________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
૫. મહાપદ્મ, સર્વ જાતિના વસ્ત્રો, તથા રંગવા ધોવાની વિધિ વિગેરે ઉત્પન્ન કરે છે.
૬. કાળ શુભાશુભ, શિલ્પ, વિષમ, શતકર્મ, કૃષિ, વાણિ જ્યાદિજ્ઞાન, તથા ત્રણ કાળના જ્ઞાનને જણાવનાર છે.
૭. મહાકાળ, સોનું, રૂપું, મણિ, મોતીવિગેરે ઉત્પન્ન કરે છે.
૮. માણવક, સમગ્ર પ્રકારની યુદ્ધની નીતિ તથા સમગ્ર શસ્ત્રો, સુભટોને યોગ્ય બખતરાદિકને ઉત્પન્ન કરે છે.
૯. શંખ, સમગ્ર વાજીંત્રોના અંગોને તથા ચાર પ્રકારના કાવ્યો નાટકાદિકની વિધિને, નાચવાની વિધિને તથા ધર્મ, અર્થ અને કામની વિધિને બતાવે છે.
કોઈક નવે નિધાનોને દેવો કહે છે.
આઠ ચક્રને વિષે રહે છે તે દરેક આઠ યોજન ઊંચા, બાર યોજના આયામ, નવ યોજન વિસ્તારવાળા, પેટીના આકારવાળા, વૈદુર્યમણિના કમાડવાળા, નિરંતર ગંગાનાં મુખે રહેનારા, અધિષ્ઠાયક દેવરૂપ, તથા નવે પલ્યોપમના આયુષ્યવાળા, તથા નિધાનના નામવાળા દેવતા કહેવાય છે, ઇતિ પ્રશ્ન વ્યાકરણ. એ નવે નિધાનોને વિષે પુસ્તકો છે તે શાશ્વતા છે, અને તેમાં સારા જગતની સ્થિતિ કહેલી છે.
(ઉપદેશ એંસીમો)
લોકવિરુદ્ધતાનો અર્થ सव्वस्सचेवनिंदा, विसेस ओ तहय गुण समिद्धाणं, उजु धम्मकरण इसणं, राढा जण पूयणिज्जाणं ॥१॥ बहु जळ विरुद्धसंगो, देसादाचार लंघणंचेव, उव्वण भोगोयतहा, दाणा इवि पयडमन्नेउ, ॥२॥ साहु वसणं मितोसो, सइ सामत्थंमि अपडियारोउ, अमाइयाइ ईत्थं, लोग विरुद्धाइं ने यायं, ॥३॥
૨૧૯
૨૧૯)
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org