________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
અજ્ઞાની-અમારા પૂર્વજો હતા અને તેને તત્કાલવર્તી લોકોએ દેખેલા હતા.
જ્ઞાની-તો તમો પણ માનો કે આત્મા છે જ, અને તેને તત્કાલ – વર્તી જ્ઞાનિયોયે દેખેલ છે.
અજ્ઞાની-જ્ઞાનીયો હતા કે નહોતા તે કોણ જાણે છે?
જ્ઞાની-જો જ્ઞાનીયો હતા કે નહોતા આવું કહેશો તો અમો કહીશું કે, તત્કાલવર્તી લોકો હતા કે નહોતા તે કોણ જાણે છે? અને તેથી તમારા પૂર્વજો પણ હતા કે નહોતા તે કોણ જાણે છે? માટે આ બને તુલ્ય ગણાશે.
અજ્ઞાની- તમો વિચારો કે, પૂર્વજોના અભાવે અમો ઉત્પન્ન કેવા પ્રકારે થઇએ ? તે અનુમાનથી પૂર્વજો હતા અને તે વાત સત્ય પણ છે.
જ્ઞાની-તો તમો પણ વિચારો કે, જ્ઞાનીના અભાવે સત્ય એવા આગમના વચનો ક્યાંથી હોય, માટે જ્ઞાનિયો હતા અને જ્ઞાનિયોયે દેખેલ આત્મા પણ છે, તે કેમ ન મનાય? અર્થાત્ મનાય એ પ્રકારે આત્મા છે તે સાબિત થયું, તો પછી આત્માએ કરેલા પુન્ય, પાપની પણ સિદ્ધિ થાય છે, અન્યથા જગતના જીવોનું સુખ દુઃખપણું કોઈ પણ રીતે સાબિત થતું
નથી.
અજ્ઞાની-જન્મસમયે શુભ, અશુભ ગ્રહોના યોગે પુન્ય, પાપ ઉત્પન્ન થાય છે.
જ્ઞાની- જો, ગ્રહોના યોગથી પુન્ય, પાપની ઉત્પત્તિ કહેશો તે ગ્રહો પણ પુન્ય પાપના નિમિત્તભુત ગણાશે, કારણ કે અહીં બીજુ નિમિત્ત દેખાવાનો અભાવ છે
અજ્ઞાની-એક પાષાણના બે ટુકડા, તેમાં એકનું બિંબ, અને બીજાનું પગથીયું થાય છે. અને એકમાં પૂજયભાવના, બીજામાં અપૂજ્યભાવના થાય છે, તે જેમ નિમિત્ત વિના થાય છે તેમ સુખ દુઃખો પણ નિમિત્ત વિના થાય છે.
જ્ઞાની-તમો એમ માનશો તો તેમ નહિ બને, કારણ કે બિંબની
M૨૫
૨૯૫
~
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org