa| paNyipi ca tanmAsatithyAdyAzritya saMgatama // 37 // prAgAsan pUrNimAsveva, tisRSu tisra aamtaaH| caturmAsyo yadA parvojvale bhAdre tu pazcamI // 38 // AryakAlakamUrIzaiH, prabhAvakaiyadA punH| caturthyAmAdRtaM parva, sarvasaGghapurassaraiH // 39 // tataH prabhRti sarveNa, saMghenAhani tatra ca / kriyate'do hetuyuktaM, nAgraho nanuM dharmiNAm // 40 // pakSAnte pAkSikaM zuddhathai, savalanakaSAyiNAM / pratyAkhyAnAvRtAM tadvat, cAturmAsikamIritam // 41 // vArSikaM tvapratyAkhyAna-kaSAyavinivRttaye / tadatra tattirbhadro, nAtikrama iti zrutiH // 42 // svatantraM pAkSikaM tena, caturdazyAM tadAditaH / na caturmAsikaM yattadvArSikeNa samaM yutam // 43 // atikrAnte caturmAsyAH, saviMze mAsi prAvRSi / vArSikaM / / saptatau ghasreSvavazeSeSu kArtikam // 44 // na rAvyatikramo yadvadvArSike hitasAdhakaH / tathaiva ca caturmAsyAM, vyatyayo'to dvayorapi // 45 // nizIthacUrNikArANAM, vaco'pi tatpradarzakam / yadAkhyAtamathedAnIM, kiM caturthI tu vArSikam ? // 46 // samAhitaM tatra pUjyaiH, kAlakAryAdatIraNAt / na ca tatroditaM kaizcidvArSikaM paJcamIdine - // 47 // caturthyAcaraNe khyAtaM, sarvasaMghAnuvartanam / tena zramaNasaMghena, mato vArSikavyatyayaH // 48 // jJAyate na ca ko'pyadhvA, tadAtvo vRttibhAga ytH| keSAzcidamato varSa-parvAtyayo vikalpabhAk // 49 // hAyane'nantare varga, jagmivAMso gnnaadhipaaH| pAzcAtyairAhataM khyAtyai, vAkyametan na sadRzAm // 50 // yato na // 35 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRti // 36 // || cUrNikArAdyA, vaktuM zakyA hyasadRzaH / tathoktau na ca paJcAGgyAH , prAmANyaM na ca zAsanam // 51 // pAkSikaM AgamotacaturdazyAM, pratipakSaM zrutoditam / ASADhyAdyAzcaturmAsya-zcaturdazISu saGgatAH // 52 // nandevaM nyanatAmeti. sAMvatsaddhAraka pAkSikatritayaM yataH / caturmAsIpratikrAntI, kriyate nahi pAkSikam // 53 // varSasyAntastato vo na, catu- rikani viMzatirudbhavet / pAkSikANAM traye nyUne, taca siddhAntabAdhitam // 54 // na tAvat pAkSikANyAhuniyatAni yaH sandohe muniishvraaH| tata evAdhike mAse, pAkSikadvayamedhate // 55 // caturmAsI yato vRddhau, mAso na parivarttate / tato niyatA vijJeyA mAbhirASADhamukhyakaiH // 56 // sasakrAntiko yadASADhastasya zuklA cturdshii| yadA tadA caturmAsI, tadIyAmAhuH kovidAH // 57 // ata evAgame prokta-mabhivardhitavatsare / avasthAnAdi viMzatyA, dinAnAM tu vyatikrame // 58 // candreSu triSu yasmAt syAd , varSA shraavnngaa''dimaa| abhivardhitavarSe tu, bhavedaka tatastathA // 59 // ata evAnyathAkAre, tatra, SaTakAyagocarAm / virAdhanAM jagau gIta-yazAH zAstre prapaJcata: // 60 // anyathA tatra samyaktva-jJAnAdihatIrvadet / saMvatsarapratikrAntiryata AcArapaJcake // 61 // ata eva jinAcAra, AzritaH kalpa aagme| yato'trAkhyAyate vIra-mAditastatparamparA // 62 // na ca tIrthezvarAH kalpA-tItAzca kaH pratikrama: / ArAdhyAbhAvatasteSAM, kA kathA vArSike tadA // 63 // yathA varSAsvavasthAnaM, teSAM niyatamAzritaM / tathA'nyeSAmapISTa tat , sUrINAM kalpavAGmaye // 64 // hetupRcchA kRtA tatra, yadA tatrApyudAharat / gRhasthaiH svagRhaM svArthasaMskRtaM syAdyathA tathA // 65 // na ca sAMvatsare hetuH, syAt pratikramaNe 'sakaH / tathA ca varSAvasthAna jJApakaM tadvaco mataM // 66 // ata eva ca turyeGga, varSAvasthAnamAzritaM / nizrIkRtya jinaM vIraM, saviMze mAsi saGgatam // 67 // zeSeSu saptatau tatra, dinAnAM parva varNitam / vArSikaM parva yanna syAjinAnAM kalpitAmRte // 68 // kizca sthAnAgapatre'pi, paJcame'dhyayane jgau| gaNabhRdvAcamAzri- | // 36 / / tyA-bhayadevasUrIzvaraH // 69 // na vihAro munInAM syAyuktaH prathamaprAvRSi / paraM sa sApavAdo'sti, nApavAdastu / / Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamodvArakakRtisandohe // 37 // - - saptatau // 70 // evameva ca kalpAdau, varSAvasthAnamAdimaM / gaditaM mAsa ASADhe, pUrNimAyA dine punaH // 71 // / parameva saviMze hi mAse khyAtaM takad budhaiH / tathA ca vyaktamevedaM, dvitIyaM padamAzritam // 72 // nacAvasthA- sAMvatsanaviSayo'pavAdo vArSikaM brajet / nAnyArthopoditaM yasmAnAnyadAzrayate vaca: // 73 // vArSikaM niyataM bhAdra pade rikanizukla drale punH| caturthyAM na ca tatrAsti, dvitIyaM padamAzritam // 74 // ata eva ca kalpasya, sAmAcAryoM parNaya gnneshvrH| jagau pRthak pRthak sarvAH, sAmAcArIrmunIzvarAn // 75 // antye ca kSAmaNAsUtraM, gaditaM gnnbhRdvraiH| akSAmaNe ca nirgrantha-saGghabAhyakRtiH punaH // 76 // na ca munInAM sarveSAM, sAmagrI sarvadA samA / ityavasthAnamaryAdA, sApavAdA na cetarA // 77 // varSAsthityA aniyatatve, hAnirna haayne'pre| sAMvatsarasya dinaniyatatvaM na yujyate // 78 // candre'bde mAsadazakaM, dvaghadhikaM syAt paraM mudhA / trayodaza bhaveyuste, mAsAstatraiva hAyane // 79 // dvitIye zrAvaNe bhAdra-pade vA''ye pratikrame / abhivardhitavarSe'nya-varSe bhAdre trayodaza // 8 // dinAnAM viMzatI sUtraM, varSAvasthAnagocaraM / sarvAbhivardhite proktaM, na caturmAsagocaram // 81 // paraM vidhiH sa prAgAsIdanityAvasthitau muneH| adhunASADhazuklasya, caturdazyAM na tasthuSaH // 82 // sAMvatsaraM tu prAcInA, api nityaM pratikramaM / vyadharbhAdrapade zukle. nAnyatra tatra kAraNam // 83 // prAguktameva yattatra, na yuktastithyatikramaH / yA tithiH prAgbhavedvarSe, saivAnyasmin vidhIyate 84 // ata eva ca sUrIzairvArSikaM parivartitaM / na ced dvitIyavarSe kiM, parva naiva ca pUrvavat // 85 // ucyate yacca saptatyAM, zeSAyAmitisUtragaM / vacazcandrAddhaviSayaM, na paJcAzadinI punaH // 86 // tannabhasi dvitIyasmin , prathame vA vaarssikkriyaa| kaizcittadyujyate naiva, yataH sUtrasya bhinnatA // 87 // naiva cArdhajaratIyanyAyasyAzrayaNaM zubham / na ca sUtrakRtAM kAle, vRddhiH pauSazucI Rte // 88 // mAsAM pareSAM yena syAt tvaduktetyarthasambhavaH / // 89 // kalpanA zilpiniSpannaM, vikalpaM manasA dadhat / / / // 37 // sUtroktamanyathA kurvan, nirlaja: ko bhavAdRzaH // 10 // anityaM vArSikaM cetsyAn na pratyAkhyAnagocarau / IM Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo- dvAra kakRtisandohe // 38 // atikrAnto'nAgatazceti, medau dvau zrutavarNitau // 11 // ataH kalpAntyastrepi, sAMvatsarikamIritam / bhinnaM // vyavasthiteH sUtrAt , phalaM tUpahRtau punaH // 92 // ata evoditaM kalpaniruktau pUrvasaribhiH / bhinnagacchabhavai- | sAMvatsaryat syAd , vArSikaM bhAdrazuklagam // 13 // abhigRhItavAsaH syAn , munInAM niyate'hani / na paraM vArSikaM / / rikaniH rNayaH kArya, niyata eva ghasrake // 94 // evaM ca ye samAcakhyu bhigRhItavAsarAt / bhinno vArSikakRtyasya, vAsaraste parAkRtAH // 95 // sAmagrIsambhave yasmA-dApADhe pUrNimAdine / gRhijhAtaM parivasen , na cet paJcadinI vadet // 96 // evaM tvaduktanItyA syAdApADhyAmeva vArSikam / keSAzcidapareSAM tu, parvasvanyeSu tad bhavet // 97 // kalpasya karSaNaM vAra-dvayamaSTamayojanaM / varSAvAse vatsare ca, tena na bhramaNaM vidaH // 98 // itthaM bhavyajanAvabodhavidhaye siddhAntayuktyanvitaM, zrIsAMvatsarikapratikramagataM vAcyaM vivicyoditam / zrutvA jainamatAnugA vidhikRtau baddhAdarAH saMtataM, santaH santu sadA prasanmamanasaH sAMvatsarikoyatAH // 19 // iti saaNvtsriknirnnyH|| . paryuSaNArUpam (16) natvA narendrasaMghAtaM, mahAvIraM jinottamaM, bruve paryuSaNArUpaM, bhavyAnAM hitakAmyayA // 1 // sthAnAGga dazame sthAneSTamaM paryuSaNAdimaM / kalpAdhyayanamuktaM tat , padayugmAGkitAbhidhA // 2 // paraM padadvaye nAmni, prAguttarapadadvayaM / luptvA'bhidhIyate nAma, tadabhidhAdvayaM bhavet // 3 // jahA kappetti turye'Gge, samavasaraNe matam / paraM paryuSaNAyA netItthaM paryuSaNAzrute // 4 // evaM ca paJcakalpAdau, dazadhAcAravarNane / paryuSaNAdikalpAlA, yA sA'khaNDA'bhidhA 'bhavet // 5 // syAttattvabhedaparyAyairvyAkhyA tatrApi paryayAn / Azritya tattvamedau ta dAdau paryAyavarNanam // 6 // paryuSaNAyAH paryAyAH, paryAyasthApanAdikAH / SaT sAdhUnAM syAt paryAyaH, tatra paryuSaNAdinAt // 7 // grISmahemantikAH sarve, tyajyante paryayAH punH| varSIyA atra gRhyante, prakRtikAbhidhA tataH // 8 // SaNNAmapi IMI // 38 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka- sandohe // 35 // | dizAM mAne, parivasanAgrahAdbhavet / dravyAdeH sthApanAM kRtvA, sthAnAt paryuSaNAbhidhA // 9 // prAvRSyaniyamapi syAdvarSAmAbhitya nirNayAt / vAsasya pazcamI saJcA, varSAvAseti sArthikA // 10 // zeSevaSTasu kalpeSu, paro- paryaSaNA-- 'vagraha ucyate / mAsikoja caturmAso, jyeSThAvagrahatA tataH // 11 // evaM SaTsvabhidhAneSu, sthApanA smyaashritaa| rUpam | yA tAM paryuSaNAmAhU, rUDhyA vyAkhyAnakovidAH // 12 // nyUnAtiriktamAso'STau (kArtikyA) bhrAntvA''pADhyAM , sthiro muniH| prAvRDvarSobhayaM mukhyaM, caturmAsI sthiro bhavet // 13 // zAkyAstrIneva sthitvaikatra mAso menire sthitaaH| kAMzcid varSAcaturmAsI, varSAvAso'khilairmataH // 14 // adhvadravyAdidurlabhe'vazyaM varSAsu sthaasnutaa| varSAvAsoja tenAhvA, caturmAsyatra no RtoH // 15 // nanu bhAdrAtparaM varSA, satyaM prAvRD RtuH purA / paraM vibhaktaH sa dvedhA''dyaH prAvRT parastathA // 16 // ahorAtrAn daza kSiptvA, varSAheSu tataH zrute / jaghanyo'vagraho ghasra-saptatyonmita ucyate // 17 // pakaH prANAH sthaNDilovIM, vasati!raso jnH| vaidyoSadhasamUhezAH, pASaNDo bhikSaNaM vrajaH // 18 // tAkasthAnAya pazcAhaikAdazAn vardhayet pade / sAvanI rItimAzritya, dinaiH paJcAzatA sakA // 19 // Adyo'vagraha AmnAto'dhaM sakrozayojanam / pUrNa yojanamanyaH syAt, sakrozaH kSetrasaMmitau // 20 // AhAre vikRtau saMstAre mAtra locavastuSu / graho dhRtistyajiryogyo, dravyaparyuSaNA tviyam // 21 // IryeSaNAvAksamitI, manovAgduSkRtau kRte| vigrahe ca kaSAyeSu, bhAve vArSikavarjanam // 22 // zaikSaH sacitte no dIkSyo, bhAvito na pare pade / alpavRSTau tato yAne, kuryAddharmAvahelanam // 23 // zaucavAdaM puraskRtya, kuryAnmunijugupsanaM / zritvA sakardamAGgaM sa, muktvA jIrNa ca bhAvitam // 24 // paropa rAjA'mAtyo vA-tizayyacchittikArakaH / dIkSyo dhAmni vizAle pAtzauco dhAryoM vivekataH // 25 // bhAve yA sthApanA sA'A , tattadrUpakathAnakaH / sAdhUnAM bodhanaM paryu-SaNAyAstattvamagrimam // 26 / / payuSaNeyamAdya- || // 39 // ntya tIrthayo: klpmaashritaa| paramantyAhatastIrthe, karSaNaM maGgalaM matam // 27 // prAka sA''SADhyAH paraM / / / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhAraka kRti sandohe // 40 // bhAdra-zuklAyAM niyatA kRtA / paJcamyAM kAlakAryaiH sA, caturthyAM saMghamAnitaiH // 28 // vAcyaM zAsananetuH / / zrI cIrasya caritaM saha / gaNyAlyA zeSajinapaparivAragaNaistathA // 29 // sAmAcAryazca vividhA, vAcyAH pryussnnaapryussnnaadikaaH| sAMvatsarikakalpoktA, yAvatkalpasya dezanam // 30 // tAzcaivaM kramazaH kAlastasyAH SadikSva- rUpam vagrahaH / dAnagraha vidhistyAgo, vikRtInAM munIzvaraiH // 31 // kRtAdigRhabhikSAyA, vidhirgocrsmmitiH| / pAnabhedAmitirdatteH, saGkhaDIvarjane vidhiH // 32 // alpavRSTau viharaNaM, mahAvRSTau sthiteH kRtiH / vidhirvipakSeNaikatra, sthAne sUkSmASTakoditi: // 33 // AcAryAdyAjJayA sarva, gocarAdi vidhitsitaM / vastrAtapAdyanya muktvA, zayyAsanAdyabhigrahaH // 34 // sthaNDiloya? vizeSeNa, varSAsvIkSyA jIvAvanAt / locaH pakSAdividhinA, golomA na tu vArSike // 35 // nAnantasahito dharmastat klezaM vArSikAtparaM / dhArayan na bhavejaino, niSkAzyo'yaM bahirgaNAt // 36 // sthAnamekaM sadA mAjya, triH pare dve dinatrayAt / gamyamuktvA dizo bhAga, yataH syAtsukhamArgaNam // 37 // sAmAnyAvagrahAdglAna hetorepa viziSyate / yojanAnAM catuSpaJca, yAvat tatkAryato gatiH // 38 // prapAlyainamanekercA-mekAM dhRtvA yayu: zivaM / pare dvitrirjanitvA na, janiH saptASTataH parA IF // 39 // bhagavAn zrImahAvIro, jagAdevaM sbhaagtH| sAthaM sahetuhitakajanAnandAya siddhikRt // 40 // itipayuSaNArUpam // jJAtaparyuSaNA (17) natvA vIraM jinAdhIzaM, surAsuranamaskRtaM / tanyate mugdhabodhAya, saaNvtsriknirnnyH||1|| nanu yadA jainalaukikaM prAktana laukika lokottarapaJcAGgabhinnaM tadgaNitaM jyotiSkagatamutsRjya nUtanaM pravartamAnaM IN // 40 // pazcAGgamurIkRtaM nAsIttadApi adhikamAsavattayA'bhivardhitanAmnocyamAne tadviparIte tu cAndrasajJite varSe ca / Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti sanda 412211 *3643373 gRhijJAtavarSAvasthAnasvarUpaH paryuSaNAdivaso'niyata AsIt / yato'bhivardhite Aye ASADhyA dvitIyASADhyAzca dvitIye'bhivardhite tasya kuMtirAsIt, Apa DhyA viMzatau dineSu cAndre tu varSe ASADhayAH paJcAzatidivakisI zAsanAnurAgiNAM sarveSAmavipratipannaM mataM, paraM tadAtve'pi sAMvatsarikaM parva niyatamaniyataM vA''sI ditizaGkAzaGkanA'dhunikAH zAsanarAgiNo'pi bAdhyante / samprati ca navInataralaukikapaJca - syApi jainaH samastaiH svIkArAt, tatra ca zrAvaNabhAdrapadayorapi vRddhisambhave sAMvatsarikaM kadA kAryamiti vo monte / kecidazItyA kecicca paJcAzatA divasAnA mASADhyAstadvidadhate parasparaM vivadante ca karkazaM / tatra sAMvatsarikaM zAstrAnusAreNa nyAyena kadA kAryA ? iti / atrocyate -dhIdhanaistAvaccintyametat yaduta - prAkkAle varSAvasthAnasya niyatatAyAmasti hetuvizeSo nirdiSTaH zAstrakArairyadvA hetumantarA tathA''jJaptamiti ?, tathaivAbhivardhite ASADhyA viMzata dineSyatikrAnteSu cAndre ca paJcAzati AjJApayatA varSAvasthAnaM tadbhede'pi tairhetuvizeSo nirdiSTo na veti ? / nanu zrIparyuSaNAkalpe eva paryuSaNAyAM varSAvAsAvasthAnarUpAyAM nizcitaH praznapUrvako hetu:, tatpAThazcaivaM- 'sekeNaNaM bhate ! evaM buccai - 'samaNe bhagavaM mahAvIre vAsANaM savIsairAe mAse vikate vAsAvAsaM pajjosavei, jaoNaM pAeNaM agArINaM agArAI kaDiyAI ukaMpiyAI channAI littAiM guttAi ghaTTAi maTThAI saMpadhUmiyA khAyaniddhamaNA apaNo aTThAe kaDAI paribhuttAiM pariNAmiyAI bhavaMti se teNadveNaM evaM vaccai - 'samaNe bhagavaM mahAvIre vAsANaM savIsairAe mAse viikaMte vAsAvAsaM pajosavei / anena praznottarasUtravacanenAgArANAM parakRtaparikarmArambhaniSThArthaH spaSTa eva saviMzatirAtre mAsi vyatikrAnte niyatAvasthAne hetu vizeSaH pratipAditaH / vizeSahetutA cAsya sAmAnyenApADhapUrNimAyAM varSAvAsAvasthAne ye varSAviharaNe jAyamAnAH SaTUkAya virAdhanAdayo doSAH savizeSitA avagantavyA iti jJApanAya / ASADhyAH parato varSAsu viharaNe ime doSAH uktAstadyathA - 'chakkAyANa virAhaNa AvaDaNa visamakhA gukaMTesu / ujjhaNa abhihaNa ruvakholla sAvae teNa jJAta payuSaNA // 41 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhAraka kRti do // 42 // 1 are || 1 || nizIthabhASye / nanvete vihAradoSAH prAvRSaM samAzrityoktAH, 'ete tu pAusami'ttivacanAt.' nityAvasthAnarUpe varSAvAse neti cet / na, 'vAsAsu' tti vacanena varSAvihAre'pyeteSAmeva doSANAM sadbhAvasya sUcanAt / nanu tarhi grAmAnugrAmavihArasyobhayorapi prAvRDUvarSAlakSaNayoH RtvorniSedhe samAneSu doSeSu kimiti dvayorbhinna sUtramiti / satyaM, 'vAsAsu Navari lahuga' tti vacanAt prAyazcittabhedAt tadarthaM bhinne sUtra iti / evaM ca paryuSaNAkalpIyaM sUtraM prAvRSi vihAramanujJAtuM pravRttamityarthApatti vikalpya naiva mantavyaM / nanu prakalpoktarItyA prAvRSi vihartu caturgurukAH, varSAsu tu laghavaH Apadyante / tathA cASADhapUrNimAta eva niyatAvasthAnaM pratipAdyaM, kevala varSAsu niyatAvasthAnasya pratipAdanena tu prAvRSi vihArasyAnujJApattiH syAt, gurudoSakaraNAnujJApUrvakalaghudoSaniSedhena pravacanArthavyAghAta iti / satyaM, yadi prAvRvihArasya