________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમનું ફળ
પN
વિવેચન—ઉપર જે પ્રેમયોગીઓ જણાવ્યા છે તે સર્વ જગતના આત્માઓ કે જે દેહધારીઓ છે તેઓને મનમાં કે પિતાને દાસ કે સેવક છે તેમ નથી લાગતું. કોઈના પિતે શેઠ પિતાને કઈ શેઠ કે રાજા છે એમ નથી લાગતું. સર્વ સમાન ધર્મસ્વભાવના હોવાથી ઉંચત્વ કે નીચત્વના ખેટ સંક૯૫ વિકને નહીં કરતાં એક નિર્વિકલ્પ ભાવે સર્વ દેહધારી આત્માઓમાં સમાન ભાવ રૂપ એકત્વ રૂપ સ્વભાવ છે. તેથી તેઓ સર્વ લેક મારા પ્રિય છે, બંધુ છે, પ્રેમી છે એવું પ્રત્યક્ષભાવે અનુભવે છે. તેથી રોમગીઓ પરમાત્મભાવને અનુભવે છે. ૫૮૮
પ્રેમથી રાગદ્વેષના વિકલ્પ નાશ પામે છે, रागद्वेषविकल्पास्तु, नामरूपादिसंश्रिताः।
अज्ञानेन समुत्पन्नाः, प्रेग्णा यान्ति लयं स्यात् ।।८९।। અથ– રાગદ્વેષ આદિ વિકલ્પો નામ રૂપ આદિનો આશ્રય કરીને રહેલા છે અને તે અજ્ઞાનતાથી ઉપજેલા છે. તે સર્વ પ્રેમ વડે નાશ પામે છે. તુલા
વિવેચન–આ સર્વ સંસાર રૂપ બ્રહ્માંડમાં રહેલા સર્વ પાણી માત્રમાં કર્મના યોગે વિચિત્ર સ્વરૂપવાળા રાગ, દ્વેષ, કામ, ક્રોધ, માન, માયા, લેભ, ઈર્ષા, અહંકાર, મમતા વિગેરે દોષ યુક્ત સંક૯પ વિકપની પરંપરા ચાલુજ હોય છે તેની સાથે નામરૂપ શરીર, ઈદ્રિય, શેઠાઈ અધિપતિત્વ વિગેરે વ્યવહારથી મળેલાં કારણે અત્યંત દુખના હેતુ થાય છે. આ બધાની ઉત્પત્તિમાં જે કંઈ મૂળ કારણ તપાસીએ તે મિથ્યાત્વમય કષાય યુકત અનાદિકાલની ભયંકર અજ્ઞાનતા છે. જ્યારે તેવી અજ્ઞાનતા સમ્યગજ્ઞાન પૂર્વક સદવિવેક યુક્ત સમ્યગદર્શન આત્માને પ્રાપ્ત થાય અને સમ્યગુચારિત્ર યુક્ત ધ્યાન સમાધિપૂર્વક આત્મસ્વરૂપને અનુભવ કરવામાં આવે તેજ નાશ પામે છે. તેના યોગે સર્વ આત્માઓને પિતાના બંધુ ભાઈ માને છે. તેવી પ્રેમમય મૈત્રી ભાવના યોગે સર્વ દે રૂપ સંકલ્પ વિકલ્પને એકદમ નાશ થતા પૂર્ણ પ્રેમનો આત્મામાં પ્રકાશ થાય છે અને અખંડાનંદને ભેકતા પ્રેમગી મહાત્મા બને છે. ૮૯
પ્રેમથીજ માણસે સવ પદાર્થોમાં સૌંદર્યતા દેખે છે.
सर्वपदार्थसौन्दर्य, पश्यन्ति प्रेमतो जनाः।
સર્વસૌૌ , છે સર્વત્ર રાતે મેગા અથ–મનુષ્ય સર્વે જડ ચેતન પદાર્થોમાં રહેલા પ્રેમ સર્વ પદાર્થોમાં સુંદરતા દેખે છે. સર્વ પદાર્થોમાં રહેલું સુંદરપણુંજ પ્રેમથી સુંદરપણાનો અવશ્ય અનુભવ કરાવે છે. જે ૯૦ છે
- વિવેચનઃ—જડ ચેતન રૂપ સર્વ પદાર્થો પોતાના સહજ ભાવના ગુણ દેષને ધારણ કરી રહ્યા હોય છે. સર્વ પદાર્થો સર્વથા સર્વ પ્રકારે એકાંત–સુંદર કે અસુંદર નથી હોતા તેમ છતાં
For Private And Personal Use Only
