________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
સૂર્યના કિરણના પ્રસારને વારનારી પત્રલતા કયાં ? અને આતાપના એક છત્રપણું કયાં ? તે કુંજના અંદર વિશ્રાંતિ લેનારી રમણીઓની રમણીયતા ક્યાં અને નિદ્રા લેતાં અજગરોનું દારૂણપણું કયાં ? તે મોર અનેકોયલના મધુર આલાપપણું કયાં ? અને ચપળ એવા કાગડાના કઠોર શબ્દોના અવાજથી વ્યાકુળતા કયાં ? લાંબા લટકતા આÁ વલ્કલ વસ્ત્રોનું ઘાટાપણું કયાં ? અને સુકી વૃક્ષની શાખાઓ ઉપર હીંચકા ખાતા સર્પો કયાં ? ખુશબો દાર પુષ્પોવાળી દિશાઓ કયાં ? અને ચકલી, કપોત, કાગડાનીદુર્ગધતા ક્યાં ? પુષ્પાસના ઝરણાથી છંટકાએલી ભૂમિ ક્યાં ? અને જવાજલ્યમાન ભઠ્ઠીના ઉપર શેકેલી રેતીના જેવી સંતાપકારી આ રજ કયાં ? ફળોના ભારથી નમેલા તે વૃક્ષો કયાં? અને મૂળમાં ઉધેય લાગવાથી સડી પડી ગએલા તે વૃક્ષો કયાં ? અનેક વેલડીઓની વલય લટોથી બનેલી વાડો કયાં અને ભયંકર સર્પોની બિહામણી કાંચલીઓથી યુક્ત વાડો ક્યાં ? અને ઉત્પન્ન થએલા સ્થળના ઉક્કટ કાંટા કયાં? આવી રીતે બગીચો જેમ જુદા જુદા રૂપમાં જોવામાં આવે છે તેમજ સંસારી જીવોની સ્થિતિ પણ જુદા જુદા રૂપમાં જ જોવામાં આવે છે તે પ્રત્યક્ષ છે.
જે માણસ પોતાના સૌંદર્યપણાથી જ્યારે કામદેવના જેવો દેખાતો હોય અને તે માણસ જ્યારે ભયંકર રોગગ્રસ્ત થાય છેત્યારે તે સર્વથા કંગાળ જેવો લાગે છે.
જે માણસ છટાદાર વાણીથી બૃહસ્પતિના જેવું બોલી શકે છે, તે માણસ જિહ્વાના સ્કૂલના પામવાથી અત્યંત મૂંગો બની જાય છે, જે માણસ પોતાની ચલાવાની શક્તિથી, જાતિવંત ઘોડાની પેઠે આચરણ કરે છે તે માણસ કોઈ કાળે, વાયુ વિગેરે રોગથી ગતિ ભંગ થવાથી પાંગળો બની જાય છે.
જે માણસ પોતાના પરાક્રમી હસ્તથી હસ્તમલ્લ જેવો આચરણ કરે છે, તે માણસ રોગાદિકથી અસમર્થ થઇ જતાંહાથથી ઠુંઠો બની જાય છે.
૧૭૬
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org