doSANAM pratipAdanena niSedhaM nAkariSyattadA bhavaduktaH pravacanArtha vyAghAtaH syAt / nanu yadyubhayorapi prASTaDUvarSAlakSaNayoH RtvorvihArasya niSedha grAmAnugrAmavihAraniSedhenaikatrAvasthAna niyamastarhi kimarthaM paryuSaNAkalpIyaM sUtraM varSAvihArasya niyatAvasthAnarUpAyai paSaNAyai prAvRtaditi / satyaM, 'siddhe satyArambho niyamAyeM' tyukterniyatAvasthAnaniyamAyedaM sUtraM / nanu kRte niyame niyamAtiriktaniyatasadRza viSaye pUrvokta vidhisUtrasyApravRtterAgataiva prAvRSi vihArasyAnujJeti cet / na tatrApi vihArasya pratipadena doSANAM pratipAdanAt / nanu tarhi niyatAvasthAnasya varSAsu niyamane kiM pha lamiti ? cet / satyaM, prAvRr3avihAre yAni 'vAsa na su Araddha' mityAdIni gRhiNAM purato'vasthAna sandigdha'toktau kAraNAni teSAmasambhavaM darzayitvA niyatAvasthAnaM vidhAyAtra sthitAH smeti gRhiNAM puro niyatAvasthAnakathanamAjJApayanti sUtrakArAH / ata evaM gRhijJAtAjJAtaparyuSaNA bhedaH, natu vihArAvasthAnabhedeneti / nanu gRhiNAM purataH avasthAnasyoditau sandigdhanizvayoktirUpa eva bhedaH, prAvRDvarSARtU adhikRtya paro'pi vA'sti vizeSa: ? iti cedasti, kosau vizeSa iti cet / yogyakSetrAlAbhe tRNaDagalAdyalAbhe'pi ca grAmAnugrAma vihArasyAnujJA prAvRSi, jJAta payuSaNA // 42 // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti sandohe - 43|| - - E-3 1 -3 - sA na varSAtu, 'rukkhahedvAvi pajosaveyavya'ti cUrNivacanAt / yadyapi varSARtorArambha AzvinakRSNapratipadi, tathApi / 'tAhe bhaddavaya. goNhassa paMcamIe pajosaveyavvaM'ti 'avavAevi savIsatirAyamAsAo pareNa atikkameuM na vadRti'tti jJAta'paviThehi ya bhaNiyaM-bhaddavayasuddhapaMcamIe pajosavijjati'tti ca nizIthacUrNivacanAdAgeva prAvaTapUrterbhAdrapadazu- paryuSaNA klapazmyAM tu varSAbhAvAbhAvAdiSvadhikaraNApabhrAjanAdidoSANAM prAvRDabhAvinAmabhAvAt paryuSitA iti vaktavyaM, vRkSasyAdhastAdapi ca paryuSitavyameva / yadyapi azivAdIni vyAbAdhapazcakAntAnyapavAdAni dvayorapi prAvRDvarSApayuSitAnAM grAmAnugrAmavihAre tulyAni, tathApi varSAsu jJAnAdInyapavAdapadAnyadhikAni bruvadbhirbhASyakAraH spaSTitamidaM yaduta-prAvRSi SaTkAyAdivirAdhanAdisambhavAt kSetrAlAbhAdibhirvihAre'nujJAyamAne'pi jJAnAdyartha na vihArasyAnujJA, varSAsu tadarthamapi virAdha yA alpatvAdanujJA, virAdhanAyA alpatvAdeva'vAsAsu Navari lahuge'tyuktvA lAghavaM darzitaM / kiMca-prAvRSi varSAyA mukhyakAlatvAttatraivAgAriNAmagArakarma jAtapUrvameva / evaM ca niSparikamAMgAralAbhasambhavamAzrityaiva payuSaNAkalpAdiSu niyatAvasthAnarUpaparyuSaNAnirUpite sandigdhaniyatavasanoktyAdiko hetuvizeSo jnyaatvyH| etena ca sandigdhaniyatAvasthAnoktyorbhedo vizeSahetustathaiva / abhivardhite varSe viMzatau rAtriSu cAndre ca saviMzatirAtre mAse vyatikrAnteSu niyatAvasthAnoktigRhijJAtaparyuSaNArUpA kathaM kriyate ? ityArekAyA api sukhonneyameva / yato'bhivardhite varSe grISme hemante cAdhikamAsasambhavAd gRhiNo gRhaparikarma varSaNaM / cArata eva bhavati / etena samastena niyatAvasthAnetarayoH viMzatirAtrisaviMzatirAtramAsalakSaNayozca SaTakAyavirAdhanAdyA ApatanAzca doSAH adhikaraNavajenAdiprayojanaM spaSTatayoktaM / ASADhyA azItidinAtikrame / sAMvatsarikaparyuSaNAkaraNasya zrAvaNazukrapaJcamyAM vA tatkaraNAkaraNayoH kimAyAtamiti ? / yataH niyatAvasthAnasya / gRhijJAtaparyuSaNAparaparyAyasya kRtistu abhivardhite viMzatau rAtriSvatikrAntAsu zrAvaNa zuklapaJcamyAM cAndre ca // 43 // saviMzati rAtre mAse ASADhyA bhAdrazuklapaJcamyAM cAnujJAtA, tad gRhijJAtaparyuSaNAsAMvatsarikaparyuSaNayorbhedAbhAvAt, -9 -35HRS Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhAraka kRtisandohe 1144|| sApi tadaiva kartavyeti jJAyate iti / satyamuktamayuktaM tUktaM prathamaM tAvat jJAtAjJAtaparyuSaNayoH samagre'pi AcAraprakalpAdyukte'dhikAre sAMvatsarikasyollekhAbhAve'pi tathaikAntapratipAdanaparasya vaktraM na vakrIbhavati, tadduSSamAvasarpiNIkhalAyitameva / na ca tadA cUrNikRtkAle pratikramaNAni sAMvatsarikaM vA pratikramaNaM nAbhUditi, AdyantimatIrthayoH sapratikramaNatvAt daivasikAdipratikramaNAvattvAca / kiMca-bho niyatA niyataparyuvaNayorabhivardhita cAndravarNIparyuSaNayozca bhede'dhikaraNAdirUpaH SaTkAyavirAdhanAdi ca prayojanatayA hetuvizeSatayA cocyete, tatsAMvatsarakapratikramaNopalakStiparyuSaNAyAM mAnyete te tatreti ?, no cet, prayojanahetuvaiSamye tathAvidhAkSarANAM cAnupalaFs yad yadvA tadvA prajJApyate sthApyate tat kasya hAsyAspadaM na bhavati / nanu kiM gRhijJAtaparyuSaNoktyA sAMvatsarikaparyuSaNAyAH pratipAdanaM na jAtaM 1 yenaivamApyate iti cet / naiva syAttad, yadi gRhijJAtaparyuSaNAsAMvatsarikapratikramaNaparyuSaNayorhetusvarUpaphalAni samAnAni syustacca nAMzato'pi yato gRhijJAtaparyuSaNAyAM heturadhikaraNAdivarjanaM, svarUpaM varSAvAsa sthitAH smetyukti, phalaM ca niSparikarmavasatilAbhAdi, trayametadanekazAstrasiddhaM hetvAditrayaM kaH khalu sakarNaH kathayettasyAH sAMvatsarikaparyuSaNayA sahaikyamananyadanabhAvitvaniyamaM vA / nanu gRhijJAtaparyuSaNAyA: samAnadinabhAvitvaM kenApi zAstrakRtoktaM ?, Amamiticet kiM na darzyate ? bhinnadinabhAvitvaM kvoktamiti ? sAMvatsarikazabdenaiva yato nahi gRhijJAtaparyuSaNayorbhinna saMvatsarayorbhinnabhinnamAsayorastyantarAlaniyamaH tRtIyapaJcamayoH zrAvaNe gRhijJAtaparyuSaNAkaraNe purovarttiSu saMvatsareSu bhAdrapada eva paryuSaNAyAstAdRzyAH karaNAdezasya siddhatvAt zAstrairiti / nanvadhikamAsasyAvivakSAyAM kiM na bhaviSyati samAhiti : 1, satyaM bhavet sA, paraM citrametadyadbhutA bhivarvite'dhikamAsa sambhavasya pratipAditatve satyapi bhavadbhistatpurovartini candre varSe mAso'dhiko vivakSArtha gaNyate / tattvatastu gRhijJAtaparyuSaNAyA ASADhayevA'vadhiH na prAkU / kizca - gRhijJAtaparyuSaNAyA vidhau zAstrakRdbhirabhivardhitasambandhyadhiko mAso gaNito vivakSitazca, anyathA , jJAta paryuSaNA ||44|| Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhArakakuti sndohe| kathamavakSyanta te yaduta - 'abhivaDDhiyavarise gimhe (hemaMte) ceva so mAso vatikato ti| paramavadheyamatradaM gRhi- / / jJAtaparyupaNA kRSigRhaparikarmAdisApekSA, kRSyAdi ca varSAvarSaNasApekSaM, varSA cAbhivardhite pUrvamevASADhyA niyamato || jJAtavarSati / tata eva gRhijJAtaparyuSaNAyAmadhikaM yaM kazcidapi pauSASADhyoranyataraM vivakSitatvAt cAndre sarvizatirAtre paryuSaNA mAse, abhivardhite ca viMzatau rAtriSvatikrAnteSu adhikaraNApabhrAjanAdivAraNArtha sthitAH smoti nirNItoktirUpA // gRhijJAtaparyuSaNAkRtirAmnAyyAptairiti sApekSaH sa vidhina sAmarthya sArayati / anyacca sAdhvAcArApekSikavidhau nAmnAyyAptaradhikamAsasya sakhyAnaM / tata evAtrava paryuSaNAyA vyatikare jJAtAjJAtavidhyoradhikamAsaM vivakSitvA maryAdAbhede kRte RtubaddhakAlInavihAre aSTAveva mAsA avadhRtAH, UNAtiritta aTThayeti bhASyakAravacanAdasandigdhaM / na conAtiriktatvamatra yadvivakSitaM tatrAdhikasyApi mAsasya samAvezo nAsambhavIti vAcyaM, yadyUnAtiriktAnehobhavanakAraNAni bhASyakRdbhirnoktAnyabhaviSyanta tadaivamudituM bhavanto'pArayiSyannapi, paramatronAtiriktabhavanakAraNAni pUrvIyavarSAvAsapUrteragi vihArasambhavamaSame ca kSetrAlAbhAdibhirASADhyA atikramasambhavaM cAdhikRtya jJeye aSTamAsyA UnAtiriktate iti spaSTitatvAduktAnyeva tAnIti na bhavadIyavikalpalezasyAvakAzopi / anyacca bhavadIyo'bhiprAyazceha paryuSaNAkalpAdizAstreSu yAni jinAntarAdIni sArdhASTamAsAdyadhikAni tAnyanyathA kurvannevonmajet , sarvatra yugAntye ASADhAdhikyAt bhagavataH zrImanmahAvIrasya kArttikAmAvAsyArUpanirvANakAlAt sAdhanavamAsAdhikyAdisambhavAt / na ca kutrApi zAstre saadhnvmaasaadyuktiH| tathA ca zAstrApekSike mAsakalpavihArAdirUpe sAdhvAcAre nAdhikamAsasyAvivakSA, tathaiva jinAntarAdirUpe AnuvAdikepi zAstrakRtAmavivakSevAdhikamAsasya / kiJcayadyadhikamAsasya vivakSA syAcchAstrakRtAM tarhi yugAnte ASADhasya niyamenAdhikyasambhavAviMzatirAvyAdivacanAd / dvitIyaASADho'dhikRtastatra ASADhI cAturmAsI matA ca / na ca zAstrakRdbhistatra prathamASADhapUrNimA ASADhItayA'bhi- M // 45 // H / matA / na ca dvitIyASADhapUrNimAyAM paJcamAsI mtaa| paryAlocyate cedbhavadbhiretat sarva dhruvamamRtena viSavegavadapasa Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAta AgamoddhArakakRti sandohe / // 46 // - riSyatyeva bhavatAmadhikamAsasya gaNanAyAM vidyamAnaH kadAgrahaH / nivRttaM ca tasminnaiva bhavAn zrAvaNikatvAzrayaNena || paryuSaNAparvaNo bhedavidhau tatparatAmAdhAsyati / anyacca bhagavanto yugapradhAnAH zrIkAlakAcAryAH vartamAnazAsanAdhIzvarAH zrImaladhAragacchIyazrIhemacandrasUryAdivacanAt zrIvIrabhagavato nirvANAt tripaJcAzadadhikacatuHzatyAM, HparyuSaNA tIrthodgAranAmnA praghoSyamANagAthAmAzritya tata evAzItyadhikanavazatyAM, zrIpayuSaNAkalpagataM vAcanAntarIyapustakArUDhikAlasya paryuSaNAtithiparAvattahetutvenAropitaM vacanamAzritya trinavatyadhikanavazatyAM paryuSaNAtitheH parAvarta cakruriti gIyate / triSvapi mateSu tadvarSamAbhivardhitaM, yataH saMkhyAsu paJcabhibhaktAsvetAsu zUnyaM trayathAvaziSyante / evaM ca siddha tasmin parAvartanavarSe zrIkAlakAcAyayugapradhAnairyadbhAdrapadazukle paJcamyAM sAMvatsarikaparyuSNAkRtaye zrIsaGghAyAdezo dattaH, paramazrAvakazAtavAhanarAjJo'nurodhena ca caturthI sAMvatsarikaparyuSaNAM ckruH,| tatsarvamapi kharatarANAM zrAvaNikAnAM mate nAMzato'pi ghaTAmaTATyate / evaM cAdhikamAsasya gaNanAyAmayuktatve siddhe yasva kasyApi mAsasya bhavatu vRddhiH, paraM sA mAsakalpacAturmAsikasAMvatsarikapramukhepekSitumeva yogyA / yogyaM ca sarveSvapi samAnarItyA bhAdrapadazukla paJcamyAM zrIkAlakAcAryAdezAcaturthyAmeva ca sAMvatsarikaparyuSaNAkRtyakaraNaM / na ca || zrAvaNikaH kharatarairapi tithivRddhihAnyoH paJcadazadinAtmakapakSanivRttaM pAkSikaM caturdazI vihAyAnyadA kriyate, iti kiM zobhAspadamArhatazAsanamaGgIkurvANAnAmidanajaratIyamanuSThAnamiti ? / nanu bhavadbhirArabdha gRhijJAtaparyuSaNayobhinnakAlakartavyatAmabhivardhite sAdhayituM, tatra gRhijJAtaparyuSaNAyAmadhikamAsasya saMkhyAnaM vRSTathapekSitakRSyAdi kriyApratyayikamahaM na tu pAkSikamAsakalpacAturmAsikasAMvatsarikAdiSvityanyAnyazAstravacanairanumAnapradhAnaH sAdhitaM, paraM gRhijJAtaparyuSaNAyAH sAMvatsarikasya sAkSAdbhadapratipAdanaparamanumAnahetukaM kimiti zAstravacanaM na dazyate ? iti cet / satya, gRhijJAtapazupaNAyA hetvAdidarzane sAMvatsarikabhinnatAyAH svabhAvasiH , paraM / // 46 // bhavadAkAGkSA cettathAvidhA, tarhi tatsamAdhyarthamapi kriyate tatra ytnH| tatra prathamaM sAMvatsarikaM saMvatsaranivRttaM, / / --- - - -- Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sandohe // 47 // saMvatsaranirvRttiH prathamAdavadhibhUtAt sAMvatsarikAt , saMvatsareNa nivRttaM sAMvatsarikamiti vyutpatte: / nanvAdiAgamo dhArmikasya dharmapratipattikAlasya vaicitryAt , sarveSAM ca zAsanavarttinAmasamakAlaM dharmapratipatteH, tIrthakRtAM ca jJAtaddhAraka- tIrthapravartanakAlasya vividhatvAt kathaM sarveSAM prAka saMvatsarasyAvadherbhAvaH ? iti cet / satyaM, zAsanasya pravA- paryuSaNA. kRti- heNAnAditvAt sadA sAMvatsarikasya nayatyaM, tathAbhAvatvAdeva ca devavidyAdharAdInAM nandIzvaradvIpAdau sAMvatsa rikamuddizya mahAmahakaraNaM zAzvataM saGgacchate / kecittu pUrNimAyAM pAkSikaM sthApayitumudyatAH pakSeNa bhavaM pAkSikamiti vyutpAdya caturmAsInAM kArtikyAdipUrNimAsu bhAvAccaturdazyAH pAkSikatvaM zAstroktyA yuktyA ca / siddhamutthApya pakSAnte bhavaM pAkSikamiti vyutpattimutpAdayanti, tatrApi vicAraNIyaM / yatastanmatena yaH / / saMvatsarasyAntaH, sa cAturmAsikapAkSikayorapyanta eva / tathAca pAkSikAdiSu zAsanasyAnusAraH prAgdaivasikaM pratikrAmyanti / ata AvazyakacUAdiSu devasikasya trayo gamAH prtipaaditaaH| tatsarvametadutthApya sAMvatsarike pAkSikacAturmAsikagamAvapi devasikagamadRSTAntenAdaraNIyau syAtAmiti / kizca-yadyavaM pakSacaturmAsIsaMvatsarAnuddizya tattatpratikramaNAdiSu tattadantena vyutpAdyate, tarhi rAtridivasayorevameva vAcyaM syAt / kriyate cAmadhyAhnAdAnizIthaM devasikaM, AnizIthAccAmadhyAhnaM rAtrikaM ceti / ata eva 'aMto ahonisassa yetyanuyogadvAreSu antaravyayaprayogaH kriyate, kriyate ca kAraNajAtapratikramaNaparaiH pUrvAhnAdiSvapi devasikarAtrike iti / saMvatsareNa nivRtaM sAMvatsarikamityeva vyutpAdanaM nyAyyaM / AcaraNayA caturdazyAM cAturmAsikaM pratikrAmatAM tu tatra pAkSikasyA pharaNaM, tathAcaraNAyA eva bhAvAditi / nanu parAvartya paJcadazI catudazyAmAcINaM cAturmAsikamiti cet, sAMvatsarikasya yathA vyutpattimahimnA saMvatsaro'vadhistathaiva 'savIsairAe mAse' ityAdivacanAt ASADhakArtika cAtarmAsike api avadhibhate eva. tato madhyasya sAMvatsarikasya titherAcIrNA praavRttisttstdvshto'vdhibhuutyoraa|| pADhakArtikacAturmAsikayostitheH parAvRttirAvazyakyeva, tadvazenaiva ca phAlgunacAturmAsikatitherapi parAvRttiriti / / // 47 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo jJAtapayuSaNA ddhArakakRti sandohe // 48 // ___nanu yugprdhaanebhgvdbhiH kAlakAcA : rAjavijJaptyA paryuSaNA caturthI kRtetyasyAvivAdAspadatve na pAzcAtyaiH / / kathaM sA parAvartitA ?, na hi zAsane jaine mahAprabhAvavatA kenApi kizcidAcaritametAvatA sarvaistatkAlInaiH pAzcAtyairapi tathA kAryamiti niyamaH, zrIsthUlabhadravadvezyAvezmAvasthAnaprasaGgAditi cet / satyaM, paraM sAMvatsarikAdInAM svarUpaM tAvat kalahakaSAyanivAraNA / ata evAnuvattamAne'pi paryuSaNAdhikAre bhASyakRdbhiH 'ahigaraNakasAyANaM saMvaccharie viosavaNe'tti / na tAvadadhikaraNAdityAgaH sAMvatsarikasvarUpatayA nirUpya viratA:, kintu pUrvasaMvatsararAtrerArabhyAkSAmitAnAM prAyazcittamapi nirdiSTaM mUlarUpamadya / kiJca saMvatsaradinakRtAnAmadhikaraNAnAmakSAmaNe sAMvatsarikakAyotsargeNa mUlaprAyazcittamAdiSTaM, AdiSTaM ca tasya gaNAnniSkAzanaM, tatkAyotsargakAlakRtAkSAmitAparAdhe tu tatkAlameva mUlaprAyazcittamAdiSTaM dAne / tathA ca bhASyakArA AhuH - 'saMvaccharamussagge kayaMmi mUlaM na sesAIti / evaM svarUpatvAcca sAMvatsarikasyAnuktAnAM ca pAkSikAdInAM ca vyavastheyaM vyAvaha.rikI yadutAparAdhAdInAM pAkSikAntamakSAmaNaM cet tadvantaH pratyAkhyAnAvaraNodayavantaH cAturmAsikAntamapratyAkhyAnodayavanta: sAMvatsarikAntamanantAnubandhyudayavantazca / anantAnubandhyudayavatAM 'anantAnyanubadhnanti, yato janmAni bhUtaye' itivcnaadnukssnnmnntsNsaaropaarjktvniymH| etena sAMvatsarikasyAdhikaraNakSAmaNAdisvarUpavadanantasaMsArAsAdhAraNahetvanantAnubandhyabhAvaprAyazciMgAntApanivigamau phalatayoktAvavaseyau / na cemau gRhijJAtaparyuSaNAyAmali. zaMto'pi / evaM svarUpaphalatvAcca sAMvatsarikasya zAsanAnusAribhiH sahaiva karaNamanuSTheyamanuSThIyatepi ca / tathA ca rAjJo lokAnuvRtyA paJcamyAM sAMvatsarikakAryasyAnuSThAnamAvazyakaM, tataH tithiparAvartAya vijJaptiH, anyathA yugapradhAnAcAryANAM tatraiva kSetre vidyamAne'pyasAhacaryAnna sAnidhyena syAdArAdhanA, nRpAnugrahAyAcAryasya tatsAnnidhyAtha tatkSetrIyasya sakalasaGghaya tatsamAnakAlInArAdhanAhetoreva sakalazAsanasya caturthyAM paryuSaNAyAH || karaNamaucitipadavImadhyAsta / - nanu bhavatu tadvarSe tathA, paraM pAzcAtyavarSeSu tatparamparAgatAnAmapareSAM ca / Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoM dvArakakRti sandohe // 49 // paratastathA tithiparAvRttiH kathamaucitimaJcati ? iti ced / paraM prAgeva pratipAditaM yatsaMvatsara dinAntamanantAnubandhinAmabhAva iti dvitIyavarSe'nyadA