________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પ્રેમનુ ફળ
આનંદ અનુભવે છે. જ્યાં રાજા અમાત્ય સદાચારથી ચાલતા હાય તે દેશ સુખી છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રાસ સોંપ પ્રેમથી રહેતા હાય, અનુકુલ
‘હળીમળી સ ંપીને સહુએ ચાલવુ, ઘરમાં નહિ કરવા ખટપટથી ખાર જો ’ સમજી નરને શિખામણ છે સાનમાં. ॥૧॥
હળીમલીને ચાલા સહુની સાથમાં, કિંદ ન કરવા કે ક્રોધ કડવા કલેશ જો, સગાસ્નેહિ મિત્રાદિકની સાથમાં, રીસાવાની ટેવ ન રાખે લેશ જો.
કારણ કે જ્યાં સ્નેહથી એકબીજાના આનંદ વધતા હાય તે ઘર તે ગામ તે નગર તે દેશ સ્વર્ગનું ધામ સમજવું અને જયાં તે નથી તે નરકસમુ જાણવુ. "પપા શુદ્ધ પ્રેમ વિનાના મનેારાજ્યવાળાને ક્યાંય શાંતિ નથી. शुद्धप्रेम विना यस्य, मनोराज्यं प्रवर्त्तते ।
विश्वराज्यस्य संप्राप्तौ तस्य शान्तिर्न जायते ॥ ५५१ ॥
૨૪૩
અથ—કદાચિત્ શુદ્ધ પ્રેમ વિના જેમનું મનારાજ્ય કામકાજ કરતુ હોય તેવા પુરૂષને જો સમગ્ર વિશ્વનું એક છત્ર રાજ્ય પ્રાપ્ત થાય તે પણ અંતરમાં શાંતિ મળતી
નથી. ॥ ૫૫૧ ॥
ભૌતિકભાવમાં રાગ હોય ત્યાં સુધી શુદ્દાત્મ પ્રેમના અધિકાર નથી. यावद् भौतिकभावेषु, दृढरागोऽभिजायते ।
तावत् शुद्धात्मसत्प्रीते-रधिकारो न संभवेत् ||५५२ ||
અથ જયાં સુધી જીવાત્માને ભૌતિક પદાર્થોમાં ગાઢ રાગ–પ્રેમ વર્તે છે ત્યાં લગી તેને શુદ્ધાત્મ ભાવમાં પ્રેમી ખનવાના અધિકાર નથી સંભવતા. પપરા
ક્ષમા એ પૃથ્વી રૂપ છે તેમ પ્રેમ પણ પૃથ્વી રૂપ છે. क्षमा पृथ्वीस्वरूपास्ति, सत्यप्रेम विभावय ।
जलं शान्तिस्वरूपं तत्, सत्यप्रेम हृदि स्मर || ५५३॥
અ—ક્ષમા તે પૃથ્વી સ્વરૂપ છે તેમ સત્યપ્રેમ પણ ક્ષમા રૂપ હોવાથી પૃથ્વીરૂપ જાણા તેમજ જલ પણ શાંતિનુ કારણ હોવાથી શાંતિને જલરૂપે જાણીને સત્યપ્રેમનુ હ્રદયમાં સ્મરણ કરે. ૫૫૫૩ા
For Private And Personal Use Only
વિવેચન—દશ યતિધર્મીમાં ક્ષમા મુખ્ય છે એ ક્ષમા એટલે અપરાધિને તેના અપરાધની માફી આપવી તે ક્ષમા કહેવાય છે તેમ પૃથ્વીને પણ ક્ષમા કહેવાય છે તે પૃથ્વી અસંખ્યાતા સર્વ જીવાજીવાનો ભાર સહન કરે છે. પ્રેમયેગીને તે ક્ષમા ગુણુ મુખ્ય જ હાય છે. તેથી ક્ષમા તે પૃથ્વીસ્વરૂપ જણાવે છે તે ક્ષમા પ્રેમ વિનાના લેાકથી નથી
