________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ સ્વસંપદાએ પૂર્ણ, પરસંગે પરિણમ્યો સંસારવૃદ્ધિ કરે, સ્વજ્ઞાનદર્શનચારિત્રે પરિણમ્યો સિદ્ધતા કરે, અનંતધર્માસ્તિકાયપણે પ્રતીત કરવી, એવી પ્રતિત તે સમ્યગદર્શન એવું ભાસન તે સમ્યગ્રજ્ઞાન, એહને વિષે સ્થિરતા તે ચારિત્ર, એવી રત્નત્રય એ પરિણતા સિદ્ધતા કરે, તું સિદ્ધ છે, બુદ્ધ છે, મુક્ત છે, આવા તારા ગુણો છે, માટે હે આત્મન્ ! જ્યાં સુધી તમને મુક્તિ ન મળે ત્યાં સુધી તે અભાવદશા છોડી સ્વસ્વભાવમાં રક્ત રહે કે અનંતુ શાશ્વતું મુક્તિનું સુખ તું સુખે કરીને મેળવી શકે.
(ઉપદેશ એક્સો ઓગણપચાસમો)
આત્મનિંદા હે આત્મા ! હે ચેતન ! હે કુદષ્ટિ ! હે કુશ્રદ્ધાવાન્ ! હે અકાર્ય કરનાર? હે મિથ્યાષ્ટિ ! આ તારીકુપ્રવૃત્તિ સર્વથા ખોટી છે, બે ઘડીનું તું સામાયિક કરે છે, તેમાં તું આર્તધ્યાન કરે છે તે તારી મોટી ભૂલ છે. તું ક્યારેક સમ્યત્વમોહનીમાં, ક્યારેક મિશ્ર મોહનીમાં, ક્યારેક મિથ્યાત્વમોહનીમાં, ક્યારેક કામરાગમાં, ક્યારેક સ્નેહરાગમાં, ક્યારેક દૃષ્ટિરાગમાં, ક્યારેક કુટેવમાં, કયારેક કુગુરૂમાં, ક્યારેક કુધર્મમાં, ક્યારેક જ્ઞાનવિરાધનામાં, ક્યારેક દર્શનવિરાધનામાં, ક્યારેક ચારિત્રવિરાધનામાં,
ક્યારેક મનદંડમાં ક્યારેક વચનદંડમાં, ક્યારેક કાયદંડમાં, ક્યારેક હાસ્યમાં, ક્યારેક રતિમાં, ક્યારેક અરતિમાં, ક્યારેક ભયમાં, ક્યારેક શોકમાં, ક્યારેક દુગચ્છામાં, ક્યારેક કૃષ્ણલેશ્યામાં, ક્યારેક નીલલેશ્યામાં, ક્યારેક કાપોતલેશ્યામાં, ક્યારેક ઋદ્ધિગારવમાં, ક્યારેક રસગારવમાં, ક્યારેક શાતાગારવમાં, ક્યારેક માયાશલ્યમાં, ક્યારેક નિયાણશલ્યમાં, ક્યારેક મિથ્યાદર્શનશલ્યમાં, ક્યારેક તેર કાઠીઆમાં, ક્યારેક અઢારે પાપસ્થાનમાં રક્ત રહે છે, અરે આત્મા ! તું મહાદુષ્ટ છે, મહાધૃષ્ટ છે, પાપિષ્ટ છે, નિકૃષ્ટ છે, દુરાચારી છે, અરે ! તું હીન તિથિનો ઉત્પન્ન થયેલ છે, અરે ! તું હીન પુન્ય છે, અરે ! તું હીન દૃષ્ટિ છે, અરે !
M૩૬૧)
,
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org