ca satyam, tathA caturthyAM sAMvatsarikasyApAto durdharaH syAditi / ata eva sA parAvRttirAcaraNArUpA natu vyaktikRtirU peti sudhiyamiti / etatsarvamapi kharatarasantAnIyAnAM sammatameva / yataste'pi caturthyAdiSveva sAMvatsarikAdi kurvanti / yataste'pi svIkurvantyeva pAkSikAdidinAtikrame'parAdhAdikSAmaNAyAM pratyAkhyAnAvaraNAdInAmanantAnubandhyAdInAmApattimiti / tathA ca sAMvatsarikakRtau jJAnAyArAdhanAsaMvalita jinAnArUpo hetu:, aparAdhakSAmaNAdi svarUpaM, pratyAkhyAnAdyudaya nivAraNAdi phalamiti / kiJca - gRhijJAtaparyuSaNA kalpakarSaNavarSAvAsasAmAcArIsthApanAdisAdhyA, sAMvatsarikaM tu caityamahotsavasakalasAdhuvandana locASTamatapaHkSAmaNAdisAdhyamiti / satsvapi hetusvarUpaphalasAdhanAdigateSu bhedeSu na bhedo gRhijJAtaparyuSaNA sAMvatsarikayoriti kadAgrahapUrvakaM bruvatAM vaktraM na vakrIbhavati tad duSpamAkAkhalAyitAt kimaparahetukaM bhavet ? / anyacca kharatara santAnIyA api pUrvasAMvatsarikadinAdaipama sAMvatsarikadinameka dinenAdhikamapi syAttarhi anantAnubandhyApAta mUlaprAyazcittAvalokanena yugapradhAnaiH zrIkAlakAcAryaiH paJcamyA ekadinenAvagiparvarUpAyAmapi caturthyAmAcIrNa sAMvatsarikamanumanyamAnA aparvarUpAyAM bhAdrapada zukla caturthyAmeva kurvanti, na tu parvarUpAyAmapi bhAdrapada zuklapaJcamyAM / nanu ca yadi te'nantAnubandhyAdyApAtabhayAt sAmpratamekadinollaGghanabhayAdaparvacaturthyAM sAMvatsarikaM kurvanti, tahiM abhivardhate varSe zrAvaNamAdrapadayorvRddhau satyAM dvitIyazrAvaNe prathame bhAdrapade vA zuklacaturthyAM sAMvatsarikaM kurvanti, dvitIyavarSe ca bhAdrapadazuklacaturthyAmeva kurvantaH sAMvatsarikaM kiM na zocanti ? ekadinAdhikyAdbhItAnAM mAsapramANasya mahataH kAlAtikramasyAvagaNanAt, kiM tatrAnantAnuvandhyApAtAdi teSAM bAdhakaraM neti / atrArthe ta eva praSTavyAH / jJAta paryutraNA // 49 // Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAta Agamo. dvArakakRti paryuSaNA sandohe // 50 // vayaM tu sarvadApi zuddhabhAdrapadazuklacaturthyAmeva sAMvatsarikaM kurma iti bhavadIyapreraNAyAmanadhikAriNaH, tadvadeva tadAkSepasya prativacane'pIti / nanu bhavantopi sAmprataM navInataralaukikapaJcAGgamanuvartamAnAH bhAdrapadazuklapakSIyAyAzcaturthyAH paJcamyA vA kSaye tatpakSIyAyAM tRtIyAyAM sAMvatsarikaM vidhAya punardvitIyavarSe bhAdrapadazuklacatulaM paryuSaNAM kurvanta ekadinasyAdhikyAt kathaM nAnantAnuvandhyApAtAdidoSabhAjanaM bhavateti ? cet / / satyam . 'kSaye pUrvA tithiH kArye'tyumAstrAtipraghoSa yugAntyASADhyAH kSayasya niyame'pi caturdazyA- H meva cUrNikArairASADhItikRtaM vyavahAraM cAnurudhya vayaM tAM tRtIyeti saJjayAma eva na, kintu caturthItayaiva tAM saJjJayAmaH / kharatarasantAnIyA api aSTamyAdInAM parvaNAM kSayasyApAte tatpUrvAparvatithiM saptamyAditayA na vyapadizanti, kintu aSTamyAditayaiva / vizeSatastu aparvapauSadhApAtena svIyasvatantramatavyAghAtaprasaGgAditi / nanvekadinAtikramabhItAnAM teSAM mAsAtikrame kiM nAzcaryamiti ? cet / naikamevaitat , kintvamivardhitasya mAsasya zAstrakRdbhirmatamasaGkhyAyate parato'nabhivardhite'pi trayodazamAsAnatikramya svecchayA sAMvatsarikasya kRtissApi tathaiva / kizca-yavanA adhikamAsaM saGkhyAyanti paraM te'grato'pi pUrvakRtamevAdhizrayante / ime tu kAlacUlArUpasya mAsasyAsaGkhyeyasya saGkhyAnaM sakhyeyAnAM ca trayodazAnAM mAsAnAM sAMvatsarikatvena vyavahatimadhizrayanti / kiJca-praSTavyAste, yaduta-zAstrakArairabhivardhite varSe ASADhyA viMzatyA ahorAtrairgahijJAtaparyuSaNAM yAM take sAMvatsarikarUpatayA kalpayanti / sA kartavyatvenAdiSTA taistu tAmevoktimanuzritya gRhijJAtaparyuSaNAbhinna sAMvatsarikaM paraM dinaiH paJcAzatA / tadidaM yaduktimAlambya pravRttistAmevoktiM viparyAsantAM (yatAM) na kiM brIDA bhavatAM mukhaM malImasIkaroti ? / cet taduktimabhivatividhi te samAzrayeyuH tarhi viMzatyA eva ahorAtrANAmatikrame kArya sAMvatsarikamanyathA svacchandapravRttatvaM teSAM lokenAvagIyamAnaM na pArya // 50 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamAM dvArakakRti sandohe // 56 // SSSSS roddhumiti / kiJca-vicAraNIyametadapi tai: - yat zAstrakArAH mAsAdhikyavataH sarvAnapi saMvatsarAnuddizyASADhyA viMzatirAtrAtikrame bhavatA sAMvatsarikarUpatayAbhipretAM gRhijJAtaparyuSaNAM karttumAdizanti teSAM tatrabhavatAM zAstrakRtAmabhiprAyeNa pauSasyASADhasya vA vRddhau varSamabhivardhitAkhyaM tatra cASADhayA viMzatyA horAtrANAM gRhijJAtaparyuSaNAyAH kRtizca bhavadbhistu sAMvatsarikasya kRtau soktirurIkRtA, urIkRtyApi na sarveSvabhivardhatenUktamapi Acaryate, zeSeSu zeSamAsAdhikyenAbhivardhitasaJjJAM prApteSu varSeSu viMzatyA sAMvatsarikasyAkaraNAt / kiJcASADhyAH prAgjAtayormAsayorvyapekSya 'grISme gata' iti varSAvAsAt prAgjAtamadhikaM mAsaM samuddizya arvAgvayA bhAvAd viMzatyA paryuSaNA AjJAyi bhagavadbhiradhikaraNAdivarjanArtha, kharatarasantAnIyaistu varSAvAsakAla evAdhike tadvAkyamAlambitaM, tadetat tattvajJasya nAzcaryakaraM syAditi ? | kiJca paryuSaNAyA avasthAnarUpAyAH kRtistUtsargAdApADhayAmeva / bhAdrapadAmAnteSu zeSeSu kriyamANA sApavAdikI, bhAdrapada zuklapaJcamyAM tu kriyamANA sA paramApavAdikI / evaM paryuSaNAyAH karaNe bhedatrayI, sAMvatsarike tveka eva bhAdrapada zuklapaJcamyAM vidhAnalakSaNo mArgaH / kiJca - paryuSaNAyAmavasthAnalakSaNAyAM nirNayakAlAduditikAlabhedaH, gRhijJAtaparyuSaNAyAmuditimAtraM na tu kRterniyamaH, sAMvatsarike tu na tAdRzaM vaividhyaM tatra kriyodityoH samakameva karaNAditi / evaM satyapi mahati bhede gRhijJAtaparyuSaNA sAMvatsarikaM vA gRhijJAtaparyuSaNArUpaM samadinabhavananiyamavadvA dvayametaditi kharataraiH khyAyamAnaM keSAM madhye khyAtimApnuyAt ?, tattu sujJAnAM viditacarameveti / nanu paJcamyA AgamoktatvAccaturthyAM sAMvatsarikamAvayorayuktamiti cet / na, jItavyavahArasya 'vattaNuvattapavatto' ityAdilakSaNasyAgamoktatvAdeva / nanu 'jIeNaM vavaharai' tivacanAt prAyazcitte eva jItavyavahArasyoktiH, saMhananadhRtyAdihAnInAM tatraivAlambanatvAditi / satyam, 1 jJAta paryuSaNA // 51 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAgamo. dvArakakRti paryuSaNA sandohe // 52 // .. zuddhirupalakSaNaM vidhyAdInAM, vyavahArabhASyAdiSu tathA spaSTitatvAt / anyacca bhagavadbhiH zrIkAlakAcAryaH yugapradhAnairapi 'aMtarAvi se kappaitti paryupaNAkalpavacanamAzritya tat parAvartitaM na tu svaatntryennH| nanu ca tadvacanaM tu niyatAvasthAnarUpaparyuSaNAviSayaM na tu sAMvatsarikaviSayaM / na cAnyArthamutsRSTamanyArthenApodyate iti cet / satyam , avasthAnaparyuSaNA hi paJcarAtrakalpakarSaNasAdhyatvena paJcazatrasAdhyA, gRhasthAnAM purato nirNItoktirUpA tu SaSThAdidivasasAdhyeti / 'taM syaNi'ti sAMvatsarikamanulakSayati nAnyathA, yugapradhAnAH sAMvatsarikaparAvarte kriyamANe tadudAhariSyaniti / nanu caturthyAM bhagavadbhiH sAMvatsarikaM pravartitaM, bhagavadbhirNikArairapi tAmuddizya 'pavattiye'tyuktaM, paraM tasyA aparvatvaM, iyANiM kahaM apavvetti vacanAdurIkRtamiti / satyam , paJcamyAM sthitimat tithipUraNIkaraNarUpaM parva ArAdhanAkAlarUpaM ca parvatvaM na parAvartitaM / ata eva tasyA hAnau vRddhau vA 'kSaye pUrve' ti praghoSamAzritya yAvatsambhaveti nyAyena pUrNimAmAvAsyayorhAnau vRddhau yathA bhavati tathA pUrvatanyAstRtIyAyA eva kSayo vRddhirvA kriyate / nanu caturdazyAH parvatithitvAdbhavatu pUrvatanyA hAnivRddhirvA, caturthI tathA neti kiM tathAkRtiriti ?, yathA kalyANakadinAnAM svayaM parvatithitvAbhAve'pi puNyakRtyasambandhAt parvatithitvaM tathA caturthyA api sAMvatsarikapuNyakRtyasambandhAt parvatvamabAdhameva, anyathA taccaturthyA hAnau vRddhau vA na 'kSaye pUrvA tithi'ritipraghoSo'valambanaM bhavet , tadanavalambane tu tathAprasaGge sAMvatsarikalopAdi durvArameva / parvatithiparigaNanAdiSu paJcamyA bhinnatvena sAMvatsarikasya parvatvena bhaNanamapi tasyAzcaturthyAH parvatvameva pratipAdayatIti / kizcAsyAzcaturthyA aparvatve cAturmAsikasyApi caturdazyAM parAvRttestatkSaye pUrNimAyA vA trayodazyAM cAturmAsikakaraNamayuktataraM syAt / nanu caturdazyeva vyapadizyate, na trayodazIti, ArAdhyatitheLapadezapUrvameva 'chaNhaM tihINe'tivacanAdArAdhanAditicet / A // 52 // // 52 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. bhutastutiH INI satyam , parvatvenaiva sA tathA caturthyAdAvapi ceti / dvArakakRti bhavyAnAM hitasiddhaye kRtiriyaM jJAtA yakA'gAribhiH, saiSA paryuSaNA na vatsarabhavA sAMvatsarItvaM shritaa| sandohe na nyAyyaM tvabhivardhitepi tapasi pauDhAtpade nAdime, yuktaM tanviti yugmasAdhanakRte hyetAM budhaH saMzrayet // 1 // || khAdyA vadanti nijakalpanayaiva sUtraM, cUNi ca bhASyasahitAM samupekSya nityam / sAMvatsare prativibudhya samagrametad , bhAdre sadA kuruta tacchivazarmahetoH // 2 // itizrIjJAtaparyuSaNA // zrutastutiH (18) bharatairavatavidehAH sukarmabhUmayo'rdhatisRke dviipe| sarvArhadbhiH zrutAvalibhiH pAvitAstAH sadA namyAH // 1 // pRthvyAdyA vyavahAryAH sadA nigodAstathA hyvyvhaaryaaH| yaddadhati tamastimiraM bhinatti paTalaM tayohiM zrutam // 2 // suragaNanarAH sadA yat zrayanta AtmAvalambanaM mtvaa| avigAnena namanti ca punaH punaH zrutamaho'rhanti // 3 // jinAstIrtha nRpA nIti, prajAH pAliM navAM navAM / suvate tAM paraM dhatte, zrutameva ciraM nanu // 4 // jinezAH surezA narezAH sadaiva, timisrAvali spheTayantIddharUpAm / hRdAptAM jamAnAM yadApyAvalamba, zrutaM sattato namyamevAptavargaH // 5 // jagajanmamRtyAmayAtivyathAnAM, vrajairvyAdhitaM sArahInaM zaraNyaM / sasAraM sadA'yaM yadanyanna caiti, sadA tacchrataM | saMzrayante subodhAH // 6 // sadA saukhyakhAneH samIhA janAnAM, yakA syAdgatAntA gatAbAdhavArtA / yatheSTA na conA na cAnyA zrutAt sA, budhaiH saMzritaM tat stuyAtko na vijJaH // 7 // kSetrasya kAlasya Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 54 // | bhavasya bhAva-vrajasya tIrthasya jinasya caantre| gaNasya jAte'pi na cAntarecchrataM, tatastadApnoti samagra- A AgamopUjyatAm // 8 // payovihInaM na saro vibhAti, sarovihInaM nagaraM na cApi / janena hIno nagaro | zrutastutiH ddhArakakRti- jagatyAM, vRttena hInaM zrutameva middham // 9 // paraHzatairvAdivajairadhRSyaM, tIrtha jinAnAM vijayAya jAtaMIN sandohe | yacchuddhavRttAGkitamekamApya, narAmarezo'pi tadA'pya moghAH // 10 // prameyavRndena matAntarANAM, prAmANyaHI vRttistu jinezvarANAM / prameyavRndasya vidA tatastAM, siddhAM nato'haM prayato vidantu tat // 11 // adhyakSametat pratipakSiNAM bruve, vacaH saghaNTAravamuccakairnanu / zrutasya sAmrAjyamidaM vareNyaM, zivasya cAritramanaMha uddhatam // 12 // jagatyazeSANi matAntarANi, svakIyarAddhAntahatAhatAni / dravyAdisaMyogayujA jineza-vaco'mRtenocchvasanAni jagmuH // 13 // trikAle jinezA yato labdhabhAvAH, zrutAd dvAdazAGgAt kriyodiSTarUpAt / zrutaM saccaritraM jagatyAM tadAdi, mataM jainametannato'haM prayatnAt // 14 // adrohabuddhirjagatItale yA, srvaasumtsaukhynidhaanmessaa| satyaM zrutaM tana niyatA samRddhiH, satsaMyamAd yat sa ca jainazAstram // 15 // namanti devA asurA manuSyAH, sva kAMssvakAn devamukhAbhitAntaM / sadbhAvanAtastu zrutaM sadA te, cAritrayuktaM namatAdarAt tat // 16 // pRthvyAdayo yat samabhAvasaMsthAstatsphUrjitaM dharmamahIzatattvam / satsaMyame tat samavekSya bhavyAH, sadAhatAH saccaraNe zrute tat // 17 // ajJAtabhAvA na samastabhAvAH, sthitAH svarUpe'pi hitAya puMsAM / yunakti tAMstatra zrutaM suvRttaM, tatsatya- KI H metaagadatra vRttama // 18 // ajJAnabhAvAdapi pApabhAvo. yato'pi puNyena bhavAbdhibhAvI / na nirjarA yuk gatabandhabhAvaH zrutAttu tattad dhruvamevametat // 19 // vRtta zrutAt zrutaM bodhAd , bodhaH saddarzanAzritaH / iSTA vRddhirato vijJaiH, zrutavaddarzane sadA // 20 // yadyapi zAstre jJAnAbhidhAbhidhAnaM tathApi tannAma / // 54 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamI ddhArakakRti sandohe // 55 // 1 zratasya tattadbhagavattadacanAdyAdaro rUDhaH ||21|| arhan pUjyo jJAnAt sa bhavaviyogAca siddhabhagavantaH / AryAdyAH saccaraNAttadatra bhagavacchrutaM loke // 22 // zAsanAdhIzvarAH zakrastavAyaiH tadvidhAH pare / lokodyotena tu stutyAH, parametena zAsanam // 23 // vardhApakAnAM kriyate samarcA, vardhApyamAhAtmyamavekSya vijJaiH / zrutasya rakSA N vidhibaddhalakSA, jainaiH sadA'ryanta ito'marezAH // 24 // idaM zAstra bhavyaiH zivagatiSathAbaddhahRdayai - rananyat saMcintyaM nahi sulabhametadbhavajale / kutIyairAkrAnte vipulatarapuNyairadhigataM samArAdhyaitadbho ! vrajata satatAnandapadavIm ||25|| itishrutstutiH|| jJAnabhedoDakA (19) bhedA jJAnasya paJcAmI matyAdyA ye zrute matAH / kimAtmAnantaraparamparAgamavibhedataH 1 // 1 // matyAdInAM svarUpaM yajjJAyate kevalena tat / bhedo'parasmAd vyAvRttiH sA rUpaM nahi vastunaH // 2 // na cAsan jJAyate tasmAn, nArhA prajJAptatAbhidi / AtmAgamasyAbhAvena, netarau saGgatau punaH // 3 // satyaM paraM padArthAH svasvarUpeNa same bhuvi / vartante svasvarUpaM cAnuvRttivyAvRttidvayam // 4 // yadvad ghaTo ghaTatvena, parAbhAvena vartate / tathA na cetparatvAptirdurvArA sarvavastuSu // 5 // paravastuvinivRttaM rUpaM vastuni tatsamaM / bhAvAbhAvasvarUpADhayaM, vastu prAjJairmataM samam // 6 // paTAdyabhAvarUpaM cenna ghaTAdyaM tadA takat / abhAvAbhAvarUpatvAt pararUpaM samAzrayet / / 7 / / bhAvAbhAvobhayAtmatvAt syAtsAmAnyaM vizeSayuk / sarvatra gamabhedAdyA, bAdhakA nahi tattvataH // 8 // vizvakartRtvavAdena, vastvekaM kalpabhedataH / amitAzca matAH kalpA, manvantarAdivAkyataH || 9 || pratyaMzaM jJAnabheda SoDazikA / / 55 / / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vastuni svAMze, svarUpamaMzabhedataH / tato'nuvRttiH sarvatra, sAmAnyasya budhairmatA // 10 // sarvagaM vasturUpaM tatsA- IN mAnyaM savizeSakam / jJAnadarzanayugmaM tat , kevalaM sarvagocaram // 11 // jJAneSu tu bhidaH sarvasaMsAyasumatAM / Agamo anugA. Kil kila / indriyAnindriyotthAnaM, jJAnaM tanmatisajJitam // 12 // zrutaM sarvajJavAkyAcadAtmAdyarthA atiindriyaaH| dvArakakRti | zrutvA matA na tatrAnyat , prAmANyasya niyAmakam // 13 // jagadvyavahRterye'rthA, yogyA muurtttvdhaarinnH| tAn H mukAvadhiH sandohe sarvAn viSayIkurvastRtIyamavadhiH punaH // 14 // vyavahArAdahistAye, mokssmaagaiNkmaansaaH| vidanti paracittAni, 4 | tanmanojJAnamucyate // 15 // dravyakSetrakAlabhAvAn , samastAn vedituM kSamaM / tatpUrNa kevalajJAna, jJAne'to bhittaIPI dAzritA // 16 // tadevaM paJca jJAnAni, svarUpeNa nibhAlayan / sarvajJaH paJcadhA jJAnamAkhyadAnandadaM nRNAm // 17 // itijJAnabhedaSoDazikA // anAnugAmukAvadhiH (20) AdiSTaM koviderzAna-manAnugAmukaM zrute / avadheH SaTsu bhedeSu, tatkiM rUpaM nivedyatAm ? // 1 // yatotra kalpanAyugmaM, buddhigamyaM nRNAM bhavet / bodhetyakAzyakSetrastha, utpattikSetrago'thavA // 2 // zRNu bhavya / yathA sUtre, nirdiSTaM nandinAmake / anAnugAmukAkhyAne, devavAcakasUribhiH // 3 // agneH sthAnAdbhaman dikSu, parito vIkSate takat / yathA tathodbhavejjJAnaM, yatra tatra samIkSate // 4 // anyatra nekSate / jJAtA'nAnugAmukabhedavAn / evaM codbhAsanIyastho'vaiti leyamiti sthitiH // 5 // nanu yatrodbhavejjJAnaM, tatrAvaiti naraH skH| iti vAkyAdbhavetkSetramutpattejJaptikAraNam // 6 // naivaM prakAzyakSetrastho, labhate'vadhijJAnataH / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo dvArakakRtisandohe