________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
જેમ જહાજમાં તોપ હોય છે તેમ ચારિત્રરૂપી જહાજમાં ધ્યારૂપી તોપ હોય છે.
જેમ જહાજમાં નાવડાના ચલાવનારા ભીલડા હોય છે, તેમ ચારિત્રરૂપી જહાજમાં છ બાહ્ય અને છ અત્યંતર તપના બાર ભેદરૂપી ભીલડા હોય છે.
જેમ જહાજનો ચલાવનાર નાવિક હોય છે, તેમ ચારિત્રરૂપી જહાજનો ચલાવનાર ગુરુમહારાજરૂપી નાવિક હોય છે.
આવા જહાજનો જે ભવ્ય જીવો આશ્રય કરે છે, તે મહાનુભાવો અતિશય ખારા એવા સંસારસાગરને સુખ શાન્તિથી તરે છે, માટે ભવભીરુ અને મુક્તિના કામી જીવોએ ઉપરોક્ત જહાજનો શીઘ્રતાથી આશ્રય કરવા ચૂકવું જોઈએ નહિ.
(ઉપદેશ ચોપનમો)
ગુણોની પ્રાપ્તિ મહાદુર્લભ मानुष्यं वरवंशजन्मविभवो दीर्घायुरारोग्यता, सन् मित्रं सुमतिः सती प्रियतमा भक्तिश्च तीर्थंकरे ॥ ज्ञानत्वं निनयत्व मिंद्रियजयः सुपात्रदाने रतिः । सत्पुण्येन विना त्रयोदशगुणाः संसारिणां दुर्लभा : ॥१॥
ભાવાર્થ : ૧ મનુષ્યપણું, ૨ શ્રેષ્ઠ વંશને વિષે જન્મ, ૩ સારો વૈભવ ૪ દીર્ઘ આયુષ્ય, ૫ આરોગી શરીર, ૬ સારો મિત્ર, ૭ સારી બુદ્ધિ, ૮ સતી સ્ત્રી, ૯ તીર્થકરમહારાજને વિષે ભક્તિ, ૧૦ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ, ૧૧ વિનયીપણું, ૧૨ ઇંદ્રિયોનો જય, ૧૩ સત્પાત્રને વિષે દાન આપવામાં પ્રીતિ, આ તેર ગુણો સારા પુણ્ય કર્મના ઉદય વિના સંસારી જીવોને પ્રાપ્ત થવા મહાદુર્લભ છે.
કોઈક જગ્યાયે પંદર પામવા દુર્લભ કહેલ છે તે આ પ્રમાણે ૧. પ્રાણીઓમાં જે જંગલપણું, ત્રયપણું પામવું તે અત્યંત દુર્લભ
હર્ષલ
છે.
૧૪૧
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
