________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ કે કંથવો છે, સાંભળીએ છીએ તે શબ્દ, નગારાનો છે કે સારંગીનો છે અને મનથી નિશ્ચય કર્યો કે આ વાત આમ જ છે, તે અપાયાવગ્રહ ૬.
૫. ધારણાવગ્રહ તે જે એ છ વસ્તુનું,છ ભેદે જાણપણું થયું, તે ઘણા કાળે પણ ભૂલે નહીં. કામ પડ્યું ક્ષય ઉપશમપૂર્વક, સંખ્યાત અસંખ્યાત કાળ સુધી યાદી રહે છે, એ ધારણાના છ ભેદ થયા તે ધારણાવગ્રહ કુલ ૨૮ ભેદો થયા.
એ અઠાવીશ ભેદોના પ્રત્યેકે એક એક ભેદના ૧ બહુ, ૨ અબહુ, ૩. બહુવિધ, ૪ અબહુવિધ આદિ બાર બાર ભેદો થાય છે તે કહેવાય છે. ગીતાર્થ મહાત્માની દેશના સાંભળવા ઘણા લોકો એકત્ર થાય છે, તેમાં ક્ષપોપશમની વિચિત્રતાએ કોઈક જીવ ઘણાં શબ્દો ગ્રહણ કરે તે બહુ? અને કોઇકજીવ થોડા શબ્દો ગ્રહણ કરે તે અબહુ ૨
કોઈક જીવ એક એક શબ્દના પરમાર્થને, સ્યાદ્વાદ પક્ષની અનેકાંતતાને જાણે બહુવિધ ૩
કોઇક જીવ થોડા ભેદ શબ્દાર્થપૂર્વક જાણે તે અબહુવિધ ૪ કોઈક જીવ વચન શ્રવણ થતાં જ ભાવાર્થને સમજે તે ક્ષિપ્ર ૫ કોઈક જીવ હેતુ દૃષ્ટાંતે સમજાવ્યા છતાં સમજે તે અપ્રિ ૬
કોઈક જીવ ઉચ્ચારની પટુતાદિ જોઈ ઉપદેશકર્તાને પંડિતમાને તે સલિંગ ૭
કોઈક જીવ પૂર્વાપર અવિરોધીપણું વસ્તુગતે વસ્તુપણાની પ્રરૂપણા, નય પક્ષે ભિન્ન અપેક્ષા હેય તે હેય, ઉપાદેય તે ઉપાદેય, સાધક તે સાધક બાધક તે બાધક, નિર્જરાનું કારણ તે સંવર, અને બંધનું કારણ તે આશ્રવ, સકામ નિર્જરા તે મોક્ષનું કારણ અને ભવભ્રમણ તે બંધ, એમ યથાસ્થિતિ બોધ ઉપયોગિક ભાવ જોઇને વચનપટુતાની અપેક્ષા રાખતાં, ઉપદેશકર્તાને પંડિત માને તે અલિંગ ૮
કોઈક જીવ ઉત્તર પ્રત્યુત્તરે શંકાને છેદે નહિ, અશક્તિ થઇ સ્થિરભાવે શ્રદ્ધા કરે તે અસંદિગ્ધ. ૧૦
M૨૭૮
૨૭૮
-
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org