iti cetparitA bhramyanityuktaM kiM nu vismRtam ? // 7 // bhASyakAro'pyuvAcaiva-manAnugAmikoditau / para prazaptapada zvAnveti tadvantaM, na yathA sthitadIpakaH // 8 // tathA ca gatyabhAve tadevamutpattipakSagaM / sUtraM cettanna pUrvokta- I vaiparItyaM yato nahi // 9 // pUrva yudbhAsyabhUbhAgAccyutau jJAnakSatirnahi / AnugAmukarUpoktau, nirNItamityado dviAtrizikA naivam / kintu vyAkhyAnugaM tathA // 10 // vAcakAstu yadAcakhyuH, praznAdezapuruSagaM / jJAnaM tathA nAnugAmi, jJAnaM jJeyaM vipazcitA // 11 // tathA cotpattikSetrastho. yaavjjnyaangunnaanvitH| tAvadeva tataH kSetrAccyutasya tanna sambhavet // 12 // punastatrAgato vetti, tAvad dravyAdikaM naraH / tathA cAvaraNIyAnAM, karmaNAM kSetrataH / | kSitiH // 13 // tadevamubhayaM samyak , pradhArya dhIdhanairmataM / yato'ya'tamavANyA, na dhAryA vitathatA manAk // 14 // iti anaanugaamukaavdhiH|| - prajJaptapadadvAtriMzikA (21) sUtreSvAmnAyate vijJaH, prajJasaM pdmaaditH| tasyArtho vividhairvidbhiH, kiM bhinnatvena kathyate ? // 1 // laukikeSu padArthAnAM, caturdhA sAdhanaM mataM / pratyakSeNAnumAnenopamAnenAgamena ca // 2 // yadA tatrAgamajJAtA, sAdhyante'stadA puraH / zrotRNAM khyAyate prAjJaiH, kathyante ye prarUpitAH // 3 // AptomajJasksUcAya, setyaKA bravId guruH| AgamA hi parAdhInavAkyavyAkhyArthagAH same // 4 // Agamo hyAptavacanamityetad dhvmytevmunaa| prajJaptena vikalpotthaM, naitad vyAkhyAnamIryate // 5 // nizAmane'pi hRsvaH syAd , nizAne Niti pratyaye / tathA yathA jJapestena, prajJaptaM kathitArthakam // 6 // AgamAnagrataH kRtya, loke ye syuH prakasthakAH / nAtIndriyArtha Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 931 RI vettAraH, prajJaptamityavAdiSuH // 7 // atathyAnAmamUlAnAmarthAnAM pratipAdane / asatyazrambhasaMsUtyai, prajJapteti vaco Agamo* KI dhRtam // 8 // aprajJapte svayaM klupte'pyarthe lokmtiitye| prajJaptamityavAdiSuste, bhavabhrAnterabhIlukAH // 9 // INI prajJaptapadaddhArakakRti jaina mataM na kopyastIzvaro vishvvidhaaykH| na caika eva sarvajJastatprajJaptaM na tatparam // 10 // vizvasyAnAdi- dvAtriMzikA to'nantA, atIte IzvarAH punaH / anAgatepyanantAste, vizvasyAnAzitA yataH // 11 // vizve jIvAdayo sandohe nityA, yeA aagmnoditaaH| jIvAjIvAzravabandhasaMvarA nirjarA'vyayam // 12 // jJAnarUpo'yamAtmA tatkSiptvA karmANi sNvRteH| prApya kevalamarthAMstAna , sarvajJo dezayejanAn // 13 // pAramparyeNa tIrthezA, AgamAzca parasparaM / hetukAryatvamAzrityAnAdito bhuvi jajJire // 14 // yadA te gaNabhRddharyAnAzrityocurvibhAvane / 'pannattamiti tatraipo'yoM budhairavadhAryate // 15 // jJAnaM paJcavidhaM tatra, prakRSTaM kevalaM mataM / saiva prajJA tayeme'rthA, jJAtA yuSmAn bravImyaham // 16 // ata evocyate zAstre'khilAnarthAn jino vidan / prajJApanIyAn gaNinorthAna , yato vadati tacchratam // 17 // AtmAgamatvasUcAyai, jinaH prajJAptamivyavak / anantAH kAlabhedena, tathApyekA prarUpaNA // 18 // yato jJAnaM samastArtha, jIvAdyAH zAzvatAH punH| na kAlajIvabhedena, dvAdazAGgayAM vibhinnatA // 19 // svayambuddhAdibhizcAtra, prAk tIrthe jinbhaassitN| ucyate labdhamityete, prajJaptaM prAga jinairjaguH // 20 // jAtismRtyAdikA prajJA, tayAptamiti kathyate / taistato'tItatIrthazAkhyAtamityavadhAryate // 21 // jinoktAnakhilAnarthAna , jJAtvA jnyaanctussttyiiN| dadhAnAH paramAM ziSyAnUcurgaNabhRtastvidama // 22 // gaNabhRnnAmakarmotthAmarhadvANyudbhavAM punH| prakRSTAmApa yAM prajJAM, tayA''ptaM jinasAdhitam // 23 // anantarAgamArtho'yamAgamo gaNabhRdvaje / tatastatsUcanAyai tat , prajJA''samiti kathyate // 24 // chadmasthA vA same jIvA, jnyaanmnvhmaashritaaH| AntarmuhattikaM yasmAnopayogo laghustataH // 25 // ahaMnnevAnusamaya, jJAnaM darzanasaMyutaM / dadhAti sarvadA prAjJastato'rhanneva nAparaH // 26 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuyogapRthaktva m AgamoID tasmAtmAjJAca jIvAdyA, arthA AptA mayA ime| tAna prAjJAptAna bruve yuSmAnityanantara AgamaH // 27 // va yuSmAnityanantara AgamaH // 27 // dvArakakRti pratisatramataH proktaM, zrutamAyuSmatA myaa| bhagavatA''khyAtamityetadAdau spaSTatamaM vacaH // 28 // mayoktametasandohe dakhila-marhaduktaM na cAnyathA / iti jJApayituM prAntya, 'iti bemI' tyuvAca saH // 29 // jJApayatyevamAkhyAn , so'nantarAgamasaMvidam / anuvAdaparaH zeSaH, syAtparampara AgamaH // 30 // yAvattIthaM tRtIyo'sau, yantra tIrtha / vinA''gamAn / na sarvajJAna gaNezAMzca, vinA jainAgamAH punaH // 31 // tadAMgamAnAM tritayamevamAzritya dhiidhnaiH| pranaptapadatAtparya, dhyeyamAnandasiddhaye, // 32 // iti prajJaptapadadvAtriMzikA // anuyogapRthaktvam (22) nanu itaradarzanebhyo jinadarzanasya ko vizeSo vyApaka ? iti / . itarANi darzanAnyekaikanayAnugatAni, jainaM tu darzanaM sarvanayasamUhAtmakasyAdvAdAnugatamiti / / ata eva 'anyA'nyapakSapratipakSabhAvAditi zrIhemacandrAH, 'sunizcitaM naH paratantrayuktiSvi'tyAdi zrIsiddhasenadivAkarapAdAH, 'savvaNavAyamUlaM-to savaM suMdaraM taMmiti shriihribhdrsuuripaadaashckhyuH| nanu sarvanayasamUhAtmakasyAdvAdamayaM jainaM zAsanaM, ekaikanayapradhAnAni cetarazAsanAnItyatra kimitaradarzana- 4 sAdhitAn pRthagnayAnekIkRtya syAdvAdo nirUpita ? uta sarvanayAtmakAt syAdvAdAttAni pRthagbhUtAnIti ? / Adhe, udadhAviva sarvasindhavaH, samudIrNAstvayi nAtha ! dRSTaya'iti zrIsiddhasenadivAkaravAkyasyAnukUlye- III ||59 // 'pi 'savvasuyANaM pabhavo'cyAdinandIvAkyasya 'savvaNavAyamUla mityAdhupadezapadIyavAkyasya 'kudharmAdinimittatvA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamAM anuyoga pRthaktva m dvArakakRtisandohe // 60 // di'tyAdyaSTakavAkyasya ca kA gatiH?, parasmin nandyAdivAkyAnukUlye'pi zrIsiddhasenavAkyasya kA gatiriti ? / . jaina hi darzanaM sarvavitpraNItaM, sarvavideva cAtmAdyatIndriyapadArthAnAM sAkSAtkartA, sarvaviccAvazyaM kSINadoSaH, tata eva sa yathAjJAtAnevAtmAdipadArthAn dezayet , anantadharmAtmakAzca te iti sarvanayasamUhAtmakasya syAdvAdasyaivAdito dezanA / paradarzanakArAstu vItarAgasarvajJatvAbhAvAdanukaraNenAtmAdipadArthAn brUyuH, sAkSAtkArAbhAvAdanukaraNenApi nirUpaNena mithyAtvodayenaikadharmamAzritya nirUpaNAt parANyekaikanayapradhAnAni / prativimbAnAM samAhAro na devadattaH kintu devadattapRthakpRthagaksthAdi, darzanAni prtibimbaaniiti| zrIsiddhisenadivAkarAstu svasvadarzanAnuraktaparIkSakapariSadamuddizyavamAhuH yaduta- / pRthak pRthagmatamantavyAni sarvANi santyeva jinazAsane, paraM jinazAsanamantavyaM anantadharmAtmakapadArtha- IA pratItirUpaM tu na kvApyanyatreti vihAyetarANi jainamevAzrayaNIyamiti vikSepaNIkathAvanneyamiti / bauddhA A hi paryAyavAdamAzritAH, na ca paryAyajJAnaM paryAyijJAnAbhAve, dharmijJAnAbhAve dharmajJAnasya nirAzrayatvAt / na ca dharmasamudAyo dharmI, gugaguNinoH sarvathaikyAbhAvAt zivikAvahanavat / avayavasamuho'pi pRthak cennAvayavikAryakRt , tarhi dharmasamudAyo'pi kAryakRt na syAt / tathA avasthAmantareNAvasthA (vA)n padArya iti na IS sAGkhyAnAM dravyaikAntatApi kAntA, ubhaye ca dravyaparyAyapadArthAzritAH, tathAvAdI cAdita eva sarpavid / / naiyAyikAstu 'indriyArthasannikarSe'tyAdi vadantaH 'prarUpaNIyAnevAGgIcakruH, na sarvavidaM vItarAgaM tattvataH prarUpakaM, na cAtmAdIni tamantarA sAkSAdvadyAni, na ca teSAmantarA'dhyakSamanumAnaM / vaizeSikAstu tadvizeSA iti tanmatameva sNshckrH| mImAMsakA api svrgphlkaanusstthaanpraaynnaaH| atIndriyArthadraSTabhAve ca kathamaMtIndriyasvargasvargijJAnaM ?, kathaM cotpAdyotpAdakabhAvajJAnamityavazyaM tanmatamapi sarvajJazAbdamUlaM / kiJca-RSabhamarI // 6 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamI dvArakakRtisandohe // 61 // cikapilAsurisAGkhyayogAH pUrvapUrvamUlA iti viditacaraM viduSAM / nAstikastvAtmaparalokAdyapalApamUlaH, ki anuyogaapalApazca prasiddhipUrvakaH, sA caiteSAM sarvavitprarUpaNAmUletyapareSAM darzanAnAM jinoktadvAdazAGgamUlatvaM pratipa- H pRthaktvam dyamAnA api syAdvAdaM tatprarUpakAMzcaikaikArthApalApino deshnihnvaaH| ___ satyapi tIrthe sUtrocchedavAdinaH sarvanivAzca dvAdazAGgArthaprabhavA iti sugamamevAvasAtumiti / nanu nAmAdidravyAdijJAnAdinaigamAdivividhanayasvarUpaM syAdvAdAtmakaM ca jainazAstraM cennayAnAM kvAvakAza ? iti / jaino hi dharmo dvayAtmakaH, zrutaM cAritraM ca / zrute vyAkhyeyaM vyAkhyAnaM ca, vyAkhyeyaM vyAkhyAnatAtparyakaM, tata eva vivakSAyA avagamAt / vyAkhyAnaM ca paraiH kevlsNhitaadibhedmissttN| jainaH anugame tattatheSTamapi sUtrAnukUlArthayojanAtmake'nuyoge tu upakramanikSepAnugamanayarUpamiSTamiti pratizAstrazrutaskandhAdhyayanoddezAlApakasUtrANi nayAnAM vicAraNApadavIyogyatvaM / ata eva 'natthi naehi vihaNaM, sUttaM atyo ya jiNamae kiMci'tyavisaMvAyeva pravacanavacanam / nanvevaM nayAnAM pratisUtrArtha vyApakatve kimiti pRthaganuyogadvAratvamiti ? / yadyapi vyAkhyAnAGgaparigaNanAya tadvyAkhyAnaM pRthagdvAratayA nirdiSTaM tathApi vyAkhyAne tu nayAH sUtrAdinA sahaiva vyAkhyeyA bhavanti / ata eva bhASyakArAH-suttaM suttANugamo, suttAlAvagakao ya nikkhevo / suttaSphAsiyanijutti nayA ya samagaM tu vacaMtI tyaahuH| nanu pratisUtrArtha nayAstahi kathamanuyogadvArAdiSu pRthagnayadvAraM turyadvAratayA vyAkhyAyate ? / bhagavadbhya AryarakSitebhyaH parataH pratisUtraM tadvyAkhyAnasyAvarodhAttathocyate vyAkhyAyate pratyadhyayana jAnakriyobhayanayavyAkhyAnena, paraM sUtrAyau~ na kAvapi taddhInau sta iti pramANadvAre upakramAntargate teSAM vyAkhyAnamAdRtaM / tatazca sarveSAM sUtrANAM pramANapadamAptatvanirNayastu tadvicArAdhIna eva, paraM duSSamAjIvinAM Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti do // 62 // medhAdihAnimavalokya pratisUtraM tadabhidheyaM ca prati pramANanayasiddhayoreva sUtrArthayorvyAkhyAnamAcIrNamiti / na hi dravyasya nidhAnIkaraNe'palApakalaGkaH, vyavahArastu tatra mutkalena / atrApi pratisUtraM tadvayAkhyAnaM nidhAnIkRtaM natvapalaptaM na vA nihnavairiva viparyAsitamiti / tathA ca vidvAn kazcittathAvidhastathAvidhAna viduSaH zrotRRn prApya jinapravacanAvyAghAtakaM pratisUtrArtha padArthAn vA katicidAzritya kuryA - nayAnAM vyAkhyAnaM, na syuste ubhaye'pyAcaraNotthApakAH sUtrottIrNavAdina iti / nanu pratisUtrArthaM nayavyAkhyAnaM kurvadbhirbhagavadbhirAryarakSitaiH pAzcAtyAnAM medhAdihAniM bhagavantaM tathAvidhAnupamadhRtisampannamapi momudyamAnaM durbaforyoumatraM dRSTvA pramANadvAre nayavyAkhyAnaM nidhAnIkurvadbhiH sarvabhASApariNAmijinapativacanarUpasyAtmAgamasya bhagavadbhirgaNadharaiH sUtrIkRtasya dharmakathAgaNitacaraNakaraNadravyArthamayasyArthAdhikArAH kathaM pRthakkRtA iti / yathA nayagatA pratitrArthaM vidyamAnA vaktavyatA nyAsIkRtA tathaiva medhAdihAnimapekSyAnuyogAparaparyAyA adhikArA api pRthakRtvaikaika saralamArgaH - pravRttipadavImAsAditaH zeSAstrayastu nidhAnIkRtAH, / pratisUtrArtha nayavaktavyatAvat pratisUtrArthamanuyogacatuSTayavaktavyatAyA api mandameghobhirdhArayituM duSkaratvAt nayavaktavyatAnirUpaNena vinA'nuyogasamudAyasya nirUpayitumazakyatvAcca / tata eva sUrIndraiH pratisUtrArthaM nayAnAM vaktavyatA zeSAnuyogatrayasya ca vaktavyatA ityubhayamapi nyAsIkRtamiti / sarvamidamAvazyakaniryuktyAdyanusAreNohituM suzakamiti / nanu niryuktirAvazyakasya kaiH kadA ca kRtA ?, AcAryA AryarakSitAH kadA jAtA: ? iti / AvazyakAdidazasUtryA niryuktirbhagavadbhiH bhadrabAhusvAmibhiH zrutakevalibhiH kRtA / teSAM ca sattAsamayo vIrabhagavato dvitIyazatAbdIrUpaH / bhagavanta AryarakSitAzca zrIvIraprabhoH SaSThayAM zatAbdyAM anuyoga pRthaktvam // 62 // Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuyogapRthaktvam jAtAH / na ca vAcyamAcaryamidaM yad-dvitIyazatAbdIjAtAH SaSThazatAbdIjAtAnAmitihollekhakA iti / na ca AgamI zrutakevalitvenAtIndriyArthadraSTutvAnnAsambhavIdamiti. yato niyuktiSu pAzcAtyazrutadharANAM svasya zrIbhadrabAhorapi ddhArakakRti- ca namaskAro dRzyate iti / zRNu, kAzcana niyuktayo bhASyamizritA api niyuktitvena vyavahi- sandohe yante, kAzcana bhASyabAhulyAt bhaassytven| atra krameNAvazyakAcAraprakalpabhASye udAhartuM zakyate / bhASyANi ca pAzcAtyAnIti nirvivaadN| vastutastu vartamAno'nuyogaH zrIskandilAcAryapAdaiH pravartita iti nandIsUtragatAvalikAvAkyaM zaraNaM / tathA ca sUtraniyuktibhASyapATheSu sukaraM samAdhAnamiti / bhagavatAM zrIAryarakSitAnAmiti bahunyadbhutAni-prathamamatilaghuvayaskasya cartudazavidyAsthAnapAragAmitvaM, tAhakatvena rAjamAnyakulatvena ca mahA rAjakRto nagarapravezaH, prAbhRtapracaryagRhapUrtiH, mAtuH santoSAyaiva cirAya gRhAgatenApi prasthAnaM, tadAdiSTAdhyayanAyAjJAtazrAvakAcAreNa DhaDDharazrAvakAcIrNazrAvakAcArasyAnukaraNaM pravrajanaM ca zaikSaniSpheTikayA'pi, pUrvANyadhijigamiSuNApi niryAmaNArtha vilambanaM, vidyAM jighRzuNA'pi AcAryopAzrayAt pRthagupAzraye'vasthAnaM, AhvAnAyAgatasyApi bhrAtuH prajAjanaM, samastakuTumba dIkSaNaM, sacchatrakasakacchadhautikasyApi vRddhapiturdIkSaNaM, kalayA tanmocanamapi, vRddhasyA'pi pituH bhikSAcaparyAya avatAraNaM, kAlikAdizrutamUDhanayatvakaraNaM, anuyogavibhAgena sUtrANAmavasthApanaM kramazo vihitAni / svayaM paralokamalaMkurvANeSvapi bhagavatsu bhagavadvajrasvAmini dazAnAM pUrvANAM turyasaMhananasya yathA vyucchedastathA kiJcinna vyucchinnaM / paraM tatrabhavacchiSyeNa goSThAmAhilena nihnvaayitmiti| nanu ta evaite AyarakSitA ye kalpakiraNAvalIkAreNAryarakSatayAkhyAtA anye veti / taduditacaritrA evAmI, kevalamAryarakSatvenAkhyAtA iti tu mugdhamohanameva, tatraiva triSu AryarakSita PROJANAS // 63 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo dArakakRti sandohe // 64 // nAmnaiva vyavahArAt, satyapi AryarathaziSyatvaprasaGge tosaliputrAcAryaziSyatayaiva bhaNanAt bhadraguptAcAryaniryANAyAH zrIvasvAminaH pArzve'dhyayanasya ca bhaNanAt zrIbhadraguptavacasvAmibhyAM samAnakAlabhAvitvasya spaSTaM jJApanAt, kevalaM vajrasvAmivRttAntasyAsannatvAt zrIvajrasvAmyAryarakSitAnAM sambandhasya dRDharUDhatvAt tadanantaraM tadvRttamAkhyAtaM smAritaM bahusamAbhidhAnemAryarakSanAmnA / anAbhogavilasitaM tadAkhyAnaM cedabhaviSyat niradekSyadAryarakSanAmnA Arya sthaziSyatvena ceti / kiJca - tatropasaMhAro'pi ityAryarakSitasvarUpamityeva kRtaH, na tu ityAryarakSasvarUpamiti / kalpAntarvAcye 53 zrIsvAmini dazamaM pUrva tUrya saMhananaM ca vyucchinnaM / 46 iti zrIvajrasvAmisambandhaH / AryarakSitasambandhazcAyam ||apUrNa / iti anuyogapRthaktvam / / niSadyAvicAraH (23) niSadyAyA vicArostha, kriyate bAlabuddhinA / prasiddhiryaniSayAyA, jaine sArvatrikI khalu // 1 // kaH zabdArtho'tra cedraDhyA, pracchanaM praNipatya yat / sarveSAM gaNadhAriNa, tat trikaM jinarAT puraH // 2 // jinAca kramazaH sarve, tAn vadantisma zAsane / utpannaM vigamaM dhauvyaM, tataH sA tripadI matA ||3|| koTyAcAryA ataH prAhuH, svIyAvazyakavArtike / agapraviSTaM tadyatsyAt tripRcchotthaM zrutaM samam ||4|| eSa eva ca rUDho'rthaH zAsane vartate'dhunA / tripadyutthA tataH sarvA, dvAdazAGgI prakIrtyate ||5|| Avazyakasya cUrNau tu dvAdazAGgayA vidhau gaNI / niSadyAtrikamAdAstAyo'nyathA tAH pareSu tu || 6 || nandyAbhrUNa tu sUrIzairmataM bhinnaM to budhaiH / AsanaM tu niSadyA, jJAyate tadvacogaNAt || 7|| Ahuste gaNinaH pUrva, niSadyAmAzritA jaguH / niSadyA vicAra: // 64 // Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo