________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuni Cyanmandir
૨૪૨
પ્રેમગીતા
ગામમિત શાપુ પો નાનાતિ સ gfoeતઃ રા પાષાણુમાં જેમ સોનું, દુધમાં જેમ ઘી, તલમાં જેમ તેલ રહેલું છે તેમ દેહમાં શિવ રહેલું છે. કાષ્ઠમાં જેમ અગ્નિ શકિતરૂપે અદશ્ય રહેલ છે તેમ શરીરમાં ચૈતન્યગુણવાળો આત્મા રહેલ છે. આમ સર્વે શરીરધારી આપણુ સમાન શિવ થવા ગ્ય ગુણવાળા હોવાથી અભેદભાવે આપણા બંધુ સમજવા, અને તેઓ ઉપર અભેદ આત્મભાવને પ્રેમ પ્રગટ કરે, તેથી અનુક્રમે તે પ્રેમ સર્વ જગતમાં વ્યાપક થવાથી પ્રેમગી સર્વ આત્માઓને ભગવાન મહાવીરના પ્રતિનિધિ માની સર્વમાં શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ યુકત મહાવીર દેવને દેખે છે. ૫૪૭
ब्रह्मज्ञानान्महत्प्रेम, जायते दिव्यदेहिनाम् ।
आन्तरिकसमुत्क्रान्ति-आयते च प्रतिक्षणम् ।।५४८।। અર્થ–બ્રહ્મજ્ઞાનથી દિવ્ય દેહધારિ–મનુષ્યને મહાન પ્રેમ પ્રગટ થાય છે, અને તે પ્રેમથી દરેક ક્ષણે અંતરમાં ઉત્તમ પ્રકારના ભાવેની પ્રવૃત્તિની સુમુતકાન્તિ થાય છે. પ૪૮ પ્રેમના દિવ્ય સુખના આસ્વાદથી માણસ અવધુત બને છે.
आत्मिकं मानसं प्रेम, जायते ज्ञानचक्षुषाम् ।
ततो दिव्यसुखास्वादा-दवधूतो भवेजनः ॥५४९॥ અર્થ-જ્ઞાનચક્ષુવાળા શુદ્ધ પ્રેમીઓને આત્મિક અને માનસિક પ્રેમ પ્રગટ થાય છે તેથી તે મનુષ્ય દિવ્ય સુખને આસ્વાદ કરવાથી સહજ અવધુતવેગી બને છે. પલા
વિવેચન–કહ્યું છે કે નૈવાતિ નિરાશ, ન્યુ વિ ટુવરઝરવા તત્સુમિરૈવસોળ્યાતિસ્થ” રાજાઓના રાજા ચકવૃત્તિઓને જે સુખ નથી. જે સુખ દેવરાજ ઇદ્રોને નથી, તેવું અપૂર્વ દિવ્ય સુખ લેકસમ્મત પ્રવૃત્તિવિનાના માગી સાધુઓને અવશ્ય હોય છે. ૫૪૯ાા સત્ય પ્રેમ એજ સ્વગ અને સત્ય પ્રેમ વિના નરક સમજવી
स्वर्ग एवाऽस्ति सत्प्रेम, यत्र तत्र मनीषिणाम् ।
सत्प्रेमतो विहीनानां, श्वनमेव गृहं वनम् ॥५५०॥ અર્થ–સત્ય પ્રેમ એજ મનુષ્યને જ્યાં હોય ત્યાં સ્વર્ગ સમજવું અને તે સત્ય પ્રેમ જેમાં ન હોય તેને ઘર હોય કે ન હોય તો પણ તે નરકગૃહ સમજવું. ૫૫૦
વિવેચન–મનુષ્યમાં જે સાચો પવિત્ર કોમ પરસ્પર કુટુંબમાં હોય તે સુખ દુખ ના સમયમાં પરસ્પર સહાયક થાય છે, એક બીજાને સર્વ કામકાજમાં મદદ કરે છે, એક બીજાના મુખને પ્રેમથી જોતાં હર્ષ પામે છે. તે ગુરૂશિષ્ય હોય, માતા પુત્ર, પિતા પુત્ર, સાસુ પુત્રવધુ, ભાઈ બેન હય, સ્ત્રી પુરૂષ હેય, ભાઈઓ ભાઈઓ હેય, તેઓ એક કુટુંબના હોય, એકજ ભાણાની પંક્તિમાં જમતા હોય, કે નેહથી રહેતા કામકાજ કરતા હોય, તે ઘર સ્વર્ગને
For Private And Personal Use Only
