________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir
પ્રેમગીતા
અ ધર્મના રક્ષણ અર્થે યુદ્ધ આદિ જે જે કાર્યો કરવાના હેય તે તે પિતપિતાને અધિકારને અનુસારે સત્યપ્રેમી આત્માઓ કરે છે. તેમજ દેવપૂજા, ગુરૂપૂજા વિગેરે પણ સત્યપ્રેમના પ્રવાહથીજ ઘટે છે. ૩૬
जैनेन्द्रश्रीमहावीर-धर्मचिह्नस्य धारणम् ।
मिथ्यात्वकुप्रवृत्तिनां, वारणं प्रेमभावतः ॥३६॥ અર્થ –જેનેન્દ્ર મહાવીર પરમાત્માએ ઉપદેશ કરેલા ધર્મના ચિન્હને ધારણ કરવું તેમજ મિથ્યાત્વ આદિ કુપ્રવૃત્તિઓનું વારણ કરવું વગેરે પ્રેમથી ચેથી ભૂમિકામાં થાય છે.
વિવેચન --ચેથી પ્રેમ ભૂમિકામાં આવેલા પ્રેમગીઓ શુદ્ધ પવિત્ર પ્રેમના પ્રભાવિક ભાવથી પરમાત્મા મહાવીર પ્રભુ આદિ તીર્થકરોથી ઉપદેશ કરાયેલા સભ્ય જ્ઞાન, ચારિત્ર,
ગમય ધર્મના ચિન્હને ધારણ કરે છે. તેમજ હિંસા, અસત્ય, ચેરી, વ્યભિચાર, લડાઈ, ટંટા વગેરે અધર્મ પ્રવૃત્તિઓનું વારણ કરે છે. ૩૬૧ છે
देहात्मनोमवेद्भेदो-ज्ञानेन तत्र निश्चयः।
आत्मज्ञानी भवेत्प्रेमी, देहादिभोग्यपि स्वतः ॥३६२॥ અથર—આ ભૂમિકામાં જ્ઞાનવડે દેહ આત્માના ભેદને નિશ્ચય પ્રેમયેગી આત્માને થાય છે. આ આત્મજ્ઞાની સાચા પ્રેમયેગી થાય છે. જો કે દેહ ઈદ્રિયોને ભકતા છે તે પણ સ્વતઃ ભેદજ્ઞાની થાય છે. જે ૩૬૨ છે
વિવેચન --આ ચેથી ભૂમિકામાં આવેલે પ્રેમયેગી દેહ-શરીર ઈન્દ્રિયોને સારી રીતે ભેગવનારે હોય છે. તે પણ ગુરૂના સદુપદેશ વડે સ્વપવસ્તુને જ્ઞાતા થાય છે, તેથી શરીર ઈદ્રિયે, મન, પ્રાણ, કર્મ વગેરે પુગલના સ્વરૂપથી આત્મસ્વરૂપ ભિન્ન છે, ભિન્ન સ્વભાવવાળું છે તેમ સમજે છે. ૩૬ર છે
अल्पदोषमहालाभ-पूर्वकमात्मबुद्धितः ।
सर्वकर्तव्यकार्याणां, कर्ता भवति निश्चयी ॥३६३।। અથા–જે પ્રેમગી આત્મલાભની બુદ્ધિ વડે સર્વ કરવા એગ્ય કાર્યો કરતાં અલ્પ દે હોવા છતાં મહાન લાભને જાણીને કરનારે હોવાથી તે કામમાં અવશ્ય નિશ્ચિયતાવાળા હોય છે. ૩િ૬૩
વિવેચન ––જે સાચા વિવેકવંત પ્રેમયોગી પુરૂષ હોય છે, તેઓ સમય, દેશ, લેક સ્વભાવને સમજનારા હેવાથી તે તે કાળને યોગ્ય હોય તેવા કાર્યોમાં જે કે આરંભને કારણે હિંસા થાતી હાય અપવાદ લાગતા હય, વ્યવહાર ચારિત્રમાં અતિચાર લાગતા હોય તે પણ જ્યાં જે કાર્ય કરવામાં ઘણે લાભ જેવા હોય એટલે અલ્પષ અને મહાન લાભ થાય છે તેવું પિતાને વિચાર કરતાં પિતાની જ્ઞાનાનુભવ પૂર્વક બુદ્ધિમાં નિશ્ચય થતું હોય તેવું સર્વ કર્તવ્ય-કાર્યો ધર્મશાસનની ઉન્નતિ માટે કાલિકાચાર્યની પેઠે પ્રેમયોગી મહા
For Private And Personal Use Only