dvArakakRti sandohe // 65 // ekAmekAdazAGgAni tato'rtho'tra bhavet pRthak // 7 // caturdaza ca pUrvANi, sarve'pi gaNadhAriNaH / cakrazcaturdazaitAstu, zritvA zAsanasampade // 9 // kriyAtre ca sarvatra, niSadyA''sanavAcikA / sAdhudehaM jaguH sUtra - kArA naiSadyagaM punaH // 10 // niSadyAdyotinIM cakre, paddhatimarthasaGgrahAm / AnandadAM susAdhUnAM, mokSamArgaikacetasAm // 11 // iti niSadyAvicAraH // samyaktva SoDazikA (24) namyAM jinezo yadi tattvabodho nirgrantha Adhyo yadi mokSavAcchA / kRpA vitIryA yadi karmabhItistattvatrayaM dhAryamidaM sudhIbhiH || 1 || zAstreSu samyaktvamudIritaM jJairbhUtArthatattveSu rucirnirIhA / jIvAdiSu projjhitasarvadoSA, nikSepamAnaiH sanayaiH prabandhAt // 2 // turye chupAGge prathame pade do, jagAda sallakSaNamAptavaryaH / tathottarAdhyAyavaco'pi mokSa - mArge sthitaM bhavyavilokanIyam // 3 // satyapyamuSmin vacane gatAghe, zrIyogazAstre prabhuhemasUriH / jagAda deve sugurau sudharme, zraddhAnamugraM kimu saddazAM tu 1 // 4 // satyaM tvayAvAdi vineyavarya !, paraM virodho nahi kopyamudhyoH / yato bhavejIvamukhAni samyak, manvAna ArhantyamukheSu mantA || 5 || vilokayannAzravabhArabhugnaM devaM guruM dharmamuzenna tatram / cetsaMvare nirjaraNe ca magnaM, pazyetkathaM naiva sa manyate'rham 1 // 6 // zraddhA tato jIvamukheSu yasya, jAyeta tattveSu jinoditeSu / kathaM sa kuryAt bhavavArdhisetau zraddhAM na deve sugurau sudharme ? // 7 // jJAtA na cintAmaNisadguNAnAM rameta pASANacaye kadApi / na SaTpadacatarasena pIno, nimbaM nilIyeta gatAtma bhAvaH // 8 // avetya jIvAdipadArthasArtha zrAddhastato muJcati duSTadevAn / guruMzva dharmAn bhavadAvalI samyaktva. poDazikA // 65 // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhAn, kaTe na kApaNa Adaro vidaH // 9 // AsthAya mAdhyasthyamuzan samAyAM, cintAmaNi bhAgamo. kAcasamAnabhAvaM / vidvAnapi prekSyata AdareNa, kiM bhAvavettrobhayayoryathAIm 1 // 10 // jagAda vIro vrata- 12 samyaktvaddhArakakRti- dhAraNAyA, anukramAtpaJcakamAptamukhyaH / atikramANAM sudRzastadAdau. zaGkAdikAn pazca samudakIrtayat // 11 // II bhedavicAraH sandohe vidvajjugupsA vicikitsatA vA, vargoMditA yA na sakA guruM tu / dharma ca satyaM niracaiSuraI, teSAM pareSAM na tu lezato'pi // 12 // tathA parIhAramudAjahAra, vIro'nyapAkhaNDikasaMstavasya / na cAvinizcitya guruM yathArtha, jahyAt sudRSTistakamAptazuddhiH // 13 // zrAddho'pi cAnanda upAsake'Gge, tathA parivATa prabhurammaDo'pi / tatyAja muktvArhatacaityasAdhU-nAye hyupAGge paratIthikAAn // 14 // tatazca nizcayamidaM sudhIbhirjIvAditasveSu rucirhi hetuH / kAryA sudevavratidharmasevA, yathArthametad dvitayaM jinoktam // 15 // samyak samyaktvamAlakSya, zuddha deve gurau vRSe / zraddhAnaM kAryamAnanda-mayaM yena padaM bhavet // 16 // itisamyaktvaSoDazikA samyaktvabhedavicAraH (25) guNo yathA''tmano jJAna, svarUpeNa tataH zive / sthito bhaGgena sAdyanantatayA nityarUpabhAk // 1 // HI na tajjJeyAzritaM jJAnaM, jJeyAnAM hAnivRddhitaH / viparyAsAnna tasya syAt . svarUpaparivartanam // 2 // nAjJAtaM tena / H vizve'sti, vastu kiJcit samantataH / jJAtaM samaM tatastena, netaretarAzrayatA ttH||3|| anyathA tasya sArvaiye, IA jJeyaM vastu samaM bhavet / siddhe samagravistAre, jJAte sArvayamasya tu // 4 // Atmano jJAnavannityaM, guNaH samyaktvamiSyate / cAritrasyeva nAzo'sya, siddhatvAptau mato nahi // // paraM yathA''tmano jJAna, chAmasthye vastunizritaM / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. samyaktva dvArakakRtisandohe // 67 / / ato nibandha ityuktaM, tatvArtha viSayoditau // 6 // tathedamapi jIvAnAM, jAyamAnaM vinAzataH / samyaktvarodha- / kAnAM tu, rUcirityabhidhAM dharet / / 7 // ata eva hi sUtreSu, samyaktvAnAM vibhedane / dazadhA rucizabdena bhedAH |bhedavicAraH ziSTA dazApi ca // 8 // ye jinenAbhidhIyante, bhAvA jIvAdayo nava / yathA tathaiva te samyagdRzo'manyanta nAnyathA // 9 // AdyA rucinisargAkhyA, sA dvidhA yad bhavodadhau / marudevyAdivatkecidantakRttvaM gatA iha // 10 // kecidvlklciiryaadishraaddhbaalaadisnnibhaaH| pUrva prAptvApi samyaktvaM, navaM prApurvinA kathAm // 11 // dIpAdarzAdayo yarthA, yathA nAnyAnapekSate / svarUperthAn paraM sattve, dyotanAdi vyadhuH punH||12|| nisargo'yaM tathA jIva-guNo to yadi saGgatAH / jIvAdayastadA teSAM, ruciratra zubhA bhavet // 13 // paryAptirAgakAyAdihIne yaddarzanaM bhavet / rUpaM tajjIvagaM nityaM, paratra rucirIyate // 14 // sarAgANAM yathA dharmaH, zrotRNAM zrutasaMzritaH / na dharmaH zrutabAdhAyAM, teSAM tatte zrutaM zritAH / / 15 / / asaGgaM yadanuSThAnaM, cAritraM yadarAgajaM / na tatrAjJAnibandho'sti, pazyatAM nAsti dezakaH // 16 // upadezarucimura yAH, zeSA bhedA navAtra ye| te sarve niyamAt tacande zraddhAM dadhurbuvam // 17 // zrIpuNDarIkagaNyAdyA, jinokteSu ruciM dadhu / jIvAdiSu tathAbhUtA, upadezarucau matAH // 18 // zrIzreNikamukhAH zrAddhA. vacaH zrutvA''rhataM punaH / avicAryaiva manyanta, AjJAyAM te ruciM vyadhuH // 19 // dAhAyAbhaya AdiSTo, yenAzakya zIlavyayaM / cellanIyA vaco matvA''hataM taM yanyavArayat // 20 // adhIyAnAH zratAnyeke, sadRzaM tvnulebhire| ataH zastraparijJAyAmutkramaH kAyago mataH // 21 // spRSTaM zrutaM mataM sarvairna ca sarve'pi sdRshH| mithyAdRzAM tato datte, vrataM mArgapravezakRt / / 22 / / ataH kanyAvivAhasyAticAro'Nuvrate mtH| paraHsahasrasAdhUnAM, sUtrAt samyaktvasambhavaH // 23 // utpattivyayanityAtma-padatrayamudAhRtaM / IM sarvajJena samAkarSyAzeSaM viracitaM zrutam // 24 // gaNadhAribhiH samagrai-statte sarve na ki matAH / vIjarucaya / RREARS 67 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Anamo dvArakakRti sandohe // 68 // Aptaistadvadanyepi bhavAzritAH || 25 || yugmam || zrIgautamagaNezo'gre, jinasyAgAd bubhutsayA / jAte cAbhiga buddha:, mAtrAjIcca kSaNAna punaH ||26|| pare'pi tAdRzA jIvA. ruci ye dadhurArhatIM / abhigamya paraM navaM te'pi ca syustathAvidhAH ||27|| AcAryeNa navAH zrAddhAH, subuddhyAdyAH kRtAH purA / suhastinA samAkhyAya, vistarAjinazAsanam ||28|| pare tathAvidhA ye syuH, zrAddhAdyAste'tra sampatAH / vistArarucayo yena, buddhAH zrutvA bahuzrutam // 29 // zrAddhaH patiH subhadrAyA, yathA''carya vratoccayaM / kriyayA pratibuddhaH san prAptaH sadRSTimutamAm ||30|| zAnti vivekasa hitAM, saMvaraM ca yathA'budhat / cilAtiH svAtidattazca, sUkSmAdizravaNAt punaH // 31 // eka ityAdivAkyAnAM, vipro buddhastu somila: / zrutestadvatpare jIvAH bhaveyuH sUkSmarucayaH // 32 // govindavAcakAdyA ye. parAjitya vrataM laluH / pazcAdadhItya SaTkAya - dharmadarzakamAgamam ||33|| ArhantaM satyazritya tataH samyagdRzo'bhavan / tAdRzA dharmarucayo, jIvA atra samIritAH ||34|| yathA kAcAdisaMsargAt, prakAzasya bhidA bhavet / dRSTRNAM jyotiSo naiva, sthAnAcA guNe bhivA // 35 // ete bhedA nisargAdyA, dazoktA rucibhedataH / pratibandhavinAzasya vaicitryaM nAtra lezataH // 36 // pratibandhavinAzasya, vaicitryAt trividhaM mataM / kSAyikAdivibhedaM tu samyaktvaM zrutasAgare // / 37 / / matA bhedA, vizeSAvazyake zrute / anuSThAtRbhidaite syuH, na paraM tadabhedataH // 38 // nizvayavyavahArAbhyAM dravyato bhAvatopi ca / ye bhedAste jJeyakartR-vaiziSTayamekSya sammatAH ||39|| iti samyaktva bheda vicAraH // samyaktvabhedAH (26) abhinamya jinezAGghri, bhavAndhoM potavaddhitam / samyaktve nirNayaM vakSye, medeSu svAnyabuddhaye // 1 // I samyakrava bhedAH // 68 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Di yasmin labdhe bhavo'pArdha-pudgalAvarttato'dhikaH / niyataM na bhavettasmai, ko na zlAgheta dhIdhanaH? // 2 // anantazo'dhi* AgamIDil jagme'yaM, jIvazcAritrapAlanam , / jJAnaM ca dazapUrvAntaM, na ca tI! bhavArNavAt // 3 // vyavahAragatAn jIvAnA samyaktva. dvArakakRti zrityokto jinAgame / aveyakedhUpapAto, na tajjJAnavrate vinA // 4 // niruddhA durgatirdattaM, tAbhyAM paugalikaM H / . bhedAH sandohe sukham / yadyapIha paraM labdhaM, narte samyaktvamavyayam // 5 // vrataM jJAnaM ca kiM naiSAM, mA bravIrmokSasAdhakam ? / mokSa-4 bIjaM tu samyaktvaM, na vRkSo bIjamantarA // 6 // AsannaM granthidezasyAnantakRtvaH smaagtaaH| bhavasiddhikajIvA na, paraM samyaktvamAzritAH // 7 // puro'bhyarNe samAyAto-'nantazopi naro dhruvam / labhate na narAdhIzA-sthAnasaMsatsukhaM punaH // 8 // tasyAbhRtkarmaNo hAso, granthikasyemadhUlivat / tato'vyAghakSayaprApyaM, nApat samyaktvasanidhim // 9 // anUnocchalitAtmIya-vIryo granthivibhedanaM / kRtvA kazcit labhetedaM. samyaktvaM mokSasaukhyadam // 10 // ko'sau granthiH ? kathaM cAyaM, bhinno jJAyeta paNDitaH ? / bahau sthitau prahINAyAM, kiM samyaktvAdeH prayojanam ? // 11 // granthiH saMyojanAntyAMza-stadbhedo duSkaraH punH| sukha paugalikaM kAGkhanneta yAvatsamIyivAn // 12 // na dharma nApyadharma sa, vivikte mugdhabuddhikaH / pASANagholayuktyA tu, babadhnannayaM jaran // 13 // AyAtotra paraM nAgre, yAti paugalike sukhe / duHkhabuddhiM saukhyabuddhi-manAdhAya mahodaye // 14 // AtmapudgalayorbhedaM, yathAvadadhigamya yaH / karoti lInamAtmAnaM, sagAtmodbhave sukhe // 15 // evaM ca pudgalA zaMsA-rahito'vyayamIpsukaH / jJAyate bhinnagranthirnA sacchAstraM dRzamAzritaiH // 16 // labdhe samyaktva etasmin , | manyate nArthakRtpadam / vihAya zAsanaM tena, dIkSayatyAtmasaMzritAn // 17 // yathAbhrapaTale kSINe, tejo'rkasya V prasarpati / kA~dhe kSapite tadvadarzanAdi trayaM svataH // 18 // yathA tApo'mbusaMzoSa, vidadhAti tathA trayam / | agrataH zoSayetkarma-sthiti tasmAd gugAvaliH // 19 // darzanasyetthamAptasya, saptapaSTimitA mtaaH| bhedA vRkSa // 69 // Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRti sandohe || 06 || // IAS yathA skandha-patrazAkhA sumAni ca // 20 // sAdhanAnAmAnukUlye, na vRkSaH svAGgavarjitaH / tathAtra darzanasyAmI, prApyante sAdhanAzrayAt // 21 // niyamAttatra zraddhAna-catuSkaM darzane bhavet / liGgatrayaM trikaM zuddhe-rlakSaNAnAM ca paJcakam ||22|| sthAnAnAM bhAvanAnAM ca SaTkaM zeSAH prasaGgataH / dazadhA vinayaH paJca - doSatyAgaH prabhAvakAH ||23|| aSTAdhyA bhUSaNAni, paJca- sevyAni zuddhaye / AkArA yatanAH SaT SaTU, syurApattigatasya ca // 24 // kSAyike darzane kSAyo - pazamike'pi tattvataH / vyavahAranizcayAbhyAM syurlabdhe'mI guNAkarAH / / 25 / / yathA sAdhoryathAyogyamete sAdhanasambhave / tathA sAdhanasAmagryA, abhAve'NuvratezinAm ||26|| kecidatrA bhedabhAjaH, kecicitarathA punaH / aGgAGginAM mate jaine, bhedAbhedau na bAdhakau // 27 // vrateSu bhAvanAH paJca yathAna vratabhedakAH / tathA vijJeyamatrApi bhedabAhulyamAtmanA ||28|| skandhena zAkhayA patraiH, subhaiH zAkhyupalakSyate / na ca bhinnAni tAnyebhyastadvadatrApi bhAvyatAm || 29 // ityevaM bhavavArdhipAragamane sAmarthyabhAg darzanaM, zAstroktyAnuguNaM bhavI hitapadaprAptyai sadAnandadaM / bhedaiH sAdhurasonmitairanugataM saddRSTinAM zreyasa, AnandodadhinA vyacAryamRtavArthAvutsukenAtmanA ||30|| iti samyaktvabhedAH // samyaktva jJAtAni (27) palyAdIni prasiddhAni, procyante sUrisattamaiH / AdyasamyaktvalAbhe tu jJAtAni zrutasantau // 1 // sAmAyikAni catvAri, niryuktau vivRtAni tu / AdyaM samyaktvamuktaM tajjJAtAnAM tatra yojanam // 2 // tattvatastAni sarvANi caturSvapi munIzvarAH || sAmAyikeSu yuJjanti, niryuktau yadudIritam // 3 // sAmAnyenAntime bhAga, Aptau jJAtAni santi ca / sAmAyikAnAM tadyuktaM, nano ( na tu ) sarvatra yojanam // 4 // ZZO samyaktva jJAtAni // 78 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo sAmAnyena nava prAktA, dRSTAntAH sadgudgame / paraM teSu vizeSo'yaM, kathyamAnastu yujyate // 5 // sAmA- 1 nyena hi jIvAnAM, caturdhAghakSitau sthitiH| palyadRSTAnta nirdhAryA, satAM dharmodyamastataH // 6 // samyaktvadvArakakRti bhAvaniyati, tathAbhavyatvasAdhitaM / balaM jIve kvaciyenAtikramo nityasaMsthite. // 7 // kizca prAcurya 'jJAtAni sandohe mAzritya, dRSTAntaH palya ucyate / anyathA no guNAvAptiH, karmANUnAM ca zUnyatA // 8 // taccato bhu||71|| bandhitvaM sajJipaJcAkSajanminAM / mithyAdRzAM tato heyaM, mithyAtvaM sarvathA budhaiH // 9 // dvitIyetra nigodAnAM, dRSTAnte giritulyatA / sarittulyo jagadbhAvo'zmAnaH sadRgyujo'GginaH // 10 // kriyA'tra gharSaNaM sA'NubandhabahunAzasajitA / sagyogyatvamAkAro, na samyaktvaM kriyAM vinA // 11 // tato'tra yogyatAvAptyai, yA sAmagrI prasAdikA / Apyate sopameyA syAdyAMvatkaraNamAdimam // 12 // jJAnAyAGgipravRttInAM, kITikAjJAtamuttamaM / paraM tadAdyakaraNe, pare dve satpayatnaje // 13 // abhiprAyAt kriyA tasyAH, phalaMna sA phalAthinI / atrAGginAM tapo bAlyAGkitaM citraM prajAyate // 14 // sahetaitAdRzaM kaSTa, mithyAk tapa Adi / | yena samyagdRzo'neke, muktimApuH sakAmakAH // 15 // yathA puruSajJAte'tra, yatne'pi caurasaGgamaH / tathAGgiSu pravRtteSu, rAgAdInAM samudbhavaH // 16 // aneke tena sadRSTimaprApyAguH parAM sthiti / paripakvasthitibhavyo'tra kuryAt karaNatrayIm // 17 // samyaktvamIpsavo'neke, jIvA mithyAtvamohitAH / svayameva gatA mohe, paramAM tu punaH sthitim // 18 // yathA jvarastanau tApaM, samagre kurute drutaM / tathAnantAnubandhitvAt , kaSAyA api janminAma // 19 // kepAzcideva jantUnAM, nisargAyAM tu sdRshi| svayaM nazyati tApaH sa, pareSAM guruvAkyataH // 20 // paropakAriNo vaidyAzcikitsante jvarArditAn / tathA'tra sAdhavo jIvAn , KI nayaMte satpathe'parAn // 21 // kodravANAM yathArUpaM, tridhA tadvadihAGginAM / prApte'ntare trividhaM ca, mithyAtvaM INI // 7 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R Agamo. ddhArakakRtisandohe vicAraH // 72 // kurute'sumAn // 22 // yathA zuddha jalaM jAtaM, pareSAM zuddhaye bhavet / tathA samyaktvamApyAnyA-naginomArgamAnayet / // 23 // yadyapyabhavyato'nantA, buddhvA siddhiM gatA nraaH| tathApi te taduddezA na, bhavyA nityaM sAyikabhaH tadarthikAH // 24 // vastraM yathopabhogArha, ciraM kAlaM tthaangginaaN| samyaktvaM yena tatsAdhanantamapi prajAyate / // 25 // pRthak pRthag mayA bhAvaH, palyAdInAmudIritaH / jJAtAnAmAtmamodAyozantu samyag budhAH param // 26 // KI vasaGkhyAitisamyaktvajJAtAni // kSAyikabhavasaGkhyAvicAraH (28) . natvA mohamahArAti-mAnamardanamAlinaM / jinaM nirjarasantAna-tatakIrti jagatprabhum // 1 // samyaktve kSAyike labye, zeSAM bhvbhrmaavliiN| zAstradRSTayA vinirNIya, vacmi svAnyAvabuddhaye // 2 // kSINe nizzeSato dRSTi-mohasaptaka Apyate / darzanaM kSAyikaM yattannirmalaM vyabhracandravat // 3 // na smygdrshnaannuunaamudyaaddrshnaahtiH| cettadaiSAM kSaye kiM na samyagdarzananAstitA ? // 4 // bhedaM darzanadRSTayorye, manyante sANudarzanaM / sAcchAdaM vigame dayyA, dRSTiriSTA budhaistakaiH // 5 // nirmale'bhra yathA nArka-tApo bhuvi nihanyate / abhrApagamabhAve tu, sa prAcuryeNa bhAsate // 6 // tathAtra darzanANUnA-mudayAt zaGkitAdayaH / teSAM kSaye vilIyeta, zaGkAkAsAdi dUSaNam // 7 // kSAyike darzane labdhe, nAyurbaddhaM tadA naraH / samApya kSapakazreNiM, labhate padamavyayam / / 8 / baddhAyuvirametAtra, svarge zvabhre'mitAyupi / nare tirazci yAtyeSa, nAparatreti zAstragIH // 9 // anantare bhave svargI, nArako vA zivaM vrajet / amitAyunarastiryag , devIbhUya pumAn punaH // 10 // jAto mahodayaM yAyA-devaM kSAyikadarzane / labdhe bhavAnAM tritayaM, catuSkaM vAvaziSyate // 11 // kathaM kRSNanarendrasya kSAyike darzane sthitaM / bhavapaJcaka Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo A| zamanirNayaH dvArakakRti sandohe // 73 // manyacca, prAntye duSprasabhe'pi kim // 12 // nAsau yadamitAyuSko, na cAnantara janmani / zivabhAk , kSAyika cAsya, samyaktvamupavarNyate // 13 // zrIprabhasyApi gaNino, nizIthe mahati zrute / duSSamAmadhyame bhAge, samyaktvaM kSAyikaM matam / / 14 / / satyaM trayo naikajanma-bhAvimokSAH paraM tvamI / dadhate'vyAhataM zuddha, darzanaM kSAyikA matAH // 15 // kSAyopazamike zuddha, vyapadezaH kRto bhavet / kSAyikasyAnyathA kiM nu, bhavAdivyatyayo bhavet ? // 16 // vinAntyajanma saGkhyAbdAyuSkastajama caantraa| sArvadiSTaM vinA'nyasminna ca syAtkSAyikArjakaH // 17 // kiM ca kRSNena rAmAya, pretenApi ripoH shuce| darzayitvA nijAM . mUrti, sRSTikRtvAdi coditam // 18 // rAmopi taccakArAzu, bhrAtRsnehavazaMvadaH / snehaH sanmArgapAtho'rko, mithyAtvAmbudhicandramAH // 19 // kArmagranthikasUrINAM, tathA siddhAntadezinAM / AcAryANAM mataM nAtra bhavAdiniyame pRthak // 20 // tadeSA matirasmAkaM, kSAyopazamadarzane / zuddhe, zrutadhanyasta, AropaH kSAyikasya tu // 21 // anyastvitarathA khyAtaM, mAnyaM satyAnvitaM mama / atrArthe'tIndriye yanna, pramANaM mugdhakalpanA // 22 // zrotRNAM mA viparyAsaH, zaGkayA bhUjinAgame / parasparaviruddhArtha-mAkarNya matimohataH // 23 // tato manISayA'smAbhiH, zAstrIyoktidRDhIkRtA / anyathA vastutatvaM cen , mithyAduSkRtamastu naH // 24 // sarve samyaktvavantaH syuH, zrotAraH zrIjinAgame / yAcanA pravidhAyeti, virame zlokadRmbhaNAt // 25 // ityaM zAyikadarzanAptiritaragranthoditA kezavA-yeSu pApa na saGgatiM na ca vidhistatraucitImaJcati / samyaktvasya tathAvidhasya gaditaH zAstrocaye'tastvimaM, kRtvA granthamaNuM samAdhividhaye yAce'mRtAnanditAm // 26 // iti kSAyikabhavasaGkhyAvicAraH / / zamanirNayaH (29) natvA vIraM jagadvandhaM, mokSamArgasya dezakaM / zamasvarUpazaGkAyA, nirNayaM vacmi vAGmayAt // 1 // cAri // 73 // Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 74 // treNa vihInAnAM, mahodayamukha nahi / na ca tajjJAnahInAnAM. jJAnaM samyagdRzAM nanu // 2 // samyagdRk ca zubho I jIva-pariNAmastu tttvtH| sa ca mithyAtvakarmANu-zamanAdeH zamAdibhid // 3 // jJAyate svAnyago'pyeSa, liGgai- zamanirNayaH bhAgamo rupshmaadibhiH| teSAmutpattirApteno-ditA pazcAnupUrvItaH // 4 // nyAsasteSAM yathAmukhya-mityUce haribhadrarAT / / dvArakakRti- vizikAyAM, yato navA-nukampAyuga hi nAstikaH // 5 // jIvaM bhavAntaraM pApaM, duHkhaM ca manute ydaa| tadA''. sandohe rteSvanukampeta. nAstikastu tato bahiH // 6 // yukto'nukampayA sattvo, bibheti duHkhasaJcayAt / bhavaM ca tanmayaM jJAtvA, nirvindenna kathaM bhavAta ? // 7 // nirviSNazca bhavAja jantu-rapavarga vimArgayet / parA saMvignatA caivaM, tadarthI |H DI zrayate zamama // 8 // cintayitvedamAptotaM. dhArya hRdayagaM sadA yena mithyoktigaralaM. na jAta daHkhadaM bhaveta I // 9 // atra kecidanantAnu-bandhinAM zamanaM zamaM / liGgamAdyaM jaguryasmAnnAbhittvemAn yataH sudRk // 10 // virujhukAraNAbhAvo, hinAtyeva virodhinaM / janmavyAdhyAdirahitaM, yathA siddhe sukhavrajam // 11 // atrAnye pravadantyevaM, cturviNshtisdyutH| zamaM pumAnanantAnu-bandhinAM kurute na kim ? // 12 // kizca sAsvAdano jantu-rAyo dayavAnna hi ? / anvayavyatirekAbhyAM, na tat tad gamakaM bhavet // 13 // kizca cAritramohasya, bhido'nantAnubandhinaH / tanna tadgamakaM teSAM, zamanaM jAtu sambhavet // 14 // liGgaM syAd vyavahArArtha, zamazca na tathA bhavet / anantAnAM tathAsau cet , kiM nAnyeSAM pareSu saH // 15 // na cAnyebhyo vizeSatva-manantAnAM smksstH| pakSAdisthitimatvaM hi, na liGgaM sthUranItitaH // 16 // anyathA'viratAH zrAddhAH, tirygnrbhvaayussoH| bhaveyurbandhakAstasmA-dveturnAsya zamA bhavet // 17 // samyaktvasyAgrahAbhAvo, liGga sa ca zrutoditaM / spaSTamAcaratAM tasya, // 74 // . viruddha sarvayojjhatAm // 18 // atra medhAvinaH kecita , kRtazAstraparizramAH / jagurya AgrahAbhAvaH sa kathaM sadRzAM bhavet // 19 // kathaM ca kiMkRto vA syaa-daagrhaa'styvstuni| mithyAtvAcet na kiM syAtsa, sarveSvekendriyA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. diSu ? // 20 // caturviMzatisattAko, nAbhavyo nAmanuSyakaH (samastakhaH) / tato'nantAnubandhinAM, zamaH samya zamanirNayaH dvArakakRti ktvahetukaH // 21 // etAvatA na samyaktva-hetutA zamabhAvane / samyaktvaprAptaye yasmAt , karaNatritayaM matam sandohe // 22 // cAritramohanIyasyaite, bhedAzcet tadapAgame / kiM cAritraM bhavet sAkSAd , na cedapagamAt kimu ? // 23 / / sarvazAstreSu saptAnAM, kSayAdeH nAyikAdikaM / samyaktvaM sammataM tacca, virudhyeta kathaM nahi // 24 / / AdyAdiSu guNasthAneSvavrataM na bhaved dhruva / pAte evaupazamikAdAsvAdastatra kAraNam // 25 / / nAparaM tebhya ityatra, zama eSAM tu liGgatA // pakSAdiniyamazcainna, kapAyANAM mato bhavet / pAkSikAdipratikrAnti-niyamo'pi vRthA bhavet // 26 // tattatkaSAyage citte, bhavetteSAM tathA gtiH| sadRzAmRta evAsti, nAnubaddhAzubhA mtiH||27|| kArmagranthikasUrINAM, mate seddhAntike'pi ca / ghAtakAH sadRzo'nantA-nuvandhina udiiritaaH||28|| tadeSAM zamanaM sadudRga-bhAvasya || gamakaM bhavet / cettadA na virodho'sti, prAptirasyAstacchidaH // 29 // prItistattveSu zAntyaiSAM, pratItistattvagA II punH| mithyAtvAdizamAcetsyAt syAd dRk cAritramAhabhid ! / 30 // guNau vairAgyasaMvego, samyaktvasya shaanugau| kiM na cAritrarUpe sto'vivakSA'sajJicittavat // 31 // vijJA anye tvAhuratra, zuzrUSA dharmarAgitA / vaiyAvRtyaM gurau deve, zrAvakatvanibandhanam // 32 // kecittu kovidA Ahu-rvaitRSNyaM viSaye punaH, na dRgmoho'rucirdharme, krodhakaNDUzca sadRzaH // 33 // pare dAkSiNyamaudArya, pApakutsA'malA mtiH|lokpriytvmetaani, linggaanyaahuvickssnnaaH||34|| evaM samyaktvaliGgeSu. dRSTvA citramatAni na / vyAmoho viduSA kAryo, yataH sarvANi sanmateH // 35 // yataH samyagdRzAM deve, gurau dharme ca na kvacid / krodhAdeH sambhavastena, zamo lakSaNamucyate // 36 // sAmAnyamatijIvAnA-metatsyAdanapaM yadi / tadA'mISAM tu samyaktvaM, yathAI lakSyate budhaiH // 37 // gItArthA yatayo ye tu, dharmazAstrArUpakA / teSAmanAgraho liGge, nAntarA tatsudRSTitA // 38 // kriyAbhede'pi naiteSAM, kadAgraha- Ti // 7 // Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. khArakakRtisandohe CG 76 // samudbhavaH / cena siddhAntabAdhA syAt , teSAM tasyApi liGgatA // 39 // zAstrottIrNI kriyAM kurvan , svayaM zAstrAzritAM punaH / nindan kadAgrahAsto, mithyAtvI nizcayAna kiM ? // 40 // vratArthI zrAvako dharma, zrayan liGgai- pratimApUjA bhaivedyutaH / zuzrUSAdibhirabhyacyarityeSAM liGgatA'naghA // // 41 // zrutadharma zrayan zrAddhazcenna vaitRSNyabhAgbhavet / dvAtriMzikA bhavenmugdho vRSe'nicchaH, kruddhazcAsau na zuddhadRk // 42 // tataH siddhamidaM hanta, zrotAraM zAstravarmanaH / samAzritya vitRSNatva-mukhaM liGgaM yathoditam // 43 // ye ca dAnAdidharmeSu, pravarttante nrottmaaH| teSAmaudAryadAkSiNya-mukhaM liGga sudRgbhavam // 44 // evaM liGgAni pazcApi, samyaktvagamakAnIti / na lezato virodho'sti, syAdvAdanayamicchatAm // 45 // kazcidekapakAraM tu, nizrAya nizcayaM ghadana / nirAkriyeta vidvadbhirnekAnto yat zrutAnugaH / // 46 // vyavahAryANi liGgAni, naikAntAd vItarAgatA / sarvajJatAyAzcidraM yan , nAdhyakSohathA tu liGgataH // 47 // vItarAgatvasAdhutva-zrAddhatvAnAM ca kAni vai / sajvalanapratyAkhyAnA-'pratyAkhyAnazamAn vinA // 48 // liGgAni A vyavahAreNa, yato'yAkhyAtamukhyakAH / guNAH prAdurbhaveyustaMdavApIdaM nibhAlyatAm // 49 // zivArthI nizzeSo / yatigRhigaNaH sanmataruciH, prayatnaM kurvANo nijahitakRte sadRzi sdaa| yatetAtmArthI san jinapagaditaM / / lakSaNacayaM, zamAdyaM buddhvA yat zivapadakarI saiva sudhiyAm // 50 // itishmnirnnyH|| pratimApUjAhAtriMzikA (30) natvA namendrarAjAliM, jinaM sattattvadezakaM / tatpUSAyAmaghonmAdaM, cikitsAmi yathAgamam // 1 // zrImajinendramUrtInA-marcane yo vadedagha / praSTavyaH sa pumAnevaM, kathaM bandhoja pApmanaH ? // 2 // mithyAtvama- I // 6 // vrataM yogAH, kaSAyAzca yatA'hasaH / bandhasya hetavastatra, kimarcAyAM vibhoriha ? // 3 // jinendra devatAbuddhena 23.35 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. ID mithyAtvaM jinArcane / na coya sthApanAyAM na, guNAstattatra kiM na tat 1 // 4 // yathA nAmni guNAbhAve, DI namo'rhadbhya itIraNe / guNAbhAvagatAH namyAstathAtra karaNau na kim 1 // 5 // kizcAnyayUthikA nAM, tyAgo'- I pratimApUjA dvArakakRti- rcAyAH kRto na vA ? / kRtazcet kiM na taddeva-buddhathA syAnna tadanyathA // 6 // zAstreSu bahuSu proktAH, saprabhAvA hi dvAtrizikA sandohe mUrtayaH / anyayUthikadevAnAM, satyaM taccena kiM guNaH ? // 7 // samyaktve tyAjyatA sUtre, caityAnAM paratIthikaiH / / svIkRtAnAM jinAnAM tana , na bimbe jinadhIvRthA // 8 // zrIaupapAtike sUtre, tadatidezayuteSu ca / sarvatra varNane // 7 // puryA, bAhulyaM caityagocaram // 9 // ata eva gatA yasmA-ccAraNAzcaityavandakAH / tatraitya vandanaM kuryuzcaityA- | nAmiti gIyate // 10 // utsarge sAdhavastAsAM, mUrtInAM vandanAdigaM / phalamAptuM paThanti srAk, sUtramAvazyakoditam // 11 // avrataM ca na taddhatuH, kaSAyodayajaM hi tat / anyathA munayaH kiM svagurorabhimukhaM yayuH // 12 // kathaM mahadhikAH sarva-sAmagryA jinvndkaaH| niryayuH ? kizca varSAsu, vyAkhyAnazrutiriSyate // 13 // tadArambhAtpramAdAGgA-danivRttirbhavettakat / na cAtra tatkathaM bandho-hasAM samyagvicintyatAm // 14 // kapAyAzca na pUjAyA, hetavo yena bandhanaM / pApAnAmatra sambhAvyaM, yogebhystvlpkaalgH|| 15 // yathA sAdhurnadI krAmyan , pramAdAdvandhabhAjanaM / tathAtra tena devAnAM, pUjayAntyimarhati // 16 // na codyaM sarvathA pApA - bhAve kiM munayo nahi / Adriyante'hatAM dravya - pUjAyAM mokSakAziNaH ? // 17 // tatra teSAmanAcAro, naiva pApanibandhanaH / anyathA ki nadIH kAmyet , sarvapApanivArakaH // 18 // kintu heturupA deyo, yAvatsAdhyaM na siddhibhAga / sAdhyasiddhau na mUopi, sAdhanaM prati sodyamaH // 19 // bhAvastavo hi .. .IN sAdhUnAM, siddho dIkSAdinAd dhruvaM / naiSAM tatastaddhetohi, dravyastavasya sevanam // 20 // ata evoditA hema-sUri- ISI | bhiryogavAGmaye / niravadyA'rcanA zrAdai-hyA sAmAyikAdRtau // 21 // na sapApAItAM pUjA tataH sAmAyikA // 77 // Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo ddhArakakRtisandohe // 78 // hRtau / tasyAH prasaGgasamprApti - ranyathA dhyAndhyajRmbhitam / / 22 / / hAribhadraM vacaH svasti-karamAvazyake sphuTaM / pUrvapApena sahitaM sarva pUjA dahedadham ||23|| arthadaNDe'pi nADato, dvitIye civAn jina: / jinapUjAbhavAM hiMsAM, yathA nAgAdipUjane // 24 // aSTake'pi svarUpeNa, sAGkIrNya puSpapUjane / nyagAdi haribhadreNAnUditaM ca jinezvaraiH ||25|| svalpasyApyenasastatra, cedbhavet sambhavastadA / tanmunIndrairna kArya syAnnAnumodyaM ca karhicit // 26 // udAhRtaM ca yatpUjyairalpAce bahunirjare / kArye'rhatpUjanaM tatra sa, mRSA'dattAdihetutA ||27|| ata evoditA tatra, jinendrapakSapAtitA / arhadbhaktyA kRtau tvasya, viSayo nAtra yujyate ||28|| azuddhairannapAnAdyaiglAnopacaraNe yathA / tathAtra jJApito kiM syAt, zuddhairiva nayArcane // 29 // sAdhUnAmarhatAM bhakteH, zaMsAyAM yaH zubhodayaH / so'pi pApavinAbhUtau pUjAyAM nAnyathA kvacit ||30|| na hyAdhAkarmaNo dAna- malpapApaM muniH kvacit / prazaMsedanumanyecca, subahunirjarAnvitam // 31 // tadevaM jinapUjAyAM dravyato'pi na pApmanaH / bandhastataH sadA zrAddhAstAM kurvantu yathAgamam ||32|| sadA pUjA bhavyairjinaguNagaNAlIDhahRdayaiH, zivAptyai svAnyeSAM satatagAdyarthamanizam / vidheyA cetsiddhau paramasukhamayyAM yadi mano, jinoktaM saMsmRtyoditamidamanantArthakalitam ||33|| itipratimApUjAdvAtriMzikA | pratimApUjA (31) arcA jinezvarArcAnAM kathaM samyaktvavardhinI ? | yato'dhyakSaM samIkSyante, bahuvyo jIvavirAdhanAH // 1 // na rAjyadezagrAmeza-tvenArhatpUjanaM mataM / tyaktASTAdazadoSatvaM heturavyayadezanam ||2|| tatastyAgasya sanmAno* hRdarcAnAM samarcane / apyaSTabhiH prAtihAryairAnarcuramarA api || 3 || cyavanAdiSu satkalyANakeSu surarAjayaH / pratimA pUjA // 78 // Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo dvArakakRti sandohe // 72 // jIvato'rhata AnaSuH, samavasaraNAdibhiH // 4 // guNAnAmasatAM prAptiH, prAptAnAM cAbhivardhanaM / guNazlAghArcanAsAdhyamadarcArcanaM tataH // 5 // pratyAkhyeyo gRhasthAnAM, sAnAM vadha iSyate / nAto hatvA prasAnarcA, pazubhi- HI pratimA yajJavanmatA // 6 // ye ca zrAddhA na kurvanti, sthirANAM vadhamAtmanA / kuryurbhAvastavaM hyekaM, yathA saptamavAhinaH | pUjA // 7 // sarvasthirAGgihiMsAM ye, kuryuH svArthAndhitA narAH / hiMsAdhIH pUjane teSAM, lopakoddhamitAtmanAm // KH yathA gurUNAM natyAdyAH, zrAddhaivarSati vAride / kriyante sanmukhaM gatvA, lAbhAya guNamAnibhiH // 9 // trasetarA. girakSAya, vastrapAtrapramArjanaM / hRdyAdhAya dayAM tacca, sAdhukRtyaM guNAnvitam // 10 // dayAnAmnA yadA zrAddho, nAbhyeti gurusanmukhaM / virAdhakastadA tadvajinArcAyAM dayAbruvaH // 11 // azuddhamapi bhaktaM cedAstikaH sAdhave 'rpyet| tatra cenirjarA bahI, kiM nArcAyAM jineshituH||12|| jino niSkiJcanachatrA-diSu cedrAgahAnitaH | kuto bhogitvamAyAta-majIvapratimArcane? // 13 // jinakarmaprabhAveNArcyate devairjinaH sdaa| samyaktvotthaM ca tatkarma, tacca karmakSayAdijam // 14 // vandanAdyarthamutsargo'haMdarcAnAM munerapi / bodhimokSaphala: kiM na ?, zrAvake taha kA kathA ? // 15 // mahiteti padaM stutyai, mahanaM kimu Azrave ? / samyagdRSTerguNo naivAzravastutyA kathaJcana // 16 // apekSya sthApanAM sAmA-yike 'bhaMte' tti zabdanaM / natau kAyAdisparzasyArcAyAM kA vimatistadA ? // 17 // avagraho guroryAcyo, vandanAdau mune ! tvyaa| vinAryoM kasya maaryetaavgrhsttsthiraa''kRtiH||18|| hiMsA dharmAya naiSA yat , tAratamyaM na hiMsayA / dharmasya, bahumAnena dharmasyAsti vizeSitA // 19 // yAjJikAnAM yathA sakhyA , vRddhidharmasya vRddhaye / ajAdInAM. tathA nAtra, kintu bhaktyatizAyitA // 20 // dUramArAd guroryAta, sanmukhaM lAbhakRtpunaH / ganturAtmagato bhAvastathAtrAkRtipUjane // 21 // yathA hiMsA'pramattasya, nirjaraikaphalA matA / samyaktvAdiguNonnatya, tathA'rcAyAM zucerhRdaH // 22 // svarUpeNaiva hiMsA ced , bhavabhAvanibandhanaM / nadI // 79 // Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimApU. siddhAdayaH kiM syuramAsukajale sthitAH ? // 23 // nadyuttAre susAdhUnAM, na pratijJAvirAdhanaM / trANaM cedyatanA Agamo- Kaa sA kiM, naSTA pUjAkSaNe'rhatAm ? // 24 // arhatAmacanIyA'sti, nikSepANAM catuSTayI / parameSThinamaskAro' to'rha- IN ddhArakakRti-il jhyo nama AdRtiH // 25 // prAtihAryASTakopeto-'tizayaizcatustriMzatA / paJcakalyANakamahai,-ryukto'rhannAnyathA- IKI jAsiddhiH vidhaH // 26 // arhannAmasmRtivimbAt , siddhatvAdasti dravyatA / karturbhAvo'sti tatsiddhathenikSepANAM catuSTayI sandohe // 27 // sthApyo'trArhanna cenyakSaM, kathaM naipAtikaM namaH ? / na cetpUjArthatA kA nu, nipAtakriyayobhidA // 28 // // 8 // dharme yasya mano nitya, taM mahantyamarA yadi / dharmAkaraM jinaM nityaM, kiM na devA mahanti nu ? // 29 // taptAyogolakalpAnAM, sAvadyAzcat samAH kriyaaH| tahyacane vandane ca, kA bhidA viduSAM bhavet // 30 // avrateSu dhruvo | hiNsaadossshcetkimbgaarinnaaN| hiMsAbhItenirudhyante. jinendraarcaarcnaadyH|| 31 // yogaH paGkaraghAgatyAM, cennAI sakaSAyiNI / manasA mokSamAdhAya, sA syAnmuktAtmanAM zubhA // 32 // ityevaM pratimAripohitakRte padyairagar3haH kRtA, dvAtriMzadgaNitairihArhatamude zrIsUryapure zrute / AnandAdigaNezinA sthitimatA vIraM jinaM sthApituM, sattAmrAgamandire navakRte RdaiH paraiH zrAvakaiH // 33 // iti pratimApUjA // pratimApUjAsiddhiH (32) gaNineDyaM jinezArka, dhvastamohAndhatAmasaM / zItAMzumakuraGgADhyaM, virahe sukhadaM stuve // 1 // ye sthApanAM / A na manyante, sUtroktAmapi sAhasAt / vadanti ca na kalyANa-majIvAtprApyate katham ? // 2 // pRcchAmi te kathaM - sAdho-mRtasya kuruse mahaH / kathaM cAjIvatAsAmye, gurorAsanavarjanam ? ||3||ajiivaa nihatAH kAla-saukareNAIN/ vaTe yake / mahIpAH durgateste tu, kArakAH kiM tvayepsitAH? // 4 // kathaM ca vandyate kASThA, pratyahaM tIrthakRcchritA? // 8 // Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamAdvArakakRtisandohe - - kathaM na vanitAlekhyAnvitAyAM vasatau sthitiH ? // 5 // kathaM vA yaminAM mUrtiH, kriyate patragAminI / yantreNa vandyate kiJca, pratyahaM mArgasaMzritaiH // 6 // na cAnAcAra eSo'sti, cAritrasya bakuzitA / syAdyataH kintu | pratimAsamyaktva-hInatA zraddhayA vinA // 7 // na cAjIvasya hiMsApi, kriyate bandhahetutaH / ata eva na khaNDAzvagavAde (pUjAsiddhiH bhakSaNakriyA // 8 // khyAtaM ca khyAtasuzlokaH, sthAnAGgejjIvahiMsanaM / doSadvividhAM hiMsAM, daryamAnagaNottamaiH // 1 // nAmApi jIvarUpaM no, tatsmRtyAstarhi kiM phalaM ? / bhAve na cenna so vAsti, kiM kAko IN vA'syabhakSakaH // 10 // bhAvatIrthaGkaro lakSya, AkRteryadi sA prmaa| kiM praticchandasatyAgaH, kAyotsarge | na vaktRtA // 11 // dvAdaza syuH parSado yAH, sAMmukhIno jinastadA / sarvAsAmAkRtibhyastanna bhAvAdAkRtebhidA H // 12 // na lepyagoH payaHprAdurbhAvazcekiM nu nAmataH ? / ajJAtAyA davIyasyAH, kiM tarhi bhAvato bhavet ? 4 // 13 // bhavAntare jinAkAra-jJaptiH syAdvimbasaMskRteH / anyathA'saMskRterbhAvagoH pArzve mRtivanna kim ? // 14 // mithyAdRzAM parityAjyA, na vA'stirmukhe kathaM / arcA nAyA' ajIvatvAdantime'narthadaNDitA // 15 // N dvitIye'Gge zrutaskandhe, dvitIye naagbhuutyoH| kRte'rcAyAH kRtA hiMsA'narthadaNDo jinairmataH // 16 // yadi ca / zrIjinezAnAM, pratimAkaraNe vdhH| syAdaniSTaH sa tatraiva, nirdizejinapuGgavaH // 17 // na ca kutrApi / daNDe'sau, nyagAdi puruSottamaiH / tannaiSAmarcayA hiMsA, phalodbhadAd bhavAbdhidA // 18 // caturvidhAn samAnbhAvA- IN zraddadhAnaH sudRSTika / cedAkAraM na manyante, kathaM syuste nu tAdRzAH ? // 19 // AvazyakaM prakurvANA, dhUrINaM ke vadantvamI / bhadantazabdamAkhyAnto, viharantaM jinaM yadi // 20 // na sa sAkSAnna cAmuSya, tIrthe yUyaM yato'ntimaM / | zAsanaM sapratikAnti, paJcavratasamanvitam // 21 // yadi ca na pratimAH syu-JchiApUtya mahAdinA / kiM dUrastha // 1 // | kalpite'sminmanasi kvacidIkSitA ? // 22 // tathA cA'jAM ninIporna, kiM kramelakavezanaM 1 / bhavedyatsaMvare / Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamodvArakakRtisandohe // 8 // mithyA-vAda Avazyake mukhe // 23 // ziSyANAM guravo vAcyA-steSAM tena kake punH| dhyAndhyApattirvinAkArA| GgIkAraM naiva zAmyati // 24 // kizca vandanake'pi syaatsNbuddhthaamnymaakRteH| vinA sA yadvinA sAkSAtkAraM nArhati pratimAkutracit // 25 // mahyaM tvamanujAnIhi, mitAvagrahamityapi / kathaM ziSyasya zobheta, vAcA yadyAkRtinahi ? // 26 / / guruM svakaM samuddizya, cena sarve tathA matAH / syustathApi guroruktiH , na kathaM vitathA bhavet ? // 27 // TA pUjAsiddhiH pramANayukto naivAsti, vihrjinsnggtH| avagrahaH, kva yAcyA kva, prAptiH svanepi syAkimu ? // 28 // adhaHkAyaM pratikSAmyan , kathaM spoM vidhIyate ? / kathaM ca syAd guroH klAnti-ryena tatkSamaNaM zrute // 29 // tathA ca yadi nApeyA, hyajIvatvAt prtikriyaa| nAvazyakaM vidhAtavyaM, tathAcedvitathoditiH // 30 // gardA pi syAtkathaM cArvI, yataH sA gurusaakssikii| nAGgIkArAdvinAkRtyA, tattatheti vimRzyatAm // 31 // KI kakSIkArAdvinA mUrteH, kaM pRcchanti suhRttmaaH| icchayA sandizata bho, IyAyAH pratikramyate // 32 // kaM cozanti pratikrAntu-micchA me'stIti sAdhavaH / pratyAkhyAnaM kathaM sAdhoH, syAtsasAkSikamAItam ? 4 // 33 // pratikramaNakAle kiM, sthApyate iti saMsmRtaM / sUtre'nuyogasajhe tad , dhruvaM sthApyA pratikriyA // 34 // akSo varATako vetyAdirUpeNa sUrIzvaraiH / sadbhAvetarabhedena, sthApanaivaM tu yujyate // 35 // dazakAKi likshaastraarthgnggaahimvdaakRtiH| zrImAn zayyambhavaH prApanna-kiM vimbAtsudRSTitAm ? // 36 // ArdrAya preSi jinarAD-vimbaM yvndeshine| dhIsakhenAbhayenAI, dRSTvA sadRzamApa ca // 37 // vRSAdi prekSya kiM bodhi jani pratimAdivat ? / tatkiM syAt pUjyatA teSAM, na cetkA'tra navA matiH // 38 // satyaM paraM na tattatsthA-kRtyAdeH kintu cintyaa| tadrUpeNa samaM vizva-bhAvAnAmatra naiva tat // 39 // devatvollekhatastena, proktatattvatrajasya ca / anvIkSaNAtsudRSTitvaM, tatpUjyeyaM na cetarat // 40 // abhavyasyeva // 82 // Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo- KI bhavyasya, sAdhoISTeH sudarzanaM / prAdurbhavettathApyantye, pUjyatA sadguNatvataH // 41 // gurUNAmupadezena, sthAyathA sdgnnaarjn| daMSpratIkAratA''mnAtA, tatazcaiSAM tatheha tu // 42 // yathopakaraNaM sAdhozcAritrotpAdaka pratimAdvArakakRti ttH| pAdAdinA na saMspRzyaM, tathAtve tu virAdhanA // 43 // tathaiSA sadRzo hetu-stadAzAtanavarjanaM / yathA | sapUjAsiddhiH sandohe tIrthakRtAM zakrA, daMSTrANAM surasadmani // 44 // na vRkSAdirdhiyAM hetu , sameSAM tatvasaMzritAM / yathArcAdi tataH // 83 // siddho, bhedaH spaSTo'nayoyoH // 45 // strItvasAmye prasUvRddhvo-yathA spaSTrA bhidA mtaa| tathA cetanatAsAmye, hetoH pUjyatvasaGgatiH // 46 // paJcame'Gge natividyA-jaGghAcAraNasAdhubhiH / caityAnAM vihitA pUjyai- statkiM vismaraNaM gatam ? // 47 // naca jJAnaM yatastatra, tatratyAnIti bhASitaM / jJAnaM tvekaM na tatratyaM, nacAzraddhAnako munI H // 48 // jJAnasya vandanaM vyomni,sthitenAdhAtumIzyate / avatArAttu caityAnAM, natibimbAdyapekSayA // 49 // api cAtya vandanta, ityuktau prtimaantiH| spaSTAtraivAtra caityAnAM, sadbhAvazca dhruvsttH||50|| jJAtadharmakathAyAM na, kiM draupadyArcitA prabhoH ? / arcA, tathA ca khAdyAnAM, kimvutsUtrapajalpitaiH // 51 // AnandenAntimAIntyAnvitasya purataH kRtA / sandhA'nyasvIkRtArcAnAM, natyAdAvarhatAM sakA // 52 // na syAdvinArhatAmarcA-mevaM tasya prajalpanaM / ambaDopyAkhyadAdyAGgopAGge'nUnamidaM khalu // 53 // tathAcAjIvatAhetorna na namyA jinaakRtiH| bhAvanA tattvagA tiddhi, dadAti bhavinAM drutam // 54 // yathA lipinatA brAhmyAH , sUtrAdau gaNadhAriNA / jJAnAGgatvAttathA neyaM, kiM navyA sadRgaM gataH 1 // 55 // yathA'jIvaM zavaM sAdho-namyate dhArmikaivrataM / saMsmRtya, kaM tathA stutyA, jinArcA na guNekSibhiH? // 56 // yathotsarga prapanne syAt , sAdhau phalodayo dhruvaH / / zubhAbhisandhernamanAt , tathaivAtra vibhAvyatAm // 57 // yathopakaraNe sAdho zite tdgunnaashritH| tIvro mandaH II karmabandha-stathAtra pratiyoginaH // 58 // yathA' kAye. same'pyaI-dupasarge bhavodadhiH / ananta itaratrAlpastadvad in Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratimA STakam // 84 // guNagaNekSayA // 59 // yathAdAnaM yathApAtraM, "phalatyatyantasampadaH / azanAderajIvasya, guNabhRtpAtrakAziNAm Agamo. IN // 60 // yathAdravyaM yathA zrAddha-gaNasya phalasambhavaH / ajIvasya guNAGgatvamAzrityAyaM na cAnyathA // 61 // ddhArakakRti- iti pratimApUjAsiddhiH apUrNA // sandohe pratimASTakam (33) vikAraM strIcitrAt punaraghabhayaM nArakagatA-kRteH pApaM cAGgodbhavamalalulAyAhatibhavaM / jinendraH sadRkSAH samavasaraNe'rcAH surakRtAH, natiM brAhmayAH zAstre sudRgabhisamIkSyAzrayaMkRtim // 1 // kumAraH zrIAo'dhigata udayaM bimbakalanAt, tathA vipre zayyambhava udayamAgAt kimu na hak ? / na nemuzcaityAni pravacanadharA atra munayaH, na devedraupadyA'rcanamaghabhide'kAri kimu vA ? // 2 // upAGge Aye ki sakalanagarAkhyAnanigame (kaSe) bahUnyAkhyaccaityAnyanaghamatikastatmatipuraM / na buddhayA zeSaM kiM vidasi bhuvanaM caityanibhRtaM, na cAstikyaM dhRtvA bhavati sujano vaktRvimukhaH // 3 // yadArambhaM brUte jinapatisamArcAsu na tadA, svayaM dAnaM yAnAbhisaraNanamasyopavasanaM / suvarSAyAM zrAddhaiH 'kRtamanumatiM kiM nayaMsi bhoH, zubho bhAvazcette'vanamabhisarasyatra nahi kim ? // 4 // na niSkrAntau mRtyau vividhavidhinA satkRtikRtI, vadho jIvAnAM kiM bhavagatividhizcetkimu kRtaH ? / muni nizcityaitatkSaNamabhinayan sarvaviratiM (0pa kSaNa udayavAn sarvavirataM) zrutAllAbhazcette kimu jinavarArcAsu na mata ? // 5 // vitanvana sAmAyaM vadasi ca bhadantetivacanaM, mRSedaM kiM te na kimu gurupadasparzanavacaH ? / namasyAyAM sUrevitaraNamavagrAhaviSayaM, svayaM vAJchan vidvan // 84 // Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. dvArakakRti5 mahanamabhave necchasi kimu ? // 6 // vinA zrautI vANI pratigRhamamatrAmbujaghanaM, samAkarSana veSaM zrutazataviruddhaM jinvrnivishsi| gudAdeokenAzucimapanayannArttavadinAna, pavitrAnAkhyaMstvaM kimu na bhavitA mlecchasadRzaH? sandohe // 7 // samuttIrNa zrautAt patha uditamithyAtvagaralaM, samAzAstuM prItyA jinavacanalumpAkayaminaM / idaM sanigyo . nutiH ktaM vipulamatinA puNyavimala-suvijJaptenAlaM bhavabhayahRdAnandagaNinA ? // 8 // itipratimASTakam / jinavaranutiH (34) bhagavannapUrvavastUni, tAni yAni smarAmyahaM / tvAM stuve'taH paro harSo'nyeSAM me stavanAttava (thA) // 1 // tava / bhAgyabharAkrAntaM, tthaabhvytvmaaditH| kRtaM na yatvayA'nyaizca, tvayyapUrvamajAyata // 2 // sato jinamave zaraiH, puruSottamatA tava / stutA''dI yena sA mUlaM, tavaizvaryasya nAparam // 3 // na tattvayA'nyato labdhaM, tadarthaM na ca te / kriyaa| tava svabhAva evAyaM, naivAnyeSAM tu janminAm // 4 // bhrAntvA''vartAn svayaM sadga, jAto gurunimitttH|| ataH zakaiH svayaMbuddha-tayA'stAvi cyutikSaNe // 5 // anyeSAmiva bhagavaMste, sdRssttiguruyogtH| gauNastatra guruyena, tasyAstvaM jinarAD ytH||6|| atastvaGgIyase svAminnAdau bodhe hrivrje| svayambuddhatayA naivaM,pareSAM so'bhijAyate / // 7 // Adau krameNa vA te'bhUt , varabodhiH svabhAvataH / yattadA te guruna syAniyamAdvarabodhimAn // 8 // Azcarya jina! te bodhau, vare yat svayamuddhRtim / aprAptopi parAn jIvAn-bhavAbdheruddidhIrSIsi // 9 // yathA yAnAdhipo A yAna-mArUDhAn pArayatyalaM / svapAraM tu na caicchatsaH, sa hi tasyAnuSaGgikaH // 10 // tathA bhavyAn samastAMstvaM, ninISumokSamavyayaM / svasya mokSamanIpsuH san , vidadhAsi prasaGgataH // 11 // yugmam // asambhavIdaM te vastu, // 85 // Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KjagaduddharaNAtmakaM / davA jinapadaM jAtaM,tava bhAgyAt phlegrhi||12|| tato'haMdAdibhakti tvaM, srvaanggitaarnnecchyaa| Agamo- vidadhat baddhavAn tIrtha-karanAma guNAlayam // 13 // tadA tvaM bhagavana, sarva-saMsArakSapakopi san / janmatrayaM ca jinavaradvArakakRti-HI kAntyaM,zeSaM jIvopakRttayA // 14 // pare'vyayapadaM gatvA, dharmAddhArAya saMsRtiM / AgacchantIti yadvAkyaM, mRSA te || sandohe vRttataH kRtam // 15 // saMsRteH kSaya Arabdhe, zeSaM janmatrayaM tava / nAsambhavi pareSAM tu, sambhavI na bhavaH zivAt | // 16 // suralokodbhavAmRddhiM, tyaktvA garbhAzayaM vizan / azuciM na zuzoca tvaM, mahattvaM te kiyad bruve // 17 // // 86 // IM yathA ratnavaNik tApa-zramAdikhedamApnuvan / lAbhArthI gaNayebaiva, taM tathA tvaM bhavavyathAma // 18 // yatastIrtha- IN KI karo bhUtvA, jagaduddhArahetave / tIrthasthApanavAJchastvaM, na vyathAM tAmajIgaNaH // 19 // apUrva te jagatyahan , ISI | garbhAgamanamAtrataH / kalyANakamahaM sarva-saccasaukhyAya tenivAn // 20 // siMhAsanAni zakrANAM, nizcalAnya-, calaMstadA / peThuH zakrastavaM tepi, stotuM tvAM bhAgyanirbharA // 21 // lokAnubhAvato jAta-stadodyoto jagattraye / / - apUrva jina ! tenedaM, sadA'pUrva paraM kimu ? // 22 // svapnAMzcaturdazoddIprAMstvatprabhAvAt, cyutikSaNe / mAtA'pazyanna draSTuM yAn , cakrimAtApi zaktibhAk // 23 // abAhyaste'vadhiH pAcyAdbhavAdatrAgatAvapi / zuddhAnyapratipAtIni, garne jJAnAni trINyapi // 24 // vRddhiste jaThare mAtu-garbhage tvayi nAbhavat / akRtAkAritaM citraM, mahatAM lokabhAvajam // 35 / / garbhagasyApi kAyaste, na rudhiraadiklmssaiH| lippate mahatA citraM, caritraM kena cintyate ? // 26 // kulaM te garbhage svAmistvayi rAjyAdiRddhiman / niyamAtsyAt surA vA'pi, tathA ta M tadvidadhatyapi // 27 // laghuH kAyopi te svAmin , snApito devanAyakaiH / sarvaiH surAcale koTayA, kalazaiH sumahattamaiH // 28 // tvayi bhAgyabharA'cintyo, yajanmAhani soDhavAn / bhaktyodastAmbusambhAraM, merau sarvaiH / // 86 // . surezvaraH // 29 // jagatyasti prabho! bAla-stvAM vihAyAparo nahi / yo vinA stanyapAnenai-dhate puSTAGgavAn bhavAn Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAtriMzikA na kanacit // 33 // evaM // 87 // Agamo- // 30 // saJjJAkAlepi duHkhaM no, jananyA dattavAn vibhH| avAgapi vyadhAtsajhAM, bodho mAturyathA bhavet devadravyaddhArakakRti- // 31 // AjanmAtizayAste'rha-zcatvAro dehajA na ye / parairAgyAstataste syu-rbhAvA atizayAhvayAH // 32 // NI. sandohe kalyANakAni pazcApi, catustriMzacca te jina ! / atizayA jagatyAM na, prApyA anyena kenacit // 33 // evaM jinasya nutavAn jagato hyapUrva-vastupadarzanapareNa navena bhktyaa| mAhAtmyamApyamapunarbhavajaiH IAL jinasya nutaye satataM mamAstu // 34 // itijinvrnutiH| devadravya-dvAtriMzikA (35) natvA nataM devagaNaijinezaM, jyotiHprasA-ronmathitAndhamohaM / yadIyabhaktyA cirasaJcitainaH, vilIyate'keMNa tamastatIva // 1 // parigraho yadyapi zAstrakAra-ruktaH sadA sAvavidhAtahetuH / tathApi tvadbhaktivazAnmunIza ,sa | saJcitastIrthakaratvahetuH / / 2 / / artho yadA syAdviSayepsayA''ttaH, saMrakSito vardhita eva vA syAt / tadA''rtadhyAnaM pravadanti vijJA, bhaktyA jinezasya tu dharmavRddhiH // 3 // jineziturno tanuvAramanAMsi, tathApi bhaktyA'bhiSayA / yutaa''kRtiH| tathaiva niSkiJcanamAhatAnAM, devaM vinizrAya zubhAya so'rthaH // 4 // pRthvyAdihiMsApi jinAlayAdau, KI kRtA na bhaktyA bhavadhinI syAt / yathA subhAvena tathA'rthavRddhiH saddharmavRddhathai vihitA vRSAya // 5 // arthena pUjA jinabimbarAjervRddhana bhavyAlivibuddhaye syAt / vidhyAti saMsAradavAnalo'to, muktazca bhavyavrajamuktihetu M // 6 // evaM samIkSyographalaM subuddhayA, caityasvarakSAkRtamAmananti / parItasaMsArajinAdhipatya-mukhyaM tvAmoti AI vivardhako'sya // 7 // caityasvavighnApahRtau munInAM, pArAzcike zeSamapi cchu yat / AtApanAyAH kRtirapyupeyA, DI MASCUSS.. // 87 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. vArakakRtisandohe // 88 // - ~ rAjAdituSTaya munibhistadartham // 8 // zaktau hi kuryAdabhicAramAptacaityArthamAzritya na tatra pApaM / kalpaM jinAnAmadhigatya sAdhuH, kuryAdupekSAM bhavabhAjanaM saH // 9 // provAca zAstre haribhadrasUrizcaityArtharakSAdividhau / devadravyaphalaM mahat / yaccaityadravyaM jinazAsanasya, prabhAvakaM jJAnadRzorvivRddhayai // 10 // kecid vadantyatra jinAgamAnAM, dvAtriMzikA rahasyamajJAya munIndravRndam / mukhyaM yato grAmatayoditaM tacaityAttato'sya draviNaM tadartham // 11 // na te'vabudhyanta ihAsti na kramo, grAmaprakAre viduSAM prshstau| yaJcaityarikyAMzakRtA munInAM, zayyA na kalpyA gaditA''gameSu // 12 // prabhAvanA yA jinazAsanasya. proktA'sti caityadraviNasya vRddhau| na sA munInAM kRta AzrayAdestadvandanArtha tu munIndrasaGgamAt // 12 // AptopadezAja jinazAsanasya,prabhAvanA jJAnadRzozca vRddhiH / zastA munIndrarharibhadravaH, paJcAzakAdiSvavalokyatAM tat // 14 // na tena caityArthamupAhitaM svaM, jJAnAdikArye sudhIbhirniyojyaM / yadAhurA jinarikthamApta, tatraiva yojyaM na paratra vijJaiH // 15 // dattaM bhavedvA manasA vitIrNa, vinizcitaM vA jinabhaktikArye / yad dravyametajjinadravyamAhurvijJA jinoktipratibaddharAgAH // 16 // mUrtIzca jainIrmanasA A nidhAya, jinezvaraM vA guNaratnavArchi / kRtaM hi bhaktAdi munIn pratItya, karmedamAptA na samAmananti // 17 // yujyeta lAtuM yaminAM tadetat,sUtroditaM kiM na mataM bhvdbhiH| devasvabhogo nahi sUtrakRdbhi-rukto bhavenmokSasukhaikatAnaiH // 18 // pUjAM jinAnAM hRdaye nidhAya, bhaktaM vidadhyAMt kathanAbhuvaM vA / audezikaM tanna mataM yadatra, tadatra Ni sUtrasya mahAzayatvam // 19 // AjJAM pramANIkurute subuddhiryastasya nAstyatra kadApi doSaH / na nizcitaM tatra yato / yadhikaM, sarva svabhoge gRhiNAmupaiti // 20 // vyAkhyAnabhUmi jinamArgavRddhathai, kurvanti devA bhgvtsubhktyaa| maharddhiko yatra samaiti no vA, jAtA jinAnAM samavAtsRtirvA // 21 // tato na tadbhogabhavaM munInA-maMho na IA // 8 // caatraaticrenmuniishH| bhinno'sti vA kalpa ihAkRtInAM, bhAvAt yatastaddazi bhakSyamannam // 22 // Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -AgamI gamanam ddhArakakRtisandohe jinezvare nAGganayA kriyeta, sparzastathA ki jinavimbavRnde ? / bhaktyarthamatrodyamanaM vizeSAt , pArzve sthiti rAtricaityatadvibudhAstyajanti // 23 // dharmAbhidhAno zramaNo yathecchaM, jagAda yaddevagRhAntarAyaH / utsarpaNAdi kriyate na tatkaM, caityasvametanna vidAM vidheyam // 24 // jinendracaityAntarupAsakAnAM, vAcaMyamAnAM ca niSi| ddhameva / svakAryamugrAghanibandhanatvAdvihAya caityA''kRtikAryamagryam // 25 // kizcA''yamenaM jinarAjavimbapUjArthamAryAH kathayanti zAstre / utsarpaNAyAH svamuzanti zrAddha-vidhau gaNezA jinadravyameva // 26 // tadanyathAkArakRtau kathaM na, devAyanAzo ? na tatazca durgatiH / bhavedarantA kimu ? tatsamodharmo munIzairakhilairnirastaH | // 27 // tenoditaM yajjinarAjamUrte-rutsarpaNena kriyte'rcnaadi| sAdhAraNaM tad draviNaM sameSu, zrAddhAnagArAdiSu tanniyojyam // 28 // evaM vadan so'khilasAdhuvRndai-jainAdhvano drAga vihito bahistAt / sa AlajAlaM bahu laptavAMzca, nindAmavApAkhilalokamadhye // 29 // Adau jagau so'tra na vAGmayoktaM, samAhite'smin parathA / vyalApIt / ArAtrikAdau na vidheyametat , zAstreNa tatrApi nidezite'vAk // 30 // yathA parAdhInamatiya- M dRcchA-mAzritya jalpennahi stysiimnaa| tathAja yaH kazciduvAca caitya-nivAsibhivyamidaM pravRttam H // 31 // tathAca tadyaddharibhadramukhyaiH, saMvegidhupaiMjinacaityahetoH / proktaM jinasvaM tu vivardhanIya-miti prabuddhaiH / zrutamarcanIyam // 32 // itthaM tattvAvagama vidhinA''stheyamAptoktamAtman !, cet svammArge nayitumabhilApo'sti / svsyaaghbhiiteH| nAndhAnAM bhavati sukhakRdyAnamAzritya durga, tatsUtroktaM munigaNa ! sadA manyatAmucyatAM / ca // 32 // iti devadravyadvAtriMzikA // rAtricaityagamanam (36) * nanu jAte sUryAste caityAlaye devAna vandituM kalpate naveti ? cet / vihAya kharatarotpattikAlaM na in IA // 89 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamanam kenApi taniSiddhaM, pratyuta mUlAnuyogarUpAyAM vasudeva hiNDyAM bahuzaH pUjApradIpArAtrikAdividhAnaM pratipAditaM / nAgamobhagavatAM zrImadarhatAmabhiSekastu janmamahe rAtrAveva bhavati / nanu ca zrImati mahAnizIthe zrAvakANAmabhigrahe II rAtricaityadvArakakRti IN pratipAditamevaM-'tattha tume puvvaNhe pANaMpina ceva tAva pAyavyaM / no jAva ceDayAI sAhavi avaMdiA vihinnaa|| sandohe majjhaNhe puNaravi vaMdiUNa niameNa kappae bhuttuN| avaraNhe puNaravi vaMdiUNa niameNa suaNaMti // , eSa pAThaH spaSTatayA jJApayati yaduta -- zayanakAlo jAyeta zrAvakANAM yAvattAvatkAlaM jinacaityAnAmuddhATatvaM zrAvakazrAvikANAM jinavandanAdi cAnivAryameva / Arekatetra kharatarasantAnIyo yaduta-'ajANa sAviyANa akAlacArittadosabhAvAo / osaraNaMmi na gamaNaM divasatijAme Nisi kahaM taa?||1|| itizAstravacanAt spaSTa eva zrAvikANAM jinacaityagamananiSedha iti ced / naiSA gAthA pUrvAcAryagranthIyA, kintu khAdyareva svamatatataye ttaa| kiJca-bhagavatAM zrImatAmahatAM prathamacaramapraharayordezanApravRttirAgamaprasiddhApyanena sAdhvIzrAvikArUpadvividhasaGghagamanenAvarudhyate / kizca - svavimAnena sUryacandramasoH kauzAmbyAM zrImato bhagavato mahAvIrasya vandanAthaM yadA''gamanaM jAtaM tadA naktakAle mRgAvatIcandanavAlayorAgamanAdijAto vRttAnto'pyapalapyate anayA gaathyaa| bhagavanto'bhayadevasUrayo'pyAhuH paJcAzakasattau- abhigrahaH-caityavandamakRtvA mayA | na bhoktavyaM na vA svaptavya'miti / siddhamanenApi rAtrizayanakAlaM caityAnAM vandanaM zrAvakazrAvikAvargasya, na ca caityapravezena vinA bhAvi taditi / 'sUratthamaNe titthayaro dhammaM kaheumuDio therI gaya'tti zrIAvazyakAdipATho'pi zrImadarhatAM caturthaprahare dvAdazAnAM parSadAmane dharmadezanA, tatra dhyAgamazceti spaSTa dhvanayati / kizca-na caiSA gAthA kharatarasantAnIyagranthebhyo'nyatra kvApi granthe, na ca tadbhAgo bhAvArtho voplbhyte'syaaH| khara // 9 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamanam .. Agamo tarasantAnIyAzca zrIumAsvAtivAcakazrIharibhadrasUriprabhRtikartRkatvenAcAravallabhataraGgiNIprabhRtikalpitanAmnA IN dvArakakRti kalpitagAthAnAM sAmAcArIzatakAdiSullekhAnnava granthagAthA kalpanAzilparahitA iti svame'pi sajjanAH pratIsandohe yante / zrIabhayadevamUrisantAnIyazrIguNacandrasarikRtazrImahAvIracaritrasya prazastau 'suvihiye' tyasya sthAne na 'kharayariye ti parAvartakaraNAt paatthpraavRttikushlaaste| AdarzazvaiSa. vaTapadrIyarAjakIyapustakAlaye tathA parAvartitapAThasAkSiko netuM dRSTipathaM sajanAnAM sugama eva / pratizcayaM jesalamerukharataraprAcInabhANDAgArasatkA / vilhakavikRtagurvAvalyAM ca 'suravaravaraladdhe'tyevaMvidhaM pAThaM parAvRttyAprastutasyAnadhikRtasya 'kharayaravaraladdheti parAvRtteH pAThaparAvRttipaTutApravINA ete khrtraaH| zrIarthadIpikAvItarAgastotravRttiprabhRtiSu zrIabhayadevasUrINAmupapade 'khastare ti zabdasya nUtnasya karaNAt saptadazazatIyazaTitasatyavratajinacandreNArohitAnAM (teSu) pratnataragrantheSu kalpitaparamparAdyAlekhAGkitapuSpikAdidarzanAcca pAThaprakSepaprayatnapaTiSThAH kharatarA iti kaH khalu na manute ? madhyasthayA dRzA darzaka iti / kiJca-zrIvasudevahiNDayAM priyadarzanAlambhe'dhikRte sImaNagaparvate hImantAparAbhidhAne nage zrIvAsudevAdibhirnizAyAmeva zrIjinamatimAnAM pustaH pradIpAdipUjA vihiteti spaSTaM darzanAt kaH sakarNaH sUtrottIrNa zrotumutsaheta ? / zrIAcAropadeze tu spaSTamAdiSTaM devasikamA pratikramaNaguruvizrAmaNAdyanantaraM zayanArtha svagRhagamanAvasare yat-'grAmacaityaM tato yAyA'diti / katicidarvAgbhAvinaH DsuvihitAstadanukurvantyarthApattyA'zatazca tatteSAM sUkSmekSikArAhityaM mugdhajanapriyatvApekSA vA dyotayati, na || ISI tvetAdRzena pratnagranthapratipAditAnAM subihitopadezAnAM vyavacchedaH akarttavyatA vA''sAdayet siddhiM, bAdhAM I IKI vA kdidhyaatttttsuvihitoditiitaamiti| kharatarasantAnIyamAnyAnajinavallabhAnAmutsUtraspanditatA nImalayagiri RS // 9 // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. ddhArakakRtisandohe // 92 // saribhiH zrIjIvAbhigamaprajJApanAvRttyoH saMhananamAzritya spaSTaM muutritaa| 'aTThamIcauddasIsu prabhAvaidevI bhattirAeNa / sayameva rAo NaTTovahAraM kareI', tti dRSTvApi nizIthollekhaM kaH khalu na zraddadhyAcchAdo rAtrAvapi jinamandire rAtricatya lalanAnAM niHsaMzayaM praveza ? / kiJca-tAvaya divasAvasANe sUro atthaM samallINo ||1||nnyriie majjhayAre II 'gamanam diTTha ciya niNaharaM maNabhirAmaM / harisiya romaMcaiyA tattha paviTThA paramatuTThA // 2 // thoUNa aciUNa ya jiNapaDimAo pareNa bhAveNa' / iti vimalAcAryakRtapadmacaritre prAcInataramenaM pAThaM dRSTvApi kharaH zarkarAmiva makSikA candanamiva ca kharataramohamadirAmattA jinAlayapravezaM vaiSNavamandiramiva niyatadarzanapUjAyogyamiti manvAnAH sarvakAladarzanapUjAyogyaM jinamandiraM na shrdddhte| 'tattheva jiNahare te rattiM gamiUNa arunnvelaae'| tti| evaM jJAtvA'pi siddhAntacaritrayuktibhiH siddhaM rAtrau caityaM gatvA vandanaM sapUja kaH khalvAgamAnusArimatikaH kharavacanAnAM kharatarANAM jinadattopajJaM rAtrau caityagamana niSedharUpaM karNakaTu bhavavratativRddhivAridAyamAnaM zrotumapyutsaheta ? / nanu sAdhvAlaye rAtrauM gamyate sthIyate ca na veti ?, gamyate sthIyate ca, sAdhasamIpe sAmAyikAvazyakapauSadhakriyANAM samAdaroktariti cet / caityagRhe'pi tA uktA eva / nanu tatrAzAtanAprasaGga iticet / satyaM, varjane vidhiH| 'dubhigaMdhamalassAvI taNUrappesa'NhANi' tivacanAt spaSTo niSedhaH avasthAnasya ceta / satyaM, sAdhava evaMvidhA. na gRhiNaH, te ca naiva tathA. pratyuta nizritacaityasamavasaraNavidhyuktipratipAdakaH siddhaantH| kiMcAdhivAsanAdiSvavanAmanArthamanekasadhavanArINAM nizAyAmAgamanaM zrIharibhadrasUryAdibhiruktaM / bhavatA'pi tatkAryata eva // iti rAtricaityagamanam / Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 93|| devatAstutinirNayaH (37) Agamo HdevatAstutiH dvArakakRti kazcidAhAtra sUrINA, prAtikUlyaM cikiirnrH| ki natiM tanuthA''cAryAH!, surANAM caityavandane ? // 1 // devA nirNayaH sandohe HI aviratA yUyaM, viratA sarvapApataH / munayo'pi tathA zrAddhAH, zrAddhayazcAMzAd vratodyatAH // 2 // hIneSu na guNAya KI syAd, natiH syAdoSavRddhaye / anyathA doSayuktAH kiM, tyajyante'paradevatAH ? // 3 // asadetadyato | vaiyA-vRttyAdikAriNaH surAn / zAsanasya smaranto na, doSalezaM samIyati // 4 // nA_dinutivattatra, vandanetyAdi kathyate / prAk sUtre naiva cotsarge, kathaM brUSe vitathyakam ? // 5 // tvaM ca sarvAH stutIrdaivI-natiyuktAH kimIkSase ? / yena sarva zrutaM tyaktvA, tyajasyamarasaMstutim // 6 // namo'vyayaM tu prakaTaM, khyAtyutkarSa / surAvadhim / kA hAnistatra yaddevAH, santi zAsanasevakAH // 8 // zayyambhavA jagustasmAd , devA dharmavato / narAn / namasyantIti prakaTaM, buddhvA mArgamanuvraja // 9 // jinendrANAM samastAnAM, kalyANakamahotsavAn / dezanAbhuvamekonavizati yatizAyinAM // 10 // utkarSamevaM devAnAM, vidan ko na natikriyAm / ucitAM zuddhadhIH kuryAt, samyaglAbhavidhitlayA // 11 // jino'pi dezanArambhe, tryodshgunnsthitH| saGgha kiM tIrthazabdena, namatyarvAgguNasthitam ? // 12 // tIvradharmAnurAgeNa, rakto'yamiti koNikaM / kathaM zazaMsa bhagavAn, kAmadevAdikaM ca kim ? // 13 // adhoguNasthitasyApi, guNaH stutyo na kiM bhavet / zreNikAdena kiM stAvyaM, samyaktvaM kSAyika punaH? // 14 // gaNAdhIzA na kiM sUrIna, vAcakAna sAdhusaJcayAn / parameSThistutau nityaM, stuvantIddhaguNA api // 15 // sarvajJA api natvA kiM, gaNinaH pRSThato bhuvi / na niSIdanti . // 13 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samava-saraNe ? hRdi cintaya // 16 // mArgastho'dhaHsthitaH stutyo, na mArgAd bahirAsthitaH / ata eva surA bhAgamo. mithyA-dRzastyajyanta ArhataiH // 17 // hIno'pi munimArgeNa, zAsanasya prabhAvanAM / kurvan satyaM bruvan | devatAstuti dvArakakRti-HI zasto-'nekazaH zAstrakAribhiH // 18 // guNaiH samo'dhiko vA'pi, yadA naivAparo muniH| sahabhAvI / nirNayaH sandohe bhavetsAdho-stadA tairapi saGgatiH // 19 // dezanAbhuvi devInAM, pRSThato'sthuH kimAryikAH ? / zrAddhazrAddhI-sa vajAgre ca, ki surAH kalpasaMsthitAH? // 20 // guNastutestu devAnAM, karaNAdbodhirApyate / niSedhAtkiM na tasyAste, bodheH pratyUhakAritA ? // 21 // niSedhayaMzca devAnAM, stutiM kiM tvaM na shaastrtH| pratyanIko bhave'mutra, bhavitA bodhitojjhita:? / / 22 // baliM pUrva surA bhUmau, dezanAyA na kiM laluH ? / narebhyastarhi kiM naite, narebhyaH zreSThatAyutAH 1 // 23 // cakruH prAk sAmprataM tIrtho-dayaM kurvanti bhAvini / kariSyanti surAstatkiM, kRtajJaH tatstutiM tyajet // 24 // sudRgdevastutiM zrAddhAH, kurvantaste na smmtaaH| anyadevArcakAH kepi, matAste matamadhyagAH // 25 // aparAddhaM tava zrAddha-vargasya ca sudRkuusuraiH| santoSamApitA yUyaM, nUnamanyamatAmaraiH ? // 26 // anyadA devanutyA cenmithyAtvaM na tadA kimu / pratiSThAdividhau ? yUyaM, tatra tatra ratA yataH // 27 // paraH zatAni zAstrANAM, vacanAni surastuteH / jJApakAni vidhAtRNi, na ki buddhayA samIkSase ? // 28 // 'asahijetyAdisUtra-manyathAkAramAgrahI / mAkArSIH zAsanAtkampraM manaste naiva kurvate // 29 // na tadIyasahAyena, mArgo'sau sAdhyate paraM / jinezAdhvani vRttAnAM, vighnandApahAH surAH // 30 // sahAyAstu zrute proktA, munInAmapi saMyame / nRpAdyA api tatkiM na.hIno'pi syAta sahAyakRta ? // 31 // itthaM zAstravacaH sayuktikamalaM netre nimIlyAciraM, dhRtvA hRtkamale nirAgrahamati vA tanu pratyaham / suhagUdevanutiM sadAdaravatIM pretyAyyabodhipradAM, caityAnAM namane zivAmaranarAnandAya protsAhitaH // 32 // iti devtaastutinirnnyH|| // 94 . Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agamo. / gurusthApanAsiddhiH (38) gurusthApanAdhArakakRtikazcidAhAtra sUtrArtha, nyAyato'navadhArayan / virahe eva sUrIndo:, kriyAyAM sthApanA matA // 1 // ata | siddhiH sandohe eva yadA''cAryAH, sAkSAt syustatra naakRtiH| pratikrAntyAdyanuSThAne, kAryA sUtroktyanuzritaiH // 2 // ye ca sUrIzvare sAkSAt , sthApanAM sati kurvate / AgrahAdhInacetaskA, jJeyA mArgavirAdhakAH // 3 // amISAM vacanaM sUtrottIrNa, yad bhaassykaarkaaH| sAmAyike bhadanteti, zabdasyAnvarthatAM jguH||4|| tathA ca virahe sUre-ravazya panAkriyA / virahe eva na tu, yat , bhAvAkRtyormidA nahi // 5 // anyathA dezanAbhUmau, jine sAkSAt prabhAvati / kiM surAH pratimAzcakru-stridikSu prabhusevakAH1 // 6 // kiJca-kAyotsarge caturviza-tyAgamastotrAdike IN sthApanAyA abhAve kaH, sthApyo jinatayA nanu ?. // 7 // vandane ca kathaM kAya-sparzaH sUrestapasvinAM / bhavet paraH sahasrANAM ?, manyasva zrutagaM vacaH // 8 // cUrNikArA ato vyAkhyAM, kurvanto vandanasya tu / rajohatau IA guroH pAdau, sthApyAviti jaguH sphuTam // 9 // Abhimukhye ca sambuddhirbhadanteti padaM tathA / tato bruvan / bhadanteti, sUriM yadvA''kRti vadet // 10 // abhimAnagrahagrastaM, manaste tena jalpasi / zrAddhAn sAdhUMzca na sthApyA, sthApaneti kriyAkSaNe // 11 // vinA'kSasthApanAM sUre-AkhyAne pApabhAgitA / ziSye'pi zrotari prAyazcittaM sUtrakRto jaguH // 12 // yogakriyAkSaNe ziSyaH, triHpradakSiNayan gurUn / triH pradakSiNayedakSA-niti zAstragiraM smara // 13 // kAyotsarge ca niSkampA, dRSTI rakSyA kathaM tvayi / na ca nizcalatA bhAva-stavo yena tvayIkSaNam // 14 // gurorakSasyAntarAle, Atmanazca yadA punH| purato gamanaM kartu-vidheH kimUditaM zrute ? // 15 // AcAryo'pi gaNAnujJA-kAle ziSyAya mantrayan / akSAn dadyAtsabhAmadhye, kathaM te'muSmin prabhAvati ? IA // 25 // // 16 // iti sthaapnaasiddhiH| Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tec gaaNtNgaa nNgaann AgamoddhArakakRtisandohasya dvitIyo vibhAgaH smaaptH|| Wan RAAT SECSAHIRECSIR-R ORRECSARK -98RS